Lucas 11
11
Jesúcã “Manigʉ̃rẽ sãĩrã abiro ñubueya” ĩrẽ
(Mt 6:9-15; 7:7-11)
1Ĩcãrĩ Jesús ñubuegʉ tiyugʉ. Cʉ̃cã ñubuetuwaremena ĩcʉ̃ cʉ̃ buegʉ:
—Nirũpʉ̃, Juan cʉ̃cã cʉ̃ buerare bueriarora abiro ʉ̃sãcãrẽ ñubuerere bueya ―ĩyugʉ.
2Jesús ĩyugʉ:
—Marĩ Pacʉre ñubuera abiro ĩña:
‘Ʉ̃sã Pacʉ, ʉmʉãwesepʉ nigʉ̃ mʉrẽ ñañarẽ cʉohegʉre mʉya wãmerẽ cuwiopesaremena wedewõrãda.
Mʉ watinigʉ̃ nipetira basocare Nirũpʉ̃ nigʉ̃ watiya.
Atidita macãrã mʉcã boriwãme tiaro ʉmʉãwesepʉ macãrã mʉcã boriwãmepe tirora abiro.
3Ʉ̃sãrẽ bʉrecoricãrõ ʉ̃sãcã yatere nʉniña.
4Ʉ̃sãrẽ ʉ̃sãcã ñañarẽ cʉorere acõboya; ãpẽrãcã ʉ̃sãrẽ ñañarẽ tiriguere ʉ̃sãcã cʉ̃jãrẽ acõborora abiro.
Ʉ̃sãrẽ ñañarẽ tirugare ñapeañerõcã acutaya.
Ĩñerõcã ñañagʉ̃ ʉ̃sãrẽ ĩdocasãrugañerõcã acutaya’ ĩ ñubueya
―ĩyugʉ Jesús.
5Tairo ĩtuwagʉ queoremena cʉ̃ buerare wedeyugʉ:
—Apewatoa mʉjãwatoapʉre ĩcʉ̃ cʉ̃menamacʉ̃ cʉobogawi. Tairo tigʉ ñamideco niñerõcã cʉ̃yawipʉ wa cʉ̃rẽ abiro ĩbogawi: ‘Yʉmenamacʉ̃ itiaga panpaga yʉre wasoya. 6Ĩcʉ̃ yʉmenamacʉ̃ aperopʉ camesãgʉ̃ warigʉ yawipʉ eawi. Icãta cʉ̃rẽ ecaboreno cʉoheriatiwʉ’ ĩbogawi. 7Cʉ̃menamacʉ̃ wipupeapʉmena cʉ̃rẽ abiro yʉbogawi: ‘Yʉre patocõherimocãña. Sopepʉtore yʉ ñurõ biasiawʉ. Yʉ yʉpũnamena canigʉ̃pʉ ya. Yʉ mʉrẽ wʉmʉnʉcãnigʉ̃ nʉnigʉ̃ wamasĩheri’ ĩgawi cʉ̃rẽ. 8Yʉ mʉjãrẽ wede: Cʉ̃menamacʉ̃ nicapeicãrã wʉmʉnʉcã cʉ̃rẽ apeyeno nʉnigʉ̃ waherigawi. Buri tora abiro nʉnirugahericapeicãrã cʉ̃cã sãĩrucũñerõcã ĩñagʉ̃ patocõnemoherimocãro ĩgʉ̃ nipetire cʉ̃cã borere nʉnigawi. 9Tairo tigʉ mʉjãrẽ wedegʉda: Manigʉ̃rẽ mʉjãcã borere sãĩrucũmocãña. Sãĩrucũñerõcã mʉjãcã sãĩrẽrẽ nʉnigʉagawi. Mʉjãcã borere amarucũmocãña. Amarucũñerõcã Manigʉ̃ mʉjãcã amarẽrẽ bʉañerõcã tigʉagawi. Sopepʉtore ‘ʉ̃sãrẽ pãwõña’ ĩ doterucũrãrã abiro Manigʉ̃rẽ sãĩduherimocãña. Tairo sãĩduheriñerõcã sopepʉtore pãwõyorora abiro Manigʉ̃ mʉjãcã sãĩrẽrẽ tʉogʉagawi. 10Cʉ̃rẽ sãĩrãno cʉ̃jãcã sãĩrẽrẽ ñerõãgawa. Amarucũrãno cʉ̃jãcã amarẽrẽ bʉaroagawa. Sopepʉtore ‘ʉ̃sãrẽ pãwõña’ ĩ doterucũrãrã abiro sãĩduherano sopepʉtore pãwõyorora abiro cʉ̃jãcã sãĩrẽrẽ tʉoyoroagawa.
11”¿Pacʉsʉmʉã nirã noãno mʉjã pũna waire sãĩñerõcã ãñarẽ nʉnimasĩbogari? 12Cãboco diere sãĩñerõcã cotiapapere nʉnimasĩheriga. 13Buri mʉjã ñañarẽrẽ tirecʉtira nicaperacã mʉjã pũnarẽ ñurẽrẽ nʉnimasĩrã ña. ¡Topʉare mʉjã Pacʉ ʉmʉãwesepʉ nigʉ̃ ñucametʉagʉ doca Espíritu Santore cʉ̃rẽ sãĩrãnorẽ nocãrõ nʉnimasĩgʉagawi! ―ĩyugʉ Jesús.
