1 MAKABAYO 10
10
Khuli Alekisanda Epifane yali Muhingani
1Khumuhika kwi imia indala na makhomi sita, Alekisanda Epifane mwana wa Antioko yinjila mu litaala lia Putolemi, nalivukula. Vamwinjilitsa naraanga khwamihayo. 2Lwa Mwami Demeturio yavoolelwa makhuva kenako, yalaanga halala mukaanda kwa vasikali vanyishi, naroonjela khutsia khumukwana. 3Mumatukhu kenako, Mwami Demeturio yarumila Yonatsani ibarwa yu vulina yali yahandikwamu makhuva ku khulera milembe ku khumuha luyali, 4shichila yireevana, “Leshi khukhole vwangu khulomba lilakano li milembe naye, Alekisanda nashili khukhola lilakano naye imbeli weru. 5Demeturio yali ninganakani ndi Yonatsani anyala khwitsushitsa vindu vitamanu via yakholela ye halala na vamwavo veve khandi shivala shiosi.” 6Khu, Demeturio yamuha vunyali vu khurovola mikaanda chia vasikali vandi, khuvaha viuchi viu khukwanila, khandi khumukhonyanila. Yahaana lilako ndi vandu vali nivavohwa mu imbinga vakholwi vavoholole.
7Nalwo lwa Yonatsani yinjila mu Yerusalemi, nasoma ibarwa yeneyo imbeli wa vandu voosi halala na yavo, vali nivali mu imbinga. 8Vandu vatechelitswa muno, lwa vahulila makhuva ndi Mwami Demeturio umali khumuha vunyali vu khurovola mikaanda chia vasikali. 9Navutswa vandu vali nivali mu imbinga vavoholola vandu vali nivavohwa nivaha Yonatsani; ma Yonatsani navakalushitsa khu vivuli vavo.
10Yonatsani yamanya namenya mu Yerusalemi, naraanga khulomba vuyia litaala likali. 11Yavoolela vandu vakholanga muhinzilu ku khumbakha vumbashi masisi khandi vavotokhane Shikulu shia Sayoni nivalombanga machina kalekhana mu tsimbeka tsine, khu havundu henaho hatinye. Nalwo lwa vamanya nivakhola vario. 12Nalwo lwa vandu vi tsimbia tsindi vali nivamenyanga mu tsimbinga tsia Bakide, yali niyumbakha vilukha; 13voosi varula havundu ha vamenyanga, nivakalukha ingo wavo. 14Vandu vali nivambakhana khulonda malako nende mechitso, navo vonyene vutswa varikala mu litaala lia Betsi Zuri, shichila harumikhanga khuli havundu wu khwilushila.
15Mwami Alekisanda yavoolelwa shia shindu shiosi khulondokhana khuli Demeturio yalaaka Yonatsani, khulondokhana khu Yonatsani mwene, maahe ka yali nakwani, vikholwa vievie viu vucheli, khandi matiinyu kamukwila ye halala na vamwavo. 16Yavoola, “Ni kilikali khuliitsa khunyola mundu khuli mwenoyo? Hambi nunundi, khutsitsanga khumukhola khuva mulina weru, khandi mundu unyala khukhukhonya.” 17Yahandika ibarwa khu Yonatsani, ivoolanga,
18“Inzi Mwami Alekisanda, mbandikanga ibarwa iyi khu Yonatsani. Nyola milembe! 19Mbolelwi ndi uli musikali wi tsingulu muno, khandi utushili khuva mulina weru. 20Khurovole nunundi khuva Mukali wa vasalisi voosi wu luhia lwa urulamu. Utsitsanga khulaangwa Mulina wu Mwami; uliitsa khuva khuluveka lweru nu khutsililila khuva mulina weru.” Yamurumila ikaanzu yu vwami nende itaachi, yali niyalombwa khu itsahabu. 21Yonatsani yifwala tsinguvu tsiu vutakatifu khumweli kwa saba khumuhika kwi imia indala na makhomi sita, mumatukhu ku Mulukha kwa Matiili. Yarovola mikaanda chia vasikali vayia, khandi navaha viuchi vinyishi viu khukwanila.
22Lwa Mwami Demeturio yavoolelwa makhuva khulondokhana khu vindu vienevo, yali nu vuveleli mu mwoyo kwekwe, navoola, 23“Ni shina shia khukholi yishi? Mwami Alekisanda umali khutsia khale imbeli weru, khandi umali khukholia lilakano na Vayahudi khunyola tsingulu. 24Namuhandichila khandi ibarwa ya makhuva ku khumutinyilitsa nu khulaaka khumuha luyali nende vihanwa, khulu khwenya nyole vukhonyi vwavo.”
25Khulwa yako, yahandika,
“Inzi Mwami Demeturio, mbandikanga ibarwa iyi khu Vayahudi. Nyoli milembe! 26Lwa mumali khutsililila khurweshitsa lilakano lia mwakhola na khutsi nu mutsililila khuva valina veru, nu muvula khwiyunga na vatsiku, khumali khuvoolelwa makhuva kenako, khandi nako kachilanga nu khwikhoya. 27Nikava mulatsililila khuva vasuuvilwa khu khutsi, khuliitsa khumurunga vindu vilahi khulondokhana khu malahi ka muliitsa khuva numukholi. 28Khuliitsa khumurulitsilaho vushuru vundi vwosi, khandi khumuhe vihanwa via via mwenyanga viosi.
