1 Samuela 17
17
Dawid i Goliat
1Filistyni połączyli swoje obozy na wojnę i zebrali się w Socho, które należy do Judy, a rozłożyli się obozem w Efes-Damim między Socho#17:1 Socho: 22 km na zach od Betlejem; Azeka: 4,8 km na pn zach od Socho. a Azeka.#17:1 W G 1Sm 17 i 18 występują w innej formie; po Azeka G dod.: w Efermaem, ἐν Εφερμαειμ. 2Saul i Izraelici też zebrali się i rozłożyli obozem w Emek-Ela,#17:2 Emek-Ela, עֵמֶק הָאֵלָה, lub: w Dolinie Dębów l. Terebintów; w dolinie Ela. Dolina ciągnie się od pogórza Judy w kierunku Gat i Ekronu. gdzie ustawili się do bitwy, aby zetrzeć się z Filistynami. 3Filistyni stali na górze z jednej strony, a Izraelici stali na górze z drugiej strony, między nimi zaś była dolina.
4Wtedy z obozów filistyńskich wystąpił pewien harcownik,#17:4 harcownik, אִישׁ־הַבֵּנַיִם, gr. ἀνὴρ δυνατός, tj. wojownik występujący na pojedynek. imieniem Goliat,#17:4 Goliat, גָּלְיָת (goljat), czyli: widoczny, ale być może imię anatolijskie, zob. 1Sm 17:4L, por. 2Sm 21:19. z Gat, mierzył sześć łokci i piędź#17:4 sześć łokci i piędź, שֵׁשׁ אַמּוֹת וָזָרֶת: długość łokcia wahała się między 45 cm (babiloński) a 52,5 cm (egipski); piędź: odległość między końcem kciuka a końcem małego palca rozciągniętej dłoni, 0,5 łokcia, tj. między 22,5 cm a 26,25, chodzi zatem o wzrost między 292,5 cm a 341,25 cm. Wg 4QSamᵃ i G: cztery łokcie i piędź, א֯רבע[ א]מות וזרת, tj. między 245,5 cm a 288,75 cm. wzrostu. 5Na głowie miał hełm z miedzi, a odziany był w pancerz łuskowy – waga pancerza wynosiła pięć tysięcy sykli miedzi.#17:5 Tj. ok. 55 kg. 6Miał też na nogach miedziane nagolenniki i miedzianą dzidę#17:6 dzidę, כִּידוֹן, lub: rodzaj bułata, 1Sm 17:6L. między ramionami.#17:6 Tj. na plecach. 7Drzewce jego włóczni#17:7 włóczni, חֲנִית, również: dzidy, oszczepu. było jak drąg tkacki, żelazny grot jego włóczni ważył sześćset sykli,#17:7 Tj. ok. 6,6 kg. a przed nim szedł noszący jego tarczę.
8Stanął on i zawołał w stronę szeregów Izraela; powiedział do nich: Dlaczego wychodzicie, by ustawiać się do bitwy? Czy ja nie jestem Filistynem, a wy sługami Saula? Wybierzcie#17:8 Wybierzcie, em. od בחר, występujące w MT zjedzcie, od ברה, jest prawdopodobnie omyłką skryby. sobie wojownika i niech zejdzie do mnie! 9Jeśli zdoła mnie pokonać i powali#17:9 powali mnie: w domyśle, tu i gdzie indziej: ze skutkiem śmiertelnym. mnie, będziemy waszymi niewolnikami, lecz jeśli ja go przemogę i powalę, wy będziecie naszymi niewolnikami i będziecie nam służyć. 10Ponadto Filistyn powiedział: Ja znieważam#17:10 Tj. znieważyłem, pf. zdecydowania. dziś szeregi Izraela! Dajcie mi wojownika, a będziemy z sobą walczyć. 11Gdy Saul i cały Izrael usłyszeli te słowa Filistyna, byli zakłopotani i bardzo przestraszeni.
12A Dawid był synem tego Efratejczyka#Rt 1:2; 4:11; Mi 5:1 z Betlejem judzkiego, imieniem Jiszaj, który miał ośmiu synów. Człowiek ten za dni Saula był już za stary,#1Sm 16:1 [by] móc przyjść wśród mężczyzn.#17:12 1Sm 17:12-31 brak w G; wśród mężczyzn: wg S: w latach. 13Poszli więc za Saulem na wojnę trzej najstarsi synowie Jiszaja. Imiona trzech jego synów, którzy poszli na wojnę, to: Eliab, pierworodny, a drugi po nim Abinadab, a trzeci Szamma. 14Dawid był najmłodszy, za Saulem poszli trzej najstarsi. 15Dawid zaś odchodził od Saula i wracał, aby paść owce swojego ojca w Betlejem. 16Tymczasem Filistyn występował rano i wieczorem – przez czterdzieści dni.
