Maatteeo 5
5
Alliman Yeesu eet muura hujjieen
1Ma baa acĩn Yeesu lothippit ngaatĩ alluttiaanĩ ho, ikia ũũk aau loota muura ũbũta. Nĩngĩtĩ aluttiaanĩ nuyyiooha#5:1 Nuyyiook: Baa ĩĩn nuyyiooha eet ꞌcĩg ẽlẽmĩ ꞌlimman cĩ Yeesu nẽ ĩthĩhĩt ĩnõõnnõ. Baa ẽbẽra Yeesu nuyyiook õmmõtõ hĩ ꞌramma, hiita hĩĩtõ ꞌthooyyiak cĩgĩnnĩg. Baa ĩꞌthõ Yeesu ĩhõõggõ makaꞌthĩta hõõt hĩdĩmanit thooꞌthiok ꞌcĩg ĩnaat eeta nẽ illimanit eet nyeemuut ꞌcĩ abũnnaa cĩ Yeesu. cĩgĩnnĩg hiita hirriamatteek ĩnõõnnõ nẽ iꞌthianaaĩ illiman ĩhõõggõ.
Eet ꞌcĩg aggatanni
(Tigiil ꞌLuuka 6:20-23)
2Baa alliman Yeesu ĩhõõggõ anneek,
3“ꞌGattan hĩ eet ꞌcĩg appĩĩrna loriia,
ĩĩn hatĩ habuccieet cĩ hẽẽtkujjieen cĩnĩĩng.
4ꞌGattan hĩ eet ꞌcĩg alu,
amammaayanni hatĩ nẽẽgĩ!
5ꞌGattan hĩ eet ꞌcĩg tarbalĩg,
arigith hatĩ nẽẽg looc.
6ꞌGattan hĩ eet ꞌcĩg adak magĩthĩ nẽ aam kõrra ꞌcĩ anũĩ thõõth ꞌcĩ aũlanĩ.
Aaꞌnyĩhoothĩk hatĩ ĩhõõggõ ꞌgii ꞌcĩ adiim nẽẽgĩ!
7ꞌGattan hĩ eet ꞌcĩg ammaannĩk ꞌgõõnõgĩ,
ammaannĩk hatĩ Nyekuci ĩhõõggõ buúk!
8ꞌGattan hĩ eet ꞌcĩg õõrĩg ꞌthinneeti,
acĩn hatĩ nẽẽg Nyekuc.
9ꞌGattan hĩ eet ꞌcĩg aꞌnyaha ganõn,
aũ hatĩ eeta ĩhõõggõ anneek, lõhõlĩ cĩg Nyekuci!
10ꞌGattan hĩ eet ꞌcĩg adĩman eeta ꞌbuth, hĩnĩngĩtĩ thõõth ꞌcĩ aũlanĩ,
ĩĩn hatĩ habuccieet cĩ hẽẽtkujjieen cĩnĩĩng.
11“ꞌGattan hĩ ngagiit eet ꞌcĩg odoommuung eeta, adĩmannuung ꞌbuth nẽ addangtaahuung thooꞌthiohĩĩ ꞌcĩg abathĩ, hĩnĩngĩtĩ nganĩĩta. 12Accamattoothĩk gẽrrẽẽt, hĩnĩngĩtĩ ereeyyuung ngagiit ꞌbaaniniti cobbi gẽrrẽẽt hẽẽtahujjieen. Nẽ ummuhuttooth, baa ꞌthẽk adĩman eeta põrõvẽtaaꞌnya baag ꞌrẽẽttĩg buúk noho diooni.”
Immile hĩ lanyit
(Tigiil Maarko 9:50; ꞌLuuka 14:34-35)
13“Aattiyyu niig hĩ imilla ꞌcĩ adiim eeta vẽlẽk loota nĩnga. Nẽẽthĩ, má iittiõõ immile mũccarõõnĩ tõõ, occa hatĩ aaꞌnyihi nii hũmmũccar tarĩ hutuno? Occa adduutoothĩk tuu, hatĩ haaꞌthiothĩ eeta ꞌthõõnĩ, hĩnĩngĩtĩ accakaha.
14“Aattiyyu niig hĩ lanyit cĩ looc vẽlẽk. ꞌTaaũnĩ cobbi ꞌcĩ ẽhẽnytĩ muura hujjieen, hõllõngaa aguꞌthi ũdũt. 15Aitiõõ ẽẽtĩ ꞌcĩ attũlleek ꞌloomo nẽ aarĩk ijjia uruta tõõ. Nẽẽthĩ hinnianĩ, occa arimthoothĩk ꞌloomo dilaata, ngaatĩ attũllĩ ꞌcieeth vẽlẽk hĩcĩnĩt eeta. 16Nẽ ꞌgõõla hõdẽẽthõng, aꞌnyĩĩk thooꞌthiok ꞌcĩg abũnnaa ꞌcĩg adĩmani nii hatalanyit hudtuukta eeta vẽlẽk, hatĩ hĩdĩhĩthĩt eeta Maaꞌnyu cĩ hẽẽtkujjieen.”
