1 Makabɛ 9
9
Mte ta Zhəwdas Makabɛ
1Ma kwa fate Dɛmɛtriyəs nahe Nikanor kemte ba'a nahe mbeli kehərəte ka sewajɛa ŋkɛ ne, pa tarete kaghwene yɛ Bashidɛs le Alkime kadzete hɛɗia Zhəwdɛ kakwa bake zhigə te ghəa ka katsala kɛfia ka sewajɛa ŋkɛ. 2Cape hɛ kwa hweŋkwa ta Galilɛ, pa hɛ nzanji mbe Mɛsalot nya dekwe yitea Arbɛle. Pa hɛ kelehwe melemea shɛ ba'a mpəmte mbeli kwele kwele mbe. 3Ma mbe kwa ghate ta tere mbe va gwəmsə ba'a mcɛfemsə bakeghəmbe ne, pa hɛ nzanji kwa kema ta Zhɛrəzalɛm. 4Kwa sebe ta ŋkɛ, pa hɛ slənji tagha kadzembe Bɛrɛt le ka sewajɛ 20.000 ba'a ka zleɗe gədəwəa lɛmə 2.000. 5Nahe Zhəwdas le ŋa ŋkɛ kenzanyɛ mbe Ɛlasa le ka katsala kɛfia ka sewajɛ 3.000. 6Ma kwa nakɛ ka sewajɛa ka Zhəwif kwele kwele ka sewajɛa ka ghema ne, pa ghazlənə zhɛte nda ke hɛ ba'a pa kweci mbelia nci kwele kwele hwɛnji shave mbe ghedəkwə. Deke zhili gwəmsə deghese ka tene. 7Newe ke Zhəwdas ne, nahe ka sewajɛa ŋkɛ kehwɛnji vəa ŋkwa nya tegha mpa: pa helia ŋkɛ slanyɛ va nya ɗema və mba ve katsene mbelia ŋkɛ. 8Kwa mtenyɛ geva ta ŋkɛ ne, ma ke sha mbelia ŋkɛ nyi ketene: «Sate mə, ngara ɓəmə yitea ka ghema ta ɓəmə ba'a have nda ɓəmə mpa ke hɛ kenza ŋkɛ kapesle gheɓəmə yitea hɛ.» 9Hɛreɗɛ hɛ ɗema fa nda ŋa ŋkɛ, ma ke hɛ shɛ: «Wəsə shɛ kamenete gheɓəmə tsetsenya we, deke mpia ɓəmə yanza gheɓəmə kambelete. Katezhɛne geva gheɓəmə kase le ka menəhɛ ɓəmə kezha zhɛne kampa le hɛ. Ma gheɓəmə ne, nahe gheɓəmə kenza keɓɛhwɛ.» 10Ma ke Zhəwdas zhɛnete nda ke hɛ: «Kategeze geva ŋkɛ nahe 'ya kehwɛ ɗa we. Ma kese vəa ɓəmə ne, mpə ɓəmə le hwepe ghə kezha ka menəhɛ ɓəmə ba'a kelema zləvə gheɓəmə seyi te gheɓəmə ma.»
