Hemelvaart: Op reis naar de troonVoorbeeld

Wie rechts zit heeft voorrang

Zoals je in het hedendaagse westen van rechts moet komen om voorrang te hebben, moest je in het oude oosten rechts zitten om voorrang te hebben. De plek aan de rechterhand van een koning of gastheer was de plaats van goedkeuring, eerbetoon en gezag. Als je daar zat ging je voor op de overige aanwezigen in macht, aanzien en invloed. God heeft ook een rechterhand – en met hemelvaart is Jezus op die plek gaan zitten.

Psalm 110 bezingt hoe de koning van Gods volk aan de rechterhand van God mag gaan zitten en zo de hoogste heer wordt. Aan Gods rechterhand, dan worden al je vijanden als een voetenbank (110:1), jij krijgt de scepter (110:2), het volk onderwerpt zich aan je (110:3), je krijgt als koning speciale priesterlijke toegang tot God (110:4) en je trekt als overwinnaar door het land (110:4-7). Dat is geen misselijke taal.

Nu dicht David dit van de koning, terwijl de enige koning die hij meemaakte Saul was: niet bepaald het Psalm 110-type. Maar zelfs David zélf, de grootste koning van het Oude Testament, voldoet niet aan de beschrijving.

Daarom werd deze psalm messiaans gelezen in de eeuwen die volgden. Het is Jezus Zelf die het uiteindelijk – impliciet – op zichzelf betrekt (Mat.22:41-46) en het Nieuwe Testament doet dat expliciet. Psalm 110 is zelfs het meest aangehaalde OT-vers, omdat het NT zo vaak terugkeert bij het feit dat Jezus bij zijn hemelvaart aan de rechterhand van God is gaan zitten. Het evangelie van Marcus (in de lange versie van het boek) beschrijft deze gebeurtenis. Jezus spreekt tot zijn leerlingen en daarna ‘werd de Heer opgenomen in de hemel en nam Hij plaats aan de rechterhand van God’ (Mar.16:19, NBV21).

Hemelvaart zegt dus iets over de superioriteit van Jezus. Hij krijgt een plek boven alle anderen. Dat is ook precies wat de auteur van Hebreeën betoogt in zijn openingshoofdstuk. Het grote slotakkoord van de vele aanhalingen daar (merk op hoeveel de teksten aan Jezus toeschrijven!) is Psalm 110 en hoe Jezus daarmee een unieke plek tot zelfs boven de engelen heeft gekregen. Hemelvaart maakt Jezus tot eeuwige Koning en bekleedt Hem met Gods goedkeuring, eer en gezag. Sinds hemelvaart komt Jezus altijd van rechts.

Nu is Psalm 110 duidelijk dat met de troonsbestijging het verhaal niet klaar is. ‘Zit aan Mijn rechterhand, totdat Ik Uw vijanden gemaakt zal hebben tot een voetbank voor Uw voeten.’ (vs.1, mijn cursief). Ná de troonsbestijging opent zich een strijdperk. Pas vanaf dan begint God met het onderwerpen van de vijanden. Daarmee is Jezus’ troonsbestijging een inauguratie van zijn koningschap, maar de volkomen vestiging van zijn heerschappij moet daar nog uit volgen. Dit ‘reeds’ en ‘nog niet’-karakter Jezus’ koningschap vinden we op allerlei plekken in het NT. De aanwezigheid van vijanden en strijd in ons leven hoeft ons dus niet te verbazen noch Jezus’ koningschap te ontkennen.

Opvallend aan Psalm 110 is dat waar in vers 1 de koning aan de rechterhand van God plaatsneemt, het in vers 5 diezelfde koning is die aan de rechterhand van de lezer staat. Ditmaal is de rechterhand een uitdrukking van ‘terzijde staan’ en ‘helpen’ (vgl. bijv. de rechterhand in Ps.109:31). Dus Jezus’ hemelvaart naar de rechterhand van God brengt Hem aan de rechterhand van zijn volk. En dat is ook precies wat we in Marcus zien: nadat Jezus plaatsneemt aan Gods rechterhand gaat Hij aan de slag om zijn leerlingen te bekrachtigen. Hemelvaart is geen vertrek, maar Jezus’ manier om naast je te komen staan.

Bezinnen

Het hele punt van de verheven taal over Jezus in Hebreeën 1 is om ervoor te zorgen dat men Hem uiterst serieus gaat nemen (vgl. 2:1v.) en het volk in Psalm 110 is onder de messiaanse Koning ‘een en al gewilligheid’ (vs.3, NBG). Hemelvaart maakt ons tot Jezus’ onderdanen. Welke plek krijgt dat in jouw beeld van en omgang met Hem?

Luisteren

Speciaal voor Hemelvaart maakte Gerald Troost het lied Hoogste Heer. De tekst van het refrein gaat als volgt:

De hemel eert de hoogste Heer.

U verdient voor altijd de glorie.

De aarde werpt haar kronen neer,

wij knielen voor Jezus,

Koning voor eeuwig.

https://www.youtube.com/watch?v=bTtpQoxXVPo