Jesúre “wãtĩã nirũpʉ̃ tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowi” ĩ wedepasʉtirigue
(Mt 12:22-30; Mc 3:20-27)
14Siro Jesús wãtĩ basocʉpʉre wederucũmasĩheriñerõcã tirigʉre cõãwiocogʉ tiyugʉ. Cʉ̃ wãtĩrẽ cõãwiocoñerõcã wederucũmasĩheriarigʉ wederucũãsuyugʉ. Tiere ĩñarã basoca ĩñamaniãsuyura. 15Ĩcãrãpe ĩyura:
—Beelzebú wãtĩã nirũpʉ̃ ãnirẽ wãtĩãrẽ cõãwiocomasĩrẽ tutuarere nʉniãyi ―ĩyura. 16Ãpẽrã cʉ̃rẽ cʉ̃jãcã borepere ticũmugʉ̃ eañerõcã bora cʉ̃rẽ cʉ̃ye tutuaremena ĩcãwãme ʉmʉãwesepʉ maquẽrẽ tiẽñodotiyura. 17Jesúpe cʉ̃jãcã wãcũrẽrẽ masĩnigʉ̃ abiro cʉ̃jãrẽ ĩyugʉ:
—Ĩcãdita macãrã ĩcãrõmena nihera cʉ̃jãbasurupe dicawati camequẽrã basoca petiasugawa. Ĩcãwimacãrã ĩcãrõmena nihera cʉ̃jãbasurupe dicawati camequẽrã cʉ̃jãcã petiasugawa. 18¿Tiwãmerã wãtĩã nirũpʉ̃ cʉ̃basurupera wãtĩãmena camequẽ dicawatigʉ noãpere dotigʉ nimasĩgʉagari? Yʉre mʉjãcã ‘cʉ̃ wãtĩã nirũpʉ̃ Beelzebú tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowi’ ĩñerõcã yʉ mʉjãrẽ anorã abiro ĩ. 19Buri mʉjã yʉre tora abiro ĩrã ¿mʉjãye buerere quetaturapere noãye tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowa ĩrã yari? Mʉjã cʉ̃jãrẽ: ‘Manigʉ̃cã tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowa’ ĩ. Tairo tiro mʉjãcã yʉre wãtĩã nirũpʉ̃ye tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowi ĩrẽ queoro niheri. Mʉjãye buerere quetaturibasocara mʉjãrẽ ‘mʉjã queoro wãcũheri’ ĩrõãgawa. 20Yʉcã anorã abiro Manigʉ̃ye tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocorera ‘merẽ Manigʉ̃cã cʉ̃yarare dotire mʉjãpʉre easia’ ĩ eñorõ ya.
21”Ĩcʉ̃ tutuagʉ paje besumena cʉ̃yawipʉre ñurõ coteñerõcã ãpẽrã cʉ̃cã cʉorere emamasĩherigawa. 22Buri cʉ̃cã ‘Paje besumena yawire ñurõ cotemasĩ’ ĩ wãcũrẽcʉticapetacãrã ãpĩ cʉ̃sotoa tutuagʉpe cʉ̃rẽ cametʉanʉcã nipetire cʉ̃cã besu cʉorere emamocãgawi. Emamocã cʉ̃cã cʉorere nepetimocã cʉ̃menamacãrãrẽ batopetimocãgawi.#11:22 Jesús “yʉ wãtĩã nirũpʉ̃sotoare tutuacametʉanʉcãgʉ̃ ña” ĩgʉ̃ tairo ĩyugʉ.
Jesús ĩnemoyugʉ:
23Yʉre bohegʉ, yʉre ĩñatutigʉ yʉmena nihegʉ ñawĩ. Tairora ãpẽrã basocare sio neõ yʉre quetatura nirã eañerõcã titamuhegʉ buripe cʉ̃jãrẽ ãcũcõãcoribasocʉ ñawĩ.
Jesúcã wãtĩ basocʉpʉre upatuti sãwariguere wederigue
(Mt 12:43-45)
24Jesús basocare abiro wedenemoyugʉ: —Ĩcʉ̃ wãtĩrẽ basocʉpʉre niãrigʉre cõãwiocorosiro cʉ̃ boposãrẽpʉ wawõnogawi cʉ̃cã yerisãrõrẽ amagʉ̃. Cʉ̃cã niãtore bʉaherinigʉ̃ abiro wãcũgawi: ‘Yʉcã witirigʉpʉrena upatuti coesãwagʉda’ ĩgawi.
25Cʉ̃pʉre upatuti coejeagʉ oaweayoariawira abiro, ñurõ quenoãriawipʉra abiro bʉajeagawi. 26Tairo tigʉ wa ãpẽrã wãtĩã sietejoro cʉ̃sotoa ñañarãrẽ sio neãponigʉ̃ basocʉpʉre siosãwagawi. Siro cʉ̃ basocʉpe cʉ̃cã tosʉguero nimoãriarosotoape ñañagʉ̃joro pʉtʉagawi ―ĩyugʉ Jesús.
Jesúcã ñurẽ diamacã maquẽ ʉsearere wederigue
27Jesúcã tiere wederiwatoa ĩcõ nomiõ basocawatoapʉ niãrigo caribiyugo:
—Mʉrẽ pũnacʉti masõrigo ñurõjoro ʉseacametʉaremena nigago ―ĩyugo Jesúre. 28Jesúpe core ĩyugʉ:
—Manigʉ̃ nemorõrã bʉtoro ʉsearemena niñerõcã yawí cʉ̃ye wederucũrẽrẽ tʉorare, cʉ̃cã dotirere tira docare ―ĩyugʉ.
Basoca ñañarãcã Jesúre tiẽñorẽ sãĩmirigue
(Mt 12:38-42; Mc 8:12)
29Pajʉ basoca cʉ̃ cʉtiro neãpowʉmʉãtiñerõcã Jesús abiro wedesocoyugʉ:
—Basoca atibʉreco macãrã ñañacametʉawa. Cʉ̃jã ñañarã ninirã yʉre ĩcãwãmeno tiẽñorẽrẽ ĩñarugara sãĩwã. Cʉ̃jãcã tiere ĩñarugacapetacãrã Manigʉ̃cã cʉ̃ye quetire wedesʉgueribasocʉ Jonárẽ tiriarora abiro wate wadorena wedegʉda.
