ꕮꕊꕃ 1
1
ꕩꕌꕩ, ꕪꘋꕓ ꗞ ꖏ ꗞꗢ ꕞ ꕪꕒꔕ ꗃ ꕒꕡꕌ
(ꕮꕊꔱꖳ 3:1-12; ꖨꕃ 3:1-18; ꗘꘋ 1:19-28)
1ꖴꗷ ꖬꕡ ꗪꗡ ꗪꗡ ꕞ ꕔꕌ ꗓꕯꕊ ꘈ ꕮꔻꕳ ꔤꕢ ꕞ ꖏꕎ, ꕪꘋꕓ ꕞ ꔔꘋꗣ.#1:1 ꕪꘋꕓ ꕞ ꔔꘋꗣ - ꕪꘋꕓ ꕮ ꕴꖃ ꘃ ꕃꔤ ꖷ ꗞ ꘃꗺ ꖸ ꕩꕌ ꘃ. ꘃ, ꕉꕌ ꗏꖽꕮ ꔱꕩꕌ ꕢꖝ ꗏ ꖷ ꕮꔷꕩꕮ ꕞ ꔤꕢ ꕴꖃ. ꕢꖝ ꔫꔤ ꕎꕌ ꖏ ꖷ ꕉ ꔳꕩ ꕪꘋꕓ ꕞ ꔔꘋꗣ ꖏ. 2ꕯꔬꔤ ꕉꔤꔘꕩ ꕞ ꕺꖃꔀ ꗏ, ꕉꕌ ꕪꘋꕓ ꕞꕌ ꖴꗷ ꘈꗢ ꘊꔧ ꕎ ꘃ, ꕉ ꘃ ꖷ ꗏ,
“ꘋ ꗪ ꘋꕯ ꔎꖫꘂ ꖬꕡꕌ ꔤ ꕧꕌ,
ꕉ ꕎ ꖷꔧ ꕩ ꕃꕞꕌ ꕮ ꕈꕰꕊ.
3ꗞ ꕞ ꔛꔀ ꔳꘂ ꖴꗷ ꗪ ꗃꕯ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒꔀ ꕉ ꗏ,
‘ꕴ ꕮꕨꕌ ꕞ ꕃꕞꕌ ꕮ ꕈꕰ,
ꕴ ꕉꕌ ꔇꔀꕯꕊ ꗏ ꕚꘋ.’”
4ꗞ ꔫꔤ ꔳꕩ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꕎ ꖏ. ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒꔀ, ꕉ ꗪ ꕪꕒꔕ ꗃꕯ ꘃ ꖷ ꗞꗢ ꖸꔧ ꕸꖃ ꕪ ꖱꖞ ꖏ ꖸ ꕞ, ꕉꖷ ꕉ ꕩꕌꖸ ꖏ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ, ꘃꖷ ꕪꘋꕓ ꖴꘋ ꕌꘃ ꕿꕎ ꕉꖸ ꖱꖞꘂ ꖸ ꕞ. 5ꕉꖷ ꗞꗢ ꖸ ꔰ ꖱꔵꕩ ꕸꖃꔀ ꗏ, ꔧ ꔛꖨꕢꗷꘋ ꕢꕨꕌ ꗏ, ꕉꖸ ꗪ ꔨ ꕯꕯ ꕉ ꕒꕌ. ꕉꖷ ꕉꖸ ꗪ ꔨ ꕞꕴꕯ ꕉꖸ ꖱꖞꘂ ꖸ ꕞ, ꕉꖷ ꕉ ꕩꕌꖸ ꖏꕎ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ ꗘꖺꕜꘋ ꕀꘂ ꗏ.
6ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩꔤ ꗠꖻꘈꗢ ꖴꔺꔤ ꖃꕮ ꕎ ꘃ ꔨ. ꕉꖷ ꕉꕌ ꗳ ꕃꔷꘂ ꗋꘋ ꔨ ꖬꘂ ꕺꖃ ꕎ. ꕉꖷ ꕉꔤ ꖏꕱꖆ ꗪ ꖴꖷ ꕎ ꗏꘋ ꔨ. 7ꕉꖷ ꕉ ꗪ ꔨ ꕪꕒꔕ ꗃꕯ ꕉ ꗏ, “ꗞ ꗪ ꕯꕯ ꘋ ꔇꔀꔒ ꕪꘋꗜꖺ, ꕉ ꘃ ꖷ ꕞ ꗓꕯꕊ ꔇꔀꕩ ꘋꕡ. ꗞ ꕯꕘ ꗪꔒ ꕮꕊ ꘋꕡ ꘋ ꗪ ꕿ ꖝꘋ ꘋ ꗪ ꕉꕌ ꕢꕡꔻ ꖱꖨꘂ ꖢꔒ. 8ꘋꕯ ꕴ ꖏ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ ꕀ ꕎ. ꘃ, ꕉꔤ ꕴ ꖏꕎ ꗏꖽꕮ ꔱꕩꕌ ꕎ.”
ꕒꕡ ꖷ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꕞ ꔤꕢ ꖏ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ
(ꕮꕊꔱꖳ 3:13-17; ꖨꕃ 3:21-22)
9ꕎꕌꔳ ꔫꔤ, ꔤꕢ ꗃꕎ ꕯꕊꕤꗷ ꕢꕨꕌ ꗏ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ, ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋ ꖷ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꗪ ꔨ, ꕉꖷ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꕞꕌ ꖏ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ ꗘꖺꕜꘋ ꕀꘂ ꗏ. 10ꕎꕌꔳ ꖷ ꗏꖺ ꕉ ꗃꕎ ꕀꘂ ꗏ, ꕉꕌ ꕒꕡꕌ ꖸ ꗏ ꗱꗡ ꕉꖸ ꕞ ꕪꕌ. ꕉꖷ ꕉꕌ ꗏꖽꕮ ꔱꕩꕌ ꗱꗡ ꕀꔤꕯꕊ ꕉ ꕮ ꗚ ꔪꔷꘋ. 11ꕉꖷ ꖏꕎꔀ ꖴꗷ ꗃꕎ ꕒꕡꕌ ꗏ ꕉ ꗏ, “ꔤ ꕎ ꗋꘋ ꘋꕯ ꔔꘋꗣ. ꘋꕯ ꔤ ꔷꕩ ꕉꖷ ꘋ ꕘꕞ ꕢꔒ ꖷ ꕼꘋ ꕩ ꖏꕎ.”
