<div class="version vid1904 iso6393kwf" data-vid="1904" data-iso6393="kwf">
 <div class="book bkGEN">
 <div class="chapter ch1" data-usfm="GEN.1">
 <div class="label">1</div><div class="s1">God saunga&#42891;inia na magalia</div><div class="p"> 1Ana etangilana, God saunga&#42891;inia &#42891;afutana na magalia ma na mamanga. 2Na magalia nia fioro&#42891;a, ma na kafo doe ka fungu fafia, ma ma&#42891;e rodo ka buta fafia. Ma na Mangona God tua ma ka &#42891;asua fafona na kafo ne&#42891;eri.#1:2 nama &#42891;oko saiana rokisilana &#42891;uri: Ana etangilana, kaida&#42891;i God tala&#42891;ae fuana saunga&#42891;inia &#42891;afutana na magalia ma na mamanga, na magalia nia fioro&#42891;a, ma na kafo doe ka fungu fafia, ma ma&#42891;e rodo ka buta fafia. Ma na Mangona God tua ma ka &#42891;asua fafona na kafo ne&#42891;eri.</div><div class="s1">Na etana asoa</div><div class="p"> 3Ma God ka fata &#42891;uri, &#8220;Madakola&#42891;anga ke dao na&#42891;a ma&#42891;i.&#8221; &#42891;Una&#42891;eri go&#42891;o na madakola&#42891;anga ka fuli na&#42891;a di&#42891;ia nama ne&#42891;e nia saea. 4Ma God ka saele&#42891;a fa&#42891;inia na madakola&#42891;anga, ma nia ka alua na&#42891;a na dangi ma na rodo kera ka tua matali. 5Ma nia ka fa&#42891;asata na madakola&#42891;anga ne&#42891;eri &#42891;ani na Asoa, ma nia ka saea na ma&#42891;erodo ne&#42891;eri &#42891;ani na Rodo. Ma na asoa ne&#42891;eri ka sui na&#42891;a. Ma na asoa ne&#42891;eri na&#42891;a ne&#42891;e na etana asoa ana na magalia.</div><div class="s1">Na ruana asoa</div><div class="p"> 6-7Ma God ka fata la&#42891;u &#42891;uri, &#8220;Alua ta kula ke teo &#42891;i safitana na kafo ne&#42891;eri &#42891;iri ke daro&#42891;ia na kafo ka teo &#42891;i lifua ma na kafo ka teo &#42891;i olofa.&#8221; Ma na kula ne&#42891;eri ka ra&#42891;e ma&#42891;i di&#42891;ia God nia oga. Na kula ne&#42891;eri nia fulia ma kafo ka daro&#42891;ia ta kafo ka teo &#42891;i lifua ma ta kula ka teo &#42891;i olofa. 8Ma nia ka fa&#42891;asata kula ne&#42891;eri &#42891;ani na mamanga. Ma na asoa ne&#42891;eri ka sui, na ruana asoa ana magalia.</div><div class="s1">Na uula asoa</div><div class="p"> 9Ma God ka fata la&#42891;u &#42891;uri, &#8220;Kafo lo&#42891;oko teo &#42891;i olofana mamanga, muke fiku ta&#42891;ifau fasi &#42891;iri kula langa langa ke ra&#42891;e ma&#42891;i,&#8221; ma na ru ne&#42891;eri ka fuli di&#42891;ia nama ba nia saea. 10Ma nia ka saea na kula langa langa ne&#42891;eri &#42891;ania Ano, ma nia ka saea na kafo ne&#42891;eri &#42891;ania na Asi. Ma God ka lisia na rao&#42891;a nia ma nia ka saele&#42891;a fa&#42891;inia.</div><div class="p"> 11Ma God ka fata la&#42891;u &#42891;uri, &#8220;Ru matamata marako to&#42891;o to&#42891;o ki ta&#42891;ifau, muke bulao ana ano ne&#42891;e. Ma na ano ka to&#42891;o nama ana ru matamata marako to&#42891;o to&#42891;o ki ta&#42891;ifau fa&#42891;inia maga ru kira ki. Ma na maga ru ne&#42891;eri ki ke alu la&#42891;u na ru ne&#42891;e kira leka fa&#42891;asia.