30”Manigʉ̃cã Jonárẽ itiabʉreco wai pupeapʉ sãñagʉ̃rẽ catioriasiro Jonácã Nínive#Jon 3:3-4. macãrãrẽ wedegʉ eawañerõcã cʉ̃jãcã cʉ̃rẽ ‘nirõrã ãni Manigʉ̃yere wedesʉgueribasocʉra ñawĩ’ ĩ wedewõriarora abirora yʉ Nipetira Sõwʉ̃cãrẽ Manigʉ̃cã tiremenarã atibʉreco macãrã basoca ‘nirõrã ãni Manigʉ̃cã ticoyorigʉ ñawĩ’ ĩ wedewõrãgawa. 31Sabá wãmecʉtiridita macãrã nirũpõmañu yoaro macõpʉ nicapeocãrã Salomóncã masĩrẽrẽ tʉogo watiyugo. Mʉjãpe ĩcʉ̃ ano nigʉ̃ Salomónsotoa#1Re 10:1-10; 2Cr 9:1-12. masĩgʉ̃pere tʉorugaheri. Tairo tigo cora anocawatoa macãrãrẽ Manigʉ̃cã nipetira basocare ĩñabeseribʉreco eañerõcãrẽ ‘Mʉjã Jesúre wedewõrugaheriwʉ; ñañarẽ tiwʉ’ ĩ wedesãgoagago. 32Tairora Nínive macãrã Jonácã Manigʉ̃ye quetire wedeñerõcã tʉora cʉ̃jãcã ñañarẽ tirecʉtirere wãcũpasʉti, cʉ̃jãcã wãcũrẽrẽ wasoayura. Yʉpere Jonásotoa nigʉ̃pere mʉjã wedewõheri. Mʉjãcã ñañarẽ tirecʉtirere wãcũpasʉti wasoaheri. Tairo tira Nínive macãrãrã nirãgawa anocawatoa macãrãrẽ, Manigʉ̃cã nipetira basocare ĩñabeseribʉreco eañerõcãrẽ ‘Mʉjã Jesúre wedewõrugaheriwʉ. Ñañarẽ tiwʉ’ ĩ wedesãrã ―ĩyugʉ Jesús.
Ũpʉ̃rẽ sĩãworiga
(Mt 5:15; 6:22-23)
33Jesús basocare abiro wedenemoyugʉ: —Icata ĩcʉ̃ sĩãworigare sĩãwotuwa yajioropʉ cũherigawi. Ĩñerõcã upacũmuãmena bʉatocũherigawi. Buripe doca emʉãrõpʉ peogawi topʉre sãwara ñurõ bowere cʉoaro ĩgʉ̃.
34”Mʉjãya caperi ũpʉ̃rẽ sĩãworipaga tirora abiro ña. Tairo tiro ñurõ ĩñabʉaricaperi niñerõcã niãria ũpʉ̃pʉra ñurõ bowerere cʉoroacu. (Atiera abiro mʉjã yʉcã buerere wedewõrugara Manigʉ̃ye diamacã maquẽ nirẽrẽ masĩrõãcu.) Mʉjãya caperi ñuheriñerõcã ñurõ ĩñabʉaheriga. (Atiera abiro mʉjã yʉcã buerere wedewõhera Manigʉ̃ye diamacã maquẽ nirẽrẽ masĩheriga.) Niãria ũpʉ̃pʉra naĩtĩãrẽpʉ nirõrã abiro nirõãcu. 35Atiere ñurõ tiya: Bowerepʉra abiro nirẽrẽ Manigʉ̃ye diamacã maquẽ nirẽpere wedewõgʉ̃ nigʉ̃ ya mʉcã ĩrẽpe diamacã maquẽ niherẽpe naĩtĩãre maquẽpe nirõ eari ĩgʉ̃. 36Mʉjãya ũpʉ̃ ñeno dʉsaro manirõ ñurõ bowere watoapʉ nirõra abiro mʉjãya ũpʉ̃ niãria ũpʉ̃mena nonogãpe dʉsaro manirõ mʉjãcã Manigʉ̃ye diamacã maquẽrẽ ñurõ wedewõñerõcã Manigʉ̃ mʉjãrẽ ñeno dʉsaro manirõ cʉ̃ye diamacã maquẽ nirẽrẽ ñucametʉaro masĩñerõcã tigʉagawi. Tairo tira boweropʉ nirãrã abiro Manigʉ̃yere ñurõ tʉomasĩrõãcu.
Jesúcã fariseo basocare, Moisécã ojariguere bueribasocare cʉ̃jãcã ñañarẽ tirecʉtirere wederigue
(Mt 23:1-36; Mc 12:38-40; Lc 20:45-47)
37Jesúcã wedeariasiro ĩcʉ̃ fariseo basocʉ cʉ̃yawipʉ yadotigʉ sioyugʉ. Tairo tigʉ Jesús cʉ̃yawipʉ sãwa yaripĩrõ tʉsaro eanujeayugʉ. 38Fariseo basocʉpe judío basocacã tirecʉtirora abiro yatosʉguero Jesúcã wãmocoseheriñerõcã ĩñagʉ̃ ĩñamaniãsuyugʉ. 39Cʉ̃cã tora ĩñamaniãsuñerõcã ĩñagʉ̃ marĩ Nirũpʉ̃ Jesús cʉ̃rẽ abiro ĩyugʉ:
—Mʉjã fariseo basoca ‘ñañarẽ cʉohera ña’ ĩ tʉoiñarĩbasoca basocacã ĩñacoropʉ wadore ñurõ tirecʉti; cʉ̃jãrẽ ‘ñurã ñawã’ ĩñerõcã bora. Bapa sotoape wadore ñurõ coseyoariabapara abiro ña; mʉjãye yeripũnarĩpʉpere ñañacametʉare cʉora ãpẽrãrẽ yajarugara, ñañarẽrẽ tirugara ninirã bapacã pupeapere wõẽrĩdadayoribapara abiro nicaperacãrã. 40¡Mʉjã tʉomasĩherijomocãrã ña! Nipetirapʉra ‘Manigʉ̃ marĩya ũpʉ̃rẽ tigʉpʉra pupeamacãrõ yeripũnacãrẽ tiyi’ ĩ masĩwã. 41Mʉjãcã cʉorere ñurĩ yeripũnamena bopacarare nʉniña. Tairo tira mʉjã bapa pupeapere ñurõ coseyoriabapara abiro pʉtʉaroacu.
42”¡Mʉjã fariseo basoca bʉtoro ñañarõ cametʉaro tiyoroacu! Mʉjãye otere metãgãrẽ: menta, ruda wãmecʉtirere ĩñerõcã nipetire yariguere sʉtiañuñerõcã tirenorẽ seneõ upaquẽrĩ ya. Pʉaõpʉcʉñequẽrĩ cʉora ĩcãquẽ Manigʉ̃wipʉ newa ‘Yʉcã Manigʉ̃rẽ nʉnirẽ ña’ ĩnirã paire nʉni. Buri mʉjãrẽ mʉjãcã anorã abiro tiriwãmerã Manigʉ̃cãrẽ, ãpẽrãcãrẽ diamacãrã maĩñerõcã ñuboyu.#Lv 27:30; Am 5:21-24.
