1 Makabɛ 5
5
Zhəwdas kampa le ka Idəmɛ ba'a ka Amon
(2 MA 10.14-33)
1Ma kwa fate hwelefefi nyi dzeyi yite nahe ka Zhəwif kezhɛne kaŋate reghwetɛ kedzeghe melɛ ba'a kezhɛne kahite ghɛa Shala kala nya vəashi ne, 2pa hɛ hwepete wənə kwele kwele ba'a tarete kaza sebe te hwelefefia Zhakob nyi kese hwa hɛ. Ntake hɛ kampə ba'a kaghazle hwelefefia ɓəmə.
3Nahe ka Idəmɛ kefɛake nda ŋkwa ke ka Israyɛl. Pa Zhəwdas have nda mpa ke hɛ mbe Akrabatɛne ba'a vate ɗa nya wəba te hɛ. Pa ŋkɛ zhɛneghe hɛ dzeyi te sebe ba'a fəhwe wəshia nci. 4Kwa sebe ta ŋkɛ pa tarete kaɗa hwelefefia Baya va wəsə kwa ndiremi nya menete hɛ. Nahe hɛ kese kaŋsle nda ghweɓe kwa hweŋkwa ke ka Israyɛl kezha ŋa nda keleŋa ke hɛ ba'a kaha nda mpa ke hɛ. 5Pa Zhəwdas ŋkeyi hɛ mbe ŋkwa nci nyi berete berete ba'a have nda mpa ke hɛ. Ma kwa zemete fela ŋkɛ kezha za sebe te hɛ ne, pa teremte ŋkwa nci nyi berete berete le pɛtɛa mbeli nyi mbe. 6Kwa sebe ta ŋkɛ ne, hwa'a ŋkɛ te hɛɗia ka Amon. Tagha ne, pa begeme le ka sewajɛ nyi berete berete kwele kwele nyi nza Timotɛ te ghəa nci. 7Pa ŋkɛ mpahwe mpa kwele kwele zhigə le hɛ. Pa ŋkɛ ɗate hɛ ba'a mpəmte hɛ. 8Pa ŋkɛ fəhwe meleme ta Yazɛr ba'a meleme nyi dzeyi yite, kwa sebe ta ŋkɛ pa zhɛneghe geva kadzembe Zhəwdɛ.
Ka Israyɛl kaheka Zhəwdas yitea kemane
9Pa kweci hwelefefi nyi mbe Gala'ad jikəyite geva yitea ka Israyɛl nyi kenzanji te hɛɗia nci yitea za sebe te hɛ. Ama pa ka Israyɛl wəfərənji mbe ŋkwa nya berete nya mbe Datɛma. 10Ma ke hɛ ghweneghe nda palepa ke Zhəwdas ba'a ke ka menəhɛnyɛ: «Nahe kweci hwelefefi kejikəyite geva yitea gheɓəmə kezha za sebe te gheɓəmə. 11Geva yahi ka sewajɛa nci nyi nza Timotɛ te ghəa nci kezha se kakele ŋkwa nya berete nya wəfərə n'yɛ ghen'yɛ mbe. 12Se mə tsetsenya kambele n'yɛ shave mbe dzeve ta nci, kwa nza ŋkɛ kwele kwele mbelia n'yɛ nyi kempə. 13Nahe pɛtɛa ka menəhɛ ɓəmə nyi te hɛɗia Tobi kempəmte geva, nahe mbeli kefəhwe mia nci ba'a ŋwalea nci, nahe mbeli kefəhwe wəshia nci, gare slibə zhili nyi kempəmte geva te hɛɗia shɛ.»
