LUK 12
12
Jeju tāā ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ dɔ gól̄ loo tə́
(Á̰a̰ī Mat 10.26-27)
1Kum mbang ngeé ń noō tə́ ní dūbūú de kə́ ngá̰ý gə̄ kánə̄n̄ naā, adə̄ a njə̄rān̄ i dɔ nja naā tə́. Anī Jeju əla gír kɔr̄ najə̄ kə ngé ndóō yá̰a̰ yān gēé, ədadə́ na:
Ī-ngɔ̄mī rɔ̄sí majə, ī-lōōī kadə̄ kaa mápa yā Parijiyḛ gə̄ ń i gól̄ loo yādə́ ní ɔdə rɔ̄sí. 2Tɔdɔ̄ yá̰á̰ kógə̄ḿ kə́ to loo mundə̄ tə́ kə́ kadə̄ dɔ teē ndágá aĺ ní gətóo ō, yá̰á̰ kə́ to loo ɓɔ̄ɔ̄ tə́ kə́ kadə̄ deē ger̄ aĺ ní gətóo ō. 3I tām̄ najə̄ ń noō tə́ n yá̰a̰ malang ń ə́daī kum til tə́ ní a oōn̄ dan kadaá kum loo kə́ unjə̄ wáńg wáńg tə́ ní ō, yá̰a̰ malang ń ī-kɔdī ta mbī deē tə́ kem kújú ní, a ənīn̄ mbēr̄ tə́ jam kújə gə̄ tə́ dɔɔ́ ní ō.
Deē ń majə kadə̄ ī-ɓōĺniī ní
(Á̰a̰ī Mat 10.28-31)
4Ādə̄ m-ə́dásí sḭḭ̄ ń i madə̄ taḿ gə̄ ní: Ngé gə̄ ń a tɔ̄lə̄n̄ dā̰ rɔ̄ deē ba gō tə́ anī asən̄ rāā yá̰á̰ kógə̄ḿ to̰ aĺ ní ī-lōōī ɓōĺdə́. 5Ādə̄ m-ɔ́jə́sí deē ń majə kadə̄ ī-ɓōĺniī ní: Ī-ɓōlíī deē ń tɔ̄lī oy anī i kə tɔ́gə kənīī kum hor Gehen tə́ ní. A̰á̰ā̰ m-ə́dásí, i ni n majə kadə̄ ī-ɓōĺniī ní!
6I kə́lē gə̄ mí n a igən̄neé gúrsə jōó ní aĺ a? Ba ni kógə̄ḿ dandə́ tə́ kə́ dɔ Nə́ɓā ndígə̄nalən gətóo. 7Tá nənga dɔsí gə̄gē ní i kə́ Nə́ɓā tə́da kutən malang. I beé ní ī-lōōī ɓōĺ, tɔdɔ̄ gātə̄sí tɔȳ gātə̄ kə́lē gə̄ malang!
Kəda ta kum de gə̄ tə́ kadə̄ mā i yā Jeju Kərist
(Á̰a̰ī Mat 10.32-33; 12.32; 10.19-20)
8Ādə̄ m-ə́dásí: Deē ń a əda ta kum de gə̄ tə́ na ni na i deē yāḿ mā ní, Ngōn̄ Deē a əda ta kum de kə́ dɔ rā̰ tə́ gə̄ yā Nə́ɓā tə́ na ni na i deē yān ō. 9Ba deē ń a nējə̄ ta kum de gə̄ tə́ a əda na n-gerə̄m̄ aĺ ní, Ngōn̄ Deē a nējə̄ ta kum de kə́ dɔ rā̰ tə́ gə̄ yā Nə́ɓā tə́ a əda na n-gerə̄n aĺ ō.
10Deē ń a əda najə̄ dɔ Ngōn̄ Deē tə́ ní a māȳn̄ rɔ̄də́ dɔn tə́. Ba deē ń tájə̄ Ndíĺ kə́ Táĺ ní a māȳn̄ rɔ̄də́ dɔn tə́ alé.
11Loo ń a aw̄n̄ sesí kə̄ kem kújə́ kán̄ naā gə̄ tə́, aláa kə̄ no ngār gə̄ tə́, aláa kə̄ no ngé ko̰o̰ ɓē gə̄ tə́ yā rāā sarya sesí anī, ī-lōōī sōl̄ kəda na ké ā ī-rāāī i ba̰ý n ā ī-nējīneé najə̄ dɔ rɔ̄sí tə́ ní wa, aké i najə̄ rí n kə ə́daī ní wa. 12Tɔdɔ̄ kum mbang nəkɔ́ ń noō tə́ ní Ndíĺ kə́ Táĺ a ndóōsí yá̰á̰ ń kadə̄ ə́daī ní.