11Pa ka sewajɛa ka ghema shave mbe ghedəkwəa nci ba'a pate geva yitea mpa le ka Zhəwif. Nahe ka zleɗe gədəwə keneheve geva bake mbe. Ma ka sewajɛ nyi nza wəshi kebeza pelɛ ba'a yɛ rəgi va hɛ ne, mbe kema ta ka sewajɛ dzeghwa hɛ, tsagha ka katsala kɛfia ka sewajɛ ya kwa nde ghate ta zəɗə. 12Bashidɛs ya te ghəa ka sewajɛ nyi kedzeghwa laka kwa zeme. Kadzeghwa ka sewajɛ nyi le seɗa laka bela nyi bake yitea vɛ ta vəaŋə. Kavɛ yɛ vəaŋə ka sewajɛ nyi mbe Zhəwdas le ŋa nci perə. 13Kagaŋkəɗə hɛɗi va gaka ta wəvəsəa ka sewajɛ nyi bake. Pa mpa ghate geva masheke ba'a temə hwa'a va tɛhwɛɗi. 14Newe ke Zhəwdas ne, nahe yɛ Bashidɛs le ka katsala kɛfia ka sewajɛa ka ghema kenza laka bela kwa zeme. Tagha gɛ, pa ka sewajɛ nyi kehwepe ghə dzasleyite geva yitea Zhəwdas. 15Pa hɛ ɗate ka sewajɛ nyi laka bela kwa zeme ba'a kekate hɛ hwa'a yitea yɛ ghweme ta Azara. 16Ma kwa nakɛ ka sewajɛ nyi laka bela kwa gwela nahe mbeli keɗate ka sewajɛ nyi laka bela kwa zeme ne, pa hɛ have nda mpa taghanyɛ ke yɛ Zhəwdas le ka sewajɛa ŋkɛ se kwa sebe. 17Pa mpa shɛ zhɛrenyɛ dzawe ba'a kwele kwele mbeli nyi kempə laka bela nyi bake. 18Pa mbeli peslekɛ Zhəwdas perə ba'a pa mbelia ŋkɛ nyi ketene hwɛnji. 19Pa yɛ Zhonatan le Simon kelete geva ta wəza megheyɛa nci Zhəwdas ba'a lamte ŋkɛ mbe kwele ta ka shihɛ nci mbe Modine. 20Pa pɛtɛa ka Israyɛl betakawa nehwene kənə ba'a nehwenekɛ kahɛ kwele kwele. Ma ke hɛ gezete: 21«Tsema menete geva ŋkɛ nda peslekɛ katsala, nde mbele Israyɛl mbeli wa?» 22Ma kweci slene ta Zhəwdas nyi ketene, yɛ mpa ta ŋkɛ, wəshi nyi menete ŋkɛ ba'a wəshi nyi keve nda zləvə ne, kerafete geva hɛ we. Nahe hɛ kenza kwele kwele.
Zhonatan kadzete ŋkwa wəza meghekɛ Zhəwdas
23Ma kwa sebe ta mte ta Zhəwdas ne, pa ka 'yaghwa mehele zhɛne kancake geva te yayata ŋkwa mbe Israyɛl ba'a pa ka ndiremia mehele zhɛne kakafete ghə. 24Ma kwa menete geva kwete ma nya dzawe mbe Israyɛl vəa ŋkwa shɛ ne, pa mbeli pɛtɛ jikəte geva le hɛ. 25Tagha gɛ, pa Bashidɛs tsehave ka 'yaghwa mehele ba'a beteyi te ghəa hɛɗi. 26Ntake mbelia shɛhɛ kasepa ba'a ka'yɛwe ghena va ka mcɛhɛnyɛa Zhəwdas. Kwa sebe ta ŋkɛ, pa hɛ fəghe nda hɛ ke Bashidɛs nya kesa nda yaka ba'a nya kepəli nda hawe ke hɛ. 27Kegha ka Israyɛl kaɗepe yaka nya kala nya ghala kiɗi vəa ka mɛ ŋkwa we. 28Tagha gɛ, pa pɛtɛa ka mcɛhɛnyɛa Zhəwdas tsenete geva, ma ke hɛ sha Zhonatan: 29«Ghala mte wəza meyɛ ŋa Zhəwdas ne, wəndə shɛ kezhɛne kanza kala gheŋkɛ kezha mpa le ka ghema ta ɓəmə, le Bashidɛs ba'a le pɛtɛa mbeli nyi keɗema ntsə ta mbelia ɓəmə we. 30Gha yanta ghen'yɛ ɓeshi kezha nza te ŋkwa ŋkɛ. Katenza na kawəndə nya te ghəa n'yɛ ba'a kawəndə nya kencɛ n'yɛ hweŋkwa mbe yɛ mpa ta ɓəmə.» 31Tagha gɛ, pa Zhonatan yɛte nza te ghə ba'a zhɛrenyɛ kawəndə nya te ŋkwa wəza meghekɛ Zhəwdas.
