Luki 1
1
1-3A ciloŋ Teofili, a bʋŋɩ sɩ kʋ lana sɩ a pʋpʋnɩ tɔnɔ kʋntʋ a pa nmʋ, sɩ n wanɩ n lwarɩ kʋlʋ na yɩ cɩga tɩn. Nmʋ maŋɩ n ye wo-kamunnu tɩlʋ na kɩ dɩbam tee nɩ tɩn ni nɩ. Nɔɔna badonnǝ dɛɛn mʋ wʋra wo-kamunnu tɩntʋ pulim nɩ. Ba nɛ kʋlʋ maama na kɩ tɩn, yɩ ba brɩ Wɛ kwǝrǝ kam. Ba ma daarɩ ba pa dɩbam lwarɩ kʋlʋ na kɩ tɩn. Nɔɔna zanzan ma kwaanɩ sɩ ba pʋpʋnɩ wǝǝnu tɩntʋ ba tiŋi. Mʋ kʋ kuri a bʋŋɩ sɩ kʋʋ́ ta lamma sɩ a dɩ pʋpʋnɩ-tɩ lanyɩranɩ a pa nmʋ. A kwaanɩ a zaasɩ wǝǝnu tɩm tɩ pulim nɩ mʋ, yɩ a lwarɩ tɩ kuri cɩga cɩga. 4Kʋntʋ tɩn, aá wanɩ a pʋpʋnɩ wǝǝnu tɩntʋ na kɩ te tɩn, sɩ n wanɩ n lwarɩ lanyɩranɩ nɩ, wǝǝnu tɩlʋ ba na tagɩ ba brɩ nmʋ tɩn sɩɩnɩ tɩ yɩ cɩga.
Zakari bu Zan lʋra kam taanɩ
5Maŋa kam Erɔdɩ dɛɛn na yɩ Zude pɛ tɩn, nɔɔnʋ wʋdoŋ mʋ wʋra, o yɩrɩ mʋ Zakari. Wʋntʋ mʋ yɩ Wɛ kaanɩm tu. O nuŋi Abɩa dwi tiinǝ wʋnɩ mʋ. O kaanɩ yɩrɩ mʋ Elizabɛtɩ. Wʋntʋ dɩ dɛɛn nuŋi kaanɩm tu Aarɔn dwi dɩm wʋnɩ mʋ. 6Bantʋ maama kɩ lanyɩranɩ Wɛ yigǝ nɩ, yɩ ba sɛ Wɛ niǝ yam dɩ DƖ cullu tɩm maama. 7Elizabɛtɩ dɛɛn yɩ ka-dʋgʋ mʋ yɩ o ba jɩgɩ bu. Ba maama dɛɛn kwɩn mʋ. 8Maŋa ma ba yi sɩ Abɩa dwi tiinǝ bam zʋ Wɛ-di-kamunu kʋm ba taa tʋŋɩ ba pa Wɛ. Zakari maa tɔgɩ o wʋra o tʋŋa.
9Wɛ kaanɩm tiinǝ bam yǝni ba ta jɔrɔ mʋ sɩ ba nii, ba wʋnɩ wɔɔ mʋ wʋ́ zʋ Wɛ-di-laa kʋm wʋnɩ o zwɛ wǝǝnu tɩlʋ lwǝm na ywǝmmǝ tɩn o pa Wɛ. Ba ma ta jɔrɔ yɩ Zakari di. 10O ma sɩɩnɩ o zʋ sɩ o zwɛ wǝǝnu tɩm o pa Wɛ. Maŋa kam o na wʋ digǝ kam wʋnɩ tɩn, nɔn-kɔgɔ zanzan dɛɛn ma wʋ kʋnkɔlɔ kʋm nɩ ba zɩgɩ ba warɩ Wɛ.
