Salamo Sava lalana
Sava lalana
Ny anaran’ity boky ity araka ny lohateny nomen’ny dikanteny grika momba ny Testamenta Taloha azy dia Psalmoi, izany hoe poezia natao hohiraina miaraka amin’ny zava-maneno. Ny fanagasiana hoe Salamo kosa dia notakarîna tamin’ny teny latinina sy anglisy. Ny Boky Salamo dia fitambaran’ny vavaka 150 fampiasa mandritra ny fanompoam-pivavahan’ilay vahoaka Israely fahiny; misy fanampiny anankiray antsoina hoe salamo 151 aza. Ny laharana voatondro ao anaty fonon-teny dia ny an’ny dikanteny grika tranainy izay mbola fampiasa ao amin’ny Fiangonana sasany.
Ankehitriny dia mizara ho boky dimy ny Salamo, ka ahitana antokony noraketin’ny tahirin-kira. Misy andian-tsalamo voalaza fa nataon’i Davida (Sal 51–65; 67–71; sns) sy nataon’ireo terak’i Kôra (42–49; 84–88) ary nataon’i Asafa (73–83); misy koa andian-tsalamo antsoina hoe Salamo momba ny Fanjakàn’Andriamanitra (93–99) sy Salamo fiakarana na fivahiniana masina (120–134) sns.
Salamo miisa 116 no ahitana sasinteny fohy mialoha azy, sasinteny mety hanondro ny niaviany, ny karazany, ny zava-maneno natao hampiarahina aminy, indraindray koa ny feony, ny gaman’ny mozika anarahana azy, ny fampiasana ny salamo eo amin’ny fotoam-pivavahana, ny toe-javatra nanainga ny namoronana azy, sns.
Maro ny salamo tsy hita izay hisokajiana azy. Na izany aza anefa dia azo atao ny manatsitokotoko ny salamo ho karazany maromaro:
1) Ny salamo fiderana dia mankalaza ny halehibiazana aman-katsaram-pon’ny Tompo: Sal 8; 10; 33; 100; 103–105; 111; 113; 114; 117; 135; 136; 145–149.
2) Ny salamo momba ny Fanjakàn’Andriamanitra dia voamariky ny fanamafisana fa «Ny Tompo no mpanjaka»: 47; 93; 96–99.
3) Ny salamo momba ny mpanjaka dia vavaka ho an’ny mpanjaka na vavaky ny mpanjaka: 2; 18; 20; 21; 45; 72; 89; 101; 110; 114.
4) Ny salamo fidirana ao an-tempoly: 15; 24.
5) Ny salamo fiakarana na fivahiniana masina dia fihiran’ny Israelita izay mandeha any Jerosalema amin’ireo fety lehibe telo ankalazaina isan-taona (Paska, Pentekôsta na fetin’ny Herinandro, fetin’ny Tranotomboka): 84; 91; 121; 122.
6) Ny hira momba an’i Tsiôna dia mankalaza ny tombontsoan’io toerana io izay nofidin’Andriamanitra hiorenan’ny tempoly tao Jerosalema: 46; 48; 76; 87; 132.
7) Ny salamo misy hafatra dia manome fampitandremana na torolalana avy amin’Andriamanitra ho an’ny mpino ka ampitain’ny mpaminany na mpisorona: 14; 50; 53; 75; 81; 95.
8) Ny salamo natao hampianarana ny mpino: 37; 49; 73; 78; 112; 127; 133; ary azo atambatra amin’ireo ny Sal 1 sy 119.
9) Rehefa iharan-doza ny fikambanan’ny mpino, dia ny salamon’ny vahoaka tra-pahoriana no maneho ny antso ataony amin’Andriamanitra: 12; 44; 58; 60; 74; 79; 80; 83; 85; 90; 94; 106; 108; 123; 126; 137.
10) Ny fahoriana isan-karazany (fanenjehana, endrikendrika, aretina, sesitany, sns...) dia mety hitarika ny mpino isam-batan’olona hitady vonjy amin’Andriamanitra. Ireny salamo fitalahoana ataon’olon-drery ireny no karazany iray maro isa indrindra ao amin’ny salamo: 5-7; 13; 17; 22; 25; 26; 28; 31; 35; 38; 39; 41–43; 51; 54; 57; 59; 61; 63; 64; 69–71; 86; 88; 102; 109; 120; 130; 140–143.
11) Ao amin’ny salamo fisaorana no ilazan’ny mpino amin’Andriamanitra ny fankasitrahany Azy noho ny fanafahana na noho ny famelan-keloka nomeny: 9–10; 30; 32; 34; 40.1-12; 92; 107; 116; 118.
12) Farany, dia ao amin’ireo salamo fitokiana no anehoan’ny mpino izay hafaliana sy fiadanana tsapany: 3; 4; 11; 16; 23; 62; 131; 139.
Nihira ny salamo i Jesoa (Mk 14.26). Nampiasa matetika ny salamo Izy na tamin’ny fampianarany (Mk 12.10; 12.36 sy ny andininy mirazotra aminy, izay ahatsiahivana ny Sal 118.22-23 sy 110.1), na tamin’ny tonom-bavaka manokana nataony (Mk 15.34 sy ny and mirazotra aminy; Lk 23.46 izay amerenan’i Jesoa teny vitsivitsy avy ao amin’ny Sal 22 sy 31).
Ao amin’ny Salamo –ary koa ao amin’ireo boky sisa hafa rehetra ao amin’ny Testamenta Taloha– dia ahitan’ny Testamenta Vaovao filazana mialoha ny amin’i Kristy, na ny amin’ny fijaliany (ny Sal 22 sy 69, ohatra, dia voatsiahy imbetsaka ao amin’ny Mt 27.34-48), na ny amin’ny fitsanganany ho velona sy fanomezam-boninahitra Azy (ohatra ny Sal 16 sy 110 ary 118 dia misy and voatsiahy ao amin’ny lahatenin’i Petera izay taterina ao amin’ny Asa 2 sy 4). Ao amin’ny Testamenta Vaovao dia voatsiahy mihoatra ny injato ny salamo raha atambatra.
Vavaky ny vahoaka Israely sy vavak’i Jesoa ary vavak’ireo kristianina voalohany ny salamo ka nijanona mandraka ankehitriny ho loharano nanovozana ary mbola hanovozana ho an’ny olona rehetra izay mitady ny voambolan’Andriamanitra mba hitenenana amin’Andriamanitra.
Currently Selected:
Salamo Sava lalana: DIEM
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Dikanteny Iombonana Eto Madagasikara © Malagasy Bible Society, 2004.