Μια πνευματικά ώριμη ζωήΔείγμα

"Εσωτερικότητα και αυτοεξέταση"

Πρόκειται ουσιαστικά για έναν τρόπο ζωής που λαμβάνει υπόψη την πραγματικότητα του εσωτερικού μας κόσμου προς όφελος μας, για την προσωπική μας εξέλιξη και άνθηση, και το κάλεσμα να αγαπάμε αληθινά. 

Μεγάλο μέρος της σύγχρονης ζωής αντιστέκεται σε αυτή την πρακτική. Η καθημερινότητά μας, στο μεγαλύτερο μέρος της, είναι στρατηγικά και υποσυνείδητα δομημένη έτσι ώστε να αποφεύγουμε να κοιτάξουμε κάτω από την επιφάνεια. Συχνά ανήκουμε σε εκκλησιαστικές κοινότητες που ενισχύουν την έλλειψη ενδοσκόπησης. Χρησιμοποιούμε τον Θεό για να τρέξουμε μακριά από τον Θεό, και χρησιμοποιούμε τον Θεό για να τρέξουμε μακριά από τον εαυτό μας.

Στα πνευματικά αναγνώσματα μέχρι τώρα, έχω τονίσει τη σημασία της ακρόασης. Ο στοχαστικός τρόπος είναι να ακούς βαθιά τον Θεό. Ο τρόπος συμφιλίωσης προϋποθέτει να ακούμε βαθιά ο ένας τον άλλον. Ο τρόπος της εσωτερικής εξέτασης είναι να ακούμε βαθιά τον εαυτό μας. 

Στον Ψαλμό 139, βλέπουμε την καρδιά ενός ανθρώπου που αποτελεί πρότυπο βαθιάς εσωτερικής εξέτασης: τον Δαβίδ. Τα πρώτα δεκατέσσερα εδάφια του ψαλμού μιλούν για την τέλεια γνώση του Θεού για ότι αφορά τον άνθρωπο και συγκεκριμένα τον Δαβίδ. Ωστόσο, συνεχίζοντας την ανάγνωση, προς το τέλος του ψαλμού, έχουμε πια την αίσθηση ότι ο Δαβίδ, εξ αρχής, είχε πλήρη συνείδηση πως, παρόλο που ο Θεός γνώριζε τα πάντα γι’ αυτόν, ο ίδιος δε γνώριζε τα πάντα για τον εαυτό του. Έτσι, με αληθινή διάθεση ενδοσκόπησης και εξομολόγησης, γράφει: 

Διερεύνησέ με, Θεέ, και μάθε την καρδιά μου· 

δοκίμασέ με και γνώρισε τις σκέψεις μου. 

Δες αν ακολουθώ ένα δρόμο άνομο· 

κι οδήγησέ με στης αιώνιας ζωής το δρόμο. (εδάφια 23 - 24) 

Οι περισσότεροι από εμάς επιθυμούμε να έχουμε επίγνωση του Θεού. Όμως, αυτό που επίσης χρειαζόμαστε είναι η επίγνωση του εαυτού μας. Ο Δαβίδ αναγνώρισε ότι ο Θεός γνωρίζει τα πάντα, γι’ αυτό και δε ζήτησε από τον Θεό να του αποκαλυφθεί, ζήτησε, όμως, να του αποκαλυφθεί ο ίδιος του ο εαυτός. Αναζήτησε, εν ολίγοις, να δει τι υπάρχει κάτω από την επιφάνεια. 

Αν δεχτούμε τους Ψαλμούς και άλλα κείμενα της Αγίας Γραφής ως πρότυπα εσωτερικής εξέτασης, αρχίζουμε να βλέπουμε τη σημασία που δίνεται στην αναζήτηση του εσωτερικού μας κόσμου, και πόσο χρειάζεται να λάβουμε υπόψη μας τα ευρήματα. Εν τούτοις, αυτό απαιτεί προσπάθεια. Ο Δαβίδ, στον Ψαλμό 139, έκανε τρία πράγματα με αποτελεσματικό τρόπο, δίνοντάς μας ένα παράδειγμα προς μίμηση. Αφιέρωσε χρόνο για εσωτερική εξέταση, παραδόθηκε στον Θεό και είχε το θάρρος να αντιμετωπίσει τον εαυτό του. Εμείς;

Αναρωτήσου: Σήμερα, τι με έκανε να θυμώσω; Τι με λύπησε; Για τι πράγμα αγχώθηκα; Τι μου έδωσε χαρά; Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα σε κάνουν να συνειδητοποιήσεις κάποια πράγματα για τον εαυτό σου. Άφησέ τα να σε οδηγήσουν σε προσευχή.