Jono 1
1
Pulu Yemonga Ungumu Ye A Lepa Yemboma Kinie Omba Molorumu Temanemo
Kolomongo Awili 1
Yesusi Kirasi, Pulu Yemonga Ungumu, Mana Ye A Lierimu Temanemo
1:1-18
1Paa koronga-ou, ˻mulu maselo kepe melte naa liepili,˼ Ungumu molorumu. Aku Ungumu Pulu Yemo kinie moloringili. Aku Ungumu yu Pulu Yemo.#1:1 bokumunge alsena anjokondo “13. God”. 2Paa koronga-ou, melte mana naa liepili, yu Pulu Yemo kinie moloringili. 3Ungumu yuni yuyu melema pali terimu. Melte we pora naa purumu. Mele wendo orumume pali yuni terimu-ne wendo orumu. 4Mololi ulu pulumu yu-kinie mindi perimu.#1:4 bokumunge alsena anjokondo “24. laip”. Kanu mololi ulu pulumu yembomanga patendelimu.#1:4,5,8,9 inie anjokondo 8:12, 9:5, 12:46. 5Aku patelimuni sumbulu tolemomo patendelemo. Sumbulu tolemomone altopa patelimu manda pipi sipe sumbulu altopa naa tomba.
6Ye te orumumu Pulu Yemone lipe mundorumu-ne orumu, yunge imbi Jono. ˻Yu No Lindeli Jono kanumu.˼#1:6 Boku Jono sukundu pali imbi “Jono” molemo akumu “No Lindeli Jono” yumindi. Boku torumu ye Jononga imbimu yuni yuyu bokune paa naa torumu. 7Jonone patendelimunge pulumu nimbe simbe orumu. ‘Yembomane “Nondopa ombá yemo yu sike aku patendelimu.” ningu tondolo munduku piliengi!’#1:7 bokumunge alsena anjokondo “8. bilip”. nimbe omba nimbe sirimu. 8Jono yu aku patendelimu molo. Yu aku patendelimu ombá mele nimbe simbe orumu.
9Jonone yemboma ungu nimbe sipe molopili paa sike patendelimuni yemboma pali patendelemo kanumu mana ombá orumu.
10Yu ma koleana omba molorumu. Yuni yuyu ma koleamo terimu nalo ma koleana yembomane yu kanokolie ‘Yu ma kolea terimu Pulu Yemo.’ ningu naa kanoko ‘Yuwe mana ye te.’ ningu pilieringi. 11Yu yunge koleana omba molorumu nalo yunge yembomane “Nu olionga Awilimu okono kene olio ongo nokoko molou.” ninaa niringi.#1:11 inie anjokondo 12:38-38. 12Nalo yundu “Nu sike ˻Pulu Yemone lipe mundorumu-ne orunu yemo kene˼#1:12 bokumunge alsena anjokondo “28. nem”. olio nokani pea molamili ou.” ningu yunge ungume tondolo munduku pilku lsingi yemboma yuni “Pulu Yemonga ambolangoma molangi.” nirimu.#1:12-13 inie anjokondo 3:3,7; bokumunge alsena anjokondo “31.3. pikinini bilong God”. 13Nalo kanu yemboma Pulu Yemonga ambolangoma a lieringi, aku ulumu kangimunge kongonomo molo. Anupili lapalini “Pulu Yemonga ambolangoma meamili.” ni naa niringila. Pulu Yemone yuyu mindi enondo “Nanga ambolangoma.” nirimu.#1:13 inie anjokondo 20:17, LLuku 11:2.
14Ungumu ˻Pulu Yemo pea moloringilimu˼ manie omba mana ye a lepa olio kinie pea wale wallo-kolte molorumu. Yu mana omba molorumu kinie neme-neme nimbu kanopolie, yu ye paa peanga, imbi molemo ye tondolomo, kanopo pilierimulu. Kanu ye paa peanga tondolomo Malo telu molorumumu Lapa molorumune yu pea molkololie mana manie orumumunge yu ye paa peanga lepa imbi paa ola mololi ye tondolomo mindi kanopo pilierimulu. Yu kondo kololi ulu pulumu kinie sike nili ulu pulumu kinie yunge konopune pepa tengepea terimu yemo.
15˻Jono yemboma no lindipe molopili Yesusi Pulu Yemonga Ungumu orumu kinie˼ Jono yuni yemboma kanu yemo lipe ora sipe yu molorumu mele nimbe sirimu. Yuni ru nimbelie nimbendo: “I yemo nane enondo ou “Nondopa ombá.” nimbu sirindu kanu yemo imu. Na naa molambo iyemo yu koronga-ou Pulu Yemo kinie molorumu kulu “Yu ye nomi awilimu na paa we koropamo.” nirindu#1:15 inie 1:30, LLuku 3:16. kanu yemo imu.” nirimu.