29“Khuvirila khu ibarwa yanje, mali khurulitsilaho Vayahudi voosi vushuru, khulondokhana khu vushuru vwa shia khase khosi, vushuru vwi ichumbi nende vushuru vundi vwamanyikhana muno. 30Khumeeta khu kenako, khuraanjila nunundi mali khurulitsaho vunyali vu khundunganga shitonye shilala mu vivaka vwi imu nende inusu yi viraakwa viu khuraanga khucheswa. Shinzitsanga khwenya khurungwa mirungu chienecho khurula mu shivala shia Yudeya, inoho khurula mu tsisomo tsivaka tsiameetwa khu Yudeya tsiarulitswa khu Samaria nende Galilaya tawe. 31Yerusalemi halala na mataala kali khulio himbi, katsitsanga khuvukulwa khuli ni mataala ku vutakatifu; khandi shikatsitsanga khurunga vushuru vwosi, kave ni itsaka inoho vushuru vundi vwosi tawe. 32Shindikhu khandi nu vunyali vu khusinjilila imbinga yili mu litaala likali lia Yerusalemi tawe. Mukali wa vasalisi voosi neye wanave nu vunyali vu khuchisinjilila. Aliitsa khuvikha muyo vandu veve va mwene aliitsa khurovola khuchilinda. 33Kholi muvoholole vuchila murungu kwosi, shia Muyahudi wosi wakumilwa khuli muvohe mu shivala shia Yudeya, manalerwa mu lusomo lulala khu tsisomo tsianje; varumishi vaanje valiitsa khurulitsaho vushuru vwosi vwakholwa khu miruku chiavo. 34Muyahudi avulakhuho shia havundu hosi mu shivala shia inzi nzamihanga, atsitsanga khurunjitswa vushuru khulitukhu li Lisabato, litukhu li Milukha chiu Mweli Khwilavushitsa Vuyia, nende matukhu kandi yako. Vushuru vuliitsa khuvula khusololwa khumatukhu kavaka, nikashili khutukha inoho khumatukhu matakatifu nikamali khuvira. 35Mundu avulakhuho utsitsanga khuva nu vunyali vu khusolola shindu khurula khu munyi, inoho khunyashitsakhu khali mulala khu munyi khulondokhana khu vindu vikholekhanga.
36“Vayahudi himbi tsiheelefu makhomi kavaka vanyala khwihandichitsa mu mukaanda kwa vasikali vu Mwami Alekisanda, khandi valiitsa khurungwa manya khuli vasikali vandi vu Mwami Alekisanda. 37Valala khuvo vanyala khuhilwa khulinda mu imbinga ingali yu Mwami Alekisanda, na vandi vaheelwi mihinzilu lukanu na lukanu mu vwamihi. Vimilili vavo halala na vamihi valarula mu Vayahudi khuli vo; khandi valamenya khulondokhana khu malako kavo vene khuli Mwami Alekisanda aliitsa khuviritsa khukhola mu shivala shia Yudeya.
38“Tsisomo tsivaka tsia Samaria tsiameetwa khu shivala shia Yudeya, tsiliitsa khuvalitswa khuli ni tsindala khu tsisomo tsia Yudeya. Tsiliitsa khwimililwa nu Mukali wa vasalisi voosi wonyene vutswa. 39Mirungu chisololwangwa mu litaala lia Putolemi halala ni milimi chiliho, chiliitsa khurumikha khuli shihanwa shiu khurunga vindu viakuulwa viu khurumishilwa mu Litempeli. 40Mali khwirulitsa khandi khuhaana shihanwa shi ifetsa vitonye tsiheelefu likhomi na viranu khurula mu livishilu lilondokhananga na mavishilu ku Mwami Alekisanda. 41Vushuru vundi vwosi vu vwamihi vushili khurungwa, khuli vwakhola mumihika chiali chiu khuraanga, valiitsa khuhaana khuraanjila nunundi khulu khurweshitsa mihinzilu chikholekhanga mu Litempeli. 42Khumeeta khu kenako, khuliitsa khulekha khutaaya ifetsa vitonye tsiheelefu tsiranu shia khumuhika khurulana khu vukhala vwi Litempeli. Tsisenti tsienetso, tsiliitsa khuva tsia vasalisi varumikhanga mu Litempeli. 43Shia mundu wosi wilushilanga mu Litempeli lia Yerusalemi, inoho havundu handi hosi mulio, shichila ali ni tsisenti tsiu Mwami Alekisanda inoho likoovi, aliitsa khuvohololwa nu khuheelwa miandu chiechie chiosi, chiali chiavukulwa ni tsingulu mu shivala shianje.
44“Mirungu chiosi chienyekhananga khulu khumbakha vuyia miumbakho chi Litempeli, chiliitsa khurungwa khurula mu livishilu liu Mwami Alekisanda. 45Khali mirungu chiu khulomba vuyia masisi ka Yerusalemi, nu khulivotokhana, halala nu murungu ku khulomba vuyia masisi mu shivala shia Yudeya, chiliitsa khurungwa khandi khurula mu livishilu liu Mwami Alekisanda.”
