Ticuna - 1986 WBT (NT) Drama

Rü Parichéugü rü nüxü̃ nacuáchigagü ga Ngechuchu rü Cuáü̃arü yexera nüxü̃́ nax nayexmaxü̃ ga norü ngúexü̃gü, rü norü yexera duü̃xü̃güxü̃ nax ínabaiü̃ẽẽxü̃.
Natürü tama Ngechuchu nixĩ ga ínabaiü̃ẽẽcü ga duü̃xü̃gü. Rü norü ngúexü̃gü nixĩ ga ínabaiü̃ẽẽxü̃.
Rü yexguma Ngechuchu nüxü̃ cua̱xgu nax Parichéugü nüxü̃ cuáchigaxü̃ ga yema Ngechuchu üxü̃, rü nüma ga Ngechuchu rü ínaxũxũ ga Yudéaanewa rü Gariréaaneca̱x nataegu.
Natürü yema nama ga nagu yaxũxü̃ rü Chamáriaanewa nadapetü.
Rü yemaca̱x nawa nangu ga wüxi ga Chamáriaanearü ĩane ga Chicáx. Rü guma ĩanearü ngaicamana nayexma ga yema naane ga Acóbu nane ga Yúchena ãxü̃.
Rü yema naanewa nayexma ga Acóbuarü Puchu. Rü poraãcü nipa ga Ngechuchu ga namagu nax yaxũxü̃, rü yemaca̱x gumá puchuxü̃tawa narüto. Rü tocuchiwa nanguxchaü̃ ga yexguma.
Rü norü ngúexü̃gü rü guma ĩanewa naxĩ nax norü õnaca̱x yataxegüxü̃ca̱x. Rü yexgumayane rü gumá puchuwa ingu ga wüxi ga ngecü ga Chamáriaanecüã̱x ga dexáwa ũcü. Rü Ngechuchu rü ñanagürü ngĩxü̃: —¡Íxraxü̃ i dexá choxna naxã! —﻿ñanagürü.
Natürü ga Yudíugü rü tama Chamáriaanecüã̱xmaxã nataãẽgü rü yemaca̱x ga yema nge rü inangãxü̃ rü ngĩgürügü nüxü̃: —¿Ñuxãcü i cuma nax Yudíu quixĩxü̃ i dexáca̱x choxna cucaxü̃ i choma nax Chamáriaanecüã̱x chixĩxü̃? —﻿ngĩgürügü.
Rü Ngechuchu ngĩxü̃ nangãxü̃, rü ñanagürü: —Ngẽxguma chi nüxü̃ cucua̱xgu i ngẽma Tupana cuxna ãxchaü̃xü̃, rü chi nüxü̃ cucua̱xgu nax texé yixĩxü̃ ya yimá dexáca̱x cuxna cacü, rü cuma rü chi nüxna cuca i dexá, rü nüma rü chi cuxna nanaxã i dexá i maxü̃ nawa ngẽxmaxü̃ —﻿ñanagürü.
Rü yema ngecü inangãxü̃, rü ngĩgürügü nüxü̃: —Pa Corix, ¿ñuxãcü tá dexá ta cuyaxu? Erü daa puchu rü namátamaxü̃chi rü cuxü̃́ nataxuma nax ta̱xacümaxã cunayaxuxü̃ i dexá. ¿Rü ngextá tá cunayaxuxü̃ i ngẽma dexá i maxü̃ nawa ngẽxmaxü̃ nax choxna cunaxãxü̃ca̱x?
Nũxcümaü̃cü ga torü o̱xi ga Acóbu toxca̱x núma Chamáriaanewa nanata̱x ga daa puchu. Rü gumáwa nixĩ ga naxaxexü̃ ga nüma rü nanegü rü norü wocagü. ¿Rü ñuxãcü i cumax i norü yexera quixĩxü̃? —﻿ngĩgürügü.
Rü Ngechuchu ngĩxü̃ nangãxü̃, rü ñanagürü: —Rü guxãma ya texé ya daa puchuarü dexáwa axexe, rü wena táxarü tita̱xawae.
Natürü texé ya yíxema choma tá tüxna chaxãxü̃ i dexáwa axexe, rü tagutáma wena tita̱xawa. Erü ngẽma dexá i choma tá tüxna chaxãxü̃ rü wüxi ya puchu ya guxü̃guma ibaibecürüxü̃ tá nixĩ i tümawa, erü ngẽma dexáwa nangẽxma i maxü̃ i taguma gúxü̃ —﻿ñanagürü.
Rü ngĩma ga yema nge rü inangãxü̃ rü ngĩgürügü: —Pa Corix, ¡choxna naxã i ngẽma dexá nax taguma wena chita̱xawaxü̃ca̱x, rü taguma wena daa puchuwa dexáwa chaxũxü̃ca̱x! —﻿ngĩgürügü.
