Sędziów 1
1
Dalszy podbój przydzielonej ziemi Pokonanie Adoni-Bezeka
1Po śmierci Jozuego#1:1 Opisywane w Sdz wydarzenia rozgrywały się na przestrzeni ponad dwustu lat, od śmierci Jozuego w XIV w. p. Chr., w okresie późnego brązu (1550-1200 r. p. Chr.), do pojawienia się Samuela w XI w. p. Chr., w okresie wczesnego żelaza (1200-1000 r. Chr.). Politycznie był to okres zaniku niezależnych miast-państw okresu średniego brązu i tworzenia się wielkich imperiów w okresie wczesnego żelaza. Gospodarczo i kulturowo był to okres załamania się wcześniejszego dobrobytu. Odzwierciedleniem stadiów powstawania Księgi mogą być takie wyrażenia, jak: do dnia dzisiejszego, zob. Sdz 1:2; 2Sm 24:16. To wyrażenie mogło oznaczać czasy Dawida (1010-970 r. p. Chr.), który podbił Jerozolimę ok. 1003 r. p. Chr. Ostateczną formę Księga mogła przyjąć po NB (zob. Sdz 18:30). synowie Izraela pytali#Lb 27:21 JHWH:#1:1 pytali JHWH, וַיִּשְׁאֲלוּ בַּיהוָה (wajjisz’alu badonaj): wyrażenie pojawia się tylko w Sdz i w narracjach o Dawidzie. Kto nam wyruszy do Kananejczyka, by na początku#Sdz 20:18 z nim walczyć? 2JHWH odpowiedział: Juda#Rdz 49:8-12; Sdz 20:18 wyruszy! Oto wydałem tę ziemię w jego rękę.
3Juda zaś powiedział do Symeona,#Rdz 29:33, 35; Joz 19:1, 9 swojego brata: Wyrusz ze mną [do ziemi, którą przydzielono mi] losem,#1:3 losem, בְגוֹרָלִי: synekdocha; w tym przyp. los ozn. też to, co było treścią losowania. walczmy z Kananejczykami,#1:3 Kananejczycy stali na wyższym poziomie rozwoju kulturalnego i społecznego niż Izraelici, zob. Lb13, a ich religia pozostawiała wiele miejsca na swobodę seksualną, zob. Lb 25. a potem również ja pójdę z tobą [do ziemi, którą przydzielono] losem tobie. I Symeon z nim poszedł.
4Wyruszył więc Juda, a JHWH wydał Kananejczyka i Peryzytę w ich rękę i pobili ich w Bezek – dziesięć tysięcy#1:4 tysięcy, אֶלֶף (’elef), lub: oddziałów, Sdz 1:4L. mężczyzn. 5W Bezek natknęli się na Adoni-Bezeka,#1:5 Adoni-Bezek, אֲדֹנִי־בֶזֶק, czyli: pan Bezek. Praktyka okaleczania zwyciężonych znana jest z dokumentów innych ludów tamtego okresu, Sdz 1:5L. walczyli przeciwko niemu – i pobili Kananejczyków oraz Peryzytów. 6Adoni-Bezek uciekł, ścigali go jednak, schwytali i obcięli mu kciuki u rąk i [wielkie palce] u nóg. 7Wtedy Adoni-Bezek powiedział: Siedemdziesięciu królów z obciętymi kciukami u rąk i [wielkimi palcami] u nóg zbierało [resztki] pod moim stołem – jak ja czyniłem, tak odpłacił mi Bóg. Potem sprowadzili go do Jerozolimy i tam umarł.
Zdobycie Jerozolimy
8Następnie synowie Judy walczyli przeciw Jerozolimie.#Joz 15:63; Sdz 1:21; 2Sm 5:6-10 Zdobyli ją, pobili ostrzem miecza, a miasto puścili z dymem.#1:8 puścili z dymem, שִׁלְּחוּ בָאֵשׁ, idiom: posłali (l. wrzucili) w ogień. 9Potem synowie Judy zeszli w dół, by walczyć z Kananejczykami mieszkającymi na pogórzu, na południu i na nizinie.#1:9 na południu i na nizinie, וְהַנֶּגֶב וְהַשְּׁפֵלָה, lub: w Negebie i w Szefeli.