46Lwa Yonatsani nende vandu vahulila makhuva kenako, shivali vakasuuvila inoho khukahuchilila tawe; shichila vitsushitsa vindu vitamanu muno via Demeturio yali niyakhola Israeli khandi khuli ya vatambitsanga vululu muno. 47Vihulila mu Alekisanda, shichila neye wali wu khuraanga khuvalomolomela makhuva ku khulera milembe, nivatsililila khuva valina veve khutukha khu likhutsa lielie.
48Mwami Alekisanda yarecheshitsa mukaanda kwa vasikali vanyishi, maniyiyavaala viuchi khuluveka lundi khukwana Demeturio. 49Vami vavili venavo vakwana mu liihe, ma vasikali va Demeturio nivilukha; Alekisanda yamuhitsanyinya, namukuura. 50Khali ndio, Alekisanda yakwana nu mwoyo kwosi khutukha lwa liuva liali niliyeelanga; Demeturio yakhutsa khulitukhu lienelo.
51Nalwo lwa Alekisanda yaruma vandu khutsia khu Mwami Putolemi wa Sita wa Misri, namuvoolela,
52“Mali khukalukha khu vwamihi vwanje nu khwikhala khu shisoko shiu vwami shiali shia vakuuka vaanje. Mali khukuura Mwami Demeturio nu khumurulitsa khu vwamihi vwevwe, khandi ninzi wamihanga nunundi. 53Nakwana Demeturio, nimukuura halala nu mukaanda kwa vasikali veve, manimbukula vwami vwevwe. 54Khulwa yako, nzirecheshe khuva mulina wowo. Nunyanza mbeshela mwana wi shikhana wowo ave mukhali wanje, ninzi nakhuha yivi halala nu mwana wowo wi shikhana vihanwa via mwenyekhanga khuheelwa.”
55Mwami Putolemi yachipa, “Likasitswi litukhu lia wakalukha mu shivala shia vakuuka vovo; manuvukula shisoko shiu vwami vwali vwa vakuuka vovo. 56Niitsa khukhukholela ka inzi mwene navoola mu vuhandichi niitsa khukhola, navutswa lekha khwakanile mu litaala lia Putolemi, khu khulolane moni na moni. Niitsa khukwa mukukhu wowo, khuli mwene umali khuvoola.”
57Putolemi yarula mu shivala shia Misri, ye mwene halala nu mwana wi shikhana wewe walaangwangwa Kiliopatura; nivatukha mu litaala lia Putolemi khumuhika kwi imia indala makhomi sita na chivili. 58Mwami Alekisanda yamwakanila; ma Putolemi namuveshela mwana wewe wi shikhana, khandi nivikhoyela mulukha ku khuhilana nu vuyaanzi vunyishi muno, khuli kwali mwiima kwa vami vakholanga.
59Nalwo lwa Mwami Alekisanda yahandichila Yonatsani khwitsa khumwakanila. 60Yonatsani yasimukha natsia mu litaala lia Putolemi nu vuyaanzi vunyishi muno, maniyakana na vami vavili venavo. Yavaha voosi vavili halala na valina vavo ifetsa, itsahabu nende vihanwa vinyishi, manayaanzitswa navo. 61Mumatukhu kenako, vandu vatamanu vi shileeche khurula Israeli, vivunjelitsa halala nivalomoloma vindu vitamanu khulondokhana khuye; navutswa Mwami Alekisanda yachiayilila makhuva kenako. 62Mwami Alekisanda yahaana lilako Yonatsani khunaavulwa tsinguvu nu khuheelwa tsinguvu tsiu vwami tsia yifwala; manivakhola ndio. 63Mwami Alekisanda yaha Yonatsani luyali, lwa yamuvoolela yikhale khuluveka lwelwe. Nalwo lwa yavoolela varumishi veve, “Simukhi naye mutsi khusinjila hakari hi litaala, numuvoola ndi mundu akhanyolekhakhu ulomolomanga shindu shitamanu khulondokhana khuye tawe. Mundu avuli khumukhola khutuunya khulondokhana khu shindu shiosi.” 64Lwa vandu valomolomanga vindu vitamanu valola khuli aheelelwi luyali, khulondokhana khuli valaanjililanga nivavoola, khandi nivamulola wifwali tsinguvu tsia sambarau, vamanya nivilukha. 65Mwami Alekisanda yatsililila khuha Yonatsani luyali lwa yamukhola khuva mulala khu “Valina vu Mwami Alekisanda”, namukhola khandi khuva mwimilili wa vasikali khandi gavana wu lusomo lwelwe. 66Yonatsani yakalukha mu litaala likali lia Yerusalemi, nali ni milembe khandi nasangalanga muno.