ꕎꕌꔳ ꖷ ꗻꔤꕚꕯ ꕞ ꔤꕢ ꗏ ꖬꕮ
(ꕮꕊꔱꖳ 4:1-11; ꖨꕃ 4:1-13)
12ꕧ ꖟꖕ ꕮ ꔫꔤ, ꗏꖽꕮ ꔱꕩꕌ ꕞꕌ ꕮ ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒꔀ. 13ꕉ ꗪ ꔨ ꖸ ꔎꔒ ꗞ ꗱꕞ ꕒꘋꔕ ꗪ ꔷꔱ ꗞ ꗱꕞ ꕒꘋꔕ ꕞ ꖏꕎ. ꕎꕌꔳ ꔫꔤ, ꗻꔤꕚꕯ ꕞꕌ ꗏ ꖬꕮ. ꕉꖷ ꖬꘂ ꕔꔺꔒ ꖸ ꗨꗡ ꗪ ꔨ ꖸ. ꘃ, ꕮꔧꕪ ꖸ ꕯꕊ ꕉꕡ ꗛꘋ ꗓ ꕉ ꗛꖺ.
ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꕀ ꗱ ꕮ ꗞꖻ ꕯꕊꕇꘊ ꖸ ꔞꔀ
(ꕮꕊꔱꖳ 4:12-22; ꖨꕃ 4:14-15; 5:1-11)
14ꕒꕡ ꖷ ꕉꕡ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꘃ ꔷꔱ ꔞꘋꕯ, ꔤꕢ ꕚꕌ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ ꕉꖷ ꕉꕌ ꕪꘋꕓ ꕞ ꖴꗷ ꖬꕡ ꗪꗡ ꗪꗡ ꗉ ꗞꗢ ꖸ ꔝ. 15ꕉ ꖴꖕ ꗓꕎ ꕉ ꗉꕎ ꗞꗢ ꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꕎꕌꔳꘂ ꕞ ꔞ ꘃ ꖷ ꕪꘋꕓ ꕩꕌ ꕮꕨꕧꕌ ꕧ ꕀꕩ. ꖏꖷ, ꕴ ꗛꗓ ꖱꖞ ꖏ ꖸ ꕞ ꕉꖷ ꕴꔤ ꕢꕌ ꖴꗷ ꖬꕡ ꗪꗡ ꗪꗡ ꕞ.”
16ꕒꕡ ꖷ ꔤꕢ ꗪ ꔇꔀꕯ ꕭꕞꔷ ꕀꘂ ꕮꔧ, ꕉꕌ ꕢꔤꕮꘋ ꗪ ꕉ ꗠꗞ ꕉꖫꖕ ꗱꗡ. ꕉꖸ ꗪ ꕧꕌ ꕢꕯ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕉꖸ ꗋ ꔨ ꕀ ꗱ ꕮ ꗞꖻ ꖸ ꕎ. 17ꕉꖷ ꕉꕌ ꗉ ꕉꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꕴ ꕯ ꕴꔤ ꔳ ꘋ ꗱ ꗞꖻ ꖸ ꖏ, ꕉꖷ ꘋ ꗪ ꕉ ꕮꕊ ꕴꔤ ꗞ ꘃꗺ ꖸ ꔬꕩ ꕪꘋꕓ ꕞ ꖏꕎ ꕃꔤ ꖷ ꗏꖺ ꕴꔤ ꕈꘊ ꖸ ꔬꕩ.” 18ꕉꖷ ꕧ ꖟꖕ ꕮ ꔫꔤ, ꕉꕡꕌꖸꕊ ꕧꕌ ꖸ ꕿ ꕉꖸ ꗓꕎ ꕉ ꗱ.
19ꕉꔤ ꕯ ꕚꕌ ꕧꕌ ꔒꘋ, ꘃ ꕉ ꗽꗪꔵ ꕞ ꔔꘋ ꔛꕆꔻ ꗪ ꕉ ꗠꗞ ꗘꘋ ꗨꗡ ꗱꗡ. ꕉꖸ ꗪ ꗷꗺ ꗏ ꕉꖸ ꗪ ꕉꖸꕊ ꕧꕌ ꖸ ꗏ ꕈꕰꕯ. 20ꕧ ꖟꖕ ꕮ ꔫꔤ, ꕉꕌꖸ ꗨꗡ ꔞꔀ. ꕉꖷ ꕉꕡꕌꖸ ꕘ ꗽꗪꔵ ꕿ ꗷꗺꗡ ꗏ, ꕉ ꗪ ꕉꕌ ꗓ ꘃ ꗞꗢ ꖸ, ꕉꖷ ꕉꖸ ꗓꕎ ꕉ ꗱ.
ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꕀꕯꕊ ꕔꔤ ꕪꔤ ꗏꗒ ꗱ
(ꖨꕃ 4:31-37)
21ꔤꕢ ꗪ ꕉꕌ ꕪꕌꘋꔔꘋꗣ ꖸ ꕯꕊ ꕪꕐꕯꘋ ꕢꕨꕌ ꗏ. ꕉꖷ ꕎꕌꔳ ꖷ ꕑꕇꔻꕞꔤꕞ ꗞꗢ ꖸꕊ ꔱꕩ ꗃ ꔎꔒꔀ ꔞꕩ, ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꔞꘋꗣ ꗏ ꕉ ꖴꖕ ꗓꕎ ꗞꗢ ꖸ ꕪꕌ. 22ꕉꕌ ꗞ ꕪꕌ ꕃꔤꘂ ꕞ ꗞꗢ ꖸ ꕧ ꖝ ꕘ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕉ ꕩꕌꖸ ꕪꕌ ꔨ ꗚ ꗞ ꖷ ꕭꕯꕊ ꗪ ꕉ ꕎꕬ ꕸꖃ. ꕉ ꔇꔀ ꔨ ꗚ ꔵꘉ ꕢꕎ ꕀꕩ ꕪꕌꗞꖻꗢ ꖸ.