Nyattal cĩ Mũũꞌtha
17“Ma hammuku hainnu hakuu naa hikia hĩbĩlĩ nyattal cĩ Mũũꞌtha, hode thooꞌthiok ꞌcĩg baag ẽhẽẽd põrõvẽtaaꞌnya. Baa hakuu naa hikia haaꞌnyĩk nyattal hĩ thooꞌthiok iccig, hiita hẽdẽẽnyta hĩĩtõ dĩdĩ. 18Haduhaakuung dĩdĩ, tananga hiꞌngittõõthĩ hẽẽtkujjieen hĩ looc, hõllõngaa hatĩ aꞌnginoothi nyattalĩ ꞌcĩ ẽtẽhẽẽdĩ loota, tananga nyamacaar ꞌcĩ hidici haaga, ĩꞌthõng hiita hũttũbattoothĩk thooꞌthioha vẽlẽk. 19Má abũrĩ eet umwaa tilooinit ꞌcĩ hidici cĩ nyattaalõ nẽ illimaneek ꞌgõõnõgĩ ũgĩ buúk hũtũbũrĩt, auyyuung hatĩ eeta anneekuung, eet ꞌcĩg kidicig gẽrrẽẽt habuccieetaa cĩ hẽẽtkujjieen. Nẽẽthĩ, ẽẽtĩ ꞌcĩ ẽlẽmĩ nyattalliook cĩg Nyekuci nẽ illimaneek ꞌgõõnõgĩ, aũ hatĩ eeta ĩnõõnnõ anneek, eet cobbi habuccieetaa cĩ hẽẽtkujjieen. 20Haduhaakuung dĩdĩ, má ꞌthẽk hõllõngaa anuyyu tilooinit cĩ Nyekuci jurrung ĩllõõanit Variꞌtheei hĩ ꞌlimmanniook cĩg Nyattaalak, hõllõngaa hatĩ aduhunnu habuccieet cĩ hẽẽtkujjieen ũdũt!”
Ruhẽẽnĩt cĩ eeto
21“Baa ithiktu niig adukiaak hĩbaangĩ baarkit aĩ, ‘Ma haruhi.’ Nẽ ẽẽtĩ ꞌcĩ aruk eet, õkõ hatĩ lokihooa.#Tigiil ꞌBuuk cĩ Luugithõõ 20:13; Ditoronomi 5:17 22Nẽẽthĩ, haduhaakuung dĩdĩ, má aliilliku niig eet umwa, ooyyu hatĩ lokihooa.#5:22 Lokiho: Ĩĩn ciee nĩngĩtĩ õmmõtõõnĩ paadĩrĩ cobbi hĩ makayyiook cĩg eetuk hĩ makayyiook cĩg paadĩrꞌnyaannu hiita hutuhanit thooꞌthiok cĩg eetuk. Nẽ tarĩ, má akanneeku eet umwa ꞌgiithẽnĩt, occa hatĩ ammũdaannu niig bathi ꞌcĩ ooyyu lokihooa. Má ainnu ĩĩn eet umwaa ꞌgiimwa haaga, obokii hĩ ngagiit ꞌgwaa ꞌcĩ aalla ũdũt.#5:22 ꞌGwoo ꞌcĩ aalla ũdũt: Ĩĩn ciee ꞌgwoo ꞌcĩ atũũthĩ Nyekuci eet ꞌcĩg abũrĩ ĩnõõnnõ kõr cĩ decciaanĩt cĩ lootu. Tigiil ꞌBuuk cĩ Terethiitto 20:7-15.
23“Nẽẽthĩ hoti ho, má aaꞌnyihi nii ꞌbaaninit cunni hĩ Nyekuc altaarĩa,#5:23 Altaarĩ: Nyattaalaa cĩ Mũũꞌtha, baa gõõng ĩĩn altaarĩ nĩngĩtĩ ꞌcĩ ĩbbõõrĩ paadĩrĩ ꞌgaarrieenit ꞌcĩ aaꞌnyĩk Nyekuc, hátĩ hũtũũnyĩtõ biyyieeta ꞌthẽccanẽẽt cĩg eetuk. nẽ ummuhunoothu ngaatĩ aꞌnyaheeki eet umwaa thõõth ꞌcĩ abathĩ, 24tũngeek ꞌbaaninit cunni ho altaarĩa. Bĩĩt nõõ õõt agayyio hĩ eet tĩho, nẽẽthĩ hatĩ õbõda ikia aaꞌnyĩhuu Nyekuc ꞌbaaninit cunni.