Zdobycie Hebronu
10Następnie Juda#1:10 Wg BHS: Kaleb, כָּלֵב, zob. Joz 15:13. udał się do Kananejczyków, którzy mieszkali w Hebronie#1:10 G GA dod.: i wystąpił Hebron przeciwko, καὶ ἐξῆλθεν Χεβρων ἐξ ἐναντίας. – a Hebron nazywało się wcześniej Kiriat-Arba#Rdz 23:2, 19 – i pobili Szeszaja, Achimana i Talmaja.#Joz 15:13-19#1:10 G dod.: dzieci Anaka, γεννήματα τοῦ Ενακ.
Zdobycie Debiru
11Stamtąd udał się do mieszkańców Debiru,#Joz 15:15-19; 21:15 a Debir nazywało się wcześniej Kiriat-Sefer. 12Tam Kaleb powiedział: Temu, kto pobije Kiriat-Sefer i zdobędzie je, dam Achsę, moją córkę, za żonę. 13I zdobył je Otniel, syn Kenaza, brata Kaleba młodszego niż on;#1:13 brata Kaleba młodszego niż on, הַקָּטֹן מִמֶּנּוּ, brak w Joz 15:17. dał mu więc Achsę, swoją córkę, za żonę.
14A gdy ta przybyła, ujęła#1:14 ujęła go, וַתְּסִיתֵהוּ, lub: skusiła go. go, by wyprosić od swego ojca [również] pole. Kiedy zsiadła#1:14 zsiadła: wg G GA: narzekała i płakała, καὶ ἐγόγγυζεν καὶ ἔκραξεν. z osła, Kaleb zapytał ją: Co tobie?#1:14 Co tobie, מַה־לָּךְ, lub: Co się z tobą dzieje. 15I odpowiedziała mu: Daj mi, proszę, błogosławieństwo.#1:15 błogosławieństwo, בְרָכָה, l. dar, zob. Rdz 33:11; 1Sm 25:27; 30:26; 2Krl 5:15. Skoro dałeś mi ziemię Negeb, to daj mi [też] sadzawki#1:15 Lub: źródła wody. z wodą. I Kaleb#1:15 G dod.: według jej serca, κατὰ τὴν καρδίαν αὐτῆς. dał jej sadzawki górne oraz sadzawki dolne.
16Synowie zaś Kenity#Wj 3:1; Lb 10:29-32 Chobaba,#1:16 Chobaba, wg G: Jobaba, Ιωβαβ, brak w MT. teścia Mojżesza, wyruszyli z synami Judy z Miasta Palm#Pwt 34:3; 2Krn 28:15 na pustynię judzką,#1:16 judzką: brak w G. która leży w Negebie przy Arad#1:16 Lub: która leży na południe od Arad. – i przyszli, i zamieszkali#1:16 W MT: przyszedł i zamieszkał. wraz z ludem.
Dalsze zdobycze Judy
17Następnie Juda poszedł z Symeonem, swoim bratem, i pobili Kananejczyka mieszkającego w Sefat, obłożyli je klątwą i nadali temu miastu nazwę Chorma.