Khuli Yonatsani Yakuura Apolonia
67Khumuhika kwi imia indala makhomi sita na chiranu, Demeturio wa Khavili, mwana wali wa Demeturio wu Khuraanga, yarula mu litaala lia Kurete, natsia mu shivala shia vakuuka veve. 68Lwa Mwami Alekisanda yavoolelwa makhuva kenako, yaheenda mwoyo muno, nakalukha mu litaala lia Antiokia. 69Demeturio yarovola Apolonia khuva gavana wu lusomo lwa Siria Ingali. Apolonia yarechekha mukaanda kwa vasikali vanyishi, manasimiikha maheemo ku khumenyamu himbi havundu halaangwangwa Yamunia; naruma mundu khutsia khulola Mukali wa vasalisi voosi Yonatsani, ni likhuva yili,
70“Nivi wonyene unyala khwitsa khukhukwana. Nikhali nyoli tsisoni khandi nyekwangwa shichila yivi. Shichila shina wivukulile vwamihi mu shivala shi vikulu? 71Nikava uli ni lisuuvilitswa mu mukaanda kwa vasikali vovo, kholomokha witsi khukhukwana mu lwomera. 72Reeva umanye ndi ninzi mundu lukanu shina, khandi vandu vakhukhonyanga khutsi ni vandu shina. Vandu valiitsa khukhuvoolela ndi shiunyala khukhukwana tawe, shichila khali vakuuka vovo vakhunganyinywa hali khavili khurula mu shivala shiavo. 73Muvula tsingulu tsia munyala khukwana vasikali vaanje vi tsifarasi, khandi mukaanda kwa vasikali vandi navo yava mu lwomera, havundu ha machina inoho shikulu inoho shivisilu shivula.”
74Lwa Yonatsani yahulila makhuva ka Apolonia yamuvoolela, yali nu vurima vunyishi muno. Yarovola vasikali tsiheelefu likhomi manarula Yerusalemi. Amwavo wewe Simoni yitsa khumukhonya. 75Yasimiikha maheemo ku khumenyamu himbi mu litaala lia Yopa, navutswa vandu vi litaala lienelo vikala vilivwa, shichila Apolonia yali urele mukaanda kwa vasikali veve mu litaala lia Yopa. 76Vakwana litaala lienelo; ma vandu nivaria khandi nivikula vilivwa; ma Yonatsani navukula litaala lia Yopa.
77Lwa Apolonia yahulila makhuva kenako, yalaanga halala vasikali vi tsifarasi tsiheelefu tsivaka halala nu mukaanda mukali kwa vasikali vakwanilanga khu vilenje, natsia mu litaala lia Azota, manya khuli ashitsilililanga nu luchendo. Nikhali, mumatukhu kenako, yali ni lisuuvilitsa mu tsingulu tsia vasikali vi tsifarasi veve, natsia mu lwomera. 78Yonatsani yahitsanyinya Apolonia khutsia khutukha mu litaala lia Ashidodi, ma liihe niliraanga. 79Apolonia yali umali khurika inyuma muvwivisi mukaanda kwa vasikali iheelefu indala vi tsifarasi. 80Yonatsani yamanya vasikali vamukwanilanga munyuma, shichila vavotokhana mukaanda kwa vasikali veve; manivalesa vasikali veve ni mivanu khuraanjila mu mavwevwe khutukha khulukolovo. 81Navutswa vandu va Yonatsani vatsililila khuva ni tsingulu, manya khuli Yonatsani mwene yali navavoolele vakhole; ma tsifarasi tsiu mutsiku nitsivwa tsingulu. 82Simoni yarulila na vasikali veve navakwana, shichila vandu vi tsifarasi vali vavwele tsingulu. Yakwana vasikali vu mutsiku vakwanilanga khu vilenje, navakuura, navo nivilukha; 83vasikali vakwanilanga khu vilenje venavo vasalanila mu lwomera. Vilukha nivatsia mu litaala lia Azota nivinjila havundu halaangwangwa Betsi-dagoni, ha litempeli liu musambwa kwavo liali niliumbakhwa khutsia khwivisa. 84Navutswa Yonatsani yasamba nu mulilu litaala lia Azota halala na mataala kalio, manayaayayo shia shindu shiosi. Yasamba khandi nu mulilu litempeli lia Dagoni, khandi shia mundu wosi yali niyilushiliyo. 85Khulitukhu lienelo, vandu tsiheelefu munane viirwa ni shivavi inoho vasambwa nu mulilu.
86Nalwo lwa Yonatsani yarulayo natsia khusimiikha maheemo ku khumenyamu mu litaala lia Asikaloni. Vandu vi litaala lienelo, vitsa nivamwinjilitsa nu vuyaanzi vunyishi muno. 87Yonatsani nende vandu veve vakalukha mu Yerusalemi ni vindu vinyishi, via vali nivayaaya.
88Lwa Mwami Alekisanda yavoolelwa makhuva khulondokhana khu vindu vienevo, yatsililila khuha Yonatsani luyali muno. 89Yamurumila viuma viali ni vialombwa khu itsahabu, khulondokhana khu mwiima ku khuha mwiikho wu mwami wamihanga shindu khuli shienesho. Yamuha khandi litaala lia Ekuroni nende tsisomo tsindi tsia hahimbi.
