ATTI TAL-APPOSTLI 7
7
Kapitlu 7
Id-difiża ta’ Stiefnu
1Imbagħad il-qassis il-kbir qallu: “Minnu dan?” 2Stiefnu wieġeb: “ L-aħwa u missirijieti, isimgħuni. Alla tal-glorja deher lil Abraham missierna, meta dan kien fil-Mesopotamja qabel ma mar joqgħod Ħaran,#Ġen 11,31—12,1; S 29,3; Atti 22,1. 3u qallu, ‘Oħroġ minn artek u minn fost niesek u mur fl-art li se nurik jien.’#Ġen 12,1. 4Imbagħad ħareġ mill-art tal-Kaldin u mar joqgħod f’Ħaran. Minn hemm, wara li miet missieru, Alla ġiebu f’din l-art li fiha issa qed toqogħdu intom.#Ġen 11,12-31; Ġen 12,7; 13,15; 15,18. 5Hu ma tah xejn minnha għalih, anqas daqs sieq, imma wiegħdu li jagħtihielu biex tkun tiegħu, u ta’ nislu warajh, għalkemm kien għad ma kellu ebda iben.#Ġen 16,1; 17,8; 24,7; Dt 2,5. 6Alla qallu hekk għax nislu kellu jmur jgħix f’art barranija, li fiha kellhom ikunu mjassra u maħqura għal erba’ mitt sena.#Ġen 15,13-14. 7Iżda Alla qallu, ‘Imma jien nagħmel ħaqq mill-poplu li jagħmilhom ilsiera tiegħu; imbagħad huma joħorġu u jagħtuni qima f’dan il-post.’#Eż 3,12. 8U għamel miegħu wkoll il-patt taċ-ċirkonċiżjoni. Hekk Abraham nissel lil Iżakk, u fit-tmien jum wara t-twelid għamillu ċ-ċirkonċiżjoni; l-istess għamel Iżakk lil Ġakobb, u Ġakobb lit-tnax-il patrijarka.#Ġen 17,10-14; 21,4.
9“Il-patrijarki ġiethom l-għira għal Ġużeppi, u bigħuh bi lsir għall-Eġittu. Imma Alla kien miegħu;#Ġen 37,11; 39,2-3. 10ħelsu mit-taħbit kollu tiegħu u mlieh bl-għerf quddiem il-Fargħun, is-sultan tal-Eġittu, u għamel li dan jieħu tant grazzja miegħu li għamlu gvernatur fuq l-Eġittu u fuq daru kollha.#Ġen 41,37-44; S 105,21. 11Imbagħad waqa’ l-ġuħ fuq l-art kollha tal-Eġittu u ta’ Kangħan li ġieb miegħu tbatija kbira, u missirijietna ma sabux x’jieklu.#Ġen 41,54; 42,5. 12Meta Ġakobb sama’ li kien hemm il-qamħ fl-Eġittu, bagħat hemm lil missirijietna, u marru għall-ewwel darba;#Ġen 42,1-2. 13fit-tieni darba Ġużeppi għarraf lil ħutu min kien, u l-Fargħun sar jaf lil nies Ġużeppi.#Ġen 45,3-4. 14Imbagħad Ġużeppi bagħat iġib lil Ġakobb missieru u lil qrabatu kollha, li kienu b’kollox ħamsa u sebgħin ruħ.#Ġen 45,9-11; Dt 10,22. 15Hekk Ġakobb niżel l-Eġittu, fejn miet, hu u missirijietna.#Ġen 46,5-6; 49,33; Eż 1,6. 16L-iġsma tagħhom ħaduhom Sikem u difnuhom fil-qabar li Abraham kien xtara mingħand ulied Ħamor f’Sikem u ħallashom bi flus tal-fidda.#Ġen 23,2-20; 33,19; 49,29-30; 50,7-13; Ġoż 24,32.
17“Meta kien qiegħed joqrob iż-żmien biex isseħħ il-wegħda li Alla kien għamel lil Abraham, il-poplu żdied u kiber fl-Eġittu,#Eż 1,7-8. 18sakemm laħaq fl-Eġittu sultan ieħor, li ma kienx jaf b’Ġużeppi. 19Dan mexa bil-ħażen ta’ moħħu mal-ġens tagħna u ħaqar lil missirijietna, u sa ġegħelhom jarmu t-trabi tagħhom biex ma jgħixux aktar.#Eż 1,10-11.22. 20F’dak iż-żmien twieled Mosè, tarbija sabiħa ħafna, u għal tliet xhur rabbewh f’dar missieru.#Eż 2,2; Lhud 11,23. 21Meta mbagħad kien mitluq barra mid-dar, ħaditu bint il-Fargħun u rabbietu bħal binha.#Eż 2,3-10. 22U Mosè trawwem fl-għerf kollu tal-Eġizzjani u sar qawwi fi kliemu u għemilu.
