Rodzaju 1
1
Stworzenie świata
1Na początku stworzył#1:1 stworzył, בָּרָא (bara’), lub: ukształtował, por. Rdz 1:27; בָּרָא zawsze opisuje działanie Boga, jak również tworzenie czegoś na nowo, zob. Ps 51:12; Iz 43:15; 65:17. Bóg#1:1 Bóg, אֱלֹהִים (’elohim): mimo lm (pl majestatu) stworzył jest w lp. niebiosa i ziemię.#Ps 8:3; 93:4; 104:2-32; 148:5-6; J 1:1-3; 1Kor 8:6; Kol 1:15-17; Hbr 1:2; 11:3#1:1 Rdz 1:1 to: (1) tytuł opisu stworzenia w części dot. człowieka; (2) podsumowanie pierwszego etapu stworzenia, po którym ziemia stała się (הָיְתָה) bezładna i pusta; (3) zdanie zależne względem w. 2: Gdy na początku […], to ziemia była; (4) zdanie wraz z w. 2 zależne względem w. 3: Gdy na początku […], a ziemia była […], wtedy Bóg powiedział. 2A ziemia była bezładna i pusta,#1:2 bezładna i pusta, תֹהוּ וָבֹהוּ (tohu wawohu), tak opisywane są skutki sądu, np. Iz 34:10-11; Jr 4:23. Odczyt w. 2: Ziemia zaś stała się bezładna i pusta i (l. tak, że) ciemność [rozciągała się] nad otchłanią, a Duch Boży unosił się nad powierzchnią wód, służy za uzasadnienie teorii stworzenia – odnowy, głoszącej, że Bóg stworzył niebo i ziemię, doszło do katastrofy (zob. Iz 45:18; Ez 28:11-19), a w. 3 rozpoczyna opis procesu odnowy. ciemność [rozciągała się] nad otchłanią,#1:2 otchłań, תְהוֹם (tehom): może ozn. głębię oceanu; charakterystyczne dla opisu biblijnego jest to, że w odróżnieniu od kosmogonii innych kultur żywioły nie są w nim przedstawiane jako bóstwa (Rdz 1:2L), por. Rdz 1:7, 14; 7:11; 8:2; Ps 33:7; 104:6. a Duch Boży#Rdz 41:38; Wj 31:3; 35:31; Lb 24:2; 1Sm 10:10; 11:6; 19:20, 23; 2Krn 15:1; 24:20; Ez 11:24 unosił się nad powierzchnią wód.#2P 3:5
3Wtedy#1:3 Spójnik waw, ו, Rdz 1:3L. Bóg powiedział:#Prz 8:22-31; Iz 48:13; 66:2 Niech się stanie światło!#2Kor 4:6 I stało się światło. 4I zobaczył#1:4 Lub: uznał, pod. Rdz 1:10, 18, 21, 25. Bóg, że światło jest dobre. Oddzielił#Wj 26:33; Kpł 10:10; 11:47; 20:24 zatem Bóg światło od ciemności. 5I nazwał#2Krl 23:34 Bóg światło dniem,#Rdz 2:4; Ps 90:4; Iz 61:2; 2P 3:8 a ciemność nazwał nocą. Tak nastał wieczór i nastał poranek#1:5 Tak nastał wieczór i nastał poranek, וַיְהִי־עֶרֶב וַיְהִי־בֹקֶר: (1) idiom: tak minął dzień pierwszy; wyrażenie odzwierciedlające mez. sposób wyznaczania doby (noc i dzień, por. Ne 13:19; Est 4:16; Ps 55:18; Dn 8:14), kontrastujący z egip. (dzień i noc, zob. Rdz 1:3-5, 14, 16, 18); ponadto por. np. Sdz 19:4-9; 1Sm 9:20; 28:19; (2) wyrażenie wieczór odnosi się do wieczoru dnia przed pierwszym etapem stworzenia (Rdz 1:5L). – dzień#1:5 dzień, יוֹם, tj. (1) wieczór i poranek sprzed stworzenia słońca, Rdz 1:8, 13; (2) po stworzeniu słońca, Rdz 1:19, 23, 31; (3) okres dni stworzenia, Rdz 2:4. pierwszy.
6Następnie Bóg powiedział: Niech powstanie sklepienie#Jb 37:18; Ez 1:22; Dn 12:3#1:6 sklepienie, Rdz 1:14L. pomiędzy wodami i niech rozdziela między wodami a wodami!#1:6 G dod.: i tak się stało. 7I zrobił Bóg sklepienie; oddzielił wody spod sklepienia od wód znad sklepienia – i tak się stało. 8I nazwał Bóg sklepienie niebiosami.#1:8 G dod.: i zobaczył Bóg, że to było dobre, καὶ εἶδεν ὁ θεὸς ὅτι καλόν (Rdz 1:8L). Tak nastał wieczór i nastał poranek – dzień drugi.
9Następnie Bóg powiedział: Niech się zbiorą wody spod niebios na jedno miejsce#1:9 miejsce, מָקוֹם (maqom): zbiornik, συναγωγή, מִקְוֶה (miqweʰ), G; zob. podobieństwo samogłosek oraz zbiorniki w Rdz 1:10. i niech się ukaże suchy ląd!#Ps 104