YouVersion Logo
Search Icon

DANIYEL 2

2
Nabukodonozor mu musuwun sar mudumbuŋ naŋ
1Buy Nabukodonozoro, ti naŋ mazum buy ngi vi mucuw naŋ na, musuwun a gaŋ. A gaŋ lesle welele, hã a hinje mata. 2A ɓa mizli, a zilakaŋ misi cucukoy, muɓula musuɗukoy, mupura kulihey ati Babiloŋhoy, ɓa a mbiɗakaŋ ɓi ngi musuwun naŋ na. A soko joa ciki buyo. 3Buy a ɓa taŋ: «I musuwun na, hã a giy lesle welele, i wuɗ ɓa ki ɓikiy mbiɗeˀvra naŋ.» 4Mizli Babiloŋhoy a ɓakaŋ ti mi A ram: «Haˀaw buy, anja Bumbulvuŋ a juw hutuŋ subur! Ka ɓa ndra ɓi ngi musuwun ɗike da ndra gawla ɗikeye, ɓa i ɓukuw mbiɗeˀvra naŋ.» 5Buy a mbiɗa taŋ di: «Yi cica wuluk ɗu le. Da ki njikikiy musuwun ɗu na ta, yo ki ɓikiy mbiɗeˀvra naŋ ta ma na, i sa puwukum meɗ meɗ waɗ hay kumoy a sa tiram diŋhey. 6Yo da ki njikikiy di le, ki ɓikiy mbiɗeˀvra naŋ le na, i sa vulukum gwat ngatarahay, i sa vulukum madiɗa waɗ i sa ɗuvukum hirnga haɗa. Njikikiy musuwun ɗu, yo ɓikiy mbiɗeˀvra naŋ.» 7A mbiɗakaŋ di sar mucuw naŋ ma ni: «Buy, anja ki ɓa mi ngi musuwun ɗike da ndra gawla ɗikeye, ɓa i ɓukuw mbiɗeˀvra naŋ.» 8Buy a ɓa taŋ: «I si na le gisiŋ, kum mupuraka ɓi ya ɓi micicakaŋ kaŋ tuwa na, ki wuɗam ɓa ki zikam haɗa. 9Amma da ki ɓikiy mbiɗeˀvra ngi musuwun ɗu ta na, i sa kutukum gar kumo ti bonoy misi purla. Kumo ki wuɗam ɓa ki gikiy slir, yo ɓa ki gikiy gilaw ngi kutuko gwatay mambuɗama. Na, ɓikiy ɓi ngi musuwun ɗu, ɓa i sina, kisa njikikiy mbiɗeˀvra naŋ gu.» 10Mizli Babiloŋhoy tuwa, a ɓaka buyo: «Kumani, ar duniya keɗeɗe, ko mbur anta loŋ ngi mbiɗa ɓi ka buy macufuɗa na ta. Asi mike, ko buyo naŋ madiɗa, yo naŋ gidaŋ haɗaka wanaka gar na, a cufuɗ gwat kahana ɗaˀ avu misi cucukoy, muɓula musuɗukoy ati mizli Babiloŋhoyo ta. 11Gwat ka mucufuɗa na buy, naŋ tuwaˀ haɗa. Sey i kulihey ta na, mbur mekelem anta ɓa a mbuɗuw di ta, asi taŋ, t'anta ati mizli titirahay ta.» 12Akẽh na, buy a ji mevel, a zuɓ himaˀ fõh fõh, a ɓa mizli, ɓa a kiɗaka misi sin ngi Babiloŋhoyo vagay vagay. 13Mingiɓi naŋ a njik le. A wuɗ a ngizlaka misi sineye gweˀe, a supoko Daniyel ati ngama naŋhaya, ɓa a kiɗaka taŋ ya.
Buymisemuŋ minjika musuwun ngi buy da Daniyel
14Ariyok, madiɗa ngi gawla ngi buyoyo, a bi le nga ngizla misi sinmijileŋ ngi Babiloŋhoyo. Joˀ Daniyel a kiɗam slir ati naŋ ti wer, ti ˀay mezle. 15A zla, a ɓa Ariyok madiɗa ngi soje ngi buyoyo na: «Buy a cici ɓi mutuwaˀ kahana vuna vur mike?» Ariyok a ɓa ɓi nah da Daniyele. 16Akẽh na, Daniyel a ci ng'avu buyo, a tumbuloŋ ɓa a vulaŋ hin neˀ, a dirba nah, a sa ɓaŋ mbiɗeˀvra ngi musuwuno. 17Dar Daniyel aru ngi hay naŋ, a ɓa ɓi naŋ da Hananiya, Mikayel waɗ Azariya, ngama naŋhay tuwa. 18A ɓa taŋ ɓa a tumbuloko Buymuŋ vur ɓi ngi gwat mufuna wuluk ngi mbur hana, ɓa a ga taŋ mezleŋ, vur taŋ mamicam jom ati misi sinmijileŋ ngi Babiloŋhoyo. 19Akẽh na, ngi duvuɗo, gwat mufuna wuluk ngi mbur tuwa, a njik avu Daniyele, a pura ti kleŋ. Joˀ a ga sise da Buymuŋ. 20Dar Daniyel a zla a ɓi:
«Anja i gaka sise da Buymisemuŋ ndrehhe, hã ngi sete!
Asi sinmijileŋ waɗ gidaŋ, inga naŋhay.
21I naŋ mambuɗa hiney ati gwat ngi giheye,
i naŋ maputukuso buyoyo, i naŋ maca buyoyo,
a vul sinmijileŋ da misi sinmijileŋhey,
yo a vul sli wala ngi gwat da misina sli wala ngi gwatay.
22Gwat miyaŋŋahay ati miɗum ɗumoyo, i naŋ manjika taŋ.
Gwat miɗum ar luvuŋ, a si na le,
asi li naŋ misi ara na, i li minjaha.
23Buymisemuŋ ngi dideˀ ɗuwoy, i guw dudok, yo i hunumuw,
asi ki vuliy sinmijileŋ le waɗ gidaŋ.
Wurenna, gwat ndra mucufuɗaka na, ki bigiy di le, ti ka minjika ndra gwat maga weleleˀ da buy na.» 24A dirba nah, Daniyel a ci ng'avi Ariyok, mbur buy muvulaŋ slra ngi ngizla misi sinmijileŋ ngi Babiloŋhoy tuwa. Joˀ Daniyel a ɓaŋ: «Ki ngizla misi sinmijileŋ ngi Babiloŋhoyo ta, ci ti ya ngi hay buyo, ɓa i njikaŋ ɓi ngi musuwun naŋ na.» 25Ariyok a ci ti Daniyele kutum ngi hay buyo, a ɓaŋ: «Kumani, i lumo mbur le a wuzla mizli mijoko taŋ ti ruwuy Zuda na. A sa ɓuw mbiɗeˀvra ngi musuwun ɗike.»
Gwat miciɗa misi sar mangil tesl tesl
26Buy a zla a ɓa Daniyel mazilaka Beltasar tuwa: «Musuwun migiy na, ki bigiy di gu kwa, yo ki ɓiy mbiɗeˀvra naŋ gu kwa?» 27Daniyel a mbiɗa da buyo: «Gwat ka masla wala naŋ ta hana na, misi sinmijileŋhey, muɓula musuɗukoy, misi cucukoy, malla mipi daˀasaya, ko pal maɓuw di, yo manjukuw ɓi naŋ gu anta. 28Amma Buymuŋ ada, a njik gwat mufuna wuluk ngi mbur, yo gwat masa gi ti mbuŋ na, i naŋ mabuguw di da ka buy madiɗa Nabukodonozoro. Musuwun ɗik ati gwat ka mupura ti kleŋ, ti ka mutup na, n'ani. 29Aw buy ɗu, ti ka mutup na, ki ra wuluk ar gwatay masa gam ti mbuŋ. Minjika gwat maslaam wala tahaya, a njukuw gwat masa gam tumbuŋ le. 30Na ya, gwat mufuna wuluk ngi mbur na, a njikikiy di le. Anta vur ya ti sinmijileŋ fineˀ mizli gar ta, amma vur ɓa i njukuw ɓi naŋ da ka buyo, waɗ ɓa ki si na wuluk ngi mevel ɗike. 31Aw buy ɗu, ka so na, ki ra pur hiri zleˀe, keɗ na, gwat madiɗa miciɗa ti ciɗ deŋ a mbuŋ ɗike. Gwat miciɗa nah vuna, naŋ madiɗa haɗa, yo a wucuɗ wilik wilik. Naŋ deŋ a mbuŋ ɗike, deŋ naŋ a muɗ didaka haɗa. 32Hirnga naŋ, i mipa ti ɓiri tapasl tapasl pal naŋ, didak ati hirbazla, i mipa taŋ ti ɓiri bara, kwacay ati tuwalaya, i mipa taŋ ti ɓiri gaza, 33saraya, i mipa taŋ ti ɓiri ho gar, sar ngi ɗuv a ruwuyo, cah i mipa ti ɓiri ho gar, cah numuŋ kwana, i mindira ti hohoy muzluma. 