Hemelvaart: Op reis naar de troonVoorbeeld

De opgang naar het Heiligdom

Wie bij God wil uitkomen zal eerst een berg moeten beklimmen. Zo is het altijd al geweest. Van Abraham die met Izak de Moria opging, via Mozes die een rokende Sinaï besteeg, tot de priesters die de Sion opklommen om bij de tempel uit te komen. Met Hemelvaart treedt Jezus in hun spoor wanneer Hij de Olijfberg beklimt en dan de laatste stap omhoog doet het hemels heiligdom binnen.

Psalm 24 is één en al opwaartse beweging. Het begint op het laagste punt: de zeeën die in het Bijbelse wereldbeeld onder de schijf van de aarde woelen (24:2). Van daaruit gaat het omhoog tot het hoogste punt: de berg van de HEER (24:3). Dat is in de ogen van het OT altijd al de top van de wereld geweest (vgl. Ps.78:69; Jes.2:2; Mich.4:1). Daarmee wordt duidelijk gemaakt dat er niemand boven God en zijn heiligdom uitgaat: Hij is de hoogste Heer.

Het komt er dan natuurlijk op aan op dat hoogste punt gericht te zijn. Maar liefst zes keer wordt in deze korte psalm het werkwoord ‘opnemen’, ‘(ver)heffen’ (Hebreeuws: nāsā, (!) ) gebruikt. Je moet jezelf niet ‘opheffen’ tot valsheid (24:4), maar je bent bedoeld om zegen ‘op te nemen’ (24:5). En de poorten drukken de opwaartse beweging ook uit: zij moeten ‘omhoog gaan’ (24:7, 9) en maken zo ruimte voor de HEER om koning te zijn in zijn heiligdom.

De centrale vraag is dan ook: wie mag omhoog (24:3)? Wie mag het heiligdom in om zo zegen mee te krijgen? Degene die rein en zuiver leeft, díe zal God zien (24:4; vgl. Ps.15; Mat.5:8). Alleen heilige mensen mogen de berg op – je moet een priester zijn om in het heiligdom te komen.

Hemelvaart stelt Jezus voor als precies die heilige priester die de berg van God op mag. Wanneer Jezus bij zijn vertrek naar het hemels heiligdom zijn handen opheft en zijn leerlingen zegent, is dat namelijk een priesterlijk gebaar (Luc.24:50). Het waren de priesters die vanuit het heiligdom het volk met geheven handen zegenden, nadat ze het offer gebracht hadden (Lev.9:22-23; Num.6:22; Sirach 50:2). Zo ook Jezus, die eerst het offer van zijn kruisiging bracht, om daarna als priester het hemels heiligdom binnen te gaan (vgl. Heb.8:1-2; 10:11-13). Dat krijgt extra nadruk als Lucas letterlijk zegt dat Jezus ‘opgeofferd werd de hemel in’ (24:51, Grieks: anaferō). Hemelvaart is niet het moment van slachten, maar net zoals het geofferde uiteindelijk voor Gods aangezicht verscheen, zo verschijnt ook Jezus ná zijn offer door hemelvaart voor God. Jezus is de reine van hart die God ziet.

Priesters verbinden hemel en aarde. Dat ontstaat ook direct bij Jezus’ opgang. Jezus ‘zegende hen’ (24:51, Grieks: eulogeō) waarop de leerlingen de tempel in gaan en vervolgens God ‘zegenen’ (24:53, opnieuw: eulogeō). Goede woorden klinken van boven naar beneden en daarna van beneden naar boven. Dankzij Jezus is het gesprek tussen hemel en aarde weer op gang gekomen. Hij is de berg opgegaan, zodat anderen ook kunnen opklimmen. ‘Nu wij een hooggeplaatste hogepriester hebben die de hemel is doorgegaan,’ zegt Hebreeën, kunnen we ‘zonder schroom naderen tot de troon’ (4:14-16, NBV; vgl. 10:19v).

Bezinnen

Met zijn hemelvaart baant Jezus de weg naar het heiligdom. In de tijd van Mozes mocht niemand de berg op, nu worden we uitgenodigd zonder schroom de berg te beklimmen. Hoe zit het met jouw vrijmoedigheid?

Luisteren

Het lied ‘Groot is de Heer’ (Opwekking 622) heeft een op Psalm 24 geïnspireerd refrein:

Open de poort, effen de baan,
zodat de koning binnen kan gaan
en voor eeuwig is Hij God!

https://www.youtube.com/watch?v=VparYEmoOVc

In G.F. Händels Messiah is Psalm 24 in een prachtig vraag-en-antwoordspel uitgewerkt:

https://www.youtube.com/watch?v=dS9rzlG8_Tc