&#8221; Ma ru ne&#42891;eri ki ka fuli nama di&#42891;ia ne&#42891;e nia saea. 12Na ru matamata marako &#42891;oro ki ne&#42891;e ta&#42891;e ma&#42891;i ma ka bulao ma&#42891;i na ano ne&#42891;e, ma na maga ru kira ki ka alu la&#42891;u na ru ne&#42891;e kira leka fa&#42891;asia. Ma God ka lisia na rao&#42891;a nia ma nia ka saele&#42891;a fa&#42891;inia. 13&#42891;Iu na asoa ne&#42891;eri ka sui na&#42891;a, na uula asoa ana magalia ne&#42891;eri&#42891;a.</div><div class="s1">Na faina asoa</div><div class="p"> 14Ma God ka fata la&#42891;u &#42891;uri, &#8220;Madakola&#42891;anga ki muke ra&#42891;e ma&#42891;i &#42891;i lofana mamanga &#42891;iri muke daro&#42891;ia na dangi ma na rodo. Na ru ne&#42891;e ki fuana fa&#42891;ata&#42891;ilana asoa ki, ma fa&#42891;i ngali ki, ma na kaida&#42891;i ki.#1:14 nama kaida&#42891;i ana fanga&#42891;a ki 15Na ru ne&#42891;e ki ke ba&#42891;a teo &#42891;i lifua saena na mamanga ma kike rara ma&#42891;i &#42891;i ano fasi &#42891;iri ka to&#42891;o ana madakola&#42891;anga.&#8221; Ma na madakola&#42891;anga ne&#42891;eri ki ke fuli nama di&#42891;ia nia saea na&#42891;a. 16Nia ka saunga&#42891;inia mada&#42891;afi ka sina ngasingasi&#42891;a fasi &#42891;iri ka sina ana asoa ki. Ma nia ka saunga&#42891;inia na madamo ne&#42891;e nia noa&#42891;a kasi sina ngasingasi&#42891;a di&#42891;ia na mada&#42891;afi, fasi &#42891;iri ke sina ana rodo. Ma nia ka saunga&#42891;inia la&#42891;u go&#42891;o na bulubulu ki. 17&#42891;Iu God aluda kira ka tua saena na mamanga ma kira ka rara ma&#42891;i &#42891;i ano fasi &#42891;iri ke to&#42891;o ana madakola&#42891;anga. 18&#42891;Iu na mada&#42891;afi ina&#42891;u ana sina&#42891;a ana na asoa, ma na madamo ka ina&#42891;u ana sina&#42891;a ana rodo. Ma kera ka to&#42891;olanga&#42891;inia dangi ka matali fa&#42891;asia na rodo. Ma God ka lisia na rao&#42891;a nia ma nia ka saele&#42891;a fa&#42891;inia. 19&#42891;Iu ma asoa ne&#42891;eri ka sui, ma na faina asoa ana magalia ne&#42891;eri&#42891;a.</div><div class="s1">Na limana asoa</div><div class="p"> 20Ma God ka fata la&#42891;u &#42891;uri, &#8220;Na i&#42891;a matamata to&#42891;oto&#42891;o ki, muke tua saena asi ma muka fa&#42891;afungua. Ma na fa&#42891;i no&#42891;o matamata to&#42891;oto&#42891;o, muke tua muka lofo kwailiu saena na mamanga.&#8221; 21Nia ka saunga&#42891;inia i&#42891;a doe ki saena asi, ma gwa&#42891;i i&#42891;a matamata to&#42891;oto&#42891;o ki logo ne&#42891;e kira fa&#42891;afungua na asi. Ma nia ka saunga&#42891;inia na fa&#42891;i no&#42891;o matamata to&#42891;oto&#42891;o ki. Ma God ka lisia na rao&#42891;a nia ma nia ka saele&#42891;a fa&#42891;inia. 22Ma nia ka fa&#42891;ale&#42891;ada ma ka fata &#42891;uri ada, &#8220;Na gwa&#42891;i i&#42891;a ki, nia le&#42891;a fuamu&#42891;a muke alu ngela &#42891;oro &#42891;amu&#42891;a fasi &#42891;iri kamu ke fa&#42891;afungua asi ne&#42891;e. Ma na fa&#42891;i no&#42891;o ki logo, nia le&#42891;a fuamu&#42891;a muke to&#42891;o ana ngela &#42891;oro ki, fasi &#42891;iri muke ba&#42891;a &#42891;oro la&#42891;u.&#8221; 23&#42891;Iu ma asoa ne&#42891;eri ka sui, nia&#42891;a na limana asoa ana magalia.</div><div class="s1">Na onona asoa</div><div class="p"> 24Ma God ka fata la&#42891;u &#42891;uri, &#8220;Na ru mauri ki, kamu ke tua saena ano ne&#42891;e. Nia ke to&#42891;o nama ana ru &#42891;ae&#42891;aela ki &#42891;i fanoa, ma na ru &#42891;ae&#42891;aela doe ki ma na ru &#42891;ae&#42891;aela ti&#42891;iti&#42891;i ki saena masu&#42891;ua.