34Ki ra pura zleˀe, amma rak ti nah, ɗugur a gidigilo ti muwã manja mbur a wusaŋ. Sar naŋhay mipa taŋ, cah ti ɓiri ho gar waɗ cah ti hohoy muzluma tuwa, a waha taŋ kuɗ kuɗ. 35Akẽh na, ɓiri ho gar, hohoy muzluma, ɓiri gaza ati ɓiri bara waɗ ɓiri tapasl tapasl tuwa, himiɗ a kil taŋ jom arleˀe kaɓa himiɗ ngi sifi makil ti cekwesl ngi daw a məlaŋ. Ko li naŋ a ndir ta. Ɗugur muwaha gwat miciɗa tuwa, a tiri muwã madiɗa, a naha hirwuyo wãˀ. 36Musuwun ɗik i hana so. Wurenna i ra ɓuw mbiɗeˀvra naŋ a mbuŋ ka buyo. 37Aw buy ɗu, ki buy madiɗa ngi buyoy gar. Ka, zumabuy, gidaŋ ngi wi mizli waɗ dudoko, Buymuŋ a vuluw taŋ le. 38Mizli, gwat ngi ɓuhoy waɗ ɗiyuw mazlikiɗamaya, ko da taŋ amaka gar na, Buymuŋ a cufuw le ki madiɗa, yo i ka mawa taŋ gar. Hirnga mipa ti ɓiri tapasl tapasl na, i ka. 39A dirba ɗike, zumabuy mekelem a sa bawa, a ndila ngi ɗike ta. A dirba nah mana, zumabuy mekelem ma, mimakir naŋ, i mipa ti ɓiri gaza. Naŋ a sa wa hirwuyo kurzluˀ wãˀ. 40Waɗ mana, zumabuy mumufaɗ naŋ, migidaŋ kaɓa ɓiri ho gar, a sa bawa ma. A sa musukuɗo zumabuy numuŋhoyo, a zliɗa taŋ hirnga mber mber kaɓa ɓiri mamusukuɗo gwatay, a zliɗa hirnga taŋ mber mber na ya. 41Ki pura saray ati muzuŋ haŋhaya le. Cah numuŋ i mipa ti ɓiri ho gar, cah mekeleme kwana, i mindira ti hohoy muzluma. I zumabuy muwuɗuka le. Ka mupura ɓiri jom ati hohoy muzluma na, gidaŋ ngi ɓiri a sa so ada ara ya. 42Vur muzuŋ saray mipa taŋ cah ti ɓiri ho gar waɗ cah ti hohoy muzluma na, zuma buyo cah numuŋ a sa tiri gidaŋ, cah numuŋ kwana, a sa tiri hĩhĩy. 43Ki pur ɓiri milahaɗ ati hohoy muzluma na le, i zuma buyoy masa jumom ti zuɓa ngwasay, amma jumoˀay taŋ nah vuna, naŋ anta ti gidaŋ ta. Taŋ kaɓa ɓiri mujom ati hohoy muzluma tewle. 44Dambala ar vi ngi buy tayna vuna, Buymuŋ a sa bo ti zumabuy masa kiɗ ta wãˀ, yo zumabuy nah kwana anta sa ndir da mizli mekelemey ta. A sa kiɗa zumabuy mekelemeye, a waha taŋ mber mber, joˀ naŋ a sa ndir ngi wãˀ, 45naŋ kaɓa ka mupura ɗugur midiɗo manja mbur a wusa, a waha ɓiri ho gar, ɓiri gaza, hohoy muzluma, ɓiri bara waɗ ɓiri tapasl tapasla, kuɗ kuɗ na. Buymisemuŋ madiɗa, a buguw gwatay masa gam ti mbuŋ le da ka buyo. Musuwuno, naŋ kaslsla, yo mbiɗeˀvra naŋ kwana, i ngi tiɓi a mevele.» 46Akẽh na, Nabukodonozor buy madiɗa a huruk huruk a ruwuy, a ɗuva hirnga da Daniyele, a ɓa mizli, a vulakaŋ gwat ngi mikulihey ati urdihey. 47Buy a ɓa Daniyele na: «Gisiŋ, Buymisemuŋ kumo, i madiɗa fineˀ kuliheye, i madiɗa ar buyoyo, yo i minjika gwat maslaam wala tahay. Ka minjikiy gwat mufuna wuluk ngi mbur nah na, vurˀe.» 48A dirba nah, buy a ga ɗongor da Daniyele, a vulaŋ gwat madiɗahay haɗi ngataraŋ, a vulaŋ hirwuy vay buy miwi li miwa a Babiloŋ gar, waɗ a tiri di madiɗa ngi misi sin mijileŋ ngi Babiloŋhoy gar. 49Daniyele, a cufuɗ gwat avu buyo, joˀ buy a vula slra ngi ngomna da Sadrak, Mesak, ati Abet-Nego, a hirwuy vay buy miwi li miwa a Babiloŋ. Amma a cufa Daniyele, a mizlingre naŋ.

Currently Selected:

DANIYEL 2: BEGDC

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in

YouVersion uses cookies to personalize your experience. By using our website, you accept our use of cookies as described in our Privacy Policy