16Yuni olio we kondo kolemo ulu pulumu yu-kinie pelemomonga yuni olio alieli kondo kolopa mindi molopa olio ‘Konopu waengo siengi.’ nimbe taki-teki sewe anjilimo. 17Mosisini olio Pulu Yemonga ungu mane sirimume mindili sipu tepo molorumulu.#1:17 inie anjokondo 5:39,45, Romo 5:12-21. Nalo olio we kondo kololi ulu pulumu kinie sike ungume kinie aku ulume Yesusi Kirasi yu-kinie mindi pepili orumu. 18Mana yembo tene ou kepe, kinié kepe, Pulu Yemo naa kanolemele. Pulu Yemonga Malo telu mindi molemo, akumu Lapa kinie pea tapu toko molembele, akumuni mindi ‘Pulu Yemo molemo mele kanangi.’ nimbe yu lipe ora sirimu.
No Lindeli Jononga Temane Te
1:19-28
19Juda yemboma˻nga ye awili˼#1:19 Jonone Giriki ungune “Juda yemboma” nimbe bokune torumu akumu weyembomando naa nirimu. Wale awisili Juda yembomanga ye awilimendo nirimumunge pilipulie aku sipu sumbi sipu torumulu molemo (2:18,20, 5:10, 11:8, 19:7, 20:19, mare awisili pea). kolea awili Jerusalleme moloringi ˻kanu yemane˼ Pulu Yemo popo tondoringi ye pokore kinie,#1:19 bokumunge alsena anjokondo “34. pris”. LLipai ye pokore kinie Jono no lindipe molorumune liku mundukulie, “Jonondo “Nu naweye?” ningu walsiku piliengi paa.” niringi. 20Eno ongo yu walsiku pilieringi kinie yuni kolo naa topa sumbi sipe nimbelie nimbendo: “Pulu Yemone ‘Olio nokopa kondomba ye te lipu mundumbo.’ nimbe mako torumu ye nomi Kirasimu#1:20 bokumunge alsena anjokondo “23. Krais”. na molo.” nirimu.
21Enone “Nu aku yemo molo liemo nu naweye? Nu Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilipe yemboma nimbe sirimu ye Illainja, ˻Pulu Yemone ou olando lsimu akumu˼#1:21 Illainja naa kolopili Pulu Yemone yu mulu koleana olando lsimu temanemo Pe Kingime 2:11. Naa kolorumumunge Juda yembomane pilkulie, ‘Yu kelepa manie omba ma pora nimbé walemo nimbe simbe.’ konopu leko moloringi. nu kelko onuye?” ningu walsiku pilieringi.
Yuni “Na akumu molo.” nirimu.
Enone ningendo: “Aku liemo ‘Pulu Yemone ungu umbutondorumume pilipe yemboma nimbe simbe ye te peombá.’ ˻ou niringi yemo˼ nuye?”#1:21 Ungu Manema 18:15,18; bokumunge alsena anjokondo “35. profet”. niringi.
Yuni “Molo!” nirimu.
22Kanu kinie enone yundu ningendo: “Nu naweye? Olio liku mundongi yemane ‘Ongo ningu singe.’ ningu nokoko molemele kene nunge imbi leko si. Nunu nawe konopu lekenoye?” niringi.
23Jonone nimbendo: “Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilipe yemboma nimbe sirimu ye Aisayane koronga-ou nimbendo:
“Kolea ku lieline ye tene
“Awilimunge ombá aulkemo sumbi sindei.”
nikimu pilkiru.”#1:23 Aisaya 40:3.
nirimu. Aisayane kanu ou pilierimu ungumu nane kinié nikiru.” nimbe Jonone nirimu.
24˻Kanjollomane˼ mundoringi ongo moloringi yemanga Parisi ye mare moloringila.#1:24 bokumunge alsena anjokondo “11. Farisi”. 25Aku Parisi yemane yundu walsiku pilkulie ningendo: “Nu ye nomi Kirasimu molola, Illainja molola, ‘Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilipe yemboma nimbe simbe ye te pe ombá.’ ou niringi yemo molola. Pe kinié nu nambemune yembo no lindilinoye?” niringi.
26Jonone enondo topondopa nimbendo: “Na sike nolindilio nalo nanga kongonomo manie. Ye te olionga koleana sukundu molemo akumu eno kanokolie ‘we yere’ konopu leko, kanoko imbi naa silimele, 27akumu na lombili akili lepa okomo yemo. ˻Yembo awilimenga kongono keri teli yembomane sike enonga awilimenga kongono keri tendengendo enonga kimbu-su ka pilke tokosu wendo lindilimele nalo˼ iye na lombili akili lepa okomomonga kimbu-su ka pilke topo su wendo lindimbo kongonomo kepe paa olandopa mele, nane manda naa tendembo. Na ye paa keri mele; yu ye paa nomi awilimu.” nirimu.