14Ma tewə yɛ Zhəwdas le ka menəhɛnyɛ kekiɗimte jaŋga ta palepa shɛ ne, hwehwa'a kweci ka ghwene same kwa Galilɛ, keŋkwahe ŋkwahe yɛ lekwesa ta nci, ghena nya kwetɛŋe yakeleke hɛ. 15Wa nya ghena nya gezete hɛ nya: «Nahe kweci hwelefefi nyi mbe Ptolɛmayis, Tir, Sidon, tsagha ka se se nyi mbe pɛtɛa Galilɛ ketsenete geva kezha za sebe te gheɓəmə.» 16Ma kwa fate ghena shɛhɛ yɛ Zhəwdas le mbeli ne, pa hɛ menete tsene nya wəba kezha newe wəsə nya nza hɛ kamenete kaŋa ka menəhɛnyɛa nci nyi mbe yaka ba'a nyi ha nda mpa kweci hwelefefi. 17Tagha gɛ, ma ke Zhəwdas sha wəza meghekɛ Simon: «Tsehave zhili nyi kehi sha gha ba'a kwiɗi kalə kambele ka menəhɛ ɓə nyi mbe Galilɛ. Ma 'ya le ghəa ɗa ba'a Zhonatan, wəza meyɛ ɓə ne, katelə n'yɛ kadzete hɛɗia Gala'ad.» 18Pa Zhəwdas sərəakɛ yɛ Zhozɛf, wəzege ta Zakari le Azariya, wəndə nya te ghəa mbeli, zlaɓe le ka sewajɛ nyi ketene kezha ya Zhəwdɛ. 19Ma ke gezete nda ke hɛ: «Nza mə te ghəa mbeli ba'a mpama yɛ le kweci hwelefefi nda tese n'yɛ ma.» 20Zhili 3.000 ya kwa sebe ta Simon kadzembe Galilɛ ba'a 8.000 ka beghe Zhəwdas kadzembe Gala'ad.
Yɛ Simon le Zhəwdas kahərə ŋkwa kwele kwele zhigə
(2 MA 12.10-31)
21Ma kwa dzembe Galilɛ Simon ne, pa mpahwe mpa kwele kwele le kweci hwelefefi. Pa ŋkɛ ɗate hɛ ba'a kekate hɛ. 22Pa ŋkɛ kekaghe hɛ hwa'a mɛa ŋkwa kedzembe Ptolɛmayis. Gare 3.000 kweci hwelefefi nyi kempəmte geva ba'a pa fəhwe wəshi kempa ta nci. 23Kwa sebe ta ŋkɛ, pa Simon tsenete ka Zhəwif nyi mbe Galilɛ ba'a nyi mbe Arbata, le mia nci, ŋwalea nci ba'a pɛtɛa wəshi nyi va hɛ, pa fəghe hɛ kadzembe Zhəwdɛ le zlama nya wəba. 24Ma vəa ŋkwa shɛ ne, pa yɛ Zhəwdas Makabɛ le wəza meghekɛ jivenji te Zhəwrdɛŋe ba'a dzeghwahwe dzeghwa kahɛ mahekene te ɓerama. 25Pa hɛ begeme le ka Nabat nyi kekemaneve hɛ dzeve bake ba'a nyi keɓelate nda pɛtɛa wəshi nyi kemenete nda geva ke ka menəhɛ nci te hɛɗia Gala'ad. 26Pa hɛ gezete nda ke hɛ kwele kwele ka Israyɛl nyi kekeseyi geva kaka mavashi mbe Bosora, Bosor, Alɛma, Kasfo, Makɛd ba'a Karnayim, meleme nyi berete berete ba'a nyi jama jama. 27Mbe melemea shɛhɛ perə ne, ka mavashi nyi kese mbe kweci meleme ta Gala'ad ya shɛ ba'a nahe ka ghema ta nci ketarete kezha ha nda mpa ke ŋkwa nyi berete beretea shɛhɛ te hendɛ ta ŋkwa, kezha fə hɛ ba'a kezha za sebe te pɛtɛa mbeli nyi mbe hɛ te veci kwetɛŋe. 28Taghanyɛ ne, cape yɛ Zhəwdas le ka sewajɛa ŋkɛ jive te ɓerama nya laka Bosora. Pa hɛ kelehwe melemea shɛ ba'a mpəmte pɛtɛa zhili nyi mbe le kafayɛ, pa hɛ fəhwe pɛtɛa wəshi nyi mbe ba'a ndəyite ghwə yitea melemea shɛ.