11Baŋa-Wɛ malɛka laan ma da ka ba o te, ka zɩgɩ wǝǝnu zwɛɛm bimbim dɩm jazɩm nɩ. 12Zakari na nɛ-ka tɩn, o maa yɩ yǝǝu yɩ fʋʋnɩ zʋ-o lanyɩranɩ. 13Malɛka kam ma ta dɩd-o ka wɩ: «Zakari, yɩ ta n kwarɩ fʋʋnɩ, sɩ Wɛ ni nmʋ na loori-DƖ kʋlʋ tɩn. Nmʋ kaanɩ wʋm laan wʋ́ ja pugǝ o lʋ bu o pa-m, sɩ n pa o yɩrɩ nɩ Zan. 14O lʋra kam wʋ́ pa n na wʋpolo zanzan. Nɔɔna zanzan dɩ wʋ́ tiini ba taa jɩgɩ wʋpolo dɩ o lʋra kam. 15Oó ta yɩ nɔn-kamunu Baŋa-Wɛ tee nɩ. O nan yɩ zaŋɩ o nyɔ sana naa woŋo kʋlʋ na kɩkarɩ yiǝ tɩn. Wɛ Joro kʋm wʋ́ ta wʋ o tee nɩ maŋa maama, kʋ na wʋ́ sɩŋɩ o lʋra kam maŋa nɩ tɩn. 16O nan wʋ́ pa Yisɩrayɛlɩ dwi tiinǝ zanzan wʋbʋŋa joori ya taa tɔgɩ ba Yuutu Baŋa-Wɛ. 17Oó tɔgɩ dɩ́ Yuutu wʋm yigǝ, yɩ Wɛ Joro kʋm dam wʋ́ ta wʋ o tee nɩ, nɩnɛɛnɩ Wɛ nijoŋnu Eli dɛɛn na yɩ te tɩn. Oó pa kwǝ joori ba taa soe ba biǝ, yɩ o kwǝri o pa vɩnvɩɩna joori ba taa jɩgɩ nɔn-ŋʋna wʋbʋŋa, sɩ o fɔgɩ o kwɛ dɩ́ Yuutu wʋm nɔɔna bam yigǝ o pa-o.»
18Zakari laan ma bwe malɛka kam o wɩ: «A yɩ nankwɩan mʋ, yɩ a kaanɩ dɩ kwɩn. Bɛɛ mʋ wʋ́ pa a lwarɩ nɩ nmʋ taanɩ dɩm yɩ cɩga?»
19Malɛka kam ma lǝr-o ka wɩ: «Amʋ nan yɩ Gabrɩyɛlɩ mʋ, wʋlʋ na zɩgɩ Wɛ tee nɩ tɩn. DƖ tʋŋɩ-nɩ sɩ a ba a ŋɔɔnɩ dɩ nmʋ, sɩ a ta ta-ŋʋm dɩm a brɩ-m. 20Nmʋ nan na wʋ sɛ a taanɩ dɩm tɩn, Wɛ wʋ́ pa n ni mǝǝri. Maŋa kam na yiǝ, wǝǝnu tɩlʋ a na tagɩ a brɩ-m tɩn wʋ́ sɩɩnɩ tɩ kɩ. Nan ta n ye sɩ nmʋ bá wanɩ n ŋɔɔnɩ, sɩ kʋ taa ve maŋa kam wǝǝnu tɩm na wʋ́ kɩ tɩn.»
21Kʋntʋ maama na wʋra kʋ kɩ tɩn, nɔn-kɔgɔ kʋm maa zɩgɩ ba cǝgi Zakari sɩ o nuŋi Wɛ-di-laa kʋm wʋnɩ. Ba ma cǝg-o taan ba ga. Kʋ ma kɩ-ba yǝǝu dɩ o na daanɩ te tɩn. 22O laan ma ba nuŋi, yɩ o warɩ o ŋɔɔnɩ dɩ ba. O ni na mǝǝri tɩn, o maa maɩ o jɩa o maŋɩ o brɩ-ba. Ba ma maanɩ sɩ o nɛ wo-kɩnkagɩlɩ mʋ Wɛ-di-laa kʋm wʋnɩ.