23ꕎꕌꔳ ꔫꔤ, ꕪꔤ ꗏꗒ ꖃꘋꕡ ꕉꖸꕊ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꔞꘋꗣ ꗏ, ꕉ ꘃ ꖷ ꕀꕯ ꗪ ꕉ ꗱ. 24ꕪꔤꘂ ꕞ ꔛꔀ ꔳꘂ ꕉ ꗏ, “ꔈ ꖷ ꕩꔤ ꕸꖃ ꔱꔷ ꖷꕊ ꖏ ꗏ, ꔂ ꕯꕊꕤꗷ ꔤꕢ? ꔤ ꕯꕊ ꔤ ꖷꕊ ꖏ ꗏ ꗃꘋ? ꘋꕯꕊ ꗓ ꘃ ꕪꘋꕓ ꕞ ꗏꖽꕮ ꗞꗢ ꖷ ꔤ ꕎ.”
25ꕉꖷ ꔤꕢ ꖿꗻꕩ ꕉ ꕮ ꕉ ꗏ, “ꕿꖃ ꗓ ꕉꖷ ꔤ ꗃ ꕪꔤ ꘈꗢ ꗏ.”
26ꕉꖷ ꕀꕯꕊ ꕞ ꕪꔤꘂ ꕢꕓ, ꕉꕌ ꔛꔀ ꔳꘂ ꕪꘋꗒ ꕉꖷ ꕉ ꗃꕎ ꕉ ꗱ. 27ꖏ ꔫꔤ ꕞ ꗞꗢ ꖸ ꔰ ꕧ ꖝ ꕘ. ꕉꖷ ꕉꖸ ꖴꖕ ꗓꕎ ꕉꖸ ꗠꖻ ꖸ ꖤꕢꕌ ꕉꗒ, “ꔈ ꘈ ꕴꔤ ꘃ? ꕒꕌ ꘃꔤ ꕿ ꔳ ꕪꕌ ꘃ ꕯꕮ ꕎ ꖏ? ꔤ ꗱꗡ ꕉꔤ ꖴꗷ ꔇꔀ ꕀꕯꕊ ꖸ ꗪꗡ ꔝ ꗻꗫꕧ ꕞ, ꕉꖷ ꕉꖸ ꕩꕌ ꕞꕌ ꖴꗷ ꔫꔤ ꔬ.” 28ꕉꖷ ꔤꕢ ꔳꘋ ꘊꘊꕰ ꕪꘋꗣ ꔰ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ.
ꕒꕡ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꗞ ꖴꖨꘋ ꕒꕌ ꖸ ꕸꔤ
(ꕮꕊꔱꖳ 8:14-17; ꖨꕃ 4:38-41)
29ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꗪ ꕉ ꗱ ꗞꗢ ꖸ ꕞ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꔞꘋꗣ ꗏ ꕿ, ꕉꖸ ꔳꔺꕩ ꕢꔤꕮꘋ ꗪ ꕉꖫꖕ ꕧ ꔞꘋ ꕞꕌ ꕎ. ꔛꕆꔻ ꗪ ꗘꘋ ꗪ ꔨ ꕉꖸ ꗱ. 30ꕒꕡ ꔫꔤ, ꕢꔤꕮꘋ ꔬꕩ ꖷꖬꘂ ꗪ ꔨ ꕃꕩ ꕢ ꗏ. ꕃꕮ ꕎ ꗪ ꔨ ꕉ ꕞ. ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꗃꕎꘋꕡ ꖸ, ꕉꕡꕌ ꕃꕩꕌ ꔳꘋ ꗉ ꕉ ꔝ. 31ꕉꖷ ꕉ ꕯꕊ ꕉ ꕒꕌ ꕉꕌ ꕸꖃ ꕧꕌ ꔬꕩ ꕉꕌ ꔻꔤ ꔎꘋ. ꕉꖷ ꕃꕮꕊ ꗃꕎ ꕉ ꕺꖃ ꗏ. ꕉꖷ ꕉ ꖴꖕ ꗓꕎ ꖏ ꖸ ꗏ ꕈꕰꕊ ꕉꖸ ꔝ.
32ꘀꔤꕮ ꔎꔒ ꔫꔤ, ꕎꕌꔳ ꖷ ꔎꔒꔀ ꕞ ꕒꘋ ꔨ ꗪꕞꕌ, ꗞꗢ ꖸ ꕯꕊ ꕉꖸꕊ ꗞ ꕃꕩꔒꔀ ꖸ ꕞ ꔤꕢ ꕒꕌ, ꔧ ꕉ ꘃ ꖷ ꖸ ꗨꗡ ꕀꕯ ꗪ ꔨ ꕉꖸ ꗱ. 33ꔞꘋ ꖷ ꔤꕢ ꗪ ꔨ ꕉ ꗏ, ꗏꗆꗡ ꕞꕌ ꕞ ꔬꕩ ꕎ ꘃ. 34ꕉꕌ ꗞ ꖴꖨꘋ ꕒ ꖸ ꕸꔤ, ꕉ ꘃ ꖷ ꖸ ꕃꕩ ꘆꗦꗡ ꘆꗦꗡ ꖴꖨꘋ ꕒ ꖸ ꗪ ꔨ ꕉꖸ ꕞ. ꕉꖷ ꕉꕌ ꕀꕯ ꖸ ꕔꔤ ꗞ ꖴꖨꘋ ꕒ ꖸ ꗱ. ꘃ, ꕉ ꕮ ꕞꕴ ꕀꕯꕊ ꖸꔧ ꕿ ꖏꕎꔀ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕉꕡꕌ ꗓ ꔨ ꕽ ꗞ ꖷ ꖷ ꕉ ꕞ.