29Ntəŋə hɛ slə mbe Bosora heviɗi ba'a ntsehe hwa'a mbe ŋkwa nya berete ta ka Zhəwif nya mbe Datɛma. 30Ma masheke ne, dəkwə hɛ te kwete wəvəsəa ka sewajɛ kwele kwele nyi kehi yɛ cigwərə ba'a yɛ wəmata kempa kezha kele ŋkwa shɛ. Nahe mpa keghate geva. 31Ma kwa nakɛ Zhəwdas nahe mpa keghate geva ba'a kagaka lewela, kaka zlaɓe le yɛ vəaŋə shave mbe meleme hwa'a pelɛ ghweme ne, 32ma ke Zhəwdas sha ka sewajɛa ŋkɛ: «Mpa mə ɓeshi kezha mbele ka menəhɛ ɓəmə gɛ!» 33Pa ŋkɛ neheve ka sewajɛa ŋkɛ kawəvəsə mahekene kezha ha nda mpa ke ka sewajɛa ka ghema se kwetere wəmbə. Pa hɛ vɛte vəaŋə ba'a səkwəte ghə le berete. 34Ma kwa ɗepete ka sewajɛa Timotɛ Zhəwdas Makabɛ nde ha nda mpa ke hɛ ne, kweracɛ hɛ hwɛnji mbe kema ta ŋkɛ. Pa Zhəwdas vate ɗa kwele kwele te hɛ, gare 8.000 zhili nyi kempəmte geva mbe mpa. 35Kwa sebe ta ŋkɛ, pa Zhəwdas zhɛrete ka sewajɛa ŋkɛ laka Alɛma. Pa hɛ have nda mpa ke meleme nyagha ba'a kelehwe ŋkɛ, mɛke hɛ mpəmte pɛtɛa zhili. Pa hɛ fəhwe wəshi nyi mbe ba'a ndəyite ghwə yitea melemea shɛ. 36Slə tagha ne, cape hɛ kalə kakele Kasfo, Makɛd, Bosor ba'a kweci meleme nyi te hɛɗia Gala'ad.
Kweci hərə ŋkwa ta Zhəwdas te hɛɗia Gala'ad
37Kwa sebe ta wəshi nyi kemenete geva shɛhɛ ne, pa Timotɛ tsenete kweci ka sewajɛ ba'a se kanzanyɛ kwa kema ta Rafon, pelɛ kwete kema ta hələ. 38Pa Zhəwdas ghwenakɛ mbeli kezha newe ghedəkwəa ka ghema, ma ke mbeli gezete nda: «Nahe pɛtɛa kweci hwelefefi nyi dzeyi yitea gheɓəmə kejikəte geva kawəvəsəa mbeli kwele kwele kwetere wəmbəa Timotɛ. 39Nahe hɛ kefəke ka Arab kase kakemane hɛ ba'a nahe hɛ kenzanji pelɛ kwete kema ta hələ ɗeke ɗeke kampa le gha.» Taghanyɛ ne, cape yɛ Zhəwdas le ka sewajɛa ŋkɛ kalə sha hɛ 40ba'a hendave nda geva ke hələ. Tagha gɛ, ma ke Timotɛ sha mbelia jama ta ka sewajɛa ŋkɛ: «Ma keshave Zhəwdas mpelɛa kezha ha ɓəmə mpa ne, katepesle gheɓəmə yite we: kaganda ne, katehərə ɓəmə ŋkɛ. 41Ama kezhɛte nda ghazlənə ba'a keghereŋenyɛ ŋkɛ pelɛ kema ta hələ ne, katejive gheɓəmə kaɗa ŋkɛ ba'a katehərə ŋkɛ gheɓəmə.»