23Da yalʋ o na maŋɩ sɩ o taa tʋŋɩ Wɛ-di-kamunu kʋm wʋnɩ tɩn ma ba ya ti. O ma joori o vu sɔŋɔ. 24Da yantʋ na kɛ tɩn, o kaanɩ wʋm laan ma ja pugǝ. O maa wʋ sɔŋɔ nɩ taan, canɩ sɩnu. 25O na wʋra kʋntʋ tɩn, o maa wɩ: «Mʋ woŋo kʋlʋ Yuutu Baŋa-Wɛ na kɩ DƖ pa-nɩ tɩn. DƖ lɩ woŋo kʋlʋ ya na yɩ a cavɩɩra nɔɔna tɩtarɩ nɩ tɩn.»
Zezi lʋra kam taanɩ
(Matiyu 1:18-25)
26-27Bɩsankana kadoŋ dɛɛn mʋ wʋra, o yɩrɩ mʋ Mari. O ta yǝri baarʋ. O sɔŋɔ tiinǝ wʋbʋŋa dɛɛn ya yɩ sɩ o zʋ nɔɔnʋ wʋdoŋ mʋ, yɩ o daa ta wʋ zʋ-o. Nɔɔnʋ wʋm yɩrɩ mʋ Zʋzɛfʋ. O yɩ faŋa faŋa Pɛ Davidi dwi tu mʋ. Mari dɛɛn zʋʋrɩ Galile tɩʋ kʋdoŋ nɩ mʋ, kʋ yɩrɩ mʋ Nazarɛtɩ. Maŋa kam Zakari kaanɩ Elizabɛtɩ pugǝ kam na yi nɩnɛɛnɩ canɩ sɩrdʋ tɩn, Baŋa-Wɛ daa ma tʋŋɩ malɛka Gabrɩyɛlɩ sɩ ka vu Mari te. 28Ka ma zʋ o te ka jɔɔn-o yɩ ka wɩ: «Kɩ wʋpolo, n Yuutu Baŋa-Wɛ wʋ nmʋ tee nɩ sɩ DƖ zǝni-m lanyɩranɩ.»
29Mari na ni ka na tagɩ kʋlʋ tɩn, o bɩcarɩ ma di. O ma bʋŋɩ o wɩ: «Taanɩ dɩntʋ kuri mʋ bɛɛ?» 30Malɛka kam laan ma ta ka wɩ: «Mari, yɩ ta n kwarɩ fʋʋnɩ, sɩ Baŋa-Wɛ kɩ nmʋ yu-yoŋo. 31Nmʋ wʋ́ ba n ja pugǝ n lʋ bǝkǝrǝ, sɩ n pa o yɩrɩ nɩ Zezi. 32Wʋntʋ wʋ́ ta yɩ nɔn-kamunu. Baá ta bǝ-o ba wɩ, Baŋa-Wɛ Bu. Dɩ́ Yuutu Wɛ wʋ́ pa o di paarɩ nɩ o ko-nakwɩ Davidi dɛɛn na di paarɩ faŋa faŋa te tɩn. 33O ma wʋ́ ta yɩ Zakɔbɩ dwi tiinǝ bam pɛ maŋa maama. O paarɩ dɩm daa bá ti maŋa dɩ maŋa.»
34Mari ma lǝri malɛka kam o wɩ: «Kʋntʋ wʋ́ kɩ tɩta mʋ kʋ kɩ, yɩ a ta wʋ zʋ barʋ?»
35Malɛka kam ma lǝri ka wɩ: «Kʋ na wʋ́ kɩ te tɩn, Wɛ Joro kʋm wʋ́ ba nmʋ te, yɩ Baŋa-Wɛ tɩtɩ dam-fɔrɔ kʋm wʋ́ ba kʋ kwǝli nmʋ. Kʋntʋ ŋwaanɩ bu wʋlʋ n na wʋ́ lʋ tɩn wʋ́ ta yɩ Wɛ tɩtɩ nyɩm, yɩ ba taa bǝ-o nɩ Baŋa-Wɛ Bu. 36Maanɩ n nii nmʋ cʋrʋ Elizabɛtɩ na yɩ te. Wʋntʋ jaanɩ pugǝ mʋ sɩ o lʋ bu, yɩ o maŋɩ o kwɩn. Nɔɔna ya bʋŋɩ sɩ o yɩ ka-dʋgʋ mʋ, yɩ o laan jɩgɩ pugǝ ka yi nɩnɛɛnɩ canɩ sɩrdʋ. 37Kʋlʋkʋlʋ tǝrǝ Baŋa-Wɛ na bá wanɩ DƖ kɩ.»