ꕒꕡ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꕪꕒꔕ ꗃ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ
(ꖨꕃ 4:42-44)
35ꖬꕒꕌ ꕮ ꔎꔒ ꘃꖸ ꕮ, ꔤꕢ ꕪꕌꕮꕊ ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒ ꗃꖺ. ꕉꖷ ꕉꕌ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꖸ. 36ꕉꖷ ꕢꔤꕮꘋ ꗪ ꗞ ꖷ ꖸ ꗪ ꔨ ꕉ ꗱ, ꕉꖸ ꕚꕌ ꕉ ꕔꕴꕯꕊ. 37ꕒꕡ ꖷ ꕉꕡꕌ ꗱꗡ, ꕉꕡꕌ ꗉ ꕉ ꔝ ꕉꗒ, “ꗞꗢ ꖸ ꔰ ꗪ ꔤ ꕔꕴꕯꕊ.”
38ꕉꖷ ꕉꕌ ꗉ ꕉꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꕴ ꖷ ꕚꕌ ꕢꕨ ꕮꔕꔀ ꖸ ꗏ ꕗꕴ ꘈꗢ ꗏ, ꘃꖷ ꘋ ꖴꘋ ꕪꕒꔕ ꗃꕎ ꕉꖸ ꗨꗡ ꗏ, ꗪꔤꕮꕊ, ꘋ ꕯꕊ ꗓ ꘃ ꔫꔤ ꕎꕌ ꖏꕎ.”
39ꕉꖷ ꕉ ꕚꕌꘂꕌ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ ꔰ, ꕉ ꗪ ꕪꕒꔕ ꗃꕯ ꕉꖸꕊ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꔞꘋꗣ ꖸ ꗏ. ꕉꖷ ꕉ ꗪ ꕀꕯ ꖸ ꕔꔤꕯ ꗞꗢ ꖸ ꗱ.
ꕒꕡ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꕪꔤ ꕃꕩꔒ ꗏꗒ ꕸꔤ
(ꕮꕊꔱꖳ 8:1-4; ꖨꕃ 5:12-16)
40ꕎꕌꔳ ꘈꗢ, ꕪꔤ ꗏꗒ ꕯꕊ ꔤꕢ ꕒꕌ, ꕉ ꘃ ꖷ ꕺꖃ ꕧꕌꔒ ꕃꕩ ꗪ ꕉ ꕞ. ꕉꕌ ꖴꔈꔀ ꕔꕖ ꔤꕢ ꕧꕌ ꕉ ꕩꕌ ꗂꖺꕎ ꕉ ꗏ, “ꘋꕯꕊ ꗓ ꔧ ꔤ ꕴꕱꕎ, ꔤ ꖴꘋ ꘋ ꗽꘉꕰ.”#1:40 ꔤ ꖴꘋ ꘋ ꗽꘉꕰ - ꕪꔤ ꘈꗢ ꕞ ꕺꖃ ꕧꕌꔒ ꕃꕩꕌ ꕞꕌ ꕀꕘ ꕎ ꘃ ꔨ ꘃꖷ ꕉ ꔇꔀ ꖴꘋ ꕪꘋꕓ ꖢꔒꕩ ꕉ ꗃꗡ ꖸ ꗳ.
41ꕪꔤꘂ ꕞ ꕃꕇ ꕞ ꔤꕢ ꕮ ꗏ ꔇꔀꔒ ꕒ. ꕉꕌ ꕸꖃ ꗏ ꖢꔒ ꕉ ꖤꖕꕎ ꕉ ꕞ ꕉ ꗏ, “ꘋ ꕴꕱꕎ ꕉꖷ ꔤ ꗽꘉꔒꔤ ꔳ.” 42ꕉꖷ ꕧꕮ, ꕉꕌ ꕺꖃ ꕧꕌꔒ ꕃꕩꕌ ꗃꕎ ꕉ ꕮꔧ ꕉꖷ ꕉ ꗽꘉꕰ. 43ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕞꕌ ꕞꕀꔤ ꗋꖺꕰꕊ ꕞ, ꕉꕌ ꖬꕡ 44ꕉ ꗏ, “ꕇꘊ ꗱꗡ, ꔤ ꕮ ꖏ ꔰ ꗉ ꗞ ꔝ. ꘃ, ꕚꕌ ꔤ ꘂꔤ ꕎꕬ ꕀꕩ ꕢꕌ ꗃ ꕉꔤꕮꕊꕆꘊ ꕞ ꕉ ꘂꔤ ꕮꔧ ꘀꗫ. ꕉꖷ ꔤ ꕩ ꗽꘉ ꕘꕡꕌ ꔇꔀ, ꕉ ꘃ ꖷ ꕯꔬꔤ ꖷꖕꕢ ꕞꕌ ꕀꕩ, ꕉ ꘃ ꖷ ꖴꘋ ꔳꕩ ꗋꖺꕮ ꔖꔤ ꖏ ꘃ ꔤ ꕒꕴꔒ ꖷ.”
45ꘃ, ꕪꔤꘂ ꕚꕌꔒ ꕪꘋꗜꖺ, ꕉ ꖴꖕ ꗓꕎ ꖏ ꘈꗢ ꘊꘊꕰ ꕪꘋꗣ ꔰ. ꕉꖷ ꕢꖝ ꔫꔤ ꕞ ꖏꕎ, ꔤꕢ ꔇꔀ ꖴꘋ ꔨ ꗏ ꖃꘋꕡ ꕢꕨꕌ ꖸ ꗏ ꕧ ꔛ. ꕉ ꗪ ꔨ ꗏꖺ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒ ꖸ ꕎ. ꘃ ꕉ ꗷꔤ ꗏ ꗬꗡ, ꗞꗢ ꖸꔧ ꗃ ꕎ ꘃ ꔨ ꕪꘋꗣ ꖸ ꔰ ꕉꖸꔧ ꕯ ꕉ ꕒꕌ.
اکنون انتخاب شده:
ꕮꕊꕃ 1: ꕢꕌꔳ
هایلایت
به اشتراک گذاشتن
کپی
می خواهید نکات برجسته خود را در همه دستگاه های خود ذخیره کنید؟ برای ورودثبت نام کنید یا اگر ثبت نام کرده اید وارد شوید
The New Testament in Vai © The Bible Society in Liberia, 2002.