&#8221; Ma na ru ne&#42891;eri ki ka ta&#42891;e ma&#42891;i ka di&#42891;ia nama ne&#42891;e nia saea. 25Nia ka saunga&#42891;inia ru matamata ki ne&#42891;e kira to&#42891;o ana mauri&#42891;a ne&#42891;e kira tua saena ano ne&#42891;e. Nia ka saunga&#42891;inia ru &#42891;ae&#42891;aela &#42891;i fanoa ki, ma na ru &#42891;ae&#42891;aela doe ki ma na ru &#42891;ae&#42891;aela ti&#42891;iti&#42891;i ki saena masu&#42891;ua. Ma God ka lisia na rao&#42891;a nia ma nia ka saele&#42891;a fa&#42891;inia.</div><div class="p"> 26Ma God ka fata la&#42891;u &#42891;uri, &#8220;Nia le&#42891;a fuana kuke saunga&#42891;inia ngwae ki fasi &#42891;iri kira ka di&#42891;ia logo kulu&#42891;a, ma kira usulia kulu&#42891;a ta&#42891;ifau na&#42891;a. Kira ke ba&#42891;a gwaunga&#42891;i fafia na i&#42891;a ki, fa&#42891;inia fa&#42891;i no&#42891;o ki, ma na ru &#42891;ae&#42891;aela &#42891;i fanoa ki, ma ma na ru &#42891;ae&#42891;aela doe ki ma na ru &#42891;ae&#42891;aela ti&#42891;iti&#42891;i ki saena masu&#42891;ua.&#8221;#1:26 Ana kaida&#42891;i ne&#42891;e God saunga&#42891;inia na ngwae, nia saunga&#42891;inia fuana ngalilana na falafala nia ki talana. 27&#42891;Una&#42891;eri God ka saunga&#42891;inia na ngwae ki fasi &#42891;iri kira ka di&#42891;ia logo nia&#42891;a, ma kira usulia nia&#42891;a ta&#42891;ifau na&#42891;a. God nia saunga&#42891;inia ngwae ki &#42891;ania ngwangwane ma na kini.</div><div class="p"> 28Ma God ka fa&#42891;ale&#42891;adaro&#42891;o ma ka fata &#42891;uri fuadaro&#42891;o, &#8220;Nia le&#42891;a fuana koro&#42891;o ke to&#42891;o ana ngela &#42891;oro ki &#42891;iri kike ba&#42891;a tua ana kula ki ta&#42891;ifau saena magalia. Ma moke &#42891;a&#42891;ana fafia ru ki ta&#42891;ifau saena magalia. Nau ku alu koro&#42891;o ke gwaunga&#42891;i fafia na i&#42891;a ki, fa&#42891;inia na fa&#42891;i no&#42891;o ki, ma ru ki ta&#42891;ifau ne&#42891;e kira mauri ma kika tua saena na magalia ne&#42891;e.&#8221;</div><div class="p"> 29Sui God ka fata la&#42891;u &#42891;uri, &#8220;Rongoa basi, ru matamata marako to&#42891;o to&#42891;o ki ta&#42891;ifau fa&#42891;inia maga ru kira ki ma na fua&#42891;i ru kira ki, nau ku aluda ta&#42891;ifau na&#42891;a fuamuro&#42891;o. Na ru ne&#42891;eri ki, kike kwatea fanga fuamuro&#42891;o. 30Bore ma nau ku alua ru matamata marako to&#42891;o to&#42891;o ki ta&#42891;ifau ni&#42891;i fanga fuana na ru mauri ki ta&#42891;ifau saena ano ne&#42891;e: na ru &#42891;ae&#42891;ae ki, na fa&#42891;i no&#42891;o ki, ma na ru &#42891;ae&#42891;aela ti&#42891;iti&#42891;i ki saena masu&#42891;ua.&#8221; &#42891;Iu na ru ne&#42891;eri ki fuli ka di&#42891;ia nama ba nia saea. 31Ma God ka lisia na rao&#42891;a nia ki ta&#42891;ifau ma nia ka saele&#42891;a liu fa&#42891;inia. Na onona asoa ana magalia na&#42891;a ne&#42891;eri&#42891;a.</div>
 </div>
 </div>
</div>

Ana etangilana, God saungaꞋinia Ꞌafutana na magalia ma na mamanga. Na magalia nia fioroꞋa, ma na kafo doe ka fungu fafia, ma maꞋe rodo ka buta fafia. Ma na Mangona God tua ma ka Ꞌasua fafona na kafo neꞋeri.