Kūjə́ najə̄ yā de kə́ nge kənge yá̰a̰
13Deē kógə̄ḿ kə́ dan kósə de gə̄ tə́ əda Jeju na:
Ngoləḿ, ə́da ngōkó̰ó̰ḿ ādə̄ kēgə̄ yá̰a̰ ndəbā yājí adə̄m̄ tə́.
14Jeju tūr̄ ədan na:
I náā n əndām̄ kadə̄ mā i nge gān̄g sarya yāsí aláa nge kēgə̄sí yá̰a̰ naā tə́ ní?
15Gō tə́ anī əda de gə̄ malang na kə əndān̄ kum kedə̄ dɔ rɔ̄də́ tə́ majə najə̄ yā kum ndaa yá̰á̰ tə́. Tām̄ ká yá̰a̰ kənge yā deē i ngá̰ý gə̄gē, i yá̰a̰ kənge n i nge rāā kadə̄ deē ndi kə kumneé ní alé.
16Loo ń noō tə́ ni-un kūjə́ najə̄ kógə̄ḿ, ədadə́ na:
Dɔ nang yā de kə́ nge yá̰a̰ kənge kógə̄ḿ teēn kōō ngá̰ý. 17Anī deē ní dəje rɔ̄n najə̄ əda na: Loo kə́ kadə̄ m̄-kánəń kōō yāḿ malang gətóo ní kə m̄-rāā i ba̰ý tā? 18Gō tə́ anī ni-əda kə̄ kemən tə́ na: Yá̰á̰ ń m-ā m̄-rāā ní n toó: M-ā m̄-bótə̄yō̰ mō̰ȳ yāḿ gə̄ kɔ̄ɔ́ ba m-ā m-ə̄jō kə́ rang kə́ bo tɔȳdə́ gə̄ yā kánəń kōō yāḿ malang kə yá̰a̰ kənge yāḿ gēé kemeé. 19Ba gō tə́ tā anī, m-ā m-ə́da rɔ̄ḿ mə̄kɔ́ na: Á̰a̰ā̰, yá̰a̰ yāí gə̄ kə́ ī-ngɔ̄m̄ i ngá̰ý, adə̄ a rāā seí ɓāl̄ ngá̰ý ní ī-to ōō rɔ̄í ō, ə́sa ō, ā̰ȳ ō, ba ī-rāā rɔ̄nel̄. 20Banī Nə́ɓā əda deē ní na: Ḭ̄ i de kə́ ger̄ yá̰a̰ alé! Ndɔ̄ɔ́ ɓōólaā nəkɔ́ ń toō ā óy kɔ̄ɔ́. Ní, yá̰á̰ ń ī-kán̄ kə̄ naā tə́ tām̄ yāí tə́ ní i náā n a tél kɔ́ɔ̄n tā?
21Gō tə́ anī Jeju əda na: De kə́ nge kán̄ yá̰a̰ kənge kə̄ dɔ naā tə́ tām̄ yān nəkɔ́ tə́ banī ta kum Nə́ɓā tə́ anī ni i de kə́ ənge yá̰a̰ aĺ ní, yá̰á̰ ń a rāān ní n noō.
