YouVersion Logo
Search Icon

2 Makabee 14

14
Tika Nikanɔr gasa wanbiro ko 1 Demetrius
Gasa Wanɗafisɔ̧ Alkimɛ ɓira wen-ndela e nú Judas
(1 Mak 7.1-38)
1Pɛ taar ɗoŋ‘i, Judas in o bíí kɔ‘i zia nyɛrɛ ko Demetrius, bem ko Seleukus nɛ tɛa tik nú horo Tripolii, nɛ oi zɔm gii-wibiro in o kombon-biro. 2A̧ ɓara nù‘i, ɓɛɛ a̧ gbɛ Antiɔkus in Lisias nɛ kasa a̧ gasi nɛnɛ‘i mbɛt. 3Ŋma bíí nɛ‘i sa'e Alkimɛ, nɛ duka so gasa wan-ɗafi-sɔ̧ nɛti, ɗaŋa war-tɛ nɛ ta-tɛ, ŋgimbi baa-zu nɛ ŋgɔn ko o Juif. A̧ zɔka'e ŋma yuwar kpaa mbe tom, kóó hɛɗaa ka̧ sa̧a̧-Fara-ɗafisɔ̧ woyo bó wen wi na. 4Hegɔ, nyɛm nɛ pɛ gɔmŋmaa nɛ ɓu-mɔɔrɔ-zua-kpɔk, a̧ nɛɛ kpa wannu Demetrius, ɓɛɛ ha̧ mɔɔ-gu-zu nɛ‘i de nɛ lɔr in o wa̧a̧-sɔre ha̧ a̧, kábá nɛ o gbaa-er te-nɔ́ wen zu Tua ko Sɔ̧, nyɛm nɛ ɗoŋ dómɔ ko o Juif. Wese'i, a̧ de ŋma mɔ na, kóó tikiɗi. 5A̧ kpaa yuwar wen dea mɔɔ-dawa kɔ̧-a̧, wese nɛ Demetrius saa nɛ a̧, ká ak nɛ a̧ zu taamɔ in ee-zu-mɔ ko o Juif'i. 6A̧ kifa nú: «O ŋma be-Juif nɛ‘i sa'e o be-Assideɛ̧, nɛ ya ɗoŋ Judas Makabee'i, dak nɛ biro in ŋgazu pi̧ nù, ɓɛɛ wa e nú-wan mɛ kpa ga̧a̧mɔ na. 7Kɔ‘m, wa ɓara nɛ tom-ɗafasɔ̧ n'am kpaa er zɔmdáà yinɛ er-am; ɓɛɛ tɛa n'am tɛa hɛ̧ɛ̧ kinii, 8kuti mɔ n'am kíí, nɛ́ de-dukaa ko wannu, hɔɗɔŋ-aa, nɛ́ de-dukaa ko o bíí nù kɔ‘m, wen dawa ko o wi nɔ‘i, n'am saa nin-wa'i, dak nɛ gasa bɔnɛ pi mgbara zuduk k’ɛ́ɛ́. 9Ɓɛɛ nɛ́ k’ɛ́nɛ́, wannu, ɛnɛ kíí mɛ iŋ gba̧a̧ mɔ nɔ‘i, ɓɛɛ ɛnɛ dé ŋma mɔ wen kpasa nù k’ɛ́ɛ́ in zuduk k’ɛ́ɛ́, nɛ bɔnɛ́ tika zu wa'i, nyɛm nɛ ɗoŋ deako k’ɛ́nɛ́ in kɔ̧ɔ̧mɔ k’ɛ́nɛ́ sitɛ o bíí lɛŋ‘i. 10Wen, kà Judas nɛ ɓɔna nɛ gbaayí, ɓɛɛ ɔ ŋgaya ha̧ nu k’ɛ́ɛ́ mɛ kpa ga̧a̧mɔ. 11Ɗoŋ nɛ Alkimɛ kaɗa wen'i kaɗi, ahai o ŋma sɛm ko wannu, nɛ sɛna so tom ko Judas’ɛ, ŋgaia see Demetrius siti woyo. 12Wen'i nu-wi'i, Demetrius hoka Nikanɔr, gasawi ko o wi-daŋ fɔrɔ-biro, nɛ́ wanbiro zu nù Judéé, ɓɛɛ tóm a̧ yaknɛ, 13mɛ nɛɛ gbɛ Judas, mɛ pɛsi o bíí kɔ̧-a̧, in mɛ e Alkimɛ nɛ gasa wan-ɗafi-sɔ̧ ko Tua ko Sɔ̧, nɛ gasa gan o ŋma lɛŋ. 14O be-Judéé nɛ iŋ kpasa Sɔ̧ na, nɛ yuu so mɔ ti Judas’ɛ, yee nɛ gíí mgbara o wibiro ko Nikanɔr, wen taamɔ kɔ-wa'e o san in o bɔnɛ ko o be-Juif tɛ gbak nɛ wi.