43”¡Mʉjã fariseo basoca bʉtoro ñañacametʉaro tiyoroacu! Mʉjãcã neãporiwiseripʉ wara nisocore duiripĩrĩpʉ nirũpãrãcã duirenopʉ wado duiruga. Ĩñerõcã macã decopʉre no mʉjãcã waro cuwiopesaremena ñudotiñerõcã bo. 44¡Mʉjãrẽ Manigʉ̃ bʉtoro ñañacametʉaro tigʉagawi! Mʉjã tiritoribasoca ña. Sotoa wadorena ñurã bauritora pupeapere ñañarã ña; masãcoperi bauherera abiro. Tora abiro tiecã bauhere niñerõcã ticoperipupeapʉre ‘cõwõãrigʉni sãñagawi’ ĩmasĩherinirã basoca tiesotoa cʉtacũwʉmʉãgawa.
45Cʉ̃cã tairo ĩñerõcã tʉogʉ ĩcʉ̃ Moisécã ojariguere bueribasocʉ abiro ĩyugʉ Jesúre:
—Buegʉ, mʉ fariseo basocare tairo ĩ wederucũgʉ̃ ʉ̃sãcãrẽ ĩtutigʉ ya ―ĩyugʉ.
46Jesúpe cʉ̃rẽ yʉyugʉ:
—Mʉjã Moisécã ojariguere bueribasocacã bʉtoro ñañacametʉaro tiyoroacu. Mʉjã ãpẽrãrẽ ‘abiro tiya’ ĩ dotira cʉ̃jãrẽ apeyeno bʉtoro nʉcʉ̃cametʉarere apadotirara abiro ya. Tairo tira cʉ̃jã tie dotirere ãpõtĩõheriwa. Cʉ̃jãcã tora abiro mʉjãcã tidotirere titutuhericapetacãrã tie dotirere tiaro ĩrã mʉjãbasurupecã cʉ̃jãrẽ icãta titamuheri.
47”¡Mʉjã bʉtoro ñañacametʉaro tiyoroacu! Mʉjã sʉguerimacãrã Manigʉ̃ye quetire wedesʉgueribasocacã bueriguere yʉramerã cʉ̃jãya masãcoperisotoapʉre ñurĩwiseri wenʉcõ. Cʉ̃jãrẽna mʉjã ñecʉ̃sʉmʉã sĩãriara niwã. 48Mʉjãcã tora abiro tiremena mʉjã ñecʉ̃sʉmʉãcã ñañarõ tiriguere ñucametʉasu ĩ eñorã ya. Mʉjã ñecʉ̃sʉmʉã cʉ̃jãrẽ sĩãriaracã cʉ̃jãye quetire wedewõheririarora abirora mʉjãcã cʉ̃jãye quetire wedewoheri. Buri tairo wedewõhericaperacãrã cʉ̃jãye masãcoperisotoarena ñurõ peñarĩwiseri wenʉcõ. 49Tairo tigʉ Manigʉ̃ cʉ̃cã masĩrẽmena ĩyugʉ: «Yaye quetire wedesʉgueribasocare ĩñerõcã yayere bueribasocare ticogʉda. Buri mʉjãpe ĩcãrãrẽ sĩãcõãrõãcu; ãpẽrãrẽ ñañarõ tirugara no cʉ̃jãcã waro quetaturoacu» ĩyugʉ. 50Tieye wapara atibʉrecore bajuanesocoriwatoapʉmenarã nipetira Manigʉ̃ye quetire wedesʉgueribasocare sĩãrigue wapara Manigʉ̃ anocawatoa macãrã basocare wapasegʉagawi. 51Abére#Mt 23:35; Heb 11:4; 12:24. sĩãriguemena pʉ Zacaríare#11:51 Abelye maquẽrẽ bueya Gn 4:1-8; Zacaríaye maquẽrẽ bueya 2Cr 24:20-22. Manigʉ̃ Nirĩtatia cʉtiropʉ waibʉcʉrare sĩã soemʉõcopeoro watoapʉmena sĩãriguepʉmena Manigʉ̃ mʉjãrẽ wapasegʉagawi. Tairo tigʉ mʉjãrẽ ĩnemogʉ̃da: Manigʉ̃ cʉ̃jã nipetirare sĩãrigue wapara marĩcʉoro macãrãrẽ wapasegʉagawi.
52”¡Mʉjã Moisécã ojariguere bueribasoca bʉtoro ñañacametʉaro tiyoroacu! Mʉjã basocare Manigʉ̃yere ĩñamasĩrã eamasĩborere buri acuta. Mʉjãbasurupecã Manigʉ̃yere pẽrõgãnorã ĩñamasĩrã eaherijomocã. Tairo tira ãpẽrãrẽ Manigʉ̃rẽ masĩrã earugarare masĩñerõcã tiheri ―ĩyugʉ Jesús.
53Jesúcã tiere ĩtuwa witiañerõcã Moisécã ojariguere bueribasoca ĩñerõcã fariseo basoca bʉtoro cuarosãrã nirã eayura. Tairo tira cʉ̃rẽ paje sãĩñarẽ wisioremena sãĩñasocoyura. 54Cʉ̃rẽ queoro yʉheriñerõcã bora tairo tiyura; cʉ̃cã merĩã yʉñerõcã cʉ̃rẽ wedesãrãda ĩrã.
നിലവിൽ തിരഞ്ഞെടുത്തിരിക്കുന്നു:
Lucas 11: yui
ഹൈലൈറ്റ് ചെയ്യുക
പങ്ക് വെക്കു
പകർത്തുക

നിങ്ങളുടെ എല്ലാ ഉപകരണങ്ങളിലും ഹൈലൈറ്റുകൾ സംരക്ഷിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുണ്ടോ? സൈൻ അപ്പ് ചെയ്യുക അല്ലെങ്കിൽ സൈൻ ഇൻ ചെയ്യുക
© 2026, SIL Global. All rights reserved.
