YouVersion Logo
Search Icon

GYƆNI 1

1
1Duniya piiligu ni ka ban boonni sɔ ‘Yɛligu’ maa daa pun bɛ ni. Yɛligu maa daa bɛ la Naawunni saani, halli ka Naawunni n daa nyɛ u gba. 2Di piiligu saha ka ŋɔn Yɛligu maa daa bɛ la Naawunni saani. 3Ŋɔn saani ka Naawunni daa naam seelikam zaa; halli bunseelli ka ni ka Naawunni daa naam, ka ŋɔn Yɛligu maa daa ka bɛni. 4Yɛligu maa ni ka nyɔvuri daa yi na, ka lala nyɔvuri daa taasi neesim na nti neaai n‑ti ninsaala. 5Neesim maa muna - di neaari la zibsim ni, ka zibsim maa mun na zi n‑nyaŋŋi di, bee, m‑baŋŋi di gbinni gba.
6Dɔsɔ n daa bɛ ni, ka Naawunni daa tum u na; ŋɔn yuuri n daa boonni Gyɔni la. 7U daa kyɛ na ni u ti moonni neesim maa yɛla n‑tiri niriba, ka ba zaa ti wum, ka laa n‑niŋi yɛdda u mooligu zugu. 8Pa neesim maa maŋŋa n daa nyɛ u, amaa ka u daa kyɛ na ni u ti mooli neesim maa yɛla.
9Neesimaŋni n‑daa la; din neaari n‑niŋni ninsaalidima zaa. Lala saha maa ka neesim maa daa kyɛnni duniya wa na. 10U daa bɛ la duniya wa puuni. Amaa halli ni u saani ka Naawunni daa naam duniya maa gba, di zaa yɔri duniya dima daa bu baŋŋi u. 11U daa kyɛ u mammantoori tingbaŋŋu na, amaa u mammantoori niriba maa daa bu deaai u. 12Amaa ba zaa daa bu za'asi u, ka baseeba ban daa sakki n‑deaai u, ka niŋi u yuuri yɛdda maa, ban ka u daa tisi soori ni ba ti leebi Naawunni biisi. 13Di pa la kaman ninsaala ŋɔn dɔ'ari biisi seem, pa ningbiŋŋu kɔrisi zugu, bee, dɔsɔ yuubu zugu, amaa ba dɔ'am yi la Naawunni mammaŋŋa saani na.
14Tɔ: ka Yɛligu maa daa ti labgi la ninsaala. U daa bɛ ti saani, ka veelim ni yɛlimaŋni daa bɛ u ni n‑gaari sɔkam. Tirima n daa nya u gyirima ŋɔn bɛ seem maa; u Ba Naawunni ka biiya m‑paasi u zugu, ka bigaŋŋa gyirima n nyɛ u dinni. 15Gyɔni daa tɔ'asi u yɛla. U daa tasi n‑yɛli, “Ŋɔnŋɔ ka n daa tɔ'asi u yɛla, ni, ‘U paari la n nyaaŋŋa amaa u pun gaari n tooni gba.’, dama u daa pun daŋŋi m‑bɛ ni ka ba naayi dɔ'ai ma.” 16Veelim ni yɛlimaŋni an bɛ u ni maa, ana ka ti deaara. U veelim zugu ka ti siri nya veelim suŋŋa. 17Musa saani ka Naawunni daa kyɛ ka u zaaligu maa daa paai ti na, amaa Yisa Kirisita Masiiya saani ka ti nya veelim ni yɛlimaŋni. 18Sɔsɔ na zi n‑nya Naawunni. Amaa Naawunsɔ ŋɔn bɛ u Ba Naawunni saani u kɔkɔa, ŋɔna n nyɛ sɔ ŋɔn kyɛ ka ti zaa baŋŋi u.
19Tɔ: Gyɔni mooligu lahabaari nŋɔa#:-