Rü Ngechuchu ñanagürü ngĩxü̃: —¡Íyadau ya cute, rü naxca̱x yaca, rü nua pexĩ! —﻿ñanagürü.
Rü yema ngecü rü inangãxü̃, rü ngĩgürügü nüxü̃: —Nataxuma ya chaute —﻿ngĩgürügü. Rü Ngechuchu ñanagürü ngĩxü̃: —Aixcüma nixĩ i ngẽma nüxü̃ quixuxü̃ nax nataxuxü̃ma ya cute.
Yerü wüxime̱e̱xpü̱xchire̱x nixĩ ga cute, rü yimá ñu̱xma cuxü̃tawa ngẽxmacü rü tama aixcüma cutexüchi nixĩ. Rü ngẽmaca̱x aixcüma nixĩ i curü ore i chomaxã nüxü̃ quixuxü̃ —﻿ñanagürü.
Rü yexguma yemaxü̃ naxĩnügu ga yema ngecü, rü ngĩgürügü: —Pa Corix, nüxü̃ chicua̱xãchi rü cuma rü wüxi i Tupanaarü orearü uruxü̃ quixĩ.
Nũxcümaü̃güxü̃ ga torü o̱xigü ga Chamáriaanecüã̱xgü rü daa ma̱xpǘne ga Guerichíü̃wa Tupanaxü̃ nicua̱xüü̃gü. Natürü i pemax i Yudíugü rü ñaperügügü: “Yerucharéü̃ nixĩ i nachica i mexü̃ i ngextá Tupanaxü̃ ticua̱xüü̃gü” —﻿ñaperügügü.
Rü Ngechuchu ngĩxü̃ nangãxü̃ rü ñanagürü: —Pemax i Chamáriaanecüã̱xgü rü tama aixcüma nüxü̃ pecua̱xgü ya yimá nüxü̃ picua̱xüü̃gücü. Natürü toma i Yudíugü rü aixcüma nüxü̃ tacua̱x ya yimá nüxü̃ ticua̱xüü̃gücü, erü Yudíugügagu nixĩ ya Tupana namaxẽxẽẽxü̃ i duü̃xü̃gü. ¡Choxü̃́ yaxõ, Pa Ngecüx! Rü aixcüma tá ínangu i ngunexü̃ nax taxũtáma daa ma̱xpǘnewa rüe̱xna Yerucharéü̃wa nüxü̃ nax picua̱xüü̃güxü̃ ya Tanatü ya Tupana.
Natürü ningaica rü marü norü orawa nangu nax yíxema aixcüma Tupanaxü̃ icua̱xüü̃güxe rü tá Tupanaãxẽ i Üünexü̃arü ngü̃xẽẽmaxã aixcüma mea nüxü̃ ticua̱xüü̃güxü̃, erü ngẽmaãcü nixĩ ya Tupana nanaxwa̱xexü̃ nax nüxü̃ ticua̱xüü̃güxü̃.
Erü Tupana rü Naãxẽ nixĩ. Rü ngẽmaca̱x yíxema nüxü̃ icua̱xüü̃güxe rü tanaxwa̱xe nax guxü̃ma i tümaãẽmaxã rü tümaarü maxü̃maxã aixcüma mea nüxü̃ ticua̱xüü̃güxü̃ —﻿ñanagürü.
Rü yema ngecü inangãxü̃ rü ngĩgürügü: —Choma nüxü̃ chacua̱x rü tá ñoma i naanewa nangu ya yimá Cristu ya Tupana nüxü̃ unetacü. Rü ngẽxguma yimá núma ũxgu rü tá tamaxã nanango̱xẽxẽ i guxü̃ma i Tupanachiga —﻿ngĩgürügü.
Rü Ngechuchu rü ñanagürü ngĩxü̃: —Choma nax cumaxã chidexaxü̃, rü yimá chixĩ —﻿ñanagürü.
Rü yexguma íyadexayane rü ínangugü ga norü ngúexü̃gü. Rü naba̱i̱xãchiãẽgü yerü ga Ngechuchu rü wüxi ga ngecümaxã ínidexa. Natürü taxuxü̃ma nügü naporaxẽxẽ nax nüxna nacagüxü̃ nax ta̱xacü ngĩmaxã nanaxwa̱xexü̃ rü ta̱xacüchiga yixĩxü̃ nax ngĩmaxã íyadexaxü̃.
Rü yexguma ga yema ngecü rü yéma ngĩxü̃ ita̱x ga ngĩrü tü̃xü̃. Rü ĩanewa ixũ nax duü̃xü̃gümaxã nüxü̃ yanaxuxü̃ca̱x.
