Аман өһө Аан тыл
Аан тыл
Күндү ааҕааччы!
Эн бүгүн олоххор аан маҥнай Соломуон аман өһүн, Библия Эргэ Кэс Тылын кинигэтин, сахалыы тылбааһын тутан олороҕун. Бу бар дьону айыы санааланарга, уһуну-киэҥи толкуйдуурга, үтүөнү-мөкүнү өйдүүргэ үөрэтэр үүттээх-ааннаах сүбэ-ама, бэргэн тыл-өс хомуурунньуга. Киһи былыр-былыргыттан дьону дьоһуннаах олоххо, дириҥ муудараска уһуйар үөрэҕи олус сэргээн ааҕара, истэрэ.
Библия бу Аман өһүн кинигэтигэр киирбит үтүө сүбэлэри, бэргэн этиилэри үксүн улуу бороруок Давид уола, муударай өйүнэн аар-саарга аатырбыт Соломуон ыраахтааҕы суруйбута биллэр. Кини биһиги эрабыт иннинээҕи X-с үйэҕэ Израиль судаарыстыбатыгар олорон ааспыта. Библияҕа кэпсэнэринэн, биирдэ Айыы Тойон бэриниилээх киһититтэн Соломуонтан Мин эйиэхэ тугу бэлэхтиэхпин баҕараҕыный диэн ыйыппытыгар, ыраахтааҕы норуоппун сөптөөх суолунан сирдиирбэр миэхэ үтүөнү-мөкүнү араарар муударай өйү биэр диэн көрдөспүт. Соломуон баайы-дуолу, атын тугу да көрдөөбөтөҕүн, ол оннугар муударай өйдөөх буолуон баҕарбытын иһин Таҥара киниэхэ ханна да суох мындыр өйү, ырааҕы өтө көрөр ураты күүстээх дьоҕуру уонна дириҥ муудараһы бэлэхтээбит.
Онон, күндү ааҕааччы, эн хайыы-үйэ өйдөөбүтүҥ курдук, Соломуон аман өһүн кинигэтигэр киһи күннээҕи олоҕор-дьаһаҕар улахан туһалаах сүбэ-соргу хомуллан киирбит. Маны барытын дириҥник ылынар туһугар, эн биир чахчыны – Айыы Таҥараҕа ытыктабыл билии-көрүү, муударас төрдө буоларын – бигэтик билиэхтээххин. Аман өһү ис сүрэҕиттэн өйдөөн, ону күннээҕи олоҕор таба туһанар киһи бар дьоҥҥо дьолу тосхойор эркээйилээх көнө суолга бигэтик үктэнэр. Манна бааллар дьиэ кэргэҥҥэ, оҕону иитиигэ, үлэҕэ-хамнаска, уопсастыба олоҕор, баайга-дуолга сыһыаннаах үтүөкэн сүбэлэр. Муударас үөрэҕэр этиллэринэн, киһи Айыы Таҥаратын кэһиллибэт кэс тылын тутуһар эрэ буоллаҕына, Таҥараны уонна дьону-сэргэни кытта дьиҥ сөптөөх сыһыаҥҥа киирэр, олоҕун-дьаһаҕын толору сааһыланар кыахтанар.
Соломуон аман өһө – баай аллитерациялаах, ардыгар хоһооннуу тэҥ тэтимнээх, параллелизм ньыматын кыайа-хото туттубут поэзия кинигэтэ. Дириҥ суолтата сүгэ-балта тылынан лоп бааччы бэриллэр буолан, бу кинигэ кимиэхэ баҕарар кэбэҕэстик өйдөнөр. Биһиги сахалыы тылбааспыт эмиэ Аман өс былыргы еврейдии суруллубут ис хоһоонун толору биэрэргэ, тас киэбин эмиэ төһө кыалларынан тутуһарга дьулуһар. Онон күндү ааҕааччыларбыт бу кинигэҕэ суруллубуту барытын дьэҥкэтик өйдүөхтэрэ, ыарырҕаппакка кудуччу ааҕыахтара диэн эрэнэ саныыбыт.
Аан дойду үгүс омугун тылыгар тылбаастаммыт Соломуон аман өһө сахалыы аан маҥнай тахсар. Былыргы еврей тылынан суруллубут тиэкис өйдүүргэ уустук тылларын, этиилэрин хос быһаарыыта кинигэ сирэйин алын өттүгэр киллэрилиннэ.