42Ma kwa ntsehe Zhəwdas vare hələbə ne, pa nderete mbeli nyi te ghə dzate mɛa hələ, ma ke sha hɛ: «Sərəakɛma wəndə yɛ mbe ghedəkwə ma. Pɛtɛa mbeli kadzemte mpa.» 43Pa Zhəwdas jivenyɛ sha ka ghema mpelɛa. Tagha gɛ, pa pɛtɛa ka sewajɛa ŋkɛ dzawa sebe ve. Pa ŋkɛ mpəmte kweci hwelefefi nyi kwa kema ta ŋkɛ, pa hɛ betakɛ wəshi kempa ta nci ba'a hwɛnji kalə kawəfərə mbe ghɛa shala nya mbe Karnayim. 44Pa yɛ Zhəwdas le ka sewajɛa ŋkɛ kelehwe melemea shɛ ba'a ndəmte ghɛa shala shɛ le pɛtɛa wəshi nyi mbe. Pa Karnayim teɗenyɛ, se te vəa shɛ ne, kazhɛne kweci hwelefefi kaghereŋe kwa kema ta Zhəwdas.
45Kwa sebe ta ŋkɛ, pa Zhəwdas tsenete pɛtɛa ka Israyɛl nyi te hɛɗia Gala'ad kezha fə hɛ kadzembe Zhəwdɛ. Pa ŋkɛ fəghe hɛ pɛtɛ kaɗema ketene, le mia nci, ŋwalea nci ba'a wəshia nci. Nahe hɛ kenza kawəvəsəa mbeli kwele kwele. 46Pa hɛ ntsehe mbe Ɛfron, meleme nya nza zləvə te ba'a nya berete, nya kwa hweŋkwa ta nci. Kashɛ mbeli wətəli geva dzeyi te kwa zeme keɗema dzeyi te kwa gwela ta melemea shɛ we, nda hɛ jivenji mbe. 47Ama pa ka Ɛfron fɛake nda hweŋkwa kedzembe ke hɛ ba'a ŋzlemte yɛ ŋkwa kedzembe le yɛ pelɛ. 48Ma ke Zhəwdas ghweneghe nda ghena ta kwelɛŋe ke hɛ: «Katejive n'yɛ te hɛɗia ŋayɛ kezha dzete ŋa n'yɛ, wəndə shɛ katemene ŋayɛ wəsə kwa ndiremi we, deke hweŋkwa yatekele n'yɛ.» Ama hɛreɗɛ hɛ ɗema pele nda yɛ ŋkwa kedzembe ke hɛ.
49Tagha gɛ, pa Zhəwdas gezete nda ke ka sewajɛ kezha nza yayata wəndə te ŋkwa ŋkɛ. 50Kwa sebe ta ŋkɛ, pa pɛtɛa ka sewajɛ hite geva yitea mpa. Ntake hɛ kampa veci veci ba'a hwencɛke ncɛke, pa hɛ kelehwe melemea shɛ. 51Kəliɓə hɛ fəhwe wəshi nyi mbe ba'a rayɛ hɛ zamte sebe te melemea shɛ kwa sebe ta nya mpəmte pɛtɛa zhili nyi mbe hɛ. Pa ka Israyɛl jivenji mbe melemea shɛ le dzeghwa dzeyi te ka mpə mpə. 52Pa hɛ jivenji te hələa Zhəwrdɛŋe ba'a ntsehe te ŋwela nya wəba kwa kema ta Bɛt-Shɛyan. 53Pa Zhəwdas rəkwəte mbeli nyi kederanji kwetere wəmbə ba'a ntsəte nda berete ke mbeli mbe pɛtɛa dzeghwa kwa hweŋkwa hwa'a te ntsehe ta nci mbe Zhəwdɛ. 54Pa hɛ dzemenji vare ghweme ta Siyon le zlama ba'a farefa. Pa hɛ dzeghekɛ nda melɛ kwa tere tere ke Shala, va nya nza ŋkɛ wəndə shɛ kemte hwa hɛ we, nahe hɛ kezhɛreke geva kwelɛŋe.