23“Imbagħad, meta kellu erbgħin sena, ġieħ il-ħsieb li jżur lil ħutu, ulied Iżrael.#Eż 2,11-12. 24Hemm ra raġel Eġizzjan jaħqar lil wieħed minnhom u qabeż għalih billi tħallas minn dak li kien qiegħed jaħqru, u qatlu. 25Mosè ħaseb li ħutu fehmu li Alla kien se jeħlishom permezz tiegħu; iżda huma ma kienu fehmu xejn. 26L-għada raġa’ mar quddiemhom, u ra tnejn minnhom jiġġieldu, u, biex jagħmilhom paċi, qalilhom, ‘Irġiel, intom aħwa; għaliex tagħmlu l-ħsara lil xulxin?’#Eż 2,13-14. 27Imma dak li kien qiegħed jaħqar lil sieħbu warrbu u qallu, ‘Min għamlek kap u mħallef fuqna?#Lq 12,14. 28Jaqaw trid toqtolni bħalma lbieraħ qtilt lil dak l-Eġizzjan? 29Malli sama’ dan il-kliem Mosè ħarab u mar jgħix bħala barrani fl-art ta’ Midjan, fejn kellu żewġt itfal.#Eż 2,15-22; 18,3-4.
30“Meta kienu għaddew erbgħin sena, kif darba kien fid-deżert tal-muntanja Sinaj, deherlu anġlu f’ħuġġieġa nar qalb l-għollieq.#Eż 3,2-3. 31Mosè stagħġeb b’din id-dehra li kellu; imma kif resaq fil-qrib biex jara sewwa, sama’ leħen il-Mulej jgħidlu,#Eż 3,4-10. 32‘Jiena Alla ta’ missirijietek, Alla ta’ Abraham, ta’ Iżakk u ta’ Ġakobb.’ Mosè triegħed bil-biża’ u ma ssugrax iħares. 33Qallu mbagħad il-Mulej, ‘Neħħi l-qorq minn saqajk, għax il-post fejn qiegħed int hu art qaddisa. 34Jien stess rajt b’għajnejja t-tbatija tal-poplu tiegħi fl-Eġittu, u smajt l-ilfiq tagħhom; għalhekk ġejt biex neħlishom. Ejja, mela, ħa nibagħtek lejn l-Eġittu.’ 35Dan hu l-istess Mosè li huma kienu ċaħdu meta qalulu, ‘Min għamlek kap u mħallef?’ Lilu Alla bagħat bħala kap u feddej meta deherlu permezz tal-anġlu li kien deherlu fl-għollieq.#Eż 2,14; 3,2. 36Kien hu li ħariġhom ’il barra b’mirakli u sinjali li għamel fl-art tal-Eġittu, fil-Baħar l-Aħmar u fid-deżert għal erbgħin sena.#Eż 7,3; 14,21; Num 14,33. 37Dan hu Mosè li qal lil ulied Iżrael, ‘Alla għad iqajmilkom profeta bħali minn fost ħutkom.’#Dt 18,15; Atti 3,22. 38Dan hu li kien mal-ġemgħa fid-deżert, mal-anġlu li kien kellmu fuq il-muntanja Sinaj, u ma’ missirijietna; hu, li rċieva kliem il-ħajja biex tah lilna.#Eż 19,1-6; 20,1-6; Dt 5,4-22; 9,10; Atti 7,53. 39Imma missirijietna ma ridux jisimgħu minnu, anzi warrbuh, u b’qalbhom reġgħu daru lejn l-Eġittu#Num 14,3. 40meta qalu lil Aron, ‘Agħmlilna allat, biex jimxu huma quddiemna, għax aħna ma nafux x’sar minnu dan Mosè li ħariġna mill-art tal-Eġittu!’#Eż 32,1-23. 41Dak inhar għamlu għoġol u offrew sagrifiċċju lill-idolu; u ferħu b’dak li kienu għamlu b’idejhom.#Eż 32,4-6. 42Għalhekk Alla tbiegħed minnhom u rħielhom jaduraw lill-kwiekeb tas-sema, kif hemm miktub fi ktieb il-profeti,
‘Qatt offrejtuli vittmi u sagrifiċċji
f’dawn l-erbgħin sena fid-deżert, dar Iżrael? #
Atti 8,2; 19,13. #Għam 5,25-27.
43 Intom erfajtu t-tinda ta’ Molok
u l-kewkba ta’ Refan, alla tagħkom,
ix-xbihat li intom għamiltu biex tqimuhom.
U jien neżiljakom ’l hemm minn Babilonja.’