17Jiszaj tymczasem powiedział do Dawida, swego syna: Weź, proszę, dla swoich braci efę tego prażonego ziarna i tych dziesięć chlebów i pobiegnij z tym do obozu, do swoich braci. 18A tych dziesięć [ciętych] kawałków sera zanieś księciu oddziału.#17:18 Lub: tysiąca, שַׂר־הָאָלֶף, zob. 1Krn 12:23-37. Sprawdź, jak się wiedzie twoim braciom, i weź od nich jakiś znak; 19Saul bowiem i oni, i wszyscy Izraelici są w Emek-Ela, walczą z Filistynami.
20Dawid wstał więc wcześnie rano, powierzył owce stróżowi, wziął [zaopatrzenie] i poszedł, jak mu przykazał Jiszaj. A gdy przybył do obozowiska, wojsko wychodziło w szeregu i wzniosło okrzyk do boju. 21Potem Izraelici i Filistyni ustawili się szereg naprzeciw szeregu. 22Dawid zaś zdjął z siebie juki [i złożył] na rękę stróża juków i pobiegł do szeregu, [gdzie] przyszedł i zapytał swoich braci o powodzenie.
23Jeszcze rozmawiał z nimi, gdy oto z szeregów filistyńskich wystąpił harcownik imieniem Goliat, z Gat, i odezwał się podobnie jak poprzednio – i usłyszał to Dawid. 24A wszyscy Izraelici, gdy widzieli tego człowieka, tracili pewność siebie#17:24 tracili pewność siebie: idiom (?): uciekali od jego oblicza, וַיָּנֻסוּ מִפָּנָיו. i bardzo się bali. 25Mówili też Izraelici: Czy widzicie tego człowieka, który występuje, by znieważać Izraela? Tego, kto go powali, król obdarzy wielkim bogactwem i da mu swoją córkę [za żonę], a dom jego ojca uczyni wolnym [od danin] w Izraelu.
26I Dawid zapytał ludzi stojących przy nim: Co uczynią człowiekowi, który powali tego Filistyna i zdejmie hańbę z Izraela? Bo kim jest ten Filistyn, nieobrzezany, żeby lżyć szeregi żywego Boga?! 27I lud powiedział mu podobnymi słowy: Tak [a tak] stanie się z człowiekiem, który go powali.
28A gdy Eliab, jego najstarszy brat, usłyszał, jak rozmawia z ludźmi, zapłonął gniew Eliaba na Dawida i powiedział: Po co tu przyszedłeś i komu pozostawiłeś tych parę owiec na pustyni? Ja znam twoje zuchwalstwo i upór#17:28 upór, רֹעַ (roa‘), lub: zaciętość. twojego serca, bo zszedłeś [tu tylko] po to, aby przyglądać się bitwie! 29A Dawid odpowiedział: Co zrobiłem teraz? Czy to tylko nie słowo? 30I odwrócił się od niego ku innemu i rozmawiał o tym samym, a ludzie ci odpowiedzieli mu podobnie jak poprzednio. 31A gdy słowa, które Dawid wygłaszał, dały się słyszeć przed obliczem króla, sprowadzili go.
32Wtedy Dawid powiedział do Saula: Niech z powodu niego w nikim nie upada serce!#17:32 Wg G: nie upada serce mojego pana, μὴ δὴ συμπεσέτω ἡ καρδία τοῦ κυρίου μου. Twój sługa pójdzie i będzie walczył z tym Filistynem. 33A Saul powiedział do Dawida: Nie możesz pójść do tego Filistyna, aby z nim walczyć, bo ty jesteś chłopcem, a on jest wojownikiem od swojej młodości. 34Dawid zaś odpowiedział Saulowi: Twój sługa pasał owce swego ojca i gdy przyszedł lew albo niedźwiedź i unosił owcę ze stada, 35to wychodziłem za nim, powalałem go i wyrywałem [zdobycz] z jego paszczy. A gdy powstał przeciwko mnie, to chwytałem go za grzywę,#17:35 Wg G: za gardło, φάρυγγος. biłem go i zabijałem. 36Zarówno lwa, jak i niedźwiedzia powalał twój sługa, więc i ten Filistyn, nieobrzezany, będzie jak jeden z nich, ponieważ znieważył szeregi żywego Boga. 37Ponadto Dawid powiedział:#17:37 Ponadto Dawid powiedział: brak w G. JHWH, który mnie wyrwał z łapy lwa i z łapy niedźwiedzia, On wyrwie mnie też z ręki tego Filistyna. Wówczas Saul powiedział do Dawida: Idź, a JHWH niech będzie z tobą!#17:37 Wg G: Idź, a JHWHniech będzie z tobą, πορεύου καὶ ἔσται κύριος μετὰ σοῦ.
38I Saul odział Dawida w swoją tunikę, włożył mu na głowę hełm z miedzi i przywdział mu pancerz. 39Przypasał też Dawid jego miecz na tunikę i próbował chodzić, bo nie był w to wprawiony. I powiedział Dawid do Saula: Nie mogę w tym iść, gdyż jestem niewprawiony. I Dawid zdjął to z siebie.#17:39 Wg G: I ściągnęli to z niego, καὶ ἀφαιροῦσιν αὐτὰ ἀπ᾽ αὐτου. 40Potem wziął do ręki swój kij i wybrał sobie z potoku pięć gładkich kamieni, włożył je do torby pasterskiej, którą miał [przy sobie], to jest [do jej] kieszeni,#17:40 kieszeni, יַלְקוּט (jalqut), hl. wziął też swoją procę do ręki – i zaczął podchodzić do Filistyna. 41Szedł i Filistyn, a idąc, zbliżał się do Dawida, przed nim zaś szedł niosący tarczę.