ꕮꕊꕃ 1
1
ꕩꕌꕩ, ꕪꘋꕓ ꗞ ꖏ ꗞꗢ ꕞ ꕪꕒꔕ ꗃ ꕒꕡꕌ
(ꕮꕊꔱꖳ 3:1-12; ꖨꕃ 3:1-18; ꗘꘋ 1:19-28)
1ꖴꗷ ꖬꕡ ꗪꗡ ꗪꗡ ꕞ ꕔꕌ ꗓꕯꕊ ꘈ ꕮꔻꕳ ꔤꕢ ꕞ ꖏꕎ, ꕪꘋꕓ ꕞ ꔔꘋꗣ.#1:1 ꕪꘋꕓ ꕞ ꔔꘋꗣ - ꕪꘋꕓ ꕮ ꕴꖃ ꘃ ꕃꔤ ꖷ ꗞ ꘃꗺ ꖸ ꕩꕌ ꘃ. ꘃ, ꕉꕌ ꗏꖽꕮ ꔱꕩꕌ ꕢꖝ ꗏ ꖷ ꕮꔷꕩꕮ ꕞ ꔤꕢ ꕴꖃ. ꕢꖝ ꔫꔤ ꕎꕌ ꖏ ꖷ ꕉ ꔳꕩ ꕪꘋꕓ ꕞ ꔔꘋꗣ ꖏ. 2ꕯꔬꔤ ꕉꔤꔘꕩ ꕞ ꕺꖃꔀ ꗏ, ꕉꕌ ꕪꘋꕓ ꕞꕌ ꖴꗷ ꘈꗢ ꘊꔧ ꕎ ꘃ, ꕉ ꘃ ꖷ ꗏ,
“ꘋ ꗪ ꘋꕯ ꔎꖫꘂ ꖬꕡꕌ ꔤ ꕧꕌ,
ꕉ ꕎ ꖷꔧ ꕩ ꕃꕞꕌ ꕮ ꕈꕰꕊ.
3ꗞ ꕞ ꔛꔀ ꔳꘂ ꖴꗷ ꗪ ꗃꕯ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒꔀ ꕉ ꗏ,
‘ꕴ ꕮꕨꕌ ꕞ ꕃꕞꕌ ꕮ ꕈꕰ,
ꕴ ꕉꕌ ꔇꔀꕯꕊ ꗏ ꕚꘋ.’”
4ꗞ ꔫꔤ ꔳꕩ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꕎ ꖏ. ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒꔀ, ꕉ ꗪ ꕪꕒꔕ ꗃꕯ ꘃ ꖷ ꗞꗢ ꖸꔧ ꕸꖃ ꕪ ꖱꖞ ꖏ ꖸ ꕞ, ꕉꖷ ꕉ ꕩꕌꖸ ꖏ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ, ꘃꖷ ꕪꘋꕓ ꖴꘋ ꕌꘃ ꕿꕎ ꕉꖸ ꖱꖞꘂ ꖸ ꕞ. 5ꕉꖷ ꗞꗢ ꖸ ꔰ ꖱꔵꕩ ꕸꖃꔀ ꗏ, ꔧ ꔛꖨꕢꗷꘋ ꕢꕨꕌ ꗏ, ꕉꖸ ꗪ ꔨ ꕯꕯ ꕉ ꕒꕌ. ꕉꖷ ꕉꖸ ꗪ ꔨ ꕞꕴꕯ ꕉꖸ ꖱꖞꘂ ꖸ ꕞ, ꕉꖷ ꕉ ꕩꕌꖸ ꖏꕎ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ ꗘꖺꕜꘋ ꕀꘂ ꗏ.
6ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩꔤ ꗠꖻꘈꗢ ꖴꔺꔤ ꖃꕮ ꕎ ꘃ ꔨ. ꕉꖷ ꕉꕌ ꗳ ꕃꔷꘂ ꗋꘋ ꔨ ꖬꘂ ꕺꖃ ꕎ. ꕉꖷ ꕉꔤ ꖏꕱꖆ ꗪ ꖴꖷ ꕎ ꗏꘋ ꔨ. 7ꕉꖷ ꕉ ꗪ ꔨ ꕪꕒꔕ ꗃꕯ ꕉ ꗏ, “ꗞ ꗪ ꕯꕯ ꘋ ꔇꔀꔒ ꕪꘋꗜꖺ, ꕉ ꘃ ꖷ ꕞ ꗓꕯꕊ ꔇꔀꕩ ꘋꕡ. ꗞ ꕯꕘ ꗪꔒ ꕮꕊ ꘋꕡ ꘋ ꗪ ꕿ ꖝꘋ ꘋ ꗪ ꕉꕌ ꕢꕡꔻ ꖱꖨꘂ ꖢꔒ. 8ꘋꕯ ꕴ ꖏ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ ꕀ ꕎ. ꘃ, ꕉꔤ ꕴ ꖏꕎ ꗏꖽꕮ ꔱꕩꕌ ꕎ.”
ꕒꕡ ꖷ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꕞ ꔤꕢ ꖏ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ
(ꕮꕊꔱꖳ 3:13-17; ꖨꕃ 3:21-22)
9ꕎꕌꔳ ꔫꔤ, ꔤꕢ ꗃꕎ ꕯꕊꕤꗷ ꕢꕨꕌ ꗏ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ, ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋ ꖷ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꗪ ꔨ, ꕉꖷ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꕞꕌ ꖏ ꕪꘋꕓ ꖏꔀ ꕞ ꗘꖺꕜꘋ ꕀꘂ ꗏ. 10ꕎꕌꔳ ꖷ ꗏꖺ ꕉ ꗃꕎ ꕀꘂ ꗏ, ꕉꕌ ꕒꕡꕌ ꖸ ꗏ ꗱꗡ ꕉꖸ ꕞ ꕪꕌ. ꕉꖷ ꕉꕌ ꗏꖽꕮ ꔱꕩꕌ ꗱꗡ ꕀꔤꕯꕊ ꕉ ꕮ ꗚ ꔪꔷꘋ. 11ꕉꖷ ꖏꕎꔀ ꖴꗷ ꗃꕎ ꕒꕡꕌ ꗏ ꕉ ꗏ, “ꔤ ꕎ ꗋꘋ ꘋꕯ ꔔꘋꗣ. ꘋꕯ ꔤ ꔷꕩ ꕉꖷ ꘋ ꕘꕞ ꕢꔒ ꖷ ꕼꘋ ꕩ ꖏꕎ.”