25“Ma õkõ abilli ẽẽtĩ umwaanĩ, agayyio nõõ hĩ eet tĩho ꞌgõõla hĩdĩĩkoothong, nga õdõlanit lokiho. Ma aitiõõ, okooyyi hatĩ ẽẽtĩ ꞌcĩ abilli ho hĩ ꞌgaadĩ. Ma hatĩ ho, aggameehi ꞌgaadĩ athegereec ꞌcĩ aarikii baabuutha. 26Haduhaakuung thõõth dĩdĩ, ma ĩĩnattaau thooꞌthiok ꞌcĩg aattĩg hoti, aitiõõ hatĩ hõllõngaa ooggia ĩꞌthõng dũman ꞌrabbẽẽt vẽlẽk.”
Thõõth ꞌcĩ attihi ẽẽtĩ ngaa cĩ eeto
27“Agayyu niig tilooinit ꞌcĩ aĩ, ‘Ma hattihi ngaa cĩ eet umwa.’#Tigiil ꞌBuuk cĩ Luugithõõ 20:14; Ditoronomi 5:18 28Nẽ haduhaakuung dĩdĩ, ẽẽtĩ ꞌcĩ abũraneek ngaa umwa, ittik nẽẽ ngaa tĩho ꞌthĩnĩtatõõ cĩnnĩ ẽlẽk. 29Má aaꞌnyi nganiit hẽbẽrẽẽcĩ cĩ aꞌthiit cobbi ꞌthẽccaanõ, ꞌtõkõcaak tuu. Mẽẽn ngaatĩ adhuhẽẽkĩ ẽlẽ cunni umwa tuu, hĩllõõan ngaatĩ õkõõĩ ẽlẽ hũtũrũũr ꞌgwoyyiaa ꞌcĩ aalla ũdũt. 30Má aaꞌnyi nganiit aꞌthiiti cobbi ꞌthẽccaanõ, ꞌtẽẽdak tuu! Mẽẽn ngaatĩ adhuhẽẽkĩ ẽlẽ cunni umwa tuu, hĩllõõan ngaatĩ õkõõĩ ẽlẽ hũtũrũũr ꞌgwoyyiaa ꞌcĩ aalla ũdũt.”
Thõõth cĩ õõgĩ ẽẽtĩ ngaa
(Tigiil Maatteeo 19:9; Maarko 10:11-12; ꞌLuuka 16:18)
31“Baa illimanoothihuung ngagiit nyattalĩ ꞌcĩ aĩ, ‘Má õõg eet umwaa ngaa cĩnnĩ, aꞌnyĩĩk hẽtẽhẽẽd waraga ꞌcĩ õõgĩ ngaa cĩnnĩ ho.’#Tigiil ꞌBuuk cĩ Ditoronomi 24:1-4 32Nẽẽthĩ, hanneekuung naa nẽẽ, occa õõg ẽẽtĩ ngaa, hatĩ aggamoothĩk hĩ eet umwa diooni. Nẽ ẽẽtĩ ꞌcĩ õõg ngaa cĩnnĩ, aaꞌnyĩk ĩnõõnnõ hẽꞌthẽcanõõ ngaatĩ ooginni hĩ eet umwa nẽ ẽẽtĩ ꞌcĩ attik ngaa ꞌcĩ itiggia eet umwaanĩ, adĩman nẽẽ ꞌthẽccan ꞌcĩ attihi ngaa cĩrrĩĩng.”
Lõbũtĩ
33“Nẽ tarĩ, agayyu niig baa udukiaak hĩbaangĩ cĩggaac aĩ, ‘Uꞌthuutti lõbũtĩ cunuung hĩ Makayyioohit.’#Tigiil ꞌBuuk cĩ Levitiko 19:12; Tigiilẽttõõ 30:2; Ditoronomi 23:21 34Nẽẽthĩ, haduhaakuung naa hanneekuung, ma habũtannu thõõth umwa ũdũt. Ma hainnu, ‘Bũtĩ hĩ hẽẽtkujjieen,’ hĩnĩngĩtĩ ĩĩn hẽẽtkujjieen dtaaba cĩ Nyekuci. 35Nẽ tarĩ ma hainnu, ‘Bũtĩ hĩ lõõcĩ,’ hĩnĩngĩtĩ ĩĩn lõõcĩ dtaaba ꞌcĩ ataadĩkĩ Nyekuci ꞌthoo. Ma tarĩ hainnu, ‘Bũtĩ hĩ ꞌJeruꞌthalẽmĩ,’ hĩnĩngĩtĩ ĩĩn ꞌJeruꞌthalẽmĩ ꞌtaaũn cĩ habu cobbi gẽrrẽẽt ũdũt. 36Ma ꞌthẽk hainnu, ‘Bũtĩ hĩ õõ caannẽẽnĩ,’ hĩnĩngĩtĩ hõllõngaa uuluyyu niig ngaatĩ uuhuyyu ĩmaacit hõdẽẽthõng hĩ õõra hode hĩĩ hollia. 37Udukta thõõth ꞌcĩ ĩĩn dĩdĩ hatĩ ĩĩn dĩdĩ nẽ ma ĩĩn thõõth ꞌcĩ ĩĩn õlõng, aꞌnyĩĩk hĩĩ õlõng. Nẽ thõõth umwaa ꞌcĩ ĩllõõan thõõth icci, aku hĩ ꞌThĩttaan.”