Nɔɔtɔk ko Nikanɔr in Judas
15Ŋgimbi nɛ wa zia nyɛrɛ tɛaa ko Nikanɔr, in biro nɛ o gɔni-duk ba tɛnɛ‘i, o Juif ɗuu fuunu a zu wa nɛ tɛ-wa, ai nɛ nú ha̧ Wi nɛ ee wa nɛ dukbíí kɔ‘i wen ɓɔnsɛnɛ, ɓɛɛ nɛ kaɗi deemɔ kɔ‘i nɛ yí-bíí gbak nɛ wa na. 16Wa kura ahai, tɛ háánú ko gasawi kɔ-wa, ɓɛɛ wa ku̧ biro in o wisɛn, ka̧ saaye Dessau. 17Simɔn nya Judas yee so kɔ‘i tɛ dee biro in Nikanɔr kaɗi. Ɓɛɛ, hee mɔ'ɔ nɛ o wisɛn hɔɔ so kpa a̧ yekseɗe ga, wa gana be a̧. 18Ɓɛɛ, ŋgimbi nɛ Nikanɔr zia nyɛrɛ kpɔri ko Judas in o bíí kɔ‘i, in nɔɔ-see nɛ wa bi nɛ biro zu nù kɔ-wa, a̧ dee kíí ká tɔk tɛ̀ɛ́ gbai a nu sɔɔgee, in ká wa tɛɛ gan a̧. 19Hegɔ a̧ toma Posidonius, Theodotɛ in Mattatias mɛ ha̧ er ha̧ o Juif wen kpaa ga̧a̧mɔ er-wa. 20Judas tama ndɛ́ ee-nú kɔ-wa'i, ɓɛɛ a̧ hu̧r wen-aa ha̧ o wibiro kɔ̧-a̧: wa lɛŋ ee nú kpɔk zu wen kpaa-ga̧a̧mɔ‘i, ɓɛɛ wa kpɛk. 21Wa hoka wese nɛ o wan-duk zu biro tɛ kpa nɛ ŋmaa nɛtɛ. Keekee tɛa nɛ mgbɔɔr nɛ mgbɔɔr, ɓɛɛ wa ɗafi o mgbɛ́ɛ́r-kiti-wan sɛnɛ. 22Judas aa o bíí zɛk-zɛk nɛ o boi-biro sɛn ŋma de fara, kà o wisɛn tɛ̀ɛ́ kpai nú gbaŋa- nyaŋa. Wa zia ŋmaa nɛ dea tɛ ba keta kɔ-wa'i. 23Nikanɔr ɔɔ Jerusalɛm, a̧ de ŋma yaka-yí-mɔ hi̧i̧ na, ɓɛɛ a̧ foo o gííbíí nɛ gbara tɛnɛ gbísí katɛ-a'i ɗoŋ ŋmaa ɗoŋ ŋmaa sinɛ. 24Yi-a dak tɛ Judas na, wen see-aa baa a̧ nyɛmna. 25A̧ tɔ̧ ha̧ a̧ mɛ ba kóò mɛ ko bem. Judas baa kóò, búk yu a tɛ-a̧, ɓɛɛ a̧ kpa de dukaa.