ꕎꕌꔳ ꖷ ꗻꔤꕚꕯ ꕞ ꔤꕢ ꗏ ꖬꕮ
(ꕮꕊꔱꖳ 4:1-11; ꖨꕃ 4:1-13)
12ꕧ ꖟꖕ ꕮ ꔫꔤ, ꗏꖽꕮ ꔱꕩꕌ ꕞꕌ ꕮ ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒꔀ. 13ꕉ ꗪ ꔨ ꖸ ꔎꔒ ꗞ ꗱꕞ ꕒꘋꔕ ꗪ ꔷꔱ ꗞ ꗱꕞ ꕒꘋꔕ ꕞ ꖏꕎ. ꕎꕌꔳ ꔫꔤ, ꗻꔤꕚꕯ ꕞꕌ ꗏ ꖬꕮ. ꕉꖷ ꖬꘂ ꕔꔺꔒ ꖸ ꗨꗡ ꗪ ꔨ ꖸ. ꘃ, ꕮꔧꕪ ꖸ ꕯꕊ ꕉꕡ ꗛꘋ ꗓ ꕉ ꗛꖺ.
ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꕀ ꗱ ꕮ ꗞꖻ ꕯꕊꕇꘊ ꖸ ꔞꔀ
(ꕮꕊꔱꖳ 4:12-22; ꖨꕃ 4:14-15; 5:1-11)
14ꕒꕡ ꖷ ꕉꕡ ꕯꔬꔤ ꕩꕌꕩ ꘃ ꔷꔱ ꔞꘋꕯ, ꔤꕢ ꕚꕌ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ ꕉꖷ ꕉꕌ ꕪꘋꕓ ꕞ ꖴꗷ ꖬꕡ ꗪꗡ ꗪꗡ ꗉ ꗞꗢ ꖸ ꔝ. 15ꕉ ꖴꖕ ꗓꕎ ꕉ ꗉꕎ ꗞꗢ ꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꕎꕌꔳꘂ ꕞ ꔞ ꘃ ꖷ ꕪꘋꕓ ꕩꕌ ꕮꕨꕧꕌ ꕧ ꕀꕩ. ꖏꖷ, ꕴ ꗛꗓ ꖱꖞ ꖏ ꖸ ꕞ ꕉꖷ ꕴꔤ ꕢꕌ ꖴꗷ ꖬꕡ ꗪꗡ ꗪꗡ ꕞ.”
16ꕒꕡ ꖷ ꔤꕢ ꗪ ꔇꔀꕯ ꕭꕞꔷ ꕀꘂ ꕮꔧ, ꕉꕌ ꕢꔤꕮꘋ ꗪ ꕉ ꗠꗞ ꕉꖫꖕ ꗱꗡ. ꕉꖸ ꗪ ꕧꕌ ꕢꕯ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕉꖸ ꗋ ꔨ ꕀ ꗱ ꕮ ꗞꖻ ꖸ ꕎ. 17ꕉꖷ ꕉꕌ ꗉ ꕉꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꕴ ꕯ ꕴꔤ ꔳ ꘋ ꗱ ꗞꖻ ꖸ ꖏ, ꕉꖷ ꘋ ꗪ ꕉ ꕮꕊ ꕴꔤ ꗞ ꘃꗺ ꖸ ꔬꕩ ꕪꘋꕓ ꕞ ꖏꕎ ꕃꔤ ꖷ ꗏꖺ ꕴꔤ ꕈꘊ ꖸ ꔬꕩ.” 18ꕉꖷ ꕧ ꖟꖕ ꕮ ꔫꔤ, ꕉꕡꕌꖸꕊ ꕧꕌ ꖸ ꕿ ꕉꖸ ꗓꕎ ꕉ ꗱ.
19ꕉꔤ ꕯ ꕚꕌ ꕧꕌ ꔒꘋ, ꘃ ꕉ ꗽꗪꔵ ꕞ ꔔꘋ ꔛꕆꔻ ꗪ ꕉ ꗠꗞ ꗘꘋ ꗨꗡ ꗱꗡ. ꕉꖸ ꗪ ꗷꗺ ꗏ ꕉꖸ ꗪ ꕉꖸꕊ ꕧꕌ ꖸ ꗏ ꕈꕰꕯ. 20ꕧ ꖟꖕ ꕮ ꔫꔤ, ꕉꕌꖸ ꗨꗡ ꔞꔀ. ꕉꖷ ꕉꕡꕌꖸ ꕘ ꗽꗪꔵ ꕿ ꗷꗺꗡ ꗏ, ꕉ ꗪ ꕉꕌ ꗓ ꘃ ꗞꗢ ꖸ, ꕉꖷ ꕉꖸ ꗓꕎ ꕉ ꗱ.
ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꕀꕯꕊ ꕔꔤ ꕪꔤ ꗏꗒ ꗱ
(ꖨꕃ 4:31-37)
21ꔤꕢ ꗪ ꕉꕌ ꕪꕌꘋꔔꘋꗣ ꖸ ꕯꕊ ꕪꕐꕯꘋ ꕢꕨꕌ ꗏ. ꕉꖷ ꕎꕌꔳ ꖷ ꕑꕇꔻꕞꔤꕞ ꗞꗢ ꖸꕊ ꔱꕩ ꗃ ꔎꔒꔀ ꔞꕩ, ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꔞꘋꗣ ꗏ ꕉ ꖴꖕ ꗓꕎ ꗞꗢ ꖸ ꕪꕌ. 22ꕉꕌ ꗞ ꕪꕌ ꕃꔤꘂ ꕞ ꗞꗢ ꖸ ꕧ ꖝ ꕘ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕉ ꕩꕌꖸ ꕪꕌ ꔨ ꗚ ꗞ ꖷ ꕭꕯꕊ ꗪ ꕉ ꕎꕬ ꕸꖃ. ꕉ ꔇꔀ ꔨ ꗚ ꔵꘉ ꕢꕎ ꕀꕩ ꕪꕌꗞꖻꗢ ꖸ.