Currently Selected:
1 MAKABAYO 10: LLLCATHOLIC
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© The Bible Society of Kenya, 2013
1 MAKABAYO 10
10
Khuli Alekisanda Epifane yali Muhingani
1Khumuhika kwi imia indala na makhomi sita, Alekisanda Epifane mwana wa Antioko yinjila mu litaala lia Putolemi, nalivukula. Vamwinjilitsa naraanga khwamihayo. 2Lwa Mwami Demeturio yavoolelwa makhuva kenako, yalaanga halala mukaanda kwa vasikali vanyishi, naroonjela khutsia khumukwana. 3Mumatukhu kenako, Mwami Demeturio yarumila Yonatsani ibarwa yu vulina yali yahandikwamu makhuva ku khulera milembe ku khumuha luyali, 4shichila yireevana, “Leshi khukhole vwangu khulomba lilakano li milembe naye, Alekisanda nashili khukhola lilakano naye imbeli weru. 5Demeturio yali ninganakani ndi Yonatsani anyala khwitsushitsa vindu vitamanu via yakholela ye halala na vamwavo veve khandi shivala shiosi.” 6Khu, Demeturio yamuha vunyali vu khurovola mikaanda chia vasikali vandi, khuvaha viuchi viu khukwanila, khandi khumukhonyanila. Yahaana lilako ndi vandu vali nivavohwa mu imbinga vakholwi vavoholole.
7Nalwo lwa Yonatsani yinjila mu Yerusalemi, nasoma ibarwa yeneyo imbeli wa vandu voosi halala na yavo, vali nivali mu imbinga. 8Vandu vatechelitswa muno, lwa vahulila makhuva ndi Mwami Demeturio umali khumuha vunyali vu khurovola mikaanda chia vasikali. 9Navutswa vandu vali nivali mu imbinga vavoholola vandu vali nivavohwa nivaha Yonatsani; ma Yonatsani navakalushitsa khu vivuli vavo.
10Yonatsani yamanya namenya mu Yerusalemi, naraanga khulomba vuyia litaala likali. 11Yavoolela vandu vakholanga muhinzilu ku khumbakha vumbashi masisi khandi vavotokhane Shikulu shia Sayoni nivalombanga machina kalekhana mu tsimbeka tsine, khu havundu henaho hatinye. Nalwo lwa vamanya nivakhola vario. 12Nalwo lwa vandu vi tsimbia tsindi vali nivamenyanga mu tsimbinga tsia Bakide, yali niyumbakha vilukha; 13voosi varula havundu ha vamenyanga, nivakalukha ingo wavo. 14Vandu vali nivambakhana khulonda malako nende mechitso, navo vonyene vutswa varikala mu litaala lia Betsi Zuri, shichila harumikhanga khuli havundu wu khwilushila.
15Mwami Alekisanda yavoolelwa shia shindu shiosi khulondokhana khuli Demeturio yalaaka Yonatsani, khulondokhana khu Yonatsani mwene, maahe ka yali nakwani, vikholwa vievie viu vucheli, khandi matiinyu kamukwila ye halala na vamwavo. 16Yavoola, “Ni kilikali khuliitsa khunyola mundu khuli mwenoyo? Hambi nunundi, khutsitsanga khumukhola khuva mulina weru, khandi mundu unyala khukhukhonya.” 17Yahandika ibarwa khu Yonatsani, ivoolanga,
18“Inzi Mwami Alekisanda, mbandikanga ibarwa iyi khu Yonatsani. Nyola milembe! 19Mbolelwi ndi uli musikali wi tsingulu muno, khandi utushili khuva mulina weru. 20Khurovole nunundi khuva Mukali wa vasalisi voosi wu luhia lwa urulamu. Utsitsanga khulaangwa Mulina wu Mwami; uliitsa khuva khuluveka lweru nu khutsililila khuva mulina weru.” Yamurumila ikaanzu yu vwami nende itaachi, yali niyalombwa khu itsahabu. 21Yonatsani yifwala tsinguvu tsiu vutakatifu khumweli kwa saba khumuhika kwi imia indala na makhomi sita, mumatukhu ku Mulukha kwa Matiili. Yarovola mikaanda chia vasikali vayia, khandi navaha viuchi vinyishi viu khukwanila.
22Lwa Mwami Demeturio yavoolelwa makhuva khulondokhana khu vindu vienevo, yali nu vuveleli mu mwoyo kwekwe, navoola, 23“Ni shina shia khukholi yishi? Mwami Alekisanda umali khutsia khale imbeli weru, khandi umali khukholia lilakano na Vayahudi khunyola tsingulu. 24Namuhandichila khandi ibarwa ya makhuva ku khumutinyilitsa nu khulaaka khumuha luyali nende vihanwa, khulu khwenya nyole vukhonyi vwavo.”
25Khulwa yako, yahandika,
“Inzi Mwami Demeturio, mbandikanga ibarwa iyi khu Vayahudi. Nyoli milembe! 26Lwa mumali khutsililila khurweshitsa lilakano lia mwakhola na khutsi nu mutsililila khuva valina veru, nu muvula khwiyunga na vatsiku, khumali khuvoolelwa makhuva kenako, khandi nako kachilanga nu khwikhoya. 27Nikava mulatsililila khuva vasuuvilwa khu khutsi, khuliitsa khumurunga vindu vilahi khulondokhana khu malahi ka muliitsa khuva numukholi. 28Khuliitsa khumurulitsilaho vushuru vundi vwosi, khandi khumuhe vihanwa via via mwenyanga viosi.