Lucas 11
11
Jesúcã “Manigʉ̃rẽ sãĩrã abiro ñubueya” ĩrẽ
(Mt 6:9-15; 7:7-11)
1Ĩcãrĩ Jesús ñubuegʉ tiyugʉ. Cʉ̃cã ñubuetuwaremena ĩcʉ̃ cʉ̃ buegʉ:
—Nirũpʉ̃, Juan cʉ̃cã cʉ̃ buerare bueriarora abiro ʉ̃sãcãrẽ ñubuerere bueya ―ĩyugʉ.
2Jesús ĩyugʉ:
—Marĩ Pacʉre ñubuera abiro ĩña:
‘Ʉ̃sã Pacʉ, ʉmʉãwesepʉ nigʉ̃ mʉrẽ ñañarẽ cʉohegʉre mʉya wãmerẽ cuwiopesaremena wedewõrãda.
Mʉ watinigʉ̃ nipetira basocare Nirũpʉ̃ nigʉ̃ watiya.
Atidita macãrã mʉcã boriwãme tiaro ʉmʉãwesepʉ macãrã mʉcã boriwãmepe tirora abiro.
3Ʉ̃sãrẽ bʉrecoricãrõ ʉ̃sãcã yatere nʉniña.
4Ʉ̃sãrẽ ʉ̃sãcã ñañarẽ cʉorere acõboya; ãpẽrãcã ʉ̃sãrẽ ñañarẽ tiriguere ʉ̃sãcã cʉ̃jãrẽ acõborora abiro.
Ʉ̃sãrẽ ñañarẽ tirugare ñapeañerõcã acutaya.
Ĩñerõcã ñañagʉ̃ ʉ̃sãrẽ ĩdocasãrugañerõcã acutaya’ ĩ ñubueya
―ĩyugʉ Jesús.
5Tairo ĩtuwagʉ queoremena cʉ̃ buerare wedeyugʉ:
—Apewatoa mʉjãwatoapʉre ĩcʉ̃ cʉ̃menamacʉ̃ cʉobogawi. Tairo tigʉ ñamideco niñerõcã cʉ̃yawipʉ wa cʉ̃rẽ abiro ĩbogawi: ‘Yʉmenamacʉ̃ itiaga panpaga yʉre wasoya. 6Ĩcʉ̃ yʉmenamacʉ̃ aperopʉ camesãgʉ̃ warigʉ yawipʉ eawi. Icãta cʉ̃rẽ ecaboreno cʉoheriatiwʉ’ ĩbogawi. 7Cʉ̃menamacʉ̃ wipupeapʉmena cʉ̃rẽ abiro yʉbogawi: ‘Yʉre patocõherimocãña. Sopepʉtore yʉ ñurõ biasiawʉ. Yʉ yʉpũnamena canigʉ̃pʉ ya. Yʉ mʉrẽ wʉmʉnʉcãnigʉ̃ nʉnigʉ̃ wamasĩheri’ ĩgawi cʉ̃rẽ. 8Yʉ mʉjãrẽ wede: Cʉ̃menamacʉ̃ nicapeicãrã wʉmʉnʉcã cʉ̃rẽ apeyeno nʉnigʉ̃ waherigawi. Buri tora abiro nʉnirugahericapeicãrã cʉ̃cã sãĩrucũñerõcã ĩñagʉ̃ patocõnemoherimocãro ĩgʉ̃ nipetire cʉ̃cã borere nʉnigawi. 9Tairo tigʉ mʉjãrẽ wedegʉda: Manigʉ̃rẽ mʉjãcã borere sãĩrucũmocãña. Sãĩrucũñerõcã mʉjãcã sãĩrẽrẽ nʉnigʉagawi. Mʉjãcã borere amarucũmocãña. Amarucũñerõcã Manigʉ̃ mʉjãcã amarẽrẽ bʉañerõcã tigʉagawi. Sopepʉtore ‘ʉ̃sãrẽ pãwõña’ ĩ doterucũrãrã abiro Manigʉ̃rẽ sãĩduherimocãña. Tairo sãĩduheriñerõcã sopepʉtore pãwõyorora abiro Manigʉ̃ mʉjãcã sãĩrẽrẽ tʉogʉagawi. 10Cʉ̃rẽ sãĩrãno cʉ̃jãcã sãĩrẽrẽ ñerõãgawa. Amarucũrãno cʉ̃jãcã amarẽrẽ bʉaroagawa. Sopepʉtore ‘ʉ̃sãrẽ pãwõña’ ĩ doterucũrãrã abiro sãĩduherano sopepʉtore pãwõyorora abiro cʉ̃jãcã sãĩrẽrẽ tʉoyoroagawa.
11”¿Pacʉsʉmʉã nirã noãno mʉjã pũna waire sãĩñerõcã ãñarẽ nʉnimasĩbogari? 12Cãboco diere sãĩñerõcã cotiapapere nʉnimasĩheriga. 13Buri mʉjã ñañarẽrẽ tirecʉtira nicaperacã mʉjã pũnarẽ ñurẽrẽ nʉnimasĩrã ña. ¡Topʉare mʉjã Pacʉ ʉmʉãwesepʉ nigʉ̃ ñucametʉagʉ doca Espíritu Santore cʉ̃rẽ sãĩrãnorẽ nocãrõ nʉnimasĩgʉagawi! ―ĩyugʉ Jesús.