Hərə ta yɛ Zhozɛf le Azariya
(2 MA 12.32-45)
55Ma vəa ŋkwa nya nza yɛ Zhəwdas le Zhonatan mba te hɛɗia Gala'ad ba'a Simon, wəza megheyɛa nci mbe Galilɛ kwa kema ta Ptolɛmayis ne, 56pa Zhozɛf, wəzege ta Zakari ba'a Azariya, mbeli nyi te ghəa ka sewajɛ, fate wəshi nyi jama jama nyi menete hɛ ba'a mpa nyi mpahwe hɛ. 57Ma ke hɛ kwelɛ ghəa nci: «Ncɛte ɓəmə ŋa ɓəmə zləvə perə. Ngara ɓəmə kalə kampa le kweci hwelefefi nyi dzeyi yitea gheɓəmə.» 58Pa hɛ gezete nda ghena ke ka sewajɛ nyi sleke hɛ ba'a cape hɛ kalə kampa le Jamniya. 59Cape yɛ Gorzhiyas le ka sewajɛa ŋkɛ shave mbe meleme kalə kampa le hɛ. 60Pa hɛ hərəte ka sewajɛa yɛ Zhozɛf le Azariya ba'a kekate hɛ hwa'a kwa ghala ta Zhəwdɛ. Gare 2.000 ka Israyɛl nyi kempəmte geva te vecia shɛ. 61Ma nda me ɗa nya wəba nya te mbeli ne, va nya ɗema yɛ Zhozɛf le Azariya kese kafa nda ghena ke yɛ Zhəwdas le ka menəhɛnyɛ. Ma zəzə hɛ ne, katekemave ŋa nci hɛ zləvə perə. 62Ama kenza hɛ kahwelefe ta mbeli nyi ndeke nda berete Shala kezha mbele Israyɛl we.
Zhəwdas mbe Idəmɛ ba'a te hɛɗia ka Filisti
63Ma Zhəwdas, nde bazle ghə ba'a ka menəhɛnyɛ ne, nahe hɛ kenza kakatsala kɛfi mbe Israyɛl ba'a te pɛtɛa hɛɗi nyi fa mbeli kahekɛme sləa nci mbeli. 64Katsene geva mbeli yitea hɛ kezha tsahe hɛ.
65Cape yɛ Zhəwdas le ka menəhɛnyɛ kadzemte kampa le ka Ɛdom te hɛɗi nya laka bela kwa zeme. Pa hɛ kelehwe Hɛbron ba'a fəhwe meleme nyi dzeyi yite. Pa hɛ ŋzlamte zli nya yitea melemea shɛ ba'a ndəmte ŋkwa keya ŋkwa nyi dzeyi yite. 66Kwa sebe ta ŋkɛ, cape hɛ kajive laka hɛɗia ka Filisti ba'a jivenji mbe Marɛsha. 67Te vecia shɛ ne, kwele kwele ka dzeghe Shala nyi kempəmte geva mbe mpa. Nahe hɛ keɗe kancɛ hwepe ghə ta nci laka dzemte mpa le kele ghə. 68Kwa sebe ta ŋkɛ, cape Zhəwdas kajive laka Asdod nya te hɛɗia ka Filisti. Pa ŋkɛ ŋzlamte yɛ reghwetɛa nci, pa nde ndendəyite ghwə yitea yɛ pa ta yɛ shala ta nci ba'a fəhwe wəshi nyi mbe yɛ meleme ta nci. Zhɛne ne, pa hɛ zhɛneke geva kadzete hɛɗia Zhəwdɛ.
Currently Selected:
1 Makabɛ 5: BEKDC12
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
La Bible en langue Kapsiki avec les livres deutérocanoniques © Alliance Biblique du Cameroun 2012.