Nikanɔr kpaia dukaa kɔ‘i in Judas
26Alkimɛ zɔka de zia-ŋmaa ko Nikanɔr in Judas. A̧ kia kalata nɛ wa yɔra zu zia-ŋmaa kɔ-wa, ɓɛɛ a̧ kpa. A̧ baa kalata'i ye nɛ tɛ ko Demetrius, ɓɛɛ tɔ̧ ha̧ a̧‘e: ee-zu-mɔ ko Nikanɔr nyɛm ɗoŋ mɔ nɛ tɛ gbak nù na. Wen, nɛ́ Judas wisɛn nù-wan a'a̧ hoka mɛ duk oi-aa. 27Wen-ndela ko gee tum-bíí'í gbɛŋa tɛ wannu, ɓɛɛ see-aa ɗaŋ. A̧ yɔra mɔ ha̧ Nikanɔr'e ee-zu-wen'i ha̧ nɛ tu̧u̧-see ha̧ wi nyɛmna. A̧ tɔ̧‘e: a̧‘a̧ hɛ́r Makabee nɛ nyak-boi, tóm tɛnɛ ha̧‘i sɛn Antiɔk nɛ hayaa. 28Ŋgimbi nɛ Nikanɔr kpaa nɛ kalata'i, a̧ sakala batɛ; wen, gbina ee-zu-wen kɔ̧-a̧ in ŋma bíí nɛ de ŋma be ɗaŋmɔ na ɔ ŋgaia. 29Ɓɛɛ, hee mɔ'ɔ n'aa nyɛm mɛ demɔ yak yí ko wannu na ga, a̧ kia ŋma yuwar n'aa tɛ de nɛ gɔnta ha̧ ha̧a̧nú‘i mɛ hɔ gba̧a̧. 30Makabee mbɛt zɔka'e tɛ-Nikanɔr gá̧ ga̧-a̧ in wi'i, deemɔ kɔ̧-a̧ piitɛ wi mɔk hee kuti-a ga na. A̧ taa'e mɔ‘i hi̧i̧ beka nɛ́ nɛ dea na. Hegɔ a̧ mɔi̧a̧ o bíí kɔ̧-a̧ nɛ dɔkaa, ɓɛɛ a̧ hu̧si̧ tɛ-a nɛ Nikanor. 31Nikanɔr zɔka'e Judas Makabee kɔɓa mɔ‘i, ɓɛɛ a̧ nɛ̀ɛ́ kɔ̧ gasa Sa̧a̧-Tua ko Sɔ̧, ŋgimbi nɛ o wiɗafisɔ̧ wor nɛ Sɔ̧ ɓɔnsɛnɛ, ɓɛɛ a̧ ak'e wa'a bá Judas ha̧ wi. 32O wiɗafisɔ̧ nɔ‘i kanamɔ‘e wi iŋ oi wi n'aa kii'i na. 33Ɓɛɛ Nikanɔr nyɛi̧ er mɛ wiko sitɛ Tua ko Gasa Wan, kan nɛ mɔ‘e: «K’ɛnɛ hɛr Judas nɛ nyak-boi ha̧‘m na, mi tɛ yai Tua ko Sɔ̧'ɛ a nù ɗɛsɛ-ɗɛsɛ, mi gbina taŋge-ɗafisɔ̧, ɓɛɛ mi mboo ŋma zɔm gasa tua oi-aa ha̧ Dionysos.» 34Ɗoŋ wen'i, a̧ yaka, ɓɛɛ o wiɗafisɔ̧ nyɛi̧ er si Yiwese, ai nɛ nú ha̧ Wi nɛ yor ɗoŋ dukbíí k’ɛ́ɛ́ ɓɔnsɛnɛ, tɔ̧ nɛnɛ‘e: 35«Gasa Wan, ŋma mɔ nɛ ɓan'nɛ́ bó na. Nɛ́ Ɛ́nɛ́ a kɔ̧ɔ̧ ha̧ Tua-ɔɔ k’Ɛ́nɛ́ mɛ duk sɛn mgbara yɛ. 36Ɓɛɛ kinii, Gasa Wan, Ɛ́nɛ́ nɛ war-tɛ‘Nɛ́ ɔ sa̧-a̧ kpɛrɛrɛ, Ɛnɛ yor zu Tua k’Ɛ́nɛ́, nɛ‘i ɗafa wartɛ-a kaɗi, ká ŋma be-ndiŋmɔ tɛ̀ɛ́ ye sɛnɛ.