Rü ngĩgürügü: —¡Ngĩxã rü ítayadaugü i wüxi i yatü i chomaxã nüxü̃ ixuxü̃ ga guxü̃ma ga yema chaxüxü̃! ¿Taux ẽ̱xna yimá yixĩxü̃ ya Cristu? —﻿ngĩgürügü.
Rü inaxĩãchi ga yema ĩanecüã̱x, rü Ngechuchu íyexmaxü̃wa naxĩ.
Rü yoxni ga norü ngúexü̃gü rü Ngechuchuxü̃ nachixewegü nax nachibüxü̃ca̱x.
Natürü ga nüma rü ñanagürü nüxü̃: —Choma rü choxü̃́ nangẽxma i chowemü i pema tama nüxü̃ pecuáxü̃ —﻿ñanagürü.
Rü yexguma ga norü ngúexü̃gü rü nügüna nacagüe, rü ñanarügügü: —Bexmana marü texé nua tanange i nawemü —﻿ñanarügügü.
Natürü ga Ngechuchu rü ñanagürü nüxü̃: —Chorü õna nixĩ nax chanaxüxü̃ i norü ngúchaü̃ ya yimá nua choxü̃ mucü, rü nax chayanguxẽẽxü̃ i norü puracü.
Rü pema rü ñaperügügü: “Ãgümücü ya tauemacü nataxu nax yabuxgǘxü̃ i trigu”, ñaperügügü. Natürü i choma rü ñacharügü pexü̃: “¡Dücax i nanetügüarü o erü marü nidau rü marü nawa nangu nax yabuxgǘxü̃!”
Rü yíxema Tupanaca̱x nadexe i duü̃xü̃gü rü tá tanayaxu i tümaarü natanü. Rü guxü̃ma i ngẽma duü̃xü̃gü i tüxü̃́ irüxĩnüexü̃ rü tá nanayauxgü i maxü̃ i taguma gúxü̃. Rü ngẽmaãcü ya yíxema tüxíra ngẽma duü̃xü̃gümaxã Tupanaarü orexü̃ ixuxe rü yíxema yixcama ngẽma duü̃xü̃güxü̃ Tupanaca̱x dexe rü wüxigu tá tataãẽgü.
Rü aixcüma nixĩ i ngẽma ore i ñaxü̃: “Wüxíe tixĩ ya namaxã toexe i Tupanaarü ore rü toguxe tixĩ ya yíxema Tupanaca̱x duü̃xü̃güxü̃ dexe”, ñaxü̃.
Rü choma rü pexü̃ chamu nax Tupanaca̱x duü̃xü̃güxü̃ pedexü̃ woo marü togü nüxíra napuracüe nax duü̃xü̃gümaxã nüxü̃ yaxugüexü̃ i Tupanaarü ore. Rü pema nixĩ ga yema duü̃xü̃güxü̃ pedexü̃ Tupanaca̱x. Rü yemaacü ga pemax rü peyoxniẽ nawa ga togüarü puracü —﻿ñanagürü.
Rü muxü̃ma ga gumá ĩanecüã̱x ga Chamáriaanewa yexmane rü Ngechuchuaxü̃́ nayaxõgü, yerü nayaxõgü ga yema ore ga yema ngecü namaxã nüxü̃ ixuxü̃ ga yexguma ngĩxgu: “Guxü̃ma ga ta̱xacü ga ü̃pa chaxüxü̃ rü chomaxã nüxü̃ nixu”, ngĩxgu.
Rü yemaca̱x ga yema Chamáriaanecüã̱xgü rü yexguma Ngechuchuxü̃tawa nangugügu rü nüxü̃ naca̱a̱xü̃gü ga yexma natanügu nax naxã́ũxü̃ca̱x. Rü taxre ga ngunexü̃ yexma natanügu narüxã̱ũ̱x ga Ngechuchu.
Rü muxü̃ma ga togü ga Chamáriaanecüã̱xgü rü Ngechuchuaxü̃́ nayaxõgü ga yexguma nüxü̃ naxĩnüegu ga yema norü ore ga nümatama nüxü̃ yaxuxü̃.
Rü yexguma ga yema duü̃xü̃gü rü ñanagürügü ngĩxü̃ ga yema ngecü: —Ñu̱xma waxi nixĩ i aixcüma nüxü̃́ tayaxõgüxü̃ erü tomatama nüxü̃ taxĩnüe i ngẽma norü ore i tomaxã nüxü̃ yaxuxü̃. Rü ngẽmawa nüxü̃ tacua̱x nax aixcüma yimá yixĩxü̃ ya Cristu ya ñoma i naanecüã̱x i duü̃xü̃güarü maxẽxẽxẽruxü̃. Rü tama ngẽma cuma tomaxã nüxü̃ quixuxü̃ca̱xicatama tayaxõgü —﻿ñanagürügü.


