9 Dagen Reizen Met FilippusVoorbeeld

Een lastige kleurplaat

Zijn uiterlijke huid bleef wel gelijke zwert,

Maar witter als de sneeuw wierd hij aan zijner zielen.

Met deze regels vatte de dichter Revius in 1630 de geschiedenis van ‘Filippus en de Moorman’ vroom samen. 

Vandaag wordt het eindelijk tijd om, samen met Filippus, die raadselachtige Afrikaan te ontmoeten. Wie is hij eigenlijk?  

‘En zie, een Moorman, een kamerling en een machtig heer van Candacé, de koningin der Moren…’ – zo staat het in de oude Statenvertaling, Handelingen 8:27. Vaak gevolgd door de stichtelijke, maar nogal bedenkelijke moraal uit het gedichtje van Revius. ‘De zwarte met het witte hart.’ Kom daar vandaag maar eens mee. Je zou zomaar in een zwarte-Pieten discussie belanden… Black lives matter, tenslotte. 

Het goede nieuws is echter, dat je in de hele Bijbel geen spoor vindt van discriminatie op basis van huidskleur. Daar geldt eenvoudig: All lives matter. Laat dat ook even gezegd zijn. 

Moorman, Ethiopiër, kamerling, machtig heer… De benamingen buitelen over elkaar heen. En toch wordt het plaatje niet helder. Een (waarschijnlijk) donkergetinte man, (vermoedelijk) afkomstig uit de regio Ethiopië – Soedan. Schatbewaarder van de koningin-moeder, de ‘kandakè’. Een diplomaat dus, op missie naar Jeruzalem. Al betrof het hier eerder een persoonlijke missie, want ‘Hij was in Jeruzalem geweest om daar God te aanbidden.’

Tenslotte weten we dat hij een ‘eunuch’ was, een gecastreerde. Of niet. Want eunuch was tot een soortnaam geworden, die gold voor alle hoge ambtenaren aan het hof. 

En ook verder blijft het gissen. Was het een ‘falasja’, een zwarte Jood? We weten dat er al sinds mensenheugenis Joden in Afrika woonden, en tot op de dag van vandaag wordt gespeculeerd over de stam van Dan of over de relatie die koning Salomo gehad zou hebben met de koningin van Seba. 

‘Waarschijnlijk’, ‘vermoedelijk’… het blijft lastig om het plaatje van ‘Filippus en de Moorman’ in te kleuren – letterlijk en figuurlijk. 

In ieder geval kende deze ‘kamerheer’ dus de God van Israël al. En hij wilde er meer over weten. Zoals Psalm 68 profeteert: 

‘Vorstelijke gezanten zullen uit Egypte komen,

Cusj zal zich haasten zijn handen naar God uit te strekken’ (Psalm 68:32, HSV).

Maar Jezus was voor hem nog de Grote Onbekende. Door de ontmoeting met Filippus zou dat nu binnen een kwartier veranderen. 

Voor jou

Buiten Jezus om blijft God de Grote Onbekende. Mee eens? 

Nadenker

‘Jezus zelf probeerde de twee moordenaars aan het kruis niet te bekeren; Hij wachtte tot één van hen zich tot Hem wendde.’

Dietrich Bonhoeffer