Fio ko Razis
37Wa gbaa so ndàá ŋma kutiwi saaye Jerusalɛm ha̧ Nikanɔr: nin-a nɛ́ Rasis. Nɛ́ ŋma bíí nɛ see gbɛŋ so wen zu o be-nù kɔ‘i nyɛmna. Nin-a̧ duka mɛ hu̧r nɛ dea mgbara bíí. Wi sa so a̧‘e «dɛ́ ko o Juif», wen zu kɔ̧ɔ̧mɔ n'aa de sitɛ wa. 38Tɛ ku̧u̧naŋ baa-zu ko o Juif nɛ ŋgɔn, wa ɗɔɔ so a̧‘e a̧ ndak nɛ ɗoŋ dómɔ ko o Juif, ɓɛɛ a̧ ha̧ tɛ-a nɛ oi-aa lɛŋ nɛ nɔɔ-see ha̧ dómɔ‘i mɛ ɓɔn. 39Ha̧ Nikanɔr mɛ usi sɛnmɔ kɔ̧-a̧ sitɛ o Juif, a̧ toma o wibiro gɔmŋmaa mɔɔrɔ mɛ nɛ̀ɛ́ ba Razis. 40Wen taamɔ kɔ̧-a̧ usi so'e kà‘i gbɛ wi’ɛi, ɓɛɛ nɛ́ zɔli-see o be-Juif a'i daka'i. 41O wibiro kɔ̧-a̧ ya so dɔ̧ɔ̧ mɛ ba taŋgaɗa nɛ Razis hu̧sa so kɔ̧-a̧‘i, ɓɛɛ wa kimii nɛ gbina nutua. Nikanor ha̧nú ha̧ wa mɛ pi̧ wee tɛ tua in mɛ dɔ kparnu-a. Ɓɛɛ ŋgimbi nɛ Razis zɔka'e wa kɛra wi zik kpa kaɗi, a̧ daka gbapaa kɔ̧-a tok nɛ tɛ-a. 42Wen a̧ hoka mɛ fe ɗɔɔ tu̧u̧-tɛ-mɔ, ba nɛ tikaa er o wigbɛzu mɛ zíí nɛ dara, fɛ̧ŋ nɛ zu-wi 43A̧ naka tɛ-a wen zu biro nɛ gɛk tɛnɛ‘i, ɓɛɛ gbapaa ba tɛ ɗaŋ fara na. Hee mɔ'ɔ nɛ o wibiro ku̧u̧ naŋ yee mɔ sitɛ a ga, a̧ nyɔŋa nin-a ma nɛ yì daŋ zu garo, ɓɛɛ a̧ kpiɗi tik nu mgbara o giiwi nɔ‘i. 44Wa kɛ̧ɛ̧ lɛŋ diɔŋ, ɓɛɛ a̧ tik gee bɛɛ-nù. 45A̧ ɓɔna so fara ɔmaa káŋ; ɓɛɛ, hee mɔ'ɔ n'aa a̧-a̧ nɛ nyɔŋa-nin ga, a̧ kura nɛ oi tɔk ruwɛ-ruwɛ in nɛ oi da̧i̧ nɛ nyim a̧ nyɛmna, a̧ ma yì gɔm nɛ mgbara o giiwi nɔ‘i, ɓɛɛ a̧ ɗaŋ ŋgalaŋ yor zu ŋma ɓɛi̧a-ta; 46Ká tɔk kaɗa so tɛ-a lɛŋ kaɗi, a̧ zuɗa nyak-zaŋ-aa nɛ er yiitoo, yo nɛ o gii-wi. A̧ kɔfa Wi nɛ ɔ wan zu duka-kpasa in ɔmi mɛ ha̧ wa pii-nɛ-ɗoŋ ha̧ a̧, ŋma wese. Nɛ hegɔ a̧ Razis fee nɛnɛ.

Currently Selected:

2 Makabee 14: GB11DC

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in

YouVersion uses cookies to personalize your experience. By using our website, you accept our use of cookies as described in our Privacy Policy