Najə̄ kə́ dɔ taā kem tə́
(Á̰a̰ī Mat 6.25-34)
22Gō tə́ anī Jeju əda ngé ndóō yá̰a̰ yān gə̄ na:
I tām̄ najə̄ ń noō tə́ n m-ə́dásí na kə ī-lōōī sōl̄ najə̄ yā yá̰á̰ kə́ kadə̄ ə́saī tə́ tá kadə̄ ī-ndiīneé kə kumsí ō, najə̄ yā kūbə̄ kə́ yā kadə̄ ō̰ō̰ī tə́ ō ní. 23Tɔdɔ̄ ndií ḭ̄ deē kə kumií i yá̰á̰ kə́ tɔȳ yá̰a̰ kəsa ō, rɔ̄í ḭ̄ deē i yá̰á̰ kə́ tɔȳ kūbə̄ kə́ yā ko̰ō̰ ō. 24Á̰a̰ī ká̰ā̰ gə̄, nin̄-dubə̄n̄ kōō aĺ ō, əjan̄ kōō aĺ ō, nin̄-əngen̄ loo kə́ yā ngɔ̄məń kōō aĺ ō, mō̰ȳ yādə́ gətóo ō, banī Nə́ɓā adə̄də́ yá̰a̰ kəsa! Tá gātə̄sí sḭḭ̄ tɔȳ yā yel̄ gə̄ sa̰y ngá̰ý! 25I náā dansí tə́ n asə kənī ndɔ̄n ta madə̄ tə́ kə̄ kété sḛ́ý kə gō sōl̄ ń ni a sōl̄ tə́ ní? 26Ré yá̰á̰ kə́ sḛ́ý beē gə̄gē a sḭḭ̄ ásiī rāā aĺ anī, i tām̄ rí tə́ á ā ī-sōlī tām̄ yā gotə yá̰á̰ kə́ rang gə̄ tə́ malang ní? 27Á̰a̰ī ndə́ja gə̄, nin̄-əndan̄ kəlā kūbə̄ aĺ ō, əjōn̄ kūbə̄ aĺ ō, ba ādə̄ m-ə́dásí, kūbə̄ ko̰ō̰ mban̄g Salomo̰ i kūbə̄ kə́ majə ngá̰ý gə̄ ɓá tā, ba majə kūbə̄ yān gə̄ ní əndā gō majə hútə̄ ndə́já kógə̄ḿ tə́ alé. 28Sḭḭ̄ ngé taā kem mámák aĺ gə̄ ń toō, ré mu kə́ bembeé gə̄ ń ran̄ ɓōólaā ba bírí anī a ɓōkə́n̄də́ kɔ̄ɔ́ kum hor tə́ ní Nə́ɓā adə̄də́ kūbə̄ kə́ majə tītə̄ ń noō anī, a adə̄sí sḭḭ̄ kadə̄ tɔȳ loo ń noō aĺ a? 29I beé ní sḭḭ̄, ī-lōōī sāā yá̰á̰ ń kadə̄ ə́saī ní ō, kadə̄ ā̰yī ní ō, ī-lōōī ka̰a̰ woy woy najə̄n tə́ ō. 30Yá̰a̰ gə̄ ń noō malang ní, i de gə̄ kə́ nin̄ i Jipə aĺ gə̄ kə́ dɔ nang tə́ laā gə̄ n a sāān̄ kanjə̄ kɔr̄ koō ní. Banī sḭḭ̄ ī-gerī kadə̄ bɔbə̄sí ger̄ yá̰á̰ ń ndoōn rāāsí ní. 31Yá̰á̰ ń kadə̄ ī-sāāī ní, i Ɓē ko̰o̰ yān. Loo ń noō tə́ ni a adə̄sí yá̰a̰ gə̄ ń ndoōn rāāsí ní gō tə́.
Yá̰a̰ kənge kə́ dɔ rā̰ tə́
(Á̰a̰ī Mat 6.19-21)
32Sḭḭ̄ ń ī-toī i tītə̄ ɓūtə̄ yá̰a̰ kul̄ gə̄ kə́ sḛ́ý beē ní, ī-lōōī ɓōĺ. Tɔdɔ̄ nel̄ kem Bɔbə̄sí kadə̄ adə̄sí Ɓē ko̰o̰ yān. 33Yá̰a̰ yāsí gə̄ ń ə́ngeī ní, ígiīneé ba ādī ngé ndoō gə̄ narən. Ūrī ngong nar kə́ a əsō ngísə aĺ gə̄ tām̄ yāsí tə́ dɔ rā̰ tə́ ō, ī-kánī dūbə̄ yá̰a̰ yāsí gə̄ kə̄ dɔ naā tə́ dɔ rā̰ tə́ ō. Nge ɓogə a aw̄ rɔ̄ tə́ aĺ ō, yō̰ a nujəń aĺ ō. 34Tɔdɔ̄ i loo ń dūbə̄ yá̰a̰ kənge yāsí gə̄ i tū tə́ ní n, kemsí i tū tə́ ō ní.