29“Khuvirila khu ibarwa yanje, mali khurulitsilaho Vayahudi voosi vushuru, khulondokhana khu vushuru vwa shia khase khosi, vushuru vwi ichumbi nende vushuru vundi vwamanyikhana muno. 30Khumeeta khu kenako, khuraanjila nunundi mali khurulitsaho vunyali vu khundunganga shitonye shilala mu vivaka vwi imu nende inusu yi viraakwa viu khuraanga khucheswa. Shinzitsanga khwenya khurungwa mirungu chienecho khurula mu shivala shia Yudeya, inoho khurula mu tsisomo tsivaka tsiameetwa khu Yudeya tsiarulitswa khu Samaria nende Galilaya tawe. 31Yerusalemi halala na mataala kali khulio himbi, katsitsanga khuvukulwa khuli ni mataala ku vutakatifu; khandi shikatsitsanga khurunga vushuru vwosi, kave ni itsaka inoho vushuru vundi vwosi tawe. 32Shindikhu khandi nu vunyali vu khusinjilila imbinga yili mu litaala likali lia Yerusalemi tawe. Mukali wa vasalisi voosi neye wanave nu vunyali vu khuchisinjilila. Aliitsa khuvikha muyo vandu veve va mwene aliitsa khurovola khuchilinda. 33Kholi muvoholole vuchila murungu kwosi, shia Muyahudi wosi wakumilwa khuli muvohe mu shivala shia Yudeya, manalerwa mu lusomo lulala khu tsisomo tsianje; varumishi vaanje valiitsa khurulitsaho vushuru vwosi vwakholwa khu miruku chiavo. 34Muyahudi avulakhuho shia havundu hosi mu shivala shia inzi nzamihanga, atsitsanga khurunjitswa vushuru khulitukhu li Lisabato, litukhu li Milukha chiu Mweli Khwilavushitsa Vuyia, nende matukhu kandi yako. Vushuru vuliitsa khuvula khusololwa khumatukhu kavaka, nikashili khutukha inoho khumatukhu matakatifu nikamali khuvira. 35Mundu avulakhuho utsitsanga khuva nu vunyali vu khusolola shindu khurula khu munyi, inoho khunyashitsakhu khali mulala khu munyi khulondokhana khu vindu vikholekhanga.
36“Vayahudi himbi tsiheelefu makhomi kavaka vanyala khwihandichitsa mu mukaanda kwa vasikali vu Mwami Alekisanda, khandi valiitsa khurungwa manya khuli vasikali vandi vu Mwami Alekisanda. 37Valala khuvo vanyala khuhilwa khulinda mu imbinga ingali yu Mwami Alekisanda, na vandi vaheelwi mihinzilu lukanu na lukanu mu vwamihi. Vimilili vavo halala na vamihi valarula mu Vayahudi khuli vo; khandi valamenya khulondokhana khu malako kavo vene khuli Mwami Alekisanda aliitsa khuviritsa khukhola mu shivala shia Yudeya.
38“Tsisomo tsivaka tsia Samaria tsiameetwa khu shivala shia Yudeya, tsiliitsa khuvalitswa khuli ni tsindala khu tsisomo tsia Yudeya. Tsiliitsa khwimililwa nu Mukali wa vasalisi voosi wonyene vutswa. 39Mirungu chisololwangwa mu litaala lia Putolemi halala ni milimi chiliho, chiliitsa khurumikha khuli shihanwa shiu khurunga vindu viakuulwa viu khurumishilwa mu Litempeli. 40Mali khwirulitsa khandi khuhaana shihanwa shi ifetsa vitonye tsiheelefu likhomi na viranu khurula mu livishilu lilondokhananga na mavishilu ku Mwami Alekisanda. 41Vushuru vundi vwosi vu vwamihi vushili khurungwa, khuli vwakhola mumihika chiali chiu khuraanga, valiitsa khuhaana khuraanjila nunundi khulu khurweshitsa mihinzilu chikholekhanga mu Litempeli. 42Khumeeta khu kenako, khuliitsa khulekha khutaaya ifetsa vitonye tsiheelefu tsiranu shia khumuhika khurulana khu vukhala vwi Litempeli. Tsisenti tsienetso, tsiliitsa khuva tsia vasalisi varumikhanga mu Litempeli. 43Shia mundu wosi wilushilanga mu Litempeli lia Yerusalemi, inoho havundu handi hosi mulio, shichila ali ni tsisenti tsiu Mwami Alekisanda inoho likoovi, aliitsa khuvohololwa nu khuheelwa miandu chiechie chiosi, chiali chiavukulwa ni tsingulu mu shivala shianje.