23ꕎꕌꔳ ꔫꔤ, ꕪꔤ ꗏꗒ ꖃꘋꕡ ꕉꖸꕊ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꔞꘋꗣ ꗏ, ꕉ ꘃ ꖷ ꕀꕯ ꗪ ꕉ ꗱ. 24ꕪꔤꘂ ꕞ ꔛꔀ ꔳꘂ ꕉ ꗏ, “ꔈ ꖷ ꕩꔤ ꕸꖃ ꔱꔷ ꖷꕊ ꖏ ꗏ, ꔂ ꕯꕊꕤꗷ ꔤꕢ? ꔤ ꕯꕊ ꔤ ꖷꕊ ꖏ ꗏ ꗃꘋ? ꘋꕯꕊ ꗓ ꘃ ꕪꘋꕓ ꕞ ꗏꖽꕮ ꗞꗢ ꖷ ꔤ ꕎ.”
25ꕉꖷ ꔤꕢ ꖿꗻꕩ ꕉ ꕮ ꕉ ꗏ, “ꕿꖃ ꗓ ꕉꖷ ꔤ ꗃ ꕪꔤ ꘈꗢ ꗏ.”
26ꕉꖷ ꕀꕯꕊ ꕞ ꕪꔤꘂ ꕢꕓ, ꕉꕌ ꔛꔀ ꔳꘂ ꕪꘋꗒ ꕉꖷ ꕉ ꗃꕎ ꕉ ꗱ. 27ꖏ ꔫꔤ ꕞ ꗞꗢ ꖸ ꔰ ꕧ ꖝ ꕘ. ꕉꖷ ꕉꖸ ꖴꖕ ꗓꕎ ꕉꖸ ꗠꖻ ꖸ ꖤꕢꕌ ꕉꗒ, “ꔈ ꘈ ꕴꔤ ꘃ? ꕒꕌ ꘃꔤ ꕿ ꔳ ꕪꕌ ꘃ ꕯꕮ ꕎ ꖏ? ꔤ ꗱꗡ ꕉꔤ ꖴꗷ ꔇꔀ ꕀꕯꕊ ꖸ ꗪꗡ ꔝ ꗻꗫꕧ ꕞ, ꕉꖷ ꕉꖸ ꕩꕌ ꕞꕌ ꖴꗷ ꔫꔤ ꔬ.” 28ꕉꖷ ꔤꕢ ꔳꘋ ꘊꘊꕰ ꕪꘋꗣ ꔰ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ.
ꕒꕡ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꗞ ꖴꖨꘋ ꕒꕌ ꖸ ꕸꔤ
(ꕮꕊꔱꖳ 8:14-17; ꖨꕃ 4:38-41)
29ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꗪ ꕉ ꗱ ꗞꗢ ꖸ ꕞ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꔞꘋꗣ ꗏ ꕿ, ꕉꖸ ꔳꔺꕩ ꕢꔤꕮꘋ ꗪ ꕉꖫꖕ ꕧ ꔞꘋ ꕞꕌ ꕎ. ꔛꕆꔻ ꗪ ꗘꘋ ꗪ ꔨ ꕉꖸ ꗱ. 30ꕒꕡ ꔫꔤ, ꕢꔤꕮꘋ ꔬꕩ ꖷꖬꘂ ꗪ ꔨ ꕃꕩ ꕢ ꗏ. ꕃꕮ ꕎ ꗪ ꔨ ꕉ ꕞ. ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꗃꕎꘋꕡ ꖸ, ꕉꕡꕌ ꕃꕩꕌ ꔳꘋ ꗉ ꕉ ꔝ. 31ꕉꖷ ꕉ ꕯꕊ ꕉ ꕒꕌ ꕉꕌ ꕸꖃ ꕧꕌ ꔬꕩ ꕉꕌ ꔻꔤ ꔎꘋ. ꕉꖷ ꕃꕮꕊ ꗃꕎ ꕉ ꕺꖃ ꗏ. ꕉꖷ ꕉ ꖴꖕ ꗓꕎ ꖏ ꖸ ꗏ ꕈꕰꕊ ꕉꖸ ꔝ.
32ꘀꔤꕮ ꔎꔒ ꔫꔤ, ꕎꕌꔳ ꖷ ꔎꔒꔀ ꕞ ꕒꘋ ꔨ ꗪꕞꕌ, ꗞꗢ ꖸ ꕯꕊ ꕉꖸꕊ ꗞ ꕃꕩꔒꔀ ꖸ ꕞ ꔤꕢ ꕒꕌ, ꔧ ꕉ ꘃ ꖷ ꖸ ꗨꗡ ꕀꕯ ꗪ ꔨ ꕉꖸ ꗱ. 33ꔞꘋ ꖷ ꔤꕢ ꗪ ꔨ ꕉ ꗏ, ꗏꗆꗡ ꕞꕌ ꕞ ꔬꕩ ꕎ ꘃ. 34ꕉꕌ ꗞ ꖴꖨꘋ ꕒ ꖸ ꕸꔤ, ꕉ ꘃ ꖷ ꖸ ꕃꕩ ꘆꗦꗡ ꘆꗦꗡ ꖴꖨꘋ ꕒ ꖸ ꗪ ꔨ ꕉꖸ ꕞ. ꕉꖷ ꕉꕌ ꕀꕯ ꖸ ꕔꔤ ꗞ ꖴꖨꘋ ꕒ ꖸ ꗱ. ꘃ, ꕉ ꕮ ꕞꕴ ꕀꕯꕊ ꖸꔧ ꕿ ꖏꕎꔀ, ꗪꔤꕮꕊ, ꕉꕡꕌ ꗓ ꔨ ꕽ ꗞ ꖷ ꖷ ꕉ ꕞ.