28Iulu wendo orumume Betani taono, no Jodane nekendo lemo koleana, wendo orumu. Jonone akune yembo no linderimu.
Jonone Yesusindu “Pulu Yemonga Kongi Sipisipi Walomo” Nirimu Temanemo
1:29-34
29Opalikundu ˻No Lindeli˼ Jono molorumune Yesusi ombá orumu kanopalie nirimumuni, yembomando nimbendo: “Kaname! Pulu Yemonga Kongi Sipisipi Walomo#1:29 bokumunge alsena anjokondo “44.3. pikinini sipsip”. okomo. Yu yembomanga pali ulu pulu keri teringi telemelema kulu tondolemo tondomba yemo okomo.” ˻nirimu˼. 30“Ou nane ye te nirindu kanumu andikomo ye akumundu nirindu. Ou nane nimbondo: “Yenalombili ombá ye te na naa molambo yu koronga-ou molorumu kulu yu olandopa na maniendopa.” nirindu kanumu iyemo. 31Na kepe yu naa kanorundu nalo ‘Isirele yemboma yu kanokolie piliengi lipu ora siembo.’ nimbu na ombo yemboma no lindilio.” nirimu.
32Jonone yundu ungu te pea nimbendo: “Yu no lindipu molopo kanondu kinie Mini ˻Kake Telimu˼ kera waembono mele mulu koleana maniendo omba yu molomune omba molomu kanondu. 33Nane yu kanopolie yu imbi naa pilipu ‘Yu we yere.’ konopu lelka nalo nando “Yemboma no lindi-pou.” nimbe lipe mundorumu yemone na nimbe sipelie nimbendo: “Mini ˻Kake Telimu˼ manie omba ye tenga kangi tenga ola omba molomba kanoni kinie aku yemone yemboma Mini ˻Kake Telimu˼ lindimbe yemo.” nirimu kulu pilipulie yu kanopo imbi sipulie 34enondo “Yu Pulu Yemonga Malo.” nilio.” nirimu.
I Bokumu Torumu Ye Jono Kinie#1:35-42 Temanemo Ye tenga imbimu naa nimbe para sirimumunge yembomane ‘Ibokumu torumu ye Jono yu.’ konopu lemele. Boku Jono pulu pulune gomo 449 akumunge ungu pulu te molemo. Enderu Kinie Pita Kinie Yesusi Lombili Puringi Temanemo
1:35-42
35Opalikundu ˻No Lindeli˼ Jono no Jodane kelo akune altopa angilipelie nirimumuni, yu lombili andolimenga#1:35 bokumunge alsena anjokondo “10. disaipel”. ye talo pea angilieringi. 36Kanu kinie Yesusi omba purumu kinie yuni kanopalie nimbendo: “Kanale! Pulu Yemonga Kongi Sipisipi Walomo#1:36 ungu pulumu inie yakondo 1:29. omba pukumu.” nirimu.
37Yu lombili andoliselo yuni nirimumu pilkululie Yesusi lombili puringili.#1:37 Te Pillipu, inie 1:40 aku sipe nilimo. Te naweye? Inie nondopa yando ungu pulu te kanokolie piliení.
38Yesusi topele topa elo yu lombili oringili kanopalie elondo nimbendo: “Nambolka korokombeleye?” nirimu.
Elone yundu “Rapai, nu tena pelenoye?” niringili. (Rapainge ungu pulumu ‘Ungu Mane Silimu’.)#1:38 Rapainge ungu pulumu ya kinie 20:16 kinie molopa, Mateyu 23:7-8 molemo. Akumu i-sipe mele: Yembomane ‘Eno manie, enonga ungu mane silimu molo ye te yu ola. Yu pilipe konginjeli pelemo yemo.’ ningu yunge ungume komu tendeko pilku limele ungu mane sili ye te imbi lengendo “Rapai.” niringi. Yu we imbi molo. Giriki ungune “Rapai” akumunge wale mare Kewa ungune Rapai molopa, Tisa molopa, Ye Awilimu molo Ye Nomimu molemo. NoLindeliJonondo akumu niringi mele Jono 3:26. Yesusindu niringi Jono 1:38,49, 3:2,26, 6:25. Ye Parisimene ‘Yembomane olio imbi liku ola mundundungendo “Rapai.” niengi.’ niringi ungumu Mateyu 23:7 molemo. Nalo Yesusini “Yembomane eno imbi leko ‘aku siku naa niengi.’ nieme.” nirimu ungumu Mateyu 23:8 molemo. Jono 20:16 akune “Raponai” molemo akumunge pulumu “Nanga Rapai” mele, molo “Nanga Ye Paa Awilimu”, molo “Ungu Mane Sili Paa Awilimu”. Mako 10:51 Giriki ungu telumu.