Zhonatan kawa mte ta wəza meghekɛ Zhaŋe
32Ma kwa fate ghena shɛ Bashidɛs ne, ntake ŋkɛ kasepa kapesle ŋkɛ. 33Ama pa yɛ Zhonatan le wəza meghekɛ Simon fate ghena shɛ, tsagha mbeli nyi kebeghakɛ Zhonatan. Pa hɛ hwɛnji kadzete ɓerama ta Tɛkowa ba'a nzanji dekwe yitea ghwa ta Asfar. 34Te veci kezhɛne mpi ne, pa Bashidɛs fate ŋkwa nya nza hɛ te ba'a jivenji te Zhəwrdɛŋe le pɛtɛa ka sewajɛa ŋkɛ. 35Pa Zhonatan ghwenakɛ wəza meghekɛ Zhaŋe, nya te ghəa mbeli nyi ki ghɛa ka sewajɛ kezha 'yɛwe hweŋkwa kebete wəshia nci nyi kwele kwele va ka mcɛhɛnyɛ nyi kaka Nabat. 36Ama pa ka Jambri nyi mbe Mɛdeba have nda mpa kwa hweŋkwa ke Zhaŋe, kesehwe ŋkɛ ba'a slənji le wəshi pɛtɛ. 37Kwa sebe ta wəshia shɛhɛ ne, pa mbeli gezete nda ke Zhonatan ba'a ke wəza meghekɛ Simon, katelə ka Jambri kamene gəsəkəa makwa nya wəba. Ma makwa nya kawəzha ta wəndə nya nza zləvə te mbe Kanan ne, mbe Nabata teshave nde le mbeli kwele kwele. 38Pa hɛ zəzəte wəza megheyɛa nci, Zhaŋe nya peslekɛ ka Jambri. Tagha gɛ, pa hɛ dzemenji mbe zlera kezha wəfərə. 39Ma kwa kafete ghə hɛ ne, pa hɛ nakɛ za makwa, ka mcɛhɛnyɛ ba'a ka kesaka meghekɛ kase sha hɛ le yɛ dɛŋwə, ka tsa gagera ba'a wəvəsəa ka sewajɛ le wəshi kempa kwele kwele hwa mbeli nyi le pɛtɛa wəshi makwa. 40Pa yɛ Zhonatan le ka sewajɛa ŋkɛ shave mbe ŋkwa kewəfərə ta nci, pa hɛ have nda mpa ke hɛ ba'a mpəmte hɛ. Kwele kwele nyi ɗakɛ zhi kemte, pa kweci hwɛnji dzeme hwa ghweme. Pa ka Zhəwif fəhwe pɛtɛa wəshia nci. 41Tagha gɛ, pa makwa zhɛrenyɛ kanehwene ba'a yɛ ciməa ka tsa wəshi kalewela. 42Pa hɛ wate mte ta wəza megheyɛa nci ba'a wəfərənji dzeyi mbe hələa Zhəwrdɛŋe.
Mpa nya mɛa Zhəwrdɛŋe
43Pa Bashidɛs fate ŋkwa nya nza ka Zhəwif te. Ma te kwete veci kezhɛne mpi ne, hwa'a ŋkɛ se mɛa Zhəwrdɛŋe le ka sewajɛ kwele kwele. 44Tagha gɛ, ma ke Zhonatan sha mbelia ŋkɛ: «Sate mə! Mpa ɓəmə mpa kezha mbele mpia ɓəmə. Ma ɓeshi ne, kenza ŋkɛ kala nya mbeɗa ba'a nya mbeɗate mbeɗa we. 45Wa nya mpa nya mbe kema ta ɓəmə, hələa Zhəwrdɛŋe ya kwetere wəmbəa ɓəmə. Ma laka kweci bela ne, ŋkwa nyi te ghwa le yɛ tigə ya shɛ: ŋkwa kehwɛ ta ɓəmə shɛ we. 46Ma tsetsenya gɛ, tsa nda mə lewela ke Shala kezha mbele va ka ghema ta ŋayɛ.»