Jesúre “wãtĩã nirũpʉ̃ tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowi” ĩ wedepasʉtirigue
(Mt 12:22-30; Mc 3:20-27)
14Siro Jesús wãtĩ basocʉpʉre wederucũmasĩheriñerõcã tirigʉre cõãwiocogʉ tiyugʉ. Cʉ̃ wãtĩrẽ cõãwiocoñerõcã wederucũmasĩheriarigʉ wederucũãsuyugʉ. Tiere ĩñarã basoca ĩñamaniãsuyura. 15Ĩcãrãpe ĩyura:
—Beelzebú wãtĩã nirũpʉ̃ ãnirẽ wãtĩãrẽ cõãwiocomasĩrẽ tutuarere nʉniãyi ―ĩyura. 16Ãpẽrã cʉ̃rẽ cʉ̃jãcã borepere ticũmugʉ̃ eañerõcã bora cʉ̃rẽ cʉ̃ye tutuaremena ĩcãwãme ʉmʉãwesepʉ maquẽrẽ tiẽñodotiyura. 17Jesúpe cʉ̃jãcã wãcũrẽrẽ masĩnigʉ̃ abiro cʉ̃jãrẽ ĩyugʉ:
—Ĩcãdita macãrã ĩcãrõmena nihera cʉ̃jãbasurupe dicawati camequẽrã basoca petiasugawa. Ĩcãwimacãrã ĩcãrõmena nihera cʉ̃jãbasurupe dicawati camequẽrã cʉ̃jãcã petiasugawa. 18¿Tiwãmerã wãtĩã nirũpʉ̃ cʉ̃basurupera wãtĩãmena camequẽ dicawatigʉ noãpere dotigʉ nimasĩgʉagari? Yʉre mʉjãcã ‘cʉ̃ wãtĩã nirũpʉ̃ Beelzebú tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowi’ ĩñerõcã yʉ mʉjãrẽ anorã abiro ĩ. 19Buri mʉjã yʉre tora abiro ĩrã ¿mʉjãye buerere quetaturapere noãye tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowa ĩrã yari? Mʉjã cʉ̃jãrẽ: ‘Manigʉ̃cã tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowa’ ĩ. Tairo tiro mʉjãcã yʉre wãtĩã nirũpʉ̃ye tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocowi ĩrẽ queoro niheri. Mʉjãye buerere quetaturibasocara mʉjãrẽ ‘mʉjã queoro wãcũheri’ ĩrõãgawa. 20Yʉcã anorã abiro Manigʉ̃ye tutuaremena wãtĩãrẽ cõãwiocorera ‘merẽ Manigʉ̃cã cʉ̃yarare dotire mʉjãpʉre easia’ ĩ eñorõ ya.
21”Ĩcʉ̃ tutuagʉ paje besumena cʉ̃yawipʉre ñurõ coteñerõcã ãpẽrã cʉ̃cã cʉorere emamasĩherigawa. 22Buri cʉ̃cã ‘Paje besumena yawire ñurõ cotemasĩ’ ĩ wãcũrẽcʉticapetacãrã ãpĩ cʉ̃sotoa tutuagʉpe cʉ̃rẽ cametʉanʉcã nipetire cʉ̃cã besu cʉorere emamocãgawi. Emamocã cʉ̃cã cʉorere nepetimocã cʉ̃menamacãrãrẽ batopetimocãgawi.#11:22 Jesús “yʉ wãtĩã nirũpʉ̃sotoare tutuacametʉanʉcãgʉ̃ ña” ĩgʉ̃ tairo ĩyugʉ.
Jesús ĩnemoyugʉ:
23Yʉre bohegʉ, yʉre ĩñatutigʉ yʉmena nihegʉ ñawĩ. Tairora ãpẽrã basocare sio neõ yʉre quetatura nirã eañerõcã titamuhegʉ buripe cʉ̃jãrẽ ãcũcõãcoribasocʉ ñawĩ.
Jesúcã wãtĩ basocʉpʉre upatuti sãwariguere wederigue
(Mt 12:43-45)
24Jesús basocare abiro wedenemoyugʉ: —Ĩcʉ̃ wãtĩrẽ basocʉpʉre niãrigʉre cõãwiocorosiro cʉ̃ boposãrẽpʉ wawõnogawi cʉ̃cã yerisãrõrẽ amagʉ̃. Cʉ̃cã niãtore bʉaherinigʉ̃ abiro wãcũgawi: ‘Yʉcã witirigʉpʉrena upatuti coesãwagʉda’ ĩgawi.
25Cʉ̃pʉre upatuti coejeagʉ oaweayoariawira abiro, ñurõ quenoãriawipʉra abiro bʉajeagawi. 26Tairo tigʉ wa ãpẽrã wãtĩã sietejoro cʉ̃sotoa ñañarãrẽ sio neãponigʉ̃ basocʉpʉre siosãwagawi. Siro cʉ̃ basocʉpe cʉ̃cã tosʉguero nimoãriarosotoape ñañagʉ̃joro pʉtʉagawi ―ĩyugʉ Jesús.
Jesúcã ñurẽ diamacã maquẽ ʉsearere wederigue
27Jesúcã tiere wederiwatoa ĩcõ nomiõ basocawatoapʉ niãrigo caribiyugo:
—Mʉrẽ pũnacʉti masõrigo ñurõjoro ʉseacametʉaremena nigago ―ĩyugo Jesúre. 28Jesúpe core ĩyugʉ:
—Manigʉ̃ nemorõrã bʉtoro ʉsearemena niñerõcã yawí cʉ̃ye wederucũrẽrẽ tʉorare, cʉ̃cã dotirere tira docare ―ĩyugʉ.
Basoca ñañarãcã Jesúre tiẽñorẽ sãĩmirigue
(Mt 12:38-42; Mc 8:12)
29Pajʉ basoca cʉ̃ cʉtiro neãpowʉmʉãtiñerõcã Jesús abiro wedesocoyugʉ:
—Basoca atibʉreco macãrã ñañacametʉawa. Cʉ̃jã ñañarã ninirã yʉre ĩcãwãmeno tiẽñorẽrẽ ĩñarugara sãĩwã. Cʉ̃jãcã tiere ĩñarugacapetacãrã Manigʉ̃cã cʉ̃ye quetire wedesʉgueribasocʉ Jonárẽ tiriarora abiro wate wadorena wedegʉda.