18Potem Juda zdobył#1:18 Wg G: nie odziedziczył, καὶ οὐκ ἐκληρονόμησεν. Gazę wraz z tym, co leżało w obrębie jej granic, Aszkelon wraz z tym, co leżało w obrębie jego granic, i Ekron wraz z tym, co leżało w obrębie jego granic.#Joz 13:2-3; Sdz 14:19; 16:1; 1Sm 5:10
19 JHWH zaś był z Judą. Posiadł on pogórze, nie wydziedziczył mieszkańców dolin, gdyż mieli żelazne rydwany. 20Kalebowi dali Hebron, tak jak powiedział Mojżesz, a on wydziedziczył stamtąd trzech#1:20 Wg G: i odziedziczył stamtąd trzy miasta synów Enaka, καὶ ἐκληρονόμησεν ἐκεῖθεν τὰς τρεῖς πόλεις τῶν υἱῶν Ενακ. synów Anaka.#Lb 14:24; Joz 14:13; 15:14
21Synowie Beniamina nie wydziedziczyli natomiast Jebuzytów mieszkających w Jerozolimie i Jebuzyci mieszkają w Jerozolimie z synami Beniamina aż do dnia dzisiejszego.#Joz 15:63; 2Sm 5:6; 1Krn 11:4
Podboje potomków Józefa
22Wyruszył również dom#1:22 dom Józefa, בֵית־יוֹסֵף; wg G i klkn Mss: synowie, בְנֵי. Józefa – do Betel,#Rdz 13:3; 31:13; Joz 8:17; 12:16 a JHWH był z nimi. 23Synowie Józefa przeprowadzili wywiad w Betel, a miasto to nazywało się wcześniej Luz.#Rdz 28:19 24Szpiedzy zobaczyli człowieka wychodzącego z miasta i powiedzieli do niego: Pokaż nam wejście do miasta, a okażemy ci łaskę. 25I pokazał im wejście do miasta – i wybili miasto ostrzem miecza, lecz tego człowieka wraz z całą jego rodziną puścili wolno. 26Człowiek ten udał się do ziemi Chetytów, zbudował miasto i nadał mu nazwę Luz. Taka jest jego nazwa aż do dnia dzisiejszego.
27Manasses natomiast nie zdołał posiąść Bet-Szean wraz z jego osadami, Tanak wraz z jego osadami, mieszkańców Dor wraz z jego osadami, mieszkańców Jibleam wraz z jego osadami ani mieszkańców Megiddo wraz z jego osadami. Kananejczycy zatem utrzymali się i mieszkają w tej ziemi.#Joz 17:11-12 28[Dopiero] gdy Izrael się wzmocnił, narzucił Kananejczykom pańszczyznę, ale całkiem ich nie wydziedziczył.
29Efraim także nie wydziedziczył Kananejczyka mieszkającego w Gezer i Kananejczyk mieszkał w Gezer wśród nich.#Joz 16:10; 1Krl 9:16
Nieudane podboje pozostałych plemion
30Zebulon nie wydziedziczył mieszkańców Kitron ani mieszkańców Nachalol i Kananejczyk mieszkał wśród nich – lecz odrabiali pańszczyznę.
31Aszer nie wydziedziczył mieszkańców Akko ani mieszkańców Sydonu, Achlab, Akzib, Chelba, Afik i Rechob. 32Aszeryci mieszkali zatem wśród Kananejczyków mieszkających w tej ziemi, gdyż ich nie wydziedziczyli.#1:32 Wg G: gdyż nie zdołał go (tj. Aszera) wydziedziczyć, ὅτι οὐκ ἠδυνήθη ἐξᾶραι αὐτόν.
33Naftali nie wydziedziczył mieszkańców Bet-Szemesz ani mieszkańców Bet-Anat, mieszkał więc wśród Kananejczyków mieszkających w tej ziemi, lecz mieszkańcy Bet-Szemesz i Bet-Anat odrabiali dla nich pańszczyznę.
34Amoryci#Joz 19:47; Sdz 18:1 [natomiast] wyparli synów Dana na pogórze i nie pozwolili im zejść w doliny. 35Amoryci utrzymali się i mieszkali w Har-Cheres, w Ajalon i w Szaalbim, lecz ręka synów Józefa zaciążyła [nad nimi]#1:35 lecz ręka synów Józefa zaciążyła nad nimi, וַתִּכְבַּד יַד בֵּית־יוֹסֵף, idiom: jednak potomkowie Józefa podporządkowali ich sobie; G dod.: nad Amorytami, ἐπὶ τὸν Αμορραῖον. i odrabiali pańszczyznę. 36Granice zaś Amorytów sięgały od Przełęczy Skorpionów,#1:36 Przełęczy Skorpionów, מַעֲלֵה עַקְרַבִּים, lub: przełęczy Akrabim. od Seli#1:36 Wg G: od Petry. – i wzwyż.