Соломуон аман өһө, тиэмэтинэн араардахха, хас да чаастан турар:
1. Аан тыла (1–1:7)
2. Муударас үөрэҕэ (1:8–9:18)
3. Соломуон ыраахтааҕы муударай этиилэрэ (10:1–22:16)
4. Дириҥ өйдөөхтөр үөрэтэн-такайан эппит отут сүбэлэрэ (22:17–24:34)
5. Соломуон ох тылларын хомуурунньуга (Езекия ыраахтааҕы суруксуттара муспуттар) (25:1–29:27)
6. Агур муударай этиилэрэ (30:1–33)
7. Лемуил ыраахтааҕы муударай этиилэрэ (31:1–31)
Биһиги, Библия тылбааһын Институтун үлэһиттэрэ, эһиги саха дьоно Соломуон аман өһүн төрөөбүт тылгытынан ааҕар кыахтаммыккытыттан ис сүрэхпититтэн үөрэбит. Онон муударай өйдөөх улуу Соломуону сахалыы саҥардыбыт тылбаасчыкка, онуоха көмөлөспүт учуонайдарга, редакторга уонна бу кинигэни таҥан оҥорбут атын да үтүө дьоҥҥо истиҥ махталбытын тиэрдэбит.
Библия тылбааһын Института, Москва
Күндү бырааттарым уонна балыстарым!
Эһиги биһиэхэ бука барыбытыгар олус күүтүүлээх, сыаната биллибэт күндү кинигэни арыйан олороҕут. «Соломуон аман өһө» итэҕэл ытык суруйуута эрэ буолбатах, ону таһынан өссө тыһыынчанан сыллар тухары суолтатын сүтэрбэтэх кыһыл көмүс кылаат, олох оскуолатын үөрэҕэ. Бу Саха сиринээҕи епархия уонна Москватааҕы Библия тылбааһын Института бииргэ үлэлээбиттэрин түмүгэр күн сирин көрбүт, киһи дууһатыгар муҥура суох туһалаах уус-уран айымньы, барыбытын олус үөрдэр, сөхтөрөр эрэ.
Оҕо төрөппүттэриниин сыһыана, киһилии сиэр-майгы, эппиэтинэс, баайы-дуолу сөпкө туһаныы – бу барыта Библия саҥа кинигэтигэр толору сырдатыллыбыт тиэмэлэр. Былыргы дьыллар мындааларыгар илиҥҥи култуура эйгэтигэр үөскээбит айымньы, киһи аймах бүттүүнүн баайа, итэҕэйэр да, итэҕэйбэт да дьоҥҥо, Таҥараны көрдөөччүлэргэ бүттүүннэригэр сүҥкэн күүс-көмө буолар. Билигин, саҥа тылбаас тахсан, саха норуота Соломуон ыраахтааҕы муударай сүбэтин-аматын, олоҕу мындырдык кэтээн көрөр санааларын төрөөбүт тылынан аан маҥнай ааҕар кыахтанна. Аман өс кинигэтигэр ханнык да үрдүкү богословие, философия үөрэҕэ суруллубатах буолан, бу айымньы кими баҕарар – оскуола оҕотун да, улахан дьону да – тэҥҥэ умсугутуон сөп. Ааҕааччыттан арай билиигэ-көрүүгэ тардыһыы, олоҕу кэрэхсээһин эрэ ирдэнэр.
«Ыал дьиэтэ муудараһынан тутуллар, мындыр өйүнэн тэриллэр» (Аман өс 24:3), – Соломуон бу бэргэн этиитэ үллэр үйэлэри уҥуордаан бүгүн биһиэхэ эмиэ тиийэн кэллэ. Православнай храмнарга Аман өс кинигэтэ Улуу Пост – аньыыны-хараны билинии, ол аата олоҕу кыһамньылаахтык сирийэн көрүү, дууһаны төрдүттэн ыраастаныы – кэмигэр сулууспаларга ааҕыллар. Бу биһиги хас биирдии хардыыбытын, быһыыбытын-майгыбытын, өйбүтүн-санаабытын ордук дириҥник, кичэллээхтик көрүнэр, олохтоохтук толкуйданар күннэрбит. «Соломуон аман өһө» – бэйэни сөпкө өйдүүргэ, чинчийэргэ уһуйар ураты кинигэ. Ааптар ааҕааччытын сатамньылаахтык такайар тыла-өһө, тиэкиһин тэтимэ барыта биһиги киэҥ-холку, дуоспуруннаах буоларбытыгар көмөлөһөр. Аман өс үтүөкэннээх өрүттэргэ үөрэтэр биир сүрүн соругун сахалыы тылбаас дьиҥ чахчы толору ситиспит диэн сыаналыыбын.
Мин бу кинигэни арыйар хас биирдии киһиэхэ дууһатын иэримэ дьиэтигэр икки мындыр тутааччыны – дириҥ муудараһы уонна мындыр өйү – ыҥыран киллэрэригэр баҕарыам этэ. Кинилэри кытта бииргэ эһиги сүрэххитигэр Айыы Таҥара – дьиҥнээх муударас, өй төрдө – Бэйэтинэн киирсэн, хаһан да төннөн тахсыбаттыы олохсуйуохтун.
Дьокуускай уонна Ленскэй архиепискоба
РОМАН
Iliyochaguliwa sasa
Аман өһө Аан тыл: СБК
Kuonyesha
Shirikisha
Nakili
Je, ungependa vivutio vyako vihifadhiwe kwenye vifaa vyako vyote? Jisajili au ingia
© Институт перевода Библии, 2008-2022