Ricino
(Tigiil ꞌLuuka 6:29-30)
38“Baa ithiktu niig udukiaahuung ngagiit aĩ, ‘Hebereec hĩ hebereec nẽ nyĩgĩtaat hĩ nyĩgĩtaat.’#Tigiil ꞌBuuk cĩ Luugithõõ 21:24; Levitiko 24:20; Ditoronomi 19:21 39Nẽẽthĩ, haduhaakuung hanneekuung, ma haburru eet ꞌcĩ adĩmannuung ngagiit ꞌbuth. Má atabaaꞌngi eet umwaa mũũcĩc cĩ aꞌthiit cobbi, aꞌnyĩĩk hatabaang cĩ aꞌthiit ꞌcĩ hidici buúk. 40Nẽ má adiim eet umwaa abilli lokihooa, hĩnĩngĩtĩ cẽrẽm cunni, aꞌnyĩĩk hũũhĩ koout cunni buúk. 41Nẽ má attĩnganeeki athẽgẽrẽẽcĩ umwaa cõõd ijjio cĩgĩnnĩg maaĩl hõdẽĩ, cõõdĩhĩ ĩnõõnnõ ĩꞌthõng maaĩlꞌnya#5:41 Maaĩlꞌnya: Occa õvvõ ẽẽtĩ maaĩlꞌnya iyyio ꞌthaa hõdẽĩ. ꞌramma. 42Ẽẽl eet ꞌcĩ alayyi nganiit ꞌgiimwa nẽ ma haburi ngaatĩ aaꞌnyĩkĩĩ eet hucuhanaai ꞌgiimwa.”
Ĩmmĩnanit mĩrõk cugguung
(Tigiil ꞌLuuka 6:27-28, 32-36)
43“Baa athiknu niig aduha eeta aĩ, ‘Mĩnnan eet ꞌcĩ aaronnu#Tigiil ꞌBuuk cĩ Levitiko 19:18; ꞌLuuka 10:27-37 nẽ aabureehu mirohit cunni.’ 44Nẽẽthĩ, haduhaakuung hanneekuung, ĩmmĩnanit mĩrõk cugguung nẽ alayyiooyyu eet ꞌcĩg adĩmannuung ngagiit ꞌbuth. 45ꞌGõõlaa nĩĩca, adticaniinnu hatĩ hĩ lohollia cĩg Maaꞌnyu cunuung ꞌcĩ aaĩ hẽẽtahujjieen. Hĩnĩngĩtĩ aaꞌnyĩk nẽẽ kõr haara eetinii ꞌcĩg abũnnaa hĩ ĩcĩg abathĩ nẽ ĩꞌthõõak tammu eet ꞌcĩg adĩman thooꞌthiok ꞌcĩg aũlanĩ hĩ ꞌcĩg adĩman thooꞌthiok ꞌcĩg hõllõngaa aũlanĩ. 46Má ammĩnannu niig eet ꞌcĩg ammĩnannuung ngagiit diooni, adũmannuung occa hatĩ Nyekuci hĩnĩngĩtĩ thõõth niccia? Ammĩnan eeta ꞌcĩg alũt occoro buúk ꞌgõõnõgĩ. 47Nẽ má ĩꞌthaayyu niig eet ꞌcĩg ammĩnannuung ngagiit diooni, ne ꞌyioko ꞌthẽk ꞌcĩ ĩdĩmattu niig ꞌcĩ ĩllõõan eet ũgĩ ho? Hõllõngaa nooyyia adĩman eeta ꞌcĩg hõllõngaa aga Nyekuc buúk noho? 48Aanytĩk bũnnai cunuung hĩĩ maka, haau hĩcĩ Baangeet cunuung ꞌcĩ aaĩ hẽẽtahujjieen.”
Currently Selected:
Maatteeo 5: did
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2017, Wycliffe Bible Translators, Inc., All rights reserved.