Currently Selected:
Sędziów 1: SNPD4
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Polish Bible © Ewangeliczny Instytut Biblijny, 2018
Wydanie cyfrowe przy współpracy z Platformą SzukajacBoga.pl. Dodatkowe informacje o SNP oraz wykaz skrótów użytych w przypisach znajdziesz klikając poniżej
Sędziów 1
1
Dalszy podbój przydzielonej ziemi Pokonanie Adoni-Bezeka
1Po śmierci Jozuego#1:1 Opisywane w Sdz wydarzenia rozgrywały się na przestrzeni ponad dwustu lat, od śmierci Jozuego w XIV w. p. Chr., w okresie późnego brązu (1550-1200 r. p. Chr.), do pojawienia się Samuela w XI w. p. Chr., w okresie wczesnego żelaza (1200-1000 r. Chr.). Politycznie był to okres zaniku niezależnych miast-państw okresu średniego brązu i tworzenia się wielkich imperiów w okresie wczesnego żelaza. Gospodarczo i kulturowo był to okres załamania się wcześniejszego dobrobytu. Odzwierciedleniem stadiów powstawania Księgi mogą być takie wyrażenia, jak: do dnia dzisiejszego, zob. Sdz 1:2; 2Sm 24:16. To wyrażenie mogło oznaczać czasy Dawida (1010-970 r. p. Chr.), który podbił Jerozolimę ok. 1003 r. p. Chr. Ostateczną formę Księga mogła przyjąć po NB (zob. Sdz 18:30). synowie Izraela pytali#Lb 27:21 JHWH:#1:1 pytali JHWH, וַיִּשְׁאֲלוּ בַּיהוָה (wajjisz’alu badonaj): wyrażenie pojawia się tylko w Sdz i w narracjach o Dawidzie. Kto nam wyruszy do Kananejczyka, by na początku#Sdz 20:18 z nim walczyć? 2JHWH odpowiedział: Juda#Rdz 49:8-12; Sdz 20:18 wyruszy! Oto wydałem tę ziemię w jego rękę.
3Juda zaś powiedział do Symeona,#Rdz 29:33, 35; Joz 19:1, 9 swojego brata: Wyrusz ze mną [do ziemi, którą przydzielono mi] losem,#1:3 losem, בְגוֹרָלִי: synekdocha; w tym przyp. los ozn. też to, co było treścią losowania. walczmy z Kananejczykami,#1:3 Kananejczycy stali na wyższym poziomie rozwoju kulturalnego i społecznego niż Izraelici, zob. Lb13, a ich religia pozostawiała wiele miejsca na swobodę seksualną, zob. Lb 25. a potem również ja pójdę z tobą [do ziemi, którą przydzielono] losem tobie. I Symeon z nim poszedł.
4Wyruszył więc Juda, a JHWH wydał Kananejczyka i Peryzytę w ich rękę i pobili ich w Bezek – dziesięć tysięcy#1:4 tysięcy, אֶלֶף (’elef), lub: oddziałów, Sdz 1:4L. mężczyzn. 5W Bezek natknęli się na Adoni-Bezeka,#1:5 Adoni-Bezek, אֲדֹנִי־בֶזֶק, czyli: pan Bezek. Praktyka okaleczania zwyciężonych znana jest z dokumentów innych ludów tamtego okresu, Sdz 1:5L. walczyli przeciwko niemu – i pobili Kananejczyków oraz Peryzytów. 6Adoni-Bezek uciekł, ścigali go jednak, schwytali i obcięli mu kciuki u rąk i [wielkie palce] u nóg. 7Wtedy Adoni-Bezek powiedział: Siedemdziesięciu królów z obciętymi kciukami u rąk i [wielkimi palcami] u nóg zbierało [resztki] pod moim stołem – jak ja czyniłem, tak odpłacił mi Bóg. Potem sprowadzili go do Jerozolimy i tam umarł.
Zdobycie Jerozolimy
8Następnie synowie Judy walczyli przeciw Jerozolimie.#Joz 15:63; Sdz 1:21; 2Sm 5:6-10 Zdobyli ją, pobili ostrzem miecza, a miasto puścili z dymem.#1:8 puścili z dymem, שִׁלְּחוּ בָאֵשׁ, idiom: posłali (l. wrzucili) w ogień. 9Potem synowie Judy zeszli w dół, by walczyć z Kananejczykami mieszkającymi na pogórzu, na południu i na nizinie.#1:9 na południu i na nizinie, וְהַנֶּגֶב וְהַשְּׁפֵלָה, lub: w Negebie i w Szefeli.