30”Manigʉ̃cã Jonárẽ itiabʉreco wai pupeapʉ sãñagʉ̃rẽ catioriasiro Jonácã Nínive#Jon 3:3-4. macãrãrẽ wedegʉ eawañerõcã cʉ̃jãcã cʉ̃rẽ ‘nirõrã ãni Manigʉ̃yere wedesʉgueribasocʉra ñawĩ’ ĩ wedewõriarora abirora yʉ Nipetira Sõwʉ̃cãrẽ Manigʉ̃cã tiremenarã atibʉreco macãrã basoca ‘nirõrã ãni Manigʉ̃cã ticoyorigʉ ñawĩ’ ĩ wedewõrãgawa. 31Sabá wãmecʉtiridita macãrã nirũpõmañu yoaro macõpʉ nicapeocãrã Salomóncã masĩrẽrẽ tʉogo watiyugo. Mʉjãpe ĩcʉ̃ ano nigʉ̃ Salomónsotoa#1Re 10:1-10; 2Cr 9:1-12. masĩgʉ̃pere tʉorugaheri. Tairo tigo cora anocawatoa macãrãrẽ Manigʉ̃cã nipetira basocare ĩñabeseribʉreco eañerõcãrẽ ‘Mʉjã Jesúre wedewõrugaheriwʉ; ñañarẽ tiwʉ’ ĩ wedesãgoagago. 32Tairora Nínive macãrã Jonácã Manigʉ̃ye quetire wedeñerõcã tʉora cʉ̃jãcã ñañarẽ tirecʉtirere wãcũpasʉti, cʉ̃jãcã wãcũrẽrẽ wasoayura. Yʉpere Jonásotoa nigʉ̃pere mʉjã wedewõheri. Mʉjãcã ñañarẽ tirecʉtirere wãcũpasʉti wasoaheri. Tairo tira Nínive macãrãrã nirãgawa anocawatoa macãrãrẽ, Manigʉ̃cã nipetira basocare ĩñabeseribʉreco eañerõcãrẽ ‘Mʉjã Jesúre wedewõrugaheriwʉ. Ñañarẽ tiwʉ’ ĩ wedesãrã ―ĩyugʉ Jesús.
Ũpʉ̃rẽ sĩãworiga
(Mt 5:15; 6:22-23)
33Jesús basocare abiro wedenemoyugʉ: —Icata ĩcʉ̃ sĩãworigare sĩãwotuwa yajioropʉ cũherigawi. Ĩñerõcã upacũmuãmena bʉatocũherigawi. Buripe doca emʉãrõpʉ peogawi topʉre sãwara ñurõ bowere cʉoaro ĩgʉ̃.
34”Mʉjãya caperi ũpʉ̃rẽ sĩãworipaga tirora abiro ña. Tairo tiro ñurõ ĩñabʉaricaperi niñerõcã niãria ũpʉ̃pʉra ñurõ bowerere cʉoroacu. (Atiera abiro mʉjã yʉcã buerere wedewõrugara Manigʉ̃ye diamacã maquẽ nirẽrẽ masĩrõãcu.) Mʉjãya caperi ñuheriñerõcã ñurõ ĩñabʉaheriga. (Atiera abiro mʉjã yʉcã buerere wedewõhera Manigʉ̃ye diamacã maquẽ nirẽrẽ masĩheriga.) Niãria ũpʉ̃pʉra naĩtĩãrẽpʉ nirõrã abiro nirõãcu. 35Atiere ñurõ tiya: Bowerepʉra abiro nirẽrẽ Manigʉ̃ye diamacã maquẽ nirẽpere wedewõgʉ̃ nigʉ̃ ya mʉcã ĩrẽpe diamacã maquẽ niherẽpe naĩtĩãre maquẽpe nirõ eari ĩgʉ̃. 36Mʉjãya ũpʉ̃ ñeno dʉsaro manirõ ñurõ bowere watoapʉ nirõra abiro mʉjãya ũpʉ̃ niãria ũpʉ̃mena nonogãpe dʉsaro manirõ mʉjãcã Manigʉ̃ye diamacã maquẽrẽ ñurõ wedewõñerõcã Manigʉ̃ mʉjãrẽ ñeno dʉsaro manirõ cʉ̃ye diamacã maquẽ nirẽrẽ ñucametʉaro masĩñerõcã tigʉagawi. Tairo tira boweropʉ nirãrã abiro Manigʉ̃yere ñurõ tʉomasĩrõãcu.
Jesúcã fariseo basocare, Moisécã ojariguere bueribasocare cʉ̃jãcã ñañarẽ tirecʉtirere wederigue
(Mt 23:1-36; Mc 12:38-40; Lc 20:45-47)
37Jesúcã wedeariasiro ĩcʉ̃ fariseo basocʉ cʉ̃yawipʉ yadotigʉ sioyugʉ. Tairo tigʉ Jesús cʉ̃yawipʉ sãwa yaripĩrõ tʉsaro eanujeayugʉ. 38Fariseo basocʉpe judío basocacã tirecʉtirora abiro yatosʉguero Jesúcã wãmocoseheriñerõcã ĩñagʉ̃ ĩñamaniãsuyugʉ. 39Cʉ̃cã tora ĩñamaniãsuñerõcã ĩñagʉ̃ marĩ Nirũpʉ̃ Jesús cʉ̃rẽ abiro ĩyugʉ:
—Mʉjã fariseo basoca ‘ñañarẽ cʉohera ña’ ĩ tʉoiñarĩbasoca basocacã ĩñacoropʉ wadore ñurõ tirecʉti; cʉ̃jãrẽ ‘ñurã ñawã’ ĩñerõcã bora. Bapa sotoape wadore ñurõ coseyoariabapara abiro ña; mʉjãye yeripũnarĩpʉpere ñañacametʉare cʉora ãpẽrãrẽ yajarugara, ñañarẽrẽ tirugara ninirã bapacã pupeapere wõẽrĩdadayoribapara abiro nicaperacãrã. 40¡Mʉjã tʉomasĩherijomocãrã ña! Nipetirapʉra ‘Manigʉ̃ marĩya ũpʉ̃rẽ tigʉpʉra pupeamacãrõ yeripũnacãrẽ tiyi’ ĩ masĩwã. 41Mʉjãcã cʉorere ñurĩ yeripũnamena bopacarare nʉniña. Tairo tira mʉjã bapa pupeapere ñurõ coseyoriabapara abiro pʉtʉaroacu.
42”¡Mʉjã fariseo basoca bʉtoro ñañarõ cametʉaro tiyoroacu! Mʉjãye otere metãgãrẽ: menta, ruda wãmecʉtirere ĩñerõcã nipetire yariguere sʉtiañuñerõcã tirenorẽ seneõ upaquẽrĩ ya. Pʉaõpʉcʉñequẽrĩ cʉora ĩcãquẽ Manigʉ̃wipʉ newa ‘Yʉcã Manigʉ̃rẽ nʉnirẽ ña’ ĩnirã paire nʉni. Buri mʉjãrẽ mʉjãcã anorã abiro tiriwãmerã Manigʉ̃cãrẽ, ãpẽrãcãrẽ diamacãrã maĩñerõcã ñuboyu.#Lv 27:30; Am 5:21-24.