47Pa mpa ghate geva, kafe Zhonatan kafete dzeve kezha ɗa Bashidɛs, ama pa weslemte ɗa shɛ le gwekwe dzeyi kwetere wəmbə. 48Tagha gɛ, pa yɛ Zhonatan le ka sewajɛa ŋkɛ ŋsleŋsleyi bale kwa yɛməa Zhəwrdɛŋe ba'a kekave kwete hələbə le yiɗə. Ama kejive ka ghema te hələ kezha keka hɛ we. 49Te vecia shɛ ne, gare slibə ka sewajɛ nyi kempə hwa nyi yitea Bashidɛs.
Bashidɛs mbe Zhəwdɛ. Mte ta Alkime
50Pa Bashidɛs zhɛneghe geva kadzembe Zhɛrəzalɛm. Pa ŋkɛ ŋeŋate ŋkwa nyi berete berete mbe meleme nyi mbe Zhəwdɛ: mbe Zhɛriko, Ɛmawəs, Bɛt-Horon, Bɛtɛl, Timna, Faraton ba'a Tɛfon le zli nyi bebiya bebiya, le yɛ gelembe ba'a wəshi keŋzle. 51Kwa sebe ta ŋkɛ pa nteyi ka sewajɛ mbe yayata ŋkwa nya beretea shɛ kezha sa nda yaka ke ka Zhəwif. 52Pa ŋkɛ ŋeyite zli yitea yɛ meleme ta Bɛt-Səwr le Gɛzɛr ba'a ŋkwa nya berete mbe Zhɛrəzalɛm. Pa ŋkɛ ntenteyi ka sewajɛ ba'a wəshi kezeme mbe hɛ. 53Pa ŋkɛ fəhwe ŋwalea mbeli nyi te ghəa hɛɗi ba'a ŋzleyi hɛ mbe ŋkwa nya berete.
54Ma mbe va gwəmsə ba'a mcɛfemsə mahekeneghəmbe mbe tere kwa bake ne, pa Alkime gezete kezha ŋzla zli nya yitea ŋwela nya kighɛ kighɛ ta ghɛa Shala. Ma ɗe ta ghəa ŋkɛ ne, kezha bezemte slene ta ka mɛ ŋkwa, pa mbeli ghate ŋzla zlia shɛ. 55Ama kwa keseve Alkime zereghwe ne, pa yɛ slene gheghereŋeyi geva. Pa mɛa ŋkɛ ŋzlemte geva ba'a kemte mte geva ta ŋkɛ. Kashɛ ŋkɛ geze ghena ya ncɛ keɗaŋe ta wəshi nyi ɗe ŋkɛ we. 56Pa Alkime mtenyɛ te vəa shɛ mbe yaka nya wəba. 57Ma kwa fate Bashidɛs nahe Alkime kemte ne, pa zhɛneghe geva kalə sha meghe Dɛmɛtriyəs. Tagha gɛ, gwezlayɛ Zhəwdɛ kava bake.