Zdobycie Hebronu
10Następnie Juda#1:10 Wg BHS: Kaleb, כָּלֵב, zob. Joz 15:13. udał się do Kananejczyków, którzy mieszkali w Hebronie#1:10 G GA dod.: i wystąpił Hebron przeciwko, καὶ ἐξῆλθεν Χεβρων ἐξ ἐναντίας. – a Hebron nazywało się wcześniej Kiriat-Arba#Rdz 23:2, 19 – i pobili Szeszaja, Achimana i Talmaja.#Joz 15:13-19#1:10 G dod.: dzieci Anaka, γεννήματα τοῦ Ενακ.
Zdobycie Debiru
11Stamtąd udał się do mieszkańców Debiru,#Joz 15:15-19; 21:15 a Debir nazywało się wcześniej Kiriat-Sefer. 12Tam Kaleb powiedział: Temu, kto pobije Kiriat-Sefer i zdobędzie je, dam Achsę, moją córkę, za żonę. 13I zdobył je Otniel, syn Kenaza, brata Kaleba młodszego niż on;#1:13 brata Kaleba młodszego niż on, הַקָּטֹן מִמֶּנּוּ, brak w Joz 15:17. dał mu więc Achsę, swoją córkę, za żonę.
14A gdy ta przybyła, ujęła#1:14 ujęła go, וַתְּסִיתֵהוּ, lub: skusiła go. go, by wyprosić od swego ojca [również] pole. Kiedy zsiadła#1:14 zsiadła: wg G GA: narzekała i płakała, καὶ ἐγόγγυζεν καὶ ἔκραξεν. z osła, Kaleb zapytał ją: Co tobie?#1:14 Co tobie, מַה־לָּךְ, lub: Co się z tobą dzieje. 15I odpowiedziała mu: Daj mi, proszę, błogosławieństwo.#1:15 błogosławieństwo, בְרָכָה, l. dar, zob. Rdz 33:11; 1Sm 25:27; 30:26; 2Krl 5:15. Skoro dałeś mi ziemię Negeb, to daj mi [też] sadzawki#1:15 Lub: źródła wody. z wodą. I Kaleb#1:15 G dod.: według jej serca, κατὰ τὴν καρδίαν αὐτῆς. dał jej sadzawki górne oraz sadzawki dolne.
16Synowie zaś Kenity#Wj 3:1; Lb 10:29-32 Chobaba,#1:16 Chobaba, wg G: Jobaba, Ιωβαβ, brak w MT. teścia Mojżesza, wyruszyli z synami Judy z Miasta Palm#Pwt 34:3; 2Krn 28:15 na pustynię judzką,#1:16 judzką: brak w G. która leży w Negebie przy Arad#1:16 Lub: która leży na południe od Arad. – i przyszli, i zamieszkali#1:16 W MT: przyszedł i zamieszkał. wraz z ludem.
Dalsze zdobycze Judy
17Następnie Juda poszedł z Symeonem, swoim bratem, i pobili Kananejczyka mieszkającego w Sefat, obłożyli je klątwą i nadali temu miastu nazwę Chorma.