43”¡Mʉjã fariseo basoca bʉtoro ñañacametʉaro tiyoroacu! Mʉjãcã neãporiwiseripʉ wara nisocore duiripĩrĩpʉ nirũpãrãcã duirenopʉ wado duiruga. Ĩñerõcã macã decopʉre no mʉjãcã waro cuwiopesaremena ñudotiñerõcã bo. 44¡Mʉjãrẽ Manigʉ̃ bʉtoro ñañacametʉaro tigʉagawi! Mʉjã tiritoribasoca ña. Sotoa wadorena ñurã bauritora pupeapere ñañarã ña; masãcoperi bauherera abiro. Tora abiro tiecã bauhere niñerõcã ticoperipupeapʉre ‘cõwõãrigʉni sãñagawi’ ĩmasĩherinirã basoca tiesotoa cʉtacũwʉmʉãgawa.
45Cʉ̃cã tairo ĩñerõcã tʉogʉ ĩcʉ̃ Moisécã ojariguere bueribasocʉ abiro ĩyugʉ Jesúre:
—Buegʉ, mʉ fariseo basocare tairo ĩ wederucũgʉ̃ ʉ̃sãcãrẽ ĩtutigʉ ya ―ĩyugʉ.
46Jesúpe cʉ̃rẽ yʉyugʉ:
—Mʉjã Moisécã ojariguere bueribasocacã bʉtoro ñañacametʉaro tiyoroacu. Mʉjã ãpẽrãrẽ ‘abiro tiya’ ĩ dotira cʉ̃jãrẽ apeyeno bʉtoro nʉcʉ̃cametʉarere apadotirara abiro ya. Tairo tira cʉ̃jã tie dotirere ãpõtĩõheriwa. Cʉ̃jãcã tora abiro mʉjãcã tidotirere titutuhericapetacãrã tie dotirere tiaro ĩrã mʉjãbasurupecã cʉ̃jãrẽ icãta titamuheri.
47”¡Mʉjã bʉtoro ñañacametʉaro tiyoroacu! Mʉjã sʉguerimacãrã Manigʉ̃ye quetire wedesʉgueribasocacã bueriguere yʉramerã cʉ̃jãya masãcoperisotoapʉre ñurĩwiseri wenʉcõ. Cʉ̃jãrẽna mʉjã ñecʉ̃sʉmʉã sĩãriara niwã. 48Mʉjãcã tora abiro tiremena mʉjã ñecʉ̃sʉmʉãcã ñañarõ tiriguere ñucametʉasu ĩ eñorã ya. Mʉjã ñecʉ̃sʉmʉã cʉ̃jãrẽ sĩãriaracã cʉ̃jãye quetire wedewõheririarora abirora mʉjãcã cʉ̃jãye quetire wedewoheri. Buri tairo wedewõhericaperacãrã cʉ̃jãye masãcoperisotoarena ñurõ peñarĩwiseri wenʉcõ. 49Tairo tigʉ Manigʉ̃ cʉ̃cã masĩrẽmena ĩyugʉ: «Yaye quetire wedesʉgueribasocare ĩñerõcã yayere bueribasocare ticogʉda. Buri mʉjãpe ĩcãrãrẽ sĩãcõãrõãcu; ãpẽrãrẽ ñañarõ tirugara no cʉ̃jãcã waro quetaturoacu» ĩyugʉ. 50Tieye wapara atibʉrecore bajuanesocoriwatoapʉmenarã nipetira Manigʉ̃ye quetire wedesʉgueribasocare sĩãrigue wapara Manigʉ̃ anocawatoa macãrã basocare wapasegʉagawi. 51Abére#Mt 23:35; Heb 11:4; 12:24. sĩãriguemena pʉ Zacaríare#11:51 Abelye maquẽrẽ bueya Gn 4:1-8; Zacaríaye maquẽrẽ bueya 2Cr 24:20-22. Manigʉ̃ Nirĩtatia cʉtiropʉ waibʉcʉrare sĩã soemʉõcopeoro watoapʉmena sĩãriguepʉmena Manigʉ̃ mʉjãrẽ wapasegʉagawi. Tairo tigʉ mʉjãrẽ ĩnemogʉ̃da: Manigʉ̃ cʉ̃jã nipetirare sĩãrigue wapara marĩcʉoro macãrãrẽ wapasegʉagawi.
52”¡Mʉjã Moisécã ojariguere bueribasoca bʉtoro ñañacametʉaro tiyoroacu! Mʉjã basocare Manigʉ̃yere ĩñamasĩrã eamasĩborere buri acuta. Mʉjãbasurupecã Manigʉ̃yere pẽrõgãnorã ĩñamasĩrã eaherijomocã. Tairo tira ãpẽrãrẽ Manigʉ̃rẽ masĩrã earugarare masĩñerõcã tiheri ―ĩyugʉ Jesús.
53Jesúcã tiere ĩtuwa witiañerõcã Moisécã ojariguere bueribasoca ĩñerõcã fariseo basoca bʉtoro cuarosãrã nirã eayura. Tairo tira cʉ̃rẽ paje sãĩñarẽ wisioremena sãĩñasocoyura. 54Cʉ̃rẽ queoro yʉheriñerõcã bora tairo tiyura; cʉ̃cã merĩã yʉñerõcã cʉ̃rẽ wedesãrãda ĩrã.
നിലവിൽ തിരഞ്ഞെടുത്തിരിക്കുന്നു:
:
ഹൈലൈറ്റ് ചെയ്യുക
പങ്ക് വെക്കു
പകർത്തുക

നിങ്ങളുടെ എല്ലാ ഉപകരണങ്ങളിലും ഹൈലൈറ്റുകൾ സംരക്ഷിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുണ്ടോ? സൈൻ അപ്പ് ചെയ്യുക അല്ലെങ്കിൽ സൈൻ ഇൻ ചെയ്യുക
© 2026, SIL Global. All rights reserved.