39Yuni elondo “Kanangili wale.” nirimu. Elo yu perimune puku kanokololie ipupene po killoko mele terimu kulu kanu enamonga yu pea peringi.
40Ye talo Jonone nirimumu pilkululie Yesusi lombili puringili yeselonga te Enderu, Saimono Pitanga angenu. 41Yu sumbi sipe pupe angenu Saimono koropa kanopa lendepalie yundu nimbendo: “Pulu Yemone “olio nokopa kondomba ye te lipu mundumbo.” nimbe mako torumu ye nomi Mesayamo#1:41 inie anjokondo 4:25, bokumunge alsena anjokondo “27. Mesaia”. kanopo lendemulu.” nirimu. (‘Mesaya’ akumu Juda yembomanga ungu te. Mesayamondo Giriki ungune ‘Kirasimu’ nilimele.)
42Aku nimbelie Enderuni angenu Saimono Yesusi molorumune meli purumu. Yesusini yu kanopalie nimbendo: “Nu Saimono, ‘Jono’ nili ye tenga malo. Nunge imbi te ‘Sipasi’ ningu lenge.” nirimu. (Sipasindu ‘Pita’ niringila. Juda yembomanga ungune ‘Sipasi’ ningu, Giriki ungune ‘Pita’ nilimele, aku unguselonga pulumu ‘kou mulu’.)
Yesusini Pillipu Kinie Nataniele Kinie “Na Lombili Wale.” Nirimu Temanemo
1:43-51
43Opalikundu Yesusi ‘Kolea Gallilli disiriki pambo.’ konopu lepa pumbe purumu. Pupelie Pillipu aulkena angilierimu kanopalie, “Na lombili ou.” nirimu. 44Pillipu kepe Besaida taono yemo, Enderu kinie Pitaselonga koleamo.
45Pillipu Nataniele kanopa lendepalie yuni yundu nimbendo: “Mosisini boku torumu bokumenga#1:45 bokumunge alsena anjokondo “26. lo”. ‘Ye te ombá.’ nimbe temane torumu kanu yemo kepe, Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilku yando ningu siringi yemane enonga bokumenga ‘Ye te ombá.’ ningu temane toringi kanu yemo kepe, kinié olio kanopo lendemulu. Yu Nasarete taono ye Yesusi, Josepo malo.” nirimu.
46Nalo ‘Aku kolea kelóna ye awili te manda wendo naa ombá.’ nimbe pilipelie Natanielene Pillipundu nimbendo: “Nasarete taonona ulu peanga te manda wendo ombáye?” nirimu.
Pillipuni Natanielendo nimbendo: “Ongo kanou.” nirimu.
47Kanu kinie Nataniele ombá orumu kinie Yesusini kanopalie, yundu nimbendo: “I ye okomomo paa sike Isirele yemo, yu kolo toli ungu te paa naa pelemo yemo.” nirimu.
48Natanielene Yesusindu nimbendo: “Nuni na nambeko kanoko imbi sikulie aku nikinuye?” nirimu.
Yesusini topondopa nimbendo: “Molo. Pillipuni nu ou naa walsepili nu unjo piki pulune molonu kinie nu kanopo imbi sindu.” nirimu.
49Aku nirimu kinie Natanielene tondolo mundupe nimbendo: “Rapai,#1:49 ‘Rapai’ ungu pulumu inie yakondo 1:38. nu Pulu Yemonga Malo,#1:49 14 bokumunge alsena anjokondo “32.2 Pikinini Bilong God”. olio Isirele yembomanga ye nomi kingimu#1:49 inie anjokondo 12:13, 18:33-37, 19:3,19-22. lepamo.” nirimu.
50Yesusini nimbendo: “Nane ‘Nu unjo piki pulune molonu kinie kanondu.’ nindu kanumunge nuni na ‘Pulu Yemonga Malo molemo.’ ningu pilkinuye? Kinié nane nundu nindu mele maniendopa. Pe ulu tondolo paa olandopama wendo ombá kanoni.” nirimu. 51Aku nimbelie Yesusini ungu te pea nimbendo: “Nane enondo paa sike nimbu sikirumu: Pe mulu koleana anjo yando pupe, Pulu Yemonga angelloma Manie Omba Mana Ye A Lierimu Yemo#1:51 bokumunge alsena anjokondo “32.3. Pikinini Bilong Man”. molombana olando puku maniendo ongo tenge kanonge.” nirimu.#1:51 OuPuluPulu 28 (28:12).
Currently Selected:
Jono 1: ubuK
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 1995, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.