38Mari ma ta o wɩ: «Amʋ yɩ dɩ́ Yuutu Wɛ tɩntʋŋ-kana mʋ. Wɛ nan pa kʋ kɩ nɩ n na tagɩ te dɩ amʋ tɩn.» Malɛka kam laan ma viiri.
Mari na zaŋɩ o vu o na Elizabɛtɩ te tɩn
39Da yam kʋntʋ ni nɩ Mari ma zaŋɩ o kɩ lɩla o maa diini Zude tɩʋ kʋdoŋ na wʋ pweeru tɩtarɩ nɩ. 40O ma vu o yi Zakari sɔŋɔ. O ma zʋ o na o kaanɩ Elizabɛtɩ. O ma kɩ o pwǝgǝ. 41Maŋa kam Elizabɛtɩ na ni Mari na jɔɔn-o tɩn, o bu wʋm na tigi o wʋnɩ tɩn ma pipiri. Wɛ Joro kʋm ma ba Elizabɛtɩ te, 42yɩ o ŋɔɔnɩ baŋa baŋa dɩ kwǝr-dɩa o wɩ: «Wɛ tiini DƖ kɩ nmʋ yu-yoŋo DƖ dwǝni kaana maama. Kʋ na yɩ bu wʋlʋ na wʋ n wʋnɩ tɩn, Wɛ kɩ-o yu-yoŋo lanyɩranɩ. 43Amʋ yɩ wɔɔ mʋ sɩ a Yuutu nu ba amʋ te? 44N jɔɔnɩm dɩm na tu dɩ tʋ a zwɛ nɩ tɩn, bu wʋm na wʋ a wʋnɩ tɩn tigi o pipiri mʋ, o na jɩgɩ wʋpolo tɩn ŋwaanɩ. 45Nmʋ na sɛ nɩ Baŋa-Wɛ jɩgɩ cɩga tɩn, nmʋ yɩ yu-yoŋo tu. Kʋlʋ maama Wɛ na tagɩ DƖ brɩ-m tɩn wʋ́ sɩɩnɩ kʋ kɩ.»
Mari na tee Baŋa-Wɛ te tɩn
46Mari laan ma ta o wɩ:
«Aá pa a Yuutu Baŋa-Wɛ zulǝ dɩ a bɩcarɩ maama.
47Wʋntʋ na yɩ a Vɩrnʋ tɩn mʋ pɛ a na wʋpolo dɩ a wʋ maama.
48Bɛŋwaanɩ amʋ yɩ Wɛ tɩntʋŋ-kana balaŋa mʋ, yɩ DƖ nii amʋ baŋa nɩ.
Kʋ na zɩgɩ zɩm kʋ ta maa ve, nɔɔna maama wʋ́ ta wɩ, a yɩ yu-yoŋo tu,
49dɩdaanɩ Dam-fɔrɔ Tu Baŋa-Wɛ na kɩ kʋlʋ DƖ pa-nɩ tɩn ŋwaanɩ.
Dɩntʋ mʋ yɩ wʋ-poŋo tu cɩga.
50Balʋ maama na kwarɩ-DƖ tɩn,
DƖ jɩgɩ ba ŋwaŋa lanyɩranɩ maŋa maama.
51Wɛ kwe DƖ jɩŋa mʋ DƖ ma kɩ wo-kɩnkagɩla.
DƖ ma pa banɩ-nyɩna jagɩ da-yigǝ nɩ dɩ ba wʋbʋŋ-yɔɔrʋ tɩm.