44“Mirungu chiosi chienyekhananga khulu khumbakha vuyia miumbakho chi Litempeli, chiliitsa khurungwa khurula mu livishilu liu Mwami Alekisanda. 45Khali mirungu chiu khulomba vuyia masisi ka Yerusalemi, nu khulivotokhana, halala nu murungu ku khulomba vuyia masisi mu shivala shia Yudeya, chiliitsa khurungwa khandi khurula mu livishilu liu Mwami Alekisanda.”
46Lwa Yonatsani nende vandu vahulila makhuva kenako, shivali vakasuuvila inoho khukahuchilila tawe; shichila vitsushitsa vindu vitamanu muno via Demeturio yali niyakhola Israeli khandi khuli ya vatambitsanga vululu muno. 47Vihulila mu Alekisanda, shichila neye wali wu khuraanga khuvalomolomela makhuva ku khulera milembe, nivatsililila khuva valina veve khutukha khu likhutsa lielie.
48Mwami Alekisanda yarecheshitsa mukaanda kwa vasikali vanyishi, maniyiyavaala viuchi khuluveka lundi khukwana Demeturio. 49Vami vavili venavo vakwana mu liihe, ma vasikali va Demeturio nivilukha; Alekisanda yamuhitsanyinya, namukuura. 50Khali ndio, Alekisanda yakwana nu mwoyo kwosi khutukha lwa liuva liali niliyeelanga; Demeturio yakhutsa khulitukhu lienelo.
51Nalwo lwa Alekisanda yaruma vandu khutsia khu Mwami Putolemi wa Sita wa Misri, namuvoolela,
52“Mali khukalukha khu vwamihi vwanje nu khwikhala khu shisoko shiu vwami shiali shia vakuuka vaanje. Mali khukuura Mwami Demeturio nu khumurulitsa khu vwamihi vwevwe, khandi ninzi wamihanga nunundi. 53Nakwana Demeturio, nimukuura halala nu mukaanda kwa vasikali veve, manimbukula vwami vwevwe. 54Khulwa yako, nzirecheshe khuva mulina wowo. Nunyanza mbeshela mwana wi shikhana wowo ave mukhali wanje, ninzi nakhuha yivi halala nu mwana wowo wi shikhana vihanwa via mwenyekhanga khuheelwa.”
55Mwami Putolemi yachipa, “Likasitswi litukhu lia wakalukha mu shivala shia vakuuka vovo; manuvukula shisoko shiu vwami vwali vwa vakuuka vovo. 56Niitsa khukhukholela ka inzi mwene navoola mu vuhandichi niitsa khukhola, navutswa lekha khwakanile mu litaala lia Putolemi, khu khulolane moni na moni. Niitsa khukwa mukukhu wowo, khuli mwene umali khuvoola.”
57Putolemi yarula mu shivala shia Misri, ye mwene halala nu mwana wi shikhana wewe walaangwangwa Kiliopatura; nivatukha mu litaala lia Putolemi khumuhika kwi imia indala makhomi sita na chivili. 58Mwami Alekisanda yamwakanila; ma Putolemi namuveshela mwana wewe wi shikhana, khandi nivikhoyela mulukha ku khuhilana nu vuyaanzi vunyishi muno, khuli kwali mwiima kwa vami vakholanga.
59Nalwo lwa Mwami Alekisanda yahandichila Yonatsani khwitsa khumwakanila. 60Yonatsani yasimukha natsia mu litaala lia Putolemi nu vuyaanzi vunyishi muno, maniyakana na vami vavili venavo. Yavaha voosi vavili halala na valina vavo ifetsa, itsahabu nende vihanwa vinyishi, manayaanzitswa navo. 61Mumatukhu kenako, vandu vatamanu vi shileeche khurula Israeli, vivunjelitsa halala nivalomoloma vindu vitamanu khulondokhana khuye; navutswa Mwami Alekisanda yachiayilila makhuva kenako. 62Mwami Alekisanda yahaana lilako Yonatsani khunaavulwa tsinguvu nu khuheelwa tsinguvu tsiu vwami tsia yifwala; manivakhola ndio. 63Mwami Alekisanda yaha Yonatsani luyali, lwa yamuvoolela yikhale khuluveka lwelwe. Nalwo lwa yavoolela varumishi veve, “Simukhi naye mutsi khusinjila hakari hi litaala, numuvoola ndi mundu akhanyolekhakhu ulomolomanga shindu shitamanu khulondokhana khuye tawe. Mundu avuli khumukhola khutuunya khulondokhana khu shindu shiosi.” 64Lwa vandu valomolomanga vindu vitamanu valola khuli aheelelwi luyali, khulondokhana khuli valaanjililanga nivavoola, khandi nivamulola wifwali tsinguvu tsia sambarau, vamanya nivilukha. 65Mwami Alekisanda yatsililila khuha Yonatsani luyali lwa yamukhola khuva mulala khu “Valina vu Mwami Alekisanda”, namukhola khandi khuva mwimilili wa vasikali khandi gavana wu lusomo lwelwe. 66Yonatsani yakalukha mu litaala likali lia Yerusalemi, nali ni milembe khandi nasangalanga muno.