Ngé kəla gə̄ kə́ ndin̄ já̰já̰ dɔ rɔ̄də́ tə́
35Ī-ndiī dɔ rɔ̄sí tə́, ə́hɔī ɓōdə̄sí kə ndāŕ ō, ādī hor i tū lámba yāsí gə̄ tə́ ō. 36Ba ī-ndiī tītə̄ ngé kəla gə̄ kə́ ndi a ngóōn̄ ta téĺ kɔ́ɔ̄də́ kə́ dān̄ dəyá̰ kújə ngawaá beē, yā kadə̄ ré ni-ugə̄ ba gógə̄ ta kújə anī, teēn̄ ta kə̄ ta jī tə́ noō adə̄nən̄. 37Ngé kəla gə̄ ń toō yādə́ i rɔ̄nel̄ dan ń kɔ́ɔ̄də́ ugə̄ ba əngedə́ ndin̄ i kə kumdə́ njáý njáý ní. Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ni a do̰ō̰ ɓōdə̄n ō, a əndādə́ nang tə́ ta kəsa yá̰a̰ ō, a ɔr̄ tadə́ yā nə̄ɓōdə́ yá̰a̰ kəsa ō. 38Ré tél reē ugə̄ i dan loo tə́, aláa i kə̄njá nōō tə́, ba əngedə́ ndin̄ kə kumdə́ njáý njáý anī, yādə́ i rɔ̄nel̄!
39Sḭḭ̄ ī-gerī yá̰á̰ ń toō majə: Ré kɔ́ɔ̄ kújə ger̄ kum mbang ń nge ɓogə a reēń ní anī, a əya̰ kadə̄ nge ɓogə ní mbutə kum bɔr yān udəń kújú alé. 40I beé ní ī-ndiī dɔ rɔ̄sí tə́ majə tɔdɔ̄ kum mbang ń Ngōn̄ Deē a reēń ní ī-gerī alé.
Nge kəla kə́ nge rāā yá̰a̰ kə gō ndū kɔ́ɔ̄n ō, kə́ nge rāā yá̰a̰ kə gō ndū kɔ́ɔ̄n aĺ ō
(Á̰a̰ī Mat 24.45-51)
41Anī Piyer əda na:
Kɔ́ɔ̄ɓē, kūjə́ najə̄ ń toō ní i tām̄ yājí jḭḭ tə́ ngóy aké i tām̄ yā de gə̄ tə́ malang ní?
42Kɔ́ɔ̄ɓē tél ədan na:
Nge kəla kə́ nge ra dɔ ndūn tə́ ō, kə́ nge kum kedə̄ ō, kə́ kadə̄ kɔ́ɔ̄n əndān dɔ deē yān gə̄ tə́ kadə̄ ré kum mbang asə anī adə̄də́ kōō kə kum mbangneé ní i náā? 43Ré kɔ́ɔ̄ nge kəla ní tél ba əngen loo rāā kəla ngeé ń toō tə́ anī, yā nge kəla ni i rɔ̄nel̄! 44Ādə̄ m-ə́dásí najə̄ kə́ bo ngá̰ý, ni a əndān dɔ yá̰a̰ kənge yān gə̄ tə́ malang. 45Ba ré nge kəla ngeé ń toō əda kə̄ kemən tə́ na kɔ́ɔ̄n na a reē láẃ alé, adə̄ əla gír a tə̄ndā ngé kəla kə́ rang kə́ dəngam gə̄ ō, kə́ dəyá̰ gə̄ ō, əsa ō, a̰ȳ ō, kasə a rāān ō anī, 46kɔ́ɔ̄n a tél yā reē kugə̄ i ndɔ̄ ń ni-ngóōn aĺ tə́ ní ō, i kum mbang ń ni-ger̄ aĺ tə́ ní ō. Kɔ́ɔ̄n ní a tə̄ɓān kɔ̄ɔ́ ō, a rāā kadə̄ yá̰á̰ ń a rāā de kə́ ran̄ dɔ ndūdə́ aĺ gə̄ ní rāān ō.
47Nge kəla ń ger̄ yá̰á̰ ń kɔ́ɔ̄n gḛy ní majə, banī ndi dɔ rɔ̄n tə́ aĺ ō, rāā yá̰á̰ ń kɔ́ɔ̄n gḛy ní aĺ ō ní, a ənge ndéý jī ngá̰ý. 48Banī nge ń ger̄ yá̰á̰ ń kɔ́ɔ̄n gḛy kadə̄ kə rāā ní alé, ba rāā yá̰a̰ gə̄ kə́ to kənge ndéý ní, a əndanən̄ i sḛ́ý beē ngóy. Deē ń adə̄nən̄ yá̰á̰ ngá̰ý ní, a dəjen̄ jīn tə́ ngá̰ý ō, deē ń ɓɔ̄ɔ̄nən̄ yá̰á̰ ngá̰ý ní, a dəjen̄ yá̰á̰ ní jīn tə́ kadə̄ yān tɔȳ yā madə̄n gə̄ ō.