ꕒꕡ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꕪꕒꔕ ꗃ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ
(ꖨꕃ 4:42-44)
35ꖬꕒꕌ ꕮ ꔎꔒ ꘃꖸ ꕮ, ꔤꕢ ꕪꕌꕮꕊ ꕉ ꕚꕌ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒ ꗃꖺ. ꕉꖷ ꕉꕌ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꖸ. 36ꕉꖷ ꕢꔤꕮꘋ ꗪ ꗞ ꖷ ꖸ ꗪ ꔨ ꕉ ꗱ, ꕉꖸ ꕚꕌ ꕉ ꕔꕴꕯꕊ. 37ꕒꕡ ꖷ ꕉꕡꕌ ꗱꗡ, ꕉꕡꕌ ꗉ ꕉ ꔝ ꕉꗒ, “ꗞꗢ ꖸ ꔰ ꗪ ꔤ ꕔꕴꕯꕊ.”
38ꕉꖷ ꕉꕌ ꗉ ꕉꖸ ꔝ ꕉ ꗏ, “ꕴ ꖷ ꕚꕌ ꕢꕨ ꕮꔕꔀ ꖸ ꗏ ꕗꕴ ꘈꗢ ꗏ, ꘃꖷ ꘋ ꖴꘋ ꕪꕒꔕ ꗃꕎ ꕉꖸ ꗨꗡ ꗏ, ꗪꔤꕮꕊ, ꘋ ꕯꕊ ꗓ ꘃ ꔫꔤ ꕎꕌ ꖏꕎ.”
39ꕉꖷ ꕉ ꕚꕌꘂꕌ ꕭꕞꔷ ꕸꖃꔀ ꗏ ꔰ, ꕉ ꗪ ꕪꕒꔕ ꗃꕯ ꕉꖸꕊ ꕪꘋꕓ ꖢꔒ ꔞꘋꗣ ꖸ ꗏ. ꕉꖷ ꕉ ꗪ ꕀꕯ ꖸ ꕔꔤꕯ ꗞꗢ ꖸ ꗱ.
ꕒꕡ ꖷ ꔤꕢ ꕞ ꕪꔤ ꕃꕩꔒ ꗏꗒ ꕸꔤ
(ꕮꕊꔱꖳ 8:1-4; ꖨꕃ 5:12-16)
40ꕎꕌꔳ ꘈꗢ, ꕪꔤ ꗏꗒ ꕯꕊ ꔤꕢ ꕒꕌ, ꕉ ꘃ ꖷ ꕺꖃ ꕧꕌꔒ ꕃꕩ ꗪ ꕉ ꕞ. ꕉꕌ ꖴꔈꔀ ꕔꕖ ꔤꕢ ꕧꕌ ꕉ ꕩꕌ ꗂꖺꕎ ꕉ ꗏ, “ꘋꕯꕊ ꗓ ꔧ ꔤ ꕴꕱꕎ, ꔤ ꖴꘋ ꘋ ꗽꘉꕰ.”#1:40 ꔤ ꖴꘋ ꘋ ꗽꘉꕰ - ꕪꔤ ꘈꗢ ꕞ ꕺꖃ ꕧꕌꔒ ꕃꕩꕌ ꕞꕌ ꕀꕘ ꕎ ꘃ ꔨ ꘃꖷ ꕉ ꔇꔀ ꖴꘋ ꕪꘋꕓ ꖢꔒꕩ ꕉ ꗃꗡ ꖸ ꗳ.
41ꕪꔤꘂ ꕞ ꕃꕇ ꕞ ꔤꕢ ꕮ ꗏ ꔇꔀꔒ ꕒ. ꕉꕌ ꕸꖃ ꗏ ꖢꔒ ꕉ ꖤꖕꕎ ꕉ ꕞ ꕉ ꗏ, “ꘋ ꕴꕱꕎ ꕉꖷ ꔤ ꗽꘉꔒꔤ ꔳ.” 42ꕉꖷ ꕧꕮ, ꕉꕌ ꕺꖃ ꕧꕌꔒ ꕃꕩꕌ ꗃꕎ ꕉ ꕮꔧ ꕉꖷ ꕉ ꗽꘉꕰ. 43ꕎꕌꔳ ꖷ ꔤꕢ ꕞꕌ ꕞꕀꔤ ꗋꖺꕰꕊ ꕞ, ꕉꕌ ꖬꕡ 44ꕉ ꗏ, “ꕇꘊ ꗱꗡ, ꔤ ꕮ ꖏ ꔰ ꗉ ꗞ ꔝ. ꘃ, ꕚꕌ ꔤ ꘂꔤ ꕎꕬ ꕀꕩ ꕢꕌ ꗃ ꕉꔤꕮꕊꕆꘊ ꕞ ꕉ ꘂꔤ ꕮꔧ ꘀꗫ. ꕉꖷ ꔤ ꕩ ꗽꘉ ꕘꕡꕌ ꔇꔀ, ꕉ ꘃ ꖷ ꕯꔬꔤ ꖷꖕꕢ ꕞꕌ ꕀꕩ, ꕉ ꘃ ꖷ ꖴꘋ ꔳꕩ ꗋꖺꕮ ꔖꔤ ꖏ ꘃ ꔤ ꕒꕴꔒ ꖷ.”
45ꘃ, ꕪꔤꘂ ꕚꕌꔒ ꕪꘋꗜꖺ, ꕉ ꖴꖕ ꗓꕎ ꖏ ꘈꗢ ꘊꘊꕰ ꕪꘋꗣ ꔰ. ꕉꖷ ꕢꖝ ꔫꔤ ꕞ ꖏꕎ, ꔤꕢ ꔇꔀ ꖴꘋ ꔨ ꗏ ꖃꘋꕡ ꕢꕨꕌ ꖸ ꗏ ꕧ ꔛ. ꕉ ꗪ ꔨ ꗏꖺ ꕪꘋ ꖨꕮ ꕮꕴꔒ ꖸ ꕎ. ꘃ ꕉ ꗷꔤ ꗏ ꗬꗡ, ꗞꗢ ꖸꔧ ꗃ ꕎ ꘃ ꔨ ꕪꘋꗣ ꖸ ꔰ ꕉꖸꔧ ꕯ ꕉ ꕒꕌ.
اکنون انتخاب شده:
:
هایلایت
به اشتراک گذاشتن
کپی
می خواهید نکات برجسته خود را در همه دستگاه های خود ذخیره کنید؟ برای ورودثبت نام کنید یا اگر ثبت نام کرده اید وارد شوید
The New Testament in Vai © The Bible Society in Liberia, 2002.