Khuli Yonatsani Yakuura Apolonia
67Khumuhika kwi imia indala makhomi sita na chiranu, Demeturio wa Khavili, mwana wali wa Demeturio wu Khuraanga, yarula mu litaala lia Kurete, natsia mu shivala shia vakuuka veve. 68Lwa Mwami Alekisanda yavoolelwa makhuva kenako, yaheenda mwoyo muno, nakalukha mu litaala lia Antiokia. 69Demeturio yarovola Apolonia khuva gavana wu lusomo lwa Siria Ingali. Apolonia yarechekha mukaanda kwa vasikali vanyishi, manasimiikha maheemo ku khumenyamu himbi havundu halaangwangwa Yamunia; naruma mundu khutsia khulola Mukali wa vasalisi voosi Yonatsani, ni likhuva yili,
70“Nivi wonyene unyala khwitsa khukhukwana. Nikhali nyoli tsisoni khandi nyekwangwa shichila yivi. Shichila shina wivukulile vwamihi mu shivala shi vikulu? 71Nikava uli ni lisuuvilitswa mu mukaanda kwa vasikali vovo, kholomokha witsi khukhukwana mu lwomera. 72Reeva umanye ndi ninzi mundu lukanu shina, khandi vandu vakhukhonyanga khutsi ni vandu shina. Vandu valiitsa khukhuvoolela ndi shiunyala khukhukwana tawe, shichila khali vakuuka vovo vakhunganyinywa hali khavili khurula mu shivala shiavo. 73Muvula tsingulu tsia munyala khukwana vasikali vaanje vi tsifarasi, khandi mukaanda kwa vasikali vandi navo yava mu lwomera, havundu ha machina inoho shikulu inoho shivisilu shivula.”
74Lwa Yonatsani yahulila makhuva ka Apolonia yamuvoolela, yali nu vurima vunyishi muno. Yarovola vasikali tsiheelefu likhomi manarula Yerusalemi. Amwavo wewe Simoni yitsa khumukhonya. 75Yasimiikha maheemo ku khumenyamu himbi mu litaala lia Yopa, navutswa vandu vi litaala lienelo vikala vilivwa, shichila Apolonia yali urele mukaanda kwa vasikali veve mu litaala lia Yopa. 76Vakwana litaala lienelo; ma vandu nivaria khandi nivikula vilivwa; ma Yonatsani navukula litaala lia Yopa.
77Lwa Apolonia yahulila makhuva kenako, yalaanga halala vasikali vi tsifarasi tsiheelefu tsivaka halala nu mukaanda mukali kwa vasikali vakwanilanga khu vilenje, natsia mu litaala lia Azota, manya khuli ashitsilililanga nu luchendo. Nikhali, mumatukhu kenako, yali ni lisuuvilitsa mu tsingulu tsia vasikali vi tsifarasi veve, natsia mu lwomera. 78Yonatsani yahitsanyinya Apolonia khutsia khutukha mu litaala lia Ashidodi, ma liihe niliraanga. 79Apolonia yali umali khurika inyuma muvwivisi mukaanda kwa vasikali iheelefu indala vi tsifarasi. 80Yonatsani yamanya vasikali vamukwanilanga munyuma, shichila vavotokhana mukaanda kwa vasikali veve; manivalesa vasikali veve ni mivanu khuraanjila mu mavwevwe khutukha khulukolovo. 81Navutswa vandu va Yonatsani vatsililila khuva ni tsingulu, manya khuli Yonatsani mwene yali navavoolele vakhole; ma tsifarasi tsiu mutsiku nitsivwa tsingulu. 82Simoni yarulila na vasikali veve navakwana, shichila vandu vi tsifarasi vali vavwele tsingulu. Yakwana vasikali vu mutsiku vakwanilanga khu vilenje, navakuura, navo nivilukha; 83vasikali vakwanilanga khu vilenje venavo vasalanila mu lwomera. Vilukha nivatsia mu litaala lia Azota nivinjila havundu halaangwangwa Betsi-dagoni, ha litempeli liu musambwa kwavo liali niliumbakhwa khutsia khwivisa. 84Navutswa Yonatsani yasamba nu mulilu litaala lia Azota halala na mataala kalio, manayaayayo shia shindu shiosi. Yasamba khandi nu mulilu litempeli lia Dagoni, khandi shia mundu wosi yali niyilushiliyo. 85Khulitukhu lienelo, vandu tsiheelefu munane viirwa ni shivavi inoho vasambwa nu mulilu.
86Nalwo lwa Yonatsani yarulayo natsia khusimiikha maheemo ku khumenyamu mu litaala lia Asikaloni. Vandu vi litaala lienelo, vitsa nivamwinjilitsa nu vuyaanzi vunyishi muno. 87Yonatsani nende vandu veve vakalukha mu Yerusalemi ni vindu vinyishi, via vali nivayaaya.
88Lwa Mwami Alekisanda yavoolelwa makhuva khulondokhana khu vindu vienevo, yatsililila khuha Yonatsani luyali muno. 89Yamurumila viuma viali ni vialombwa khu itsahabu, khulondokhana khu mwiima ku khuha mwiikho wu mwami wamihanga shindu khuli shienesho. Yamuha khandi litaala lia Ekuroni nende tsisomo tsindi tsia hahimbi.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© The Bible Society of Kenya, 2013