Rü yema taxre ga ngunexü̃guwena ga Ngechuchu rü inaxũãchi ga Chamáriaanewa nax Gariréaanewa naxũxü̃ca̱x.
Rü nümatama ga Ngechuchu rü ü̃paacü rü ñanagürü: —Wüxi i Tupanaarü orearü uruxü̃, rü norü naanewatama i duü̃xü̃gü rü tama mea nanayauxgü —﻿ñanagürü.
Natürü yexguma Gariréaanewa nanguxgu ga Ngechuchu, rü yema Gariréaanecüã̱x ga duü̃xü̃gü rü meama nanayauxgü. Yerü nümagü rü ta Yerucharéü̃wa naxĩ naxca̱x ga Üpetüchigaarü peta, rü yéma nüxü̃ nadaugü ga yema taxü̃ ga mexü̃gü ga Tupanaarü poramaxã naxüxü̃ ga Ngechuchu.
Rü nüma ga Ngechuchu rü wena nawa naxũ ga ĩane ga Caná ga Gariréaanewa yexmane. Rü guma ĩanewa nixĩ ga bínuxü̃ nanguxuchixẽẽãxü̃ ga dexá. Rü ĩane ga Capernáü̃wa nayexma ga wüxi ga yatü ga ãẽ̱xgacü ga réiarü ngü̃xẽẽruxü̃. Rü nane rü nida̱xawe.
Rü yexguma gumá yatü ga ãẽ̱xgacü ga réiarü ngü̃xẽẽruxü̃ nüxü̃ cuáchigagu nax ínanguxü̃ ga Ngechuchu ga Yudéaanewa nax ne naxũxü̃ rü Gariréaanewa nanguxü̃, rü gumá yatü rü naxü̃tawa naxũ. Rü nüxü̃ nayaca̱xaxü̃ nax napatawa naxũxü̃ca̱x, rü naxca̱x nax yanataanexẽẽãxü̃ca̱x ga gumá nane ga marü turaxüchicü.
Rü Ngechuchu nanangãxü̃, rü ñanagürü nüxü̃: —Pema rü tama peyaxõgü ega tama nüxü̃ pedauxíragu i cua̱xruü̃gü i Tupanaarü poramaxã üxü̃ —﻿ñanagürü.
Natürü ga gumá yatü ga ãẽ̱xgacü ga réiarü ngü̃xẽẽruxü̃ rü ñanagürü nüxü̃: —Pa Corix, ¡paxa chowe rüxũ naxü̃pa nax nayuxü̃ ya chaune! —﻿ñanagürü.
Rü Ngechuchu nanangãxü̃ rü ñanagürü nüxü̃: —¡Nataegu i cupatawa! Erü cune rü marü naxca̱x nitaane —﻿ñanagürü. Rü gumá yatü ga ãẽ̱xgacü ga réiarü ngü̃xẽẽruxü̃ rü nayaxõ ga yema ore ga Ngechuchu namaxã nüxü̃ ixuxü̃. Rü napataca̱x nataegu.
Rü yexguma napatawa nanguxchaü̃gu ga gumá ãẽ̱xgacü, rü norü duü̃xü̃gü nape̱xegu nayayi, rü ñanagürügü nüxü̃: —Cune rü marü naxca̱x nitaane rü namaxü̃ —﻿ñanagürügü.
Rü yexguma rü norü duü̃xü̃güna naca, rü ñanagürü nüxü̃: —¿Ta̱xacürü oragu inaxügüxü̃ nax naxca̱x yataanexü̃? —﻿ñanagürü. Rü yema norü duü̃xü̃gü nanangãxü̃ rü ñanagürügü: —Ĩnex tocuchiguwena nixĩ ga nüxü̃ nangupetüxü̃ ga nax yaxaxünexü̃ —﻿ñanagürügü.
Rü gumá bucü nanatü rü nüxna nacua̱xãchi nax yema oragu yixĩxü̃ ga Ngechuchu ga ñaxü̃ nüxü̃: “Cune rü marü naxca̱x nitaane”, ñaxü̃. Rü nüma ga gumá yatü ga ãẽ̱xgacü ga réiarü ngü̃xẽẽruxü̃ rü guxü̃ma ga napatacüã̱x rü Ngechuchuaxü̃́ nayaxõgü.
Rü yexguma Yudéaanewa ne naxũxgu ga Ngechuchu, rü yema nixĩ ga norü taxre ga cua̱xruxü̃ ga Tupanaarü poramaxã duü̃xü̃güxü̃ nawéxü̃ ga Gariréaanewa.

Poslouchat Ore i mexü̃ ga Cuáü̃ ümatüxü̃ 4