52DƖ joŋi balʋ na yɩ pwa tɩn paarɩ,
yɩ DƖ paɩ balʋ na yɩ nabwǝnǝ tɩn na zulǝ.
53DƖ maa paɩ balʋ yinigǝ na jɩgɩ-ba tɩn wo-laarʋ zanzan,
yɩ DƖ daarɩ DƖ pa nadunǝ viiri dɩ jɩ-kʋrɩ.
54Yisɩrayɛlɩ dwi tiinǝ yɩ DƖ tɩtɩ nɔɔna mʋ.
DƖ guli ba gulǝ, DƖ duri ba ŋwaŋa yɩ DƖ zǝni-ba,
55nɩ DƖ na goni ni dɩdaanɩ dɩbam kwǝ-nakwa tɩn,
dɩdaanɩ Abraham dɩ o dwi tiinǝ bam maama,
sɩ kʋ taa ve maŋa kalʋ na ba ti tɩn.»
56Mari dɛɛn ma maŋɩ Elizabɛtɩ tee nɩ nɩnɛɛnɩ canɩ sɩtɔ. O laan ma joori sɔŋɔ.
Zan lʋra kam na dɛ te tɩn
57Maŋa kam dɛɛn ma yi sɩ Elizabɛtɩ lʋ. O ma sɩɩnɩ o lʋ bǝkǝrǝ. 58O tɩʋ kʋm tiinǝ dɩ o cʋrrʋ dɩ ma ni, Baŋa-Wɛ na tiini DƖ duri o ŋwaŋa yɩ DƖ kɩ kʋlʋ DƖ pa-o tɩn. Ba maama dɩ ma jɩgɩ wʋpolo zanzan.
59Bu wʋm da na yi nana tɩn, ba ma pa ba go-o, nɩ Moyisi cullu tɩm na brɩ sɩ ba taa goni ba bǝkǝri te tɩn. Ba ma lagɩ sɩ ba pa o yɩrɩ nɩ Zakari, nɩ o ko yɩrɩ na yɩ te tɩn. 60O nu wʋm ma wʋ sɛ yɩ o wɩ: «Awo, á pa o yɩrɩ nɩ Zan.»
61Ba ma lǝr-o ba wɩ: «Bɛŋwaanɩ mʋ yɩ n ta kʋntʋ? Nɔɔnʋ maŋɩ o tǝri á sɔŋɔ nɩ o yɩrɩ na yɩ Zan.»
62Ba ma daarɩ ba ma ba jɩa ba maŋɩ ba brɩ o ko wʋm sɩ ba nii, o na lagɩ sɩ ba pa o bu wʋm yɩrɩ te tɩn. 63O ma pa ba kwe tɔnɔ ba pa-o, sɩ o pʋpʋnɩ o brɩ-ba. O ma pʋpʋnɩ tɔnɔ kʋm wʋnɩ o wɩ, o yɩrɩ mʋ Zan. Kʋ ma sʋ-ba dɩ o na pʋpʋnɩ te tɩn. 64O na pʋpʋnɩ kʋntʋ tɩn, o ni ma puri bɩdwɩ baŋa nɩ, yɩ o dindǝlimi joori dɩ pipiri. O maa ŋɔɔnɩ o zuli Wɛ.
65Fʋʋnɩ dɛɛn ma ja ba tɩʋ kʋm nɔɔna bam maama. Balʋ maama dɛɛn na zʋʋrɩ Zude pweeru tɩm je sɩm nɩ tɩn dɩ dɛɛn ma ni wǝǝnu tɩlʋ na kɩ tɩn, yɩ ba jɩgɩ tɩ taanɩ ba ŋɔɔna. 66Ba maa jɩgɩ kʋlʋ ba na ni tɩn ba wʋrʋ nɩ, yɩ ba tɛ ba wɩ: «Bu wʋntʋ nan lagɩ o ji wɔɔ mʋ?» Bɛŋwaanɩ Baŋa-Wɛ dam dɛɛn wʋ bu wʋm tee nɩ.