Teɗe ba'a slə ta Bashidɛs mbe Zhəwdɛ
58Pa pɛtɛa ka hawema va wəsə mahalegəa Shala menete tsene, ma ke hɛ: «Nahe yɛ Zhonatan le ka sewajɛa ŋkɛ kenza gwezlayɛ ba'a le gezleŋema ghə. Ngara ɓəmə kalə kaheka Bashidɛs tsetsenya, katekese hɛ ŋkɛ pɛtɛ mbe viɗi kwetɛŋe.» 59Pa hɛ lə kezha geze ghena shɛ le Bashidɛs. 60Ntəŋə Bashidɛs kwa hweŋkwa le ka sewajɛ kwele kwele. Pa ŋkɛ ghweneghe nda mɛ teghərə teghərə ke pɛtɛa mbeli nyi menete jikə geva ŋkɛ le hɛ mbe Zhəwdɛ kezha kese yɛ Zhonatan le ka sewajɛa ŋkɛ. Ama pa ntsehwelea nci ncɛte geva ba'a shaŋe hɛ kamene wəsə nya ɗete hɛ. 61Pa yɛ Zhonatan le mbeli nyi yite keseve mbeli nyi te ghə nyi ketsahwe ghena shɛ gare mcɛfemsə ba'a mpəmte hɛ. 62Kwa sebe ta ŋkɛ, pa Zhonatan, Simon ba'a mbelia nci slənji kadzete ɓerama ta Bɛt-Basi. Pa hɛ zhɛne kaŋate ŋkwa nya kakwəfi ba'a kaŋeyite zli yite. 63Ma kwa fate wəsəa shɛ Bashidɛs ne, pa tsenete pɛtɛa ka sewajɛa ŋkɛ ba'a hekake mbelia ŋkɛ nyi menete jikə geva ŋkɛ le hɛ mbe Zhəwdɛ kase shɛ. 64Hwa'a ŋkɛ mbe Bɛt-Basi kezha kele ŋkɛ, pa ŋkɛ menete mpa le kahɛ kwele kwele le yɛ wəmata kempa. 65Tagha gɛ, pa Zhonatan sərəakɛ wəza meghekɛ Simon ba'a kweci zhili mbe melemea shɛ, pa slənyɛ te hɛɗia shɛ. 66Pa ŋkɛ hərəte yɛ Odomɛra le ka menəhɛnyɛ, tsagha hwelefefia Fasiron mbe ghedəkwəa nci. Pa mbelia shɛhɛ zlaɓame geva vare Zhonatan, cape hɛ kalə kampa le Bashidɛs. 67Pa yɛ Simon le mbelia ŋkɛ shavenji mbe Bɛt-Basi, pa hɛ ndəmte yɛ wəmata kempa. 68Pa hɛ have nda mpa ke Bashidɛs ba'a ɗate ŋkɛ kwele kwele. Pa pɛtɛa geva ta ŋkɛ tanyɛ va nya menetema geva ntsehwele kempa ta ŋkɛ. 69Pa wənəa ŋkɛ bezenyɛ kwele kwele va ka 'yaghwa mehele nyi kehekake ŋkɛ kase kadzembe Zhəwdɛ ba'a mpəmte ka 'yaghwa mehele kwele kwele. Kwa sebe ta ŋkɛ, pa tarete kezha zhɛne geva kadzete hɛɗia ŋkɛ.
70Ma kwa fate ghena shɛ Zhonatan ne, pa ghwenakɛ ka ghwene kalə sha Bashidɛs kezha tsa ghena ta kwelɛŋe ba'a kezha zhezhɛne ka daŋgayɛa nci. 71Pa Bashidɛs yɛte ghena nya gezete nda Zhonatan. Pa ŋkɛ zemete kafela kezha sərə ŋkɛ ŋkɛ kwelɛŋe mbe pɛtɛa hɛa ŋkɛ teghweme. 72Pa ŋkɛ fəave nda mbeli nyi keseyi ŋkɛ kwa daŋgayɛ vəashi te hɛɗia Zhəwdɛ ba'a zhɛneghe geva kadzete hɛɗia ŋkɛ. Kezhɛne ŋkɛ kazhɛneke geva kadzete hɛɗia ka Zhəwif we. 73Nahe mpa kenza nahe mbe Israyɛl. Pa Zhonatan nzanyɛ mbe Mikmas. Pa ŋkɛ zhɛrenyɛ kawəndə nya te ghəa hwelefe ta ŋkɛ ba'a zamte sebe te ka 'yaghwa mehele nyi mbe Israyɛl.
Currently Selected:
1 Makabɛ 9: BEKDC12
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
La Bible en langue Kapsiki avec les livres deutérocanoniques © Alliance Biblique du Cameroun 2012.