Ma God ka fata Ꞌuri, “MadakolaꞋanga ke dao naꞋa maꞋi.” ꞋUnaꞋeri goꞋo na madakolaꞋanga ka fuli naꞋa diꞋia nama neꞋe nia saea. Ma God ka saeleꞋa faꞋinia na madakolaꞋanga, ma nia ka alua naꞋa na dangi ma na rodo kera ka tua matali. Ma nia ka faꞋasata na madakolaꞋanga neꞋeri Ꞌani na Asoa, ma nia ka saea na maꞋerodo neꞋeri Ꞌani na Rodo. Ma na asoa neꞋeri ka sui naꞋa. Ma na asoa neꞋeri naꞋa neꞋe na etana asoa ana na magalia.

Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Alua ta kula ke teo Ꞌi safitana na kafo neꞋeri Ꞌiri ke daroꞋia na kafo ka teo Ꞌi lifua ma na kafo ka teo Ꞌi olofa.” Ma na kula neꞋeri ka raꞋe maꞋi diꞋia God nia oga. Na kula neꞋeri nia fulia ma kafo ka daroꞋia ta kafo ka teo Ꞌi lifua ma ta kula ka teo Ꞌi olofa. Ma nia ka faꞋasata kula neꞋeri Ꞌani na mamanga. Ma na asoa neꞋeri ka sui, na ruana asoa ana magalia.

Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Kafo loꞋoko teo Ꞌi olofana mamanga, muke fiku taꞋifau fasi Ꞌiri kula langa langa ke raꞋe maꞋi,” ma na ru neꞋeri ka fuli diꞋia nama ba nia saea. Ma nia ka saea na kula langa langa neꞋeri Ꞌania Ano, ma nia ka saea na kafo neꞋeri Ꞌania na Asi. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia.
Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Ru matamata marako toꞋo toꞋo ki taꞋifau, muke bulao ana ano neꞋe. Ma na ano ka toꞋo nama ana ru matamata marako toꞋo toꞋo ki taꞋifau faꞋinia maga ru kira ki. Ma na maga ru neꞋeri ki ke alu laꞋu na ru neꞋe kira leka faꞋasia.” Ma ru neꞋeri ki ka fuli nama diꞋia neꞋe nia saea. Na ru matamata marako Ꞌoro ki neꞋe taꞋe maꞋi ma ka bulao maꞋi na ano neꞋe, ma na maga ru kira ki ka alu laꞋu na ru neꞋe kira leka faꞋasia. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia. ꞋIu na asoa neꞋeri ka sui naꞋa, na uula asoa ana magalia neꞋeriꞋa.

Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “MadakolaꞋanga ki muke raꞋe maꞋi Ꞌi lofana mamanga Ꞌiri muke daroꞋia na dangi ma na rodo. Na ru neꞋe ki fuana faꞋataꞋilana asoa ki, ma faꞋi ngali ki, ma na kaidaꞋi ki. Na ru neꞋe ki ke baꞋa teo Ꞌi lifua saena na mamanga ma kike rara maꞋi Ꞌi ano fasi Ꞌiri ka toꞋo ana madakolaꞋanga.” Ma na madakolaꞋanga neꞋeri ki ke fuli nama diꞋia nia saea naꞋa. Nia ka saungaꞋinia madaꞋafi ka sina ngasingasiꞋa fasi Ꞌiri ka sina ana asoa ki. Ma nia ka saungaꞋinia na madamo neꞋe nia noaꞋa kasi sina ngasingasiꞋa diꞋia na madaꞋafi, fasi Ꞌiri ke sina ana rodo. Ma nia ka saungaꞋinia laꞋu goꞋo na bulubulu ki. ꞋIu God aluda kira ka tua saena na mamanga ma kira ka rara maꞋi Ꞌi ano fasi Ꞌiri ke toꞋo ana madakolaꞋanga. ꞋIu na madaꞋafi inaꞋu ana sinaꞋa ana na asoa, ma na madamo ka inaꞋu ana sinaꞋa ana rodo. Ma kera ka toꞋolangaꞋinia dangi ka matali faꞋasia na rodo. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia. ꞋIu ma asoa neꞋeri ka sui, ma na faina asoa ana magalia neꞋeriꞋa.

Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Na iꞋa matamata toꞋotoꞋo ki, muke tua saena asi ma muka faꞋafungua. Ma na faꞋi noꞋo matamata toꞋotoꞋo, muke tua muka lofo kwailiu saena na mamanga.” Nia ka saungaꞋinia iꞋa doe ki saena asi, ma gwaꞋi iꞋa matamata toꞋotoꞋo ki logo neꞋe kira faꞋafungua na asi. Ma nia ka saungaꞋinia na faꞋi noꞋo matamata toꞋotoꞋo ki. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia. Ma nia ka faꞋaleꞋada ma ka fata Ꞌuri ada, “Na gwaꞋi iꞋa ki, nia leꞋa fuamuꞋa muke alu ngela Ꞌoro ꞋamuꞋa fasi Ꞌiri kamu ke faꞋafungua asi neꞋe. Ma na faꞋi noꞋo ki logo, nia leꞋa fuamuꞋa muke toꞋo ana ngela Ꞌoro ki, fasi Ꞌiri muke baꞋa Ꞌoro laꞋu.” ꞋIu ma asoa neꞋeri ka sui, niaꞋa na limana asoa ana magalia.

Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Na ru mauri ki, kamu ke tua saena ano neꞋe. Nia ke toꞋo nama ana ru ꞋaeꞋaela ki Ꞌi fanoa, ma na ru ꞋaeꞋaela doe ki ma na ru ꞋaeꞋaela tiꞋitiꞋi ki saena masuꞋua.” Ma na ru neꞋeri ki ka taꞋe maꞋi ka diꞋia nama neꞋe nia saea. Nia ka saungaꞋinia ru matamata ki neꞋe kira toꞋo ana mauriꞋa neꞋe kira tua saena ano neꞋe. Nia ka saungaꞋinia ru ꞋaeꞋaela Ꞌi fanoa ki, ma na ru ꞋaeꞋaela doe ki ma na ru ꞋaeꞋaela tiꞋitiꞋi ki saena masuꞋua. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ma nia ka saeleꞋa faꞋinia.
Ma God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Nia leꞋa fuana kuke saungaꞋinia ngwae ki fasi Ꞌiri kira ka diꞋia logo kuluꞋa, ma kira usulia kuluꞋa taꞋifau naꞋa. Kira ke baꞋa gwaungaꞋi fafia na iꞋa ki, faꞋinia faꞋi noꞋo ki, ma na ru ꞋaeꞋaela Ꞌi fanoa ki, ma ma na ru ꞋaeꞋaela doe ki ma na ru ꞋaeꞋaela tiꞋitiꞋi ki saena masuꞋua.” ꞋUnaꞋeri God ka saungaꞋinia na ngwae ki fasi Ꞌiri kira ka diꞋia logo niaꞋa, ma kira usulia niaꞋa taꞋifau naꞋa. God nia saungaꞋinia ngwae ki Ꞌania ngwangwane ma na kini.
Ma God ka faꞋaleꞋadaroꞋo ma ka fata Ꞌuri fuadaroꞋo, “Nia leꞋa fuana koroꞋo ke toꞋo ana ngela Ꞌoro ki Ꞌiri kike baꞋa tua ana kula ki taꞋifau saena magalia. Ma moke ꞋaꞋana fafia ru ki taꞋifau saena magalia. Nau ku alu koroꞋo ke gwaungaꞋi fafia na iꞋa ki, faꞋinia na faꞋi noꞋo ki, ma ru ki taꞋifau neꞋe kira mauri ma kika tua saena na magalia neꞋe.”
Sui God ka fata laꞋu Ꞌuri, “Rongoa basi, ru matamata marako toꞋo toꞋo ki taꞋifau faꞋinia maga ru kira ki ma na fuaꞋi ru kira ki, nau ku aluda taꞋifau naꞋa fuamuroꞋo. Na ru neꞋeri ki, kike kwatea fanga fuamuroꞋo. Bore ma nau ku alua ru matamata marako toꞋo toꞋo ki taꞋifau niꞋi fanga fuana na ru mauri ki taꞋifau saena ano neꞋe: na ru ꞋaeꞋae ki, na faꞋi noꞋo ki, ma na ru ꞋaeꞋaela tiꞋitiꞋi ki saena masuꞋua.” ꞋIu na ru neꞋeri ki fuli ka diꞋia nama ba nia saea. Ma God ka lisia na raoꞋa nia ki taꞋifau ma nia ka saeleꞋa liu faꞋinia. Na onona asoa ana magalia naꞋa neꞋeriꞋa.

Makinig sa Jenesis 1