Reē Jeju rāā adə̄ kem kəhɔ naā aĺ to dan de gə̄ tə́
(Á̰a̰ī Mat 10.34-36)
49m̄-reē i kənī horoó dɔ nang tə́, m̄-gḛy ngá̰ý kadə̄ hor ní mbutə o̰o̰ ō. 50I yá̰á̰ kógə̄ḿ kə́ kadə̄ rāām̄ ō, kemḿ ndi i kə sōlōó kekəre bátə́ kadə̄ yá̰á̰ ní rāām̄ pá tá ō. 51Ɔ́jiīneé na mā m̄-reē i kadə̄ de kə́ dɔ nang tə́ gə̄ kem sɔl̄ lɔm tə́ a? I beé alé ní m-ə́dásí, m̄-reē kadə̄ de gə̄ mbātə́n̄ najə̄ yā naā. 52Tɔdɔ̄ əla gír ngɔr ń toō tə́ ní, ré de gə̄ i mí kem kújú anī, a mbātə́n̄ najə̄ yā naā: Adə̄ de kə́ jōó gə̄ a mbātə́n̄ najə̄ yā de kə́ mətá gə̄ ō, de kə́ mətá gə̄ a mbātə́n̄ najə̄ yā de kə́ jōó gə̄ ō. 53Bɔbə̄ ngōn̄ a mbātə́ najə̄ yā ngōn̄ ō, ngōn̄ a mbātə́ najə̄ yā bɔbə̄n ō, kó̰o̰ ngōn̄ a mbātə́ najə̄ yā ngōnən kə́ dəyá̰ ō, ngōn̄ kə́ dəyá̰ a mbātə́ najə̄ yā kó̰o̰n ō, um dəyá̰ kə́ dəyá̰ a mbātə́ najə̄ yā dəyá̰ ō, dəyá̰ a mbātə́ najə̄ yā umən kə́ dəyá̰ ō.
Najə̄ yā ger̄ kum yá̰a̰ gə̄ ń a rāān̄ yá̰á̰ ní
(Á̰a̰ī Mat 16.2-3)
54Jeju əda kósə de gə̄ ɓáý to̰ na:
Dan ń á̰a̰ī kil̄ man̄ ḭḭ no ɓē tə́ anī ə́daī kə̄ ta jī tə́ na man̄ na a reē noó, ō man̄ reē edəń rɔ̄kum ō. 55Ba ré ī-gerī kadə̄ i néĺ kə́ dām̄ mbɔ́r ɓē kə́ geleé tə́ n a əla anī ə́daī na loo na a təngā ō, loo reē təngāń rɔ̄kum ō. 56Sḭḭ̄ ngé gól̄ loo gə̄, ré dɔ nang to i ba̰ý anī sḭḭ̄ ī-gerī kum kɔ̄ɔ́ ō, dɔ rā̰ to i ba̰ý anī sḭḭ̄ ī-gerī kum kɔ̄ɔ́ ō. Ba yá̰a̰ gə̄ ń a rāān̄ yá̰a̰ ngɔlaā ní ī-gerī kum aĺ i tām̄ rí tə́?
Ə̄ndāī najə̄ naā tə́ kə madə̄ kɔ̄līí
(Á̰a̰ī Mat 5.25-26)
57Yá̰á̰ ń i yá̰á̰ kə́ gōtə́ ní sḭḭ̄ kɔ́ gə̄ kə dɔsí á̰a̰ ī-gerī kadə̄ ə́daī aĺ i tām̄ rí tə́? 58Ré de kə́rēý sekíī adə̄ ā āw̄ seneé kə loo sarya tə́ anī, ə̄ndā najə̄ naā tə́ kə madə̄ kɔ̄līí ní dan ń sḭḭ̄ i róbó ɓáý ní kadə̄ ī-teē dɔɔ́ jīn tə́, na sōgə́ ni-ndɔ́rī aw̄ seí ta nge gān̄g sarya tə́ kadə̄ nge gān̄g sarya əlaī jī nge ngɔ̄m̄ dəngáy gə̄ tə́, kadə̄ nge ngɔ̄m̄ dəngáy gə̄ ənīī dəngáyá. 59M-ə́daī najə̄ kə́ rɔ̄kum, ré na̰yń i kɔ̄kə̄rɔ̄ kógə̄ḿ gə̄gē anī ā ə̄gā kə̄rān pá tá ā ī-teē loo ń noō tə́ ɓáý.
Currently Selected:
LUK 12: SARDC
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Bibəl ta Sar̄ © L'Alliance Biblique du Tchad, 2006, 2010.