Zakari na brɩ Wɛ kwǝrǝ te tɩn
67Wɛ Joro kʋm dɛɛn ma ba bu wʋm ko Zakari te, yɩ kʋ pa o ŋɔɔnɩ Wɛ yiyiu-ŋwɛ o wɩ:
68«Pa-na dɩ́ zuli Baŋa-Wɛ dɩlʋ na te Yisɩrayɛlɩ tiinǝ tɩn,
bɛŋwaanɩ DƖ tu DƖ nɔɔna bam te,
sɩ DƖ vrɩ-ba lwarɩm wʋnɩ DƖ yagɩ.
69DƖ ma pa wʋlʋ na yɩ faŋa faŋa Wɛ tɩntʋŋnʋ Davidi dwi tu tɩn zaŋɩ dɩ́ wʋnɩ,
sɩ o ba o ji dɩbam vɩrnʋ.
70Kʋ ma sɩɩnɩ kʋ kɩ nɩ Baŋa-Wɛ na pɛ DƖ nijoŋnǝ bam maŋɩ ba ta kʋlʋ faŋa faŋa tɩn.
71Ba dɛɛn tagɩ ba wɩ,
Wɛ wʋ́ vrɩ dɩbam dɩ́ dʋna jɩa nɩ,
dɩ balʋ maama na culi dɩbam tɩn jɩa nɩ.
72DƖ daa ta duri dɩbam kwǝ-nakwa yibwǝnǝ,
73yɩ DƖ guli DƖ ni-ŋʋm dɩlʋ DƖ dɛɛn na goni dɩ dɩbam ko-nakwɩ Abraham tɩn woŋo.
74Wɛ dɛɛn wɩ, DƖ wʋ́ joŋi dɩbam dɩ́ dʋna jɩa nɩ DƖ yagɩ,
yɩ dɩ́ daa bá kwarɩ fʋʋnɩ,
sɩ dɩ́ taá tʋŋa nɩ DƖ wʋbʋŋa na lagɩ te tɩn.
75DƖ maa wɩ, dɩ́ wʋ́ ta tɔgɩ-DƖ dɩ wʋ-poŋo,
sɩ dɩ́ taá kɩ lanyɩranɩ DƖ yigǝ nɩ dɩbam ŋwɩa maama wʋnɩ.
76A bu, kʋ na yɩ nmʋ, baá bǝŋi nmʋ nɩ Baŋa-Wɛ nijoŋnu,
bɛŋwaanɩ nmʋ wʋ́ da dɩ́ Yuutu wʋm yigǝ,
sɩ n fɔgɩ n kwɛ o cwǝŋǝ kam,
o na lagɩ o ba o da da tɩn.
77Nmʋ ta wʋ́ pa Wɛ nɔɔna bam lwarɩ sɩ DƖ wʋ́ vrɩ-ba,
dɩ DƖ na wʋ́ yagɩ ba lwarɩm DƖ ma cɛ-ba tɩn.
78Wɛ maa jɩgɩ dɩbam ŋwaŋa lanyɩranɩ.
DƖ ma wʋ́ pa pooni nuŋi wɛyuu dɩ ba dɩbam te dɩ nyɩɩna,
nɩ wɩa na puli tɩtɩɩtɩ te tɩn,
79sɩ dɩ pa nɔɔna balʋ na wʋ lim wʋnɩ tɩn dɩ balʋ na kwarɩ tʋʋnɩ tɩn na pooni,
sɩ dɩ pa dɩ́ da yazurǝ cwǝŋǝ.»
80Zakari bu Zan dɛɛn ma kɩ nɔɔnʋ yɩ o wʋbʋŋa bɩ lanyɩranɩ. O dɛɛn ma zʋʋrɩ kagʋa nɩ taan, sɩ kʋ vu kʋ yi dɛ dɩm o na wʋ́ nuŋi Yisɩrayɛlɩ tiinǝ bam tɩtarɩ nɩ o brɩ-ba Wɛ kwǝrǝ kam tɩn.
Currently Selected:
Luki 1: xsmDBL
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 1997, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.