18Potem Juda zdobył#1:18 Wg G: nie odziedziczył, καὶ οὐκ ἐκληρονόμησεν. Gazę wraz z tym, co leżało w obrębie jej granic, Aszkelon wraz z tym, co leżało w obrębie jego granic, i Ekron wraz z tym, co leżało w obrębie jego granic.#Joz 13:2-3; Sdz 14:19; 16:1; 1Sm 5:10
19 JHWH zaś był z Judą. Posiadł on pogórze, nie wydziedziczył mieszkańców dolin, gdyż mieli żelazne rydwany. 20Kalebowi dali Hebron, tak jak powiedział Mojżesz, a on wydziedziczył stamtąd trzech#1:20 Wg G: i odziedziczył stamtąd trzy miasta synów Enaka, καὶ ἐκληρονόμησεν ἐκεῖθεν τὰς τρεῖς πόλεις τῶν υἱῶν Ενακ. synów Anaka.#Lb 14:24; Joz 14:13; 15:14
21Synowie Beniamina nie wydziedziczyli natomiast Jebuzytów mieszkających w Jerozolimie i Jebuzyci mieszkają w Jerozolimie z synami Beniamina aż do dnia dzisiejszego.#Joz 15:63; 2Sm 5:6; 1Krn 11:4
Podboje potomków Józefa
22Wyruszył również dom#1:22 dom Józefa, בֵית־יוֹסֵף; wg G i klkn Mss: synowie, בְנֵי. Józefa – do Betel,#Rdz 13:3; 31:13; Joz 8:17; 12:16 a JHWH był z nimi. 23Synowie Józefa przeprowadzili wywiad w Betel, a miasto to nazywało się wcześniej Luz.#Rdz 28:19 24Szpiedzy zobaczyli człowieka wychodzącego z miasta i powiedzieli do niego: Pokaż nam wejście do miasta, a okażemy ci łaskę. 25I pokazał im wejście do miasta – i wybili miasto ostrzem miecza, lecz tego człowieka wraz z całą jego rodziną puścili wolno. 26Człowiek ten udał się do ziemi Chetytów, zbudował miasto i nadał mu nazwę Luz. Taka jest jego nazwa aż do dnia dzisiejszego.
27Manasses natomiast nie zdołał posiąść Bet-Szean wraz z jego osadami, Tanak wraz z jego osadami, mieszkańców Dor wraz z jego osadami, mieszkańców Jibleam wraz z jego osadami ani mieszkańców Megiddo wraz z jego osadami. Kananejczycy zatem utrzymali się i mieszkają w tej ziemi.#Joz 17:11-12 28[Dopiero] gdy Izrael się wzmocnił, narzucił Kananejczykom pańszczyznę, ale całkiem ich nie wydziedziczył.
29Efraim także nie wydziedziczył Kananejczyka mieszkającego w Gezer i Kananejczyk mieszkał w Gezer wśród nich.#Joz 16:10; 1Krl 9:16
Nieudane podboje pozostałych plemion
30Zebulon nie wydziedziczył mieszkańców Kitron ani mieszkańców Nachalol i Kananejczyk mieszkał wśród nich – lecz odrabiali pańszczyznę.
31Aszer nie wydziedziczył mieszkańców Akko ani mieszkańców Sydonu, Achlab, Akzib, Chelba, Afik i Rechob. 32Aszeryci mieszkali zatem wśród Kananejczyków mieszkających w tej ziemi, gdyż ich nie wydziedziczyli.#1:32 Wg G: gdyż nie zdołał go (tj. Aszera) wydziedziczyć, ὅτι οὐκ ἠδυνήθη ἐξᾶραι αὐτόν.
33Naftali nie wydziedziczył mieszkańców Bet-Szemesz ani mieszkańców Bet-Anat, mieszkał więc wśród Kananejczyków mieszkających w tej ziemi, lecz mieszkańcy Bet-Szemesz i Bet-Anat odrabiali dla nich pańszczyznę.
34Amoryci#Joz 19:47; Sdz 18:1 [natomiast] wyparli synów Dana na pogórze i nie pozwolili im zejść w doliny. 35Amoryci utrzymali się i mieszkali w Har-Cheres, w Ajalon i w Szaalbim, lecz ręka synów Józefa zaciążyła [nad nimi]#1:35 lecz ręka synów Józefa zaciążyła nad nimi, וַתִּכְבַּד יַד בֵּית־יוֹסֵף, idiom: jednak potomkowie Józefa podporządkowali ich sobie; G dod.: nad Amorytami, ἐπὶ τὸν Αμορραῖον. i odrabiali pańszczyznę. 36Granice zaś Amorytów sięgały od Przełęczy Skorpionów,#1:36 Przełęczy Skorpionów, מַעֲלֵה עַקְרַבִּים, lub: przełęczy Akrabim. od Seli#1:36 Wg G: od Petry. – i wzwyż.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Polish Bible © Ewangeliczny Instytut Biblijny, 2018
Wydanie cyfrowe przy współpracy z Platformą SzukajacBoga.pl. Dodatkowe informacje o SNP oraz wykaz skrótów użytych w przypisach znajdziesz klikając poniżej