44“It-tinda tax-Xhieda kienet hemm fid-deżert ma’ missirijietna, it-tinda li Alla kien ordna lil Mosè u qallu biex jagħmilha fuq il-mudell li kien urieh.#Eż 25,9.40; 27,21; Num 1,50. 45Missirijietna, li rċevewha mingħand ta’ qabilhom, daħħluha magħhom, huma u Ġożwè, meta ħadu taħt idejhom l-art tal-ġnus li Alla keċċa ’l barra minn quddiemhom. Hemm baqgħet sa żmien David.#Ġoż 3,14-17; 18,1; 23,9; 24,18. #2 Sam 7,2-16; 1 Slat 8,17-18; 1 Kron 17,1-14; 2 Kron 6,7-8; S 132,1-5. 46David, li sab grazzja quddiem Alla, talab li jkun jista’ jsib fejn jibni dar għal Alla ta’ Ġakobb. 47Imma kien Salamun li bnihielu d-dar.#1 Slat 6,1-14; 8,19-20; 2 Kron 3,1; 5,1; 6,2-10. 48Madankollu Alla l-Għoli ma jgħammarx fi djar maħduma bl-idejn, kif jgħid il-profeta,
49 ‘Is-sema hu t-tron tiegħi,
u l-art il-mirfes għal riġlejja.
X’dar tistgħu tibnuli, jgħid il-Mulej,
jew fejn hu l-post tal-mistrieħ tiegħi? #
Is 66,1-2.
50 Mhux b’idejja sar dan kollu?’
51“Ja nies ta’ ras iebsa, intom għalaqtu qalbkom u saddejtu widnejkom#7,51: Għalaqtu qalbkom u saddejtu widnejkom: litteralment: intom nies ta’ qalb u widnejn mhux ċirkonċiżi., u dejjem waqaftulu lill-Ispirtu s-Santu. Kif għamlu missirijietkom, qegħdin tagħmlu intom ukoll.#Eż 32,9; 33,3-5; Lev 26,41; Is 63,10; Ġer 9,25. 52Lil min mill-profeti ma ppersegwitawx missirijietkom? Huma qatlu lil dawk li ħabbru minn qabel il-miġja ta’ dak il-Ġust li issa intom stess ittradejtuh u qtiltuh,#2 Kron 36,16; Mt 23,31. 53intom, li rċevejtu l-Liġi minn idejn l-anġli#7,53: Minn idejn l-anġli: skont it-tradizzjoni Lhudija fi żmien Ġesù, il-Liġi ta’ Mosè kienet irrivelata u mxandra mill-anġli; ara Gal 3,19; Lhud 2,2., u ma ħaristuhiex.”#Atti 7,38; Gal 3,19; Lhud 2,2.
Stiefnu mħaġġar
54Meta semgħu dan, ħassew kliemu jinfdilhom qalbhom u bdew jgħażżu snienhom kontra tiegħu.#Ġob 16,9; S 35,16; 37,12; 112,10; Atti 5,33. 55Imma hu, mimli bl-Ispirtu s-Santu u b’għajnejh fis-sema, ra l-glorja ta’ Alla u lil Ġesù qiegħed fuq il-lemin ta’ Alla.#Mt 22,44; 26,64; Mk 12,36; 14,62; 16,19; Lq 20,42; 22,69; Atti 2,34; 4,8; 6,3-5; 9,17; 11,24; 13,9; Rum 8,34; Ef 1,20; Kol 3,1; Lhud 1,3-13; 8,1; 10,12; 12,2; 1 Pt 3,22. 56U qal: “Ara, qiegħed nara s-sema miftuħ u lil Bin il-bniedem fil-lemin ta’ Alla.”#Mt 3,16; Lq 3,21; Ġw 1,51; Atti 10,11; Apk 19,11. 57U huma nfexxew jgħajtu kemm jifilħu u jsoddu widnejhom. Imbagħad intefgħu fuqu lkoll f’daqqa, 58kaxkruh ’il barra mill-belt u qabdu jħaġġruh. Ix-xhieda qiegħdu ħwejjiġhom f’riġlejn żagħżugħ jismu Sawl.#Atti 22,20. 59Lil Stiefnu qabdu jħaġġruh huwa u jitlob u jgħid: “Mulej Ġesù, ilqa’ r-ruħ tiegħi.”#S 31,6; Lq 23,46. 60Imbagħad niżel għarkubbtejh u għajjat b’leħen għoli: “Mulej, tgħoddhulhomx dan id-dnub.” U kif qal hekk, miet.#Mt 27,46-50; Mk 15,34; Lq 23,34-46.
Currently Selected:
ATTI TAL-APPOSTLI 7: MB20
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Maltese DC Bible © Malta Bible Society, 2020.