42Gdy Filistyn spojrzał i zobaczył Dawida, zlekceważył go, gdyż był to [tylko] chłopiec, rudawy i przystojny.#17:42 przystojny, עִם־יְפֵה מַרְאֶה (‘im jefeʰmar’eʰ), wg klk Mss (עינים) i G: z pięknymi oczami, μετὰ κάλλους ὀφθαλμῶν. 43I powiedział Filistyn do Dawida: Czy ja jestem psem, że podchodzisz do mnie z kijami? I Filistyn przeklął Dawida przez swoich bogów.#17:43 Tj. Dagona i Asztarot (1Sm 5:2; 31:10). 44Potem Filistyn powiedział do Dawida: Chodź do mnie, a wydam twoje ciało ptactwu niebios i polnej zwierzynie! 45A Dawid odpowiedział Filistynowi: Ty wyszedłeś do mnie z mieczem, z włócznią i z dzidą, a ja wyszedłem do ciebie w imieniu JHWH Zastępów, Boga szeregów Izraela, które znieważyłeś. 46Dziś wyda cię JHWH w moją rękę, powalę cię i odetnę ci głowę, i w tym dniu wydam zwłoki#17:46 G dod.: i zwłoki (καὶ τὰ κῶλα παρεμβολῆς ἀλλοφύλων). obozu Filistynów ptactwu niebios i zwierzętom ziemi – i dowie się cała ziemia, że Izrael ma Boga! 47Dowie się też całe to zgromadzenie, że nie mieczem i dzidą ratuje JHWH, gdyż wojna należy do JHWH – i [On] wydał was w naszą rękę.#Za 4:6
48A gdy Filistyn wstał i poszedł, i zaczął zbliżać się do Dawida, Dawid pośpieszył i wybiegł z szeregu na spotkanie Filistyna. 49I wyciągnął Dawid swoją rękę do torby, wziął stamtąd kamień, puścił [go] z procy i ugodził nim Filistyna w czoło#17:49 w czoło, אֶל־מִצְחוֹ (’el mitscho), ἐπὶ τὸ μέτωπον αὐτοῦ, 1Sm 17:49L. – a kamień zagłębił się w jego czole i padł on twarzą ku ziemi. 50Tak Dawid przemógł Filistyna dzięki procy i kamieniowi, i powalił Filistyna, i uśmiercił go, choć w ręce Dawida nie było miecza. 51Potem Dawid podbiegł, stanął nad Filistynem, chwycił jego miecz, dobył go z jego pochwy, uśmiercił go i uciął mu nim głowę. A gdy Filistyni zobaczyli, że zginął ich bohater, zaczęli uciekać.
52Wtedy powstali Izraelici i Judejczycy, wydali okrzyk i ruszyli w dół na Filistynów aż do wejścia do doliny#17:52 Wg G: do Gat. i aż do bram Ekronu – i padali przebici [mieczem wśród] Filistynów na drodze od Szaaraim aż do Gat i Ekronu.#17:52 Wg G: Aszkalonu, Ασκαλων.
53Potem synowie Izraela wrócili z pościgu za Filistynami i złupili ich obóz. 54A Dawid wziął głowę Filistyna i zaniósł ją do Jerozolimy,#2Sm 5:6-9 i jego sprzęty są tam w jego namiocie.
55Kiedy Saul patrzył, jak Dawid wychodzi na spotkanie Filistyna, powiedział do Abnera, księcia zastępu: Czyim synem jest ten chłopiec, Abnerze? A Abner odpowiedział: Żyj twoja dusza, królu, jeśli wiem.#17:55 1Sm 17:55-18:5 brak w większości GMss. 56A król powiedział: Sam [więc] zapytaj, czyim synem jest ten młodzieniec.#17:56 młodzieniec, עֶלֶם (‘elem), hl2, por. 1Sm 20:22, lub: młokos (?).
57A gdy Dawid wracał po pokonaniu Filistyna, Abner zabrał go i zaprowadził przed Saula, a głowa Filistyna była w jego ręku. 58Wtedy Saul powiedział do niego: Czyim synem jesteś, chłopcze? A Dawid odpowiedział: Synem twojego sługi Jiszaja Betlejemczyka.
Obecnie wybrane:
1 Samuela 17: SNPD4
Podkreślenie
Udostępnij
Kopiuj
Chcesz, aby twoje zakreślenia były zapisywane na wszystkich twoich urządzeniach? Zarejestruj się lub zaloguj
Polish Bible © Ewangeliczny Instytut Biblijny, 2018
Wydanie cyfrowe przy współpracy z Platformą SzukajacBoga.pl. Dodatkowe informacje o SNP oraz wykaz skrótów użytych w przypisach znajdziesz klikając poniżej