Dindahinseaa ka Izraɛli dima kpamma daa tum maalimaanniseeba ni ba suŋŋniba, ka ba daa yi Gyɛrusalɛm na, ni ba ti boosi Gyɔni boosa. Ba daa yɛli u, ni, “Nyini n nyɛ ŋɔni?” 20Ka Gyɔni daa bu kyiisi, ka daa labsi yɛlimaŋni yɛttɔ'a paalu ni n‑yɛli ba, ni, u pa la Naawunni ŋɔn ya n‑tum sɔ ni u ti su ba naam fukumsi la, ni, “Man pa la Masiiya maa.” 21Ka ba daa maali m‑boosi u, ni, “Ka dinŋɔna, i nyɛ la ŋɔni? Ilaygya bee?”; Ka u labsi n‑yɛli ba, ni, “Ay, pa mani nla.”: ni, “Anabi maa n nyɛ i, fa?”, ka u labsi n‑yɛli “Ay!” 22Ka ba naayi boosi u, ni, “Ka dinŋɔna yɛlima ti nyin ŋɔn nyɛ sɔa. Ka ti kyaŋŋi nti yɛli ban tum ti na maa. I mammaŋŋa yɛtti, ni, i nyɛ la ŋɔni?” 23Ka Gyɔni daa labsi n‑yɛli ba hoo anabi Aizaaya ŋɔn daa pun yɛli seem la, ni, “Mani n nyɛ#:-
‘Sɔ m bɛ yoo ni n‑tasira, ni,
“Ya sɛ'asima ti Dugma sɔya zaa
Ka a tuusi kyippi!” ’ ”
24Tɔ; ka Farisii dimseeba gba ka ba daa tum na, 25ka ban n daa boosi Gyɔni, ni, “I yi pa la Masiiya maa, i pa Ilaygya, i mun pa anabi maa, wula zugu ka i suuri niriba Naawunni koom wa?” 26Ka Gyɔni daa labsi n‑yɛli ba, ni, “Man n suuri niriba Naawunni koom wa, amaa ninvugsɔ n zɛ ya sunsukkuni, halli ya na bu baŋŋi u gba; 27ŋɔna n nyɛ sɔ ŋɔn pa man nyaaŋŋa n‑kyɛnni na, amaa man bu sumsi ni n tum u daabri tuma ka lɔrigi u namtiri n‑ti u.” 28Tɔ; anŋɔ zaa daa niŋi la Bɛtani tiŋŋa maa ziiya, tinseaa kan bɛ Gyɔdin mɔ'ari ya'ari sa; bɛni ka Gyɔni daa bɛ ni lala saha maa, ka daa suuri niriba Naawunni koom.
29Beoo ŋɔn daa ti neaai, Gyɔni daa nya Yisa ka u kyɛnni u saani na, ka yɛli, “Ya nyama! Naawunni Pɛbila maa nŋɔa! Ŋɔn zaŋŋni duniya tumbeeri taalli m‑basira. 30Ŋɔnŋɔ ka n daa tɔ'asi u yɛla, ni, ‘U paari la n nyaaŋŋa, amaa u pun gaari n tooni, dama u daa pun daŋŋi m‑bɛ ni ka ba naayi dɔ'ai ma.’ 31Halli man daa bu mi ŋɔn nyɛ ninvugsɔa, amaa ŋɔn zugu ka n kyɛ na ni n ti suuri niriba koom - ni n ti kyɛ ka Izraɛli dima ti baŋŋi u.” 32Ka Gyɔni daa yɛli ŋɔn daa pun nya bunseesi yɛla, ni “N daa gɔsi n‑nya, ka Sii maa daa yi arizana ni n‑sigri na hoo naŋmanni nti tɔm u zugu n‑kpalim m‑bɛ u ni. 33Di saha maa man daa na bu baŋŋi, ni, ŋɔna nla. Amaa Naawunni ŋɔn daa tum ma ni n ti kyɛ na n‑suuri niriba koom, ŋɔna n daa laa n‑yɛli ma, ni, ‘I yi ti nya ka Sii maa sigi na n‑tɔm dɔsɔ zugu n‑kpalim, ŋɔna n nyɛ sɔ ŋɔn nin mari Sii Kasi maa n‑suuri niriba koom’.” 34Ka Gyɔni daa laa n‑yɛli, ni, ŋɔna n nya u, ni, “Mani n yɛtti ya wa, ni, u siri nyɛ la Naawunni Biiya.”
35Beoo ŋɔn daa neaai yaasa, ka Gyɔni daa laa n‑zɛya ni - ŋɔn ni u nyaandɔliba ayi. 36N‑daa nya, ka Yisa kyɛnni la u kyɛnni n‑gatta; ka u yɛli, “Ya nyama! Naawunni Pɛbila maa nŋɔa!” 37Ka u nyaandɔliba ayi maa daa wum u yɛttɔ'a maa ka daa doaai n‑kari Yisa nɔba. 38Ka Yisa daa ŋmaligi n‑nya ka ba katti la u nɔba, ka u daa boosi ba, ni, “Bɔ ka ya boora?”; ka ba daa labsi n‑yɛli u, ni, “Rabbi, ” (di gbinni n nyɛ ‘Ti Karimba’), “yani ka i kpeera?” 39Ka u daa yɛli ba, ni, “Tɔ! Ya kyɛm na nti nya!”; ka ba daa dɔli u nti baŋŋi u yirikpeetiri ŋɔn bɛ seela. Ka ba daa kpɛ n‑gbɛ u saani, dama zaanoori saha daa pun paai.
40Tɔ; ka niriba ayi wa daa wum Yisa yɛla Gyɔni saani, ka laa n‑dɔli u nyaaŋŋa. Ba yinni n daa nyɛ Anduru: Saimoon Piita sunzɔ maa nla. 41Ka dizugu u daa daŋŋi m‑bɔ u beeri Saimoon ziiya nti yɛli u, ni, “Ti nya la Masiiya maa!” (di nyɛ la tiligra, bee, ‘Kirisita’), 42ka daa mari u n‑taasi Yisa saani na. Ka Yisa daa gɔsi u ka yɛli, “Saimoon, Gyɔni biiya, n nyɛ i: tɔ! ba nin booli i ‘Siifasi’ ” (di nyɛ la ‘Piita’ ka di gbinni n nyɛ “tampiiya”).
43Beoo ŋɔn daa laa n‑neaai, Yisa daa yɛli, ni, u ya doaai n‑kyaŋŋi Galilii tingbaŋŋu maa ni. Di saha ka u daa nya Filipi, n‑yɛli u, ni, “Kyɛm na n‑dɔli n nyaaŋŋa!” 44(Ŋɔn Filipi daa yi la Bɛtsaida tiŋŋa na, kan nyɛ Anduru ni Saimoon gba tiŋŋa maa.) 45Ka Filipi mun daa nya Nataniyɛli n‑yɛli u, “Ti nya la Musa ŋɔn daa sɔbi sɔ lahabaari n‑dooli zaaligu gbaŋŋu ni la, ka anabidima gba daa sɔbi u yɛla. Yisa nla, Gyoosɛfi biiya, ka u yi Nazarɛti tiŋŋa ni na!” 46Ka Nataniyɛli daa yɛli u, ni, “Nazarɛti fa! Bunsuŋŋu nin toaai n‑yi tinkyɔ'aŋŋu wa na, bee?” Ka Filipi daa labsi n‑yɛli u, “Kyɛm na n‑nya!” 47Ka Yisa ŋɔn daa ti nya Nataniyɛli ka u kyɛnni u saani na, ka u daa tɔ'asi u yɛla, ni, “Ya nyama! Izraɛli nira ni yɛlimaŋni nŋɔa. Ziri halli beela ka u ni!” 48Dizugu ka Nataniyɛli daa boosi u, ni, “I mi ma la yani?”; ka Yisa labsi u, ni, “N daa nya i ka i zi la kinkaŋŋa la gbinni pɔi, ka Filipi naayi booli i.” 49Di saha ka Nataniyɛli daa gyɛrigi n‑yɛli, “Rabbi, i siri nyɛ la Naawunni biiya! N‑laa n‑nyɛ Izraɛli dima naaba!” 50Ka Yisa daa yɛli u, ni, “I kur niŋi ma la yɛdda man yɛli i lala zugu, bee? Ni, n daa nya i kinkaŋŋa maa gbinni? I siri nin nya yɛliseesi an gaari lala pam!” 51Ka laa n‑yɛli u, ni, “Yɛlimaŋni ka n yɛtti ya wa, ya nin nya ka arizana za'anɔya yi yoaai ka Naawunni malaakadima duuri ka sigri man zugu, man ŋɔn nyɛ Ninsaala Bii maa.”

Currently Selected:

GYƆNI 1: maw

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in

YouVersion uses cookies to personalize your experience. By using our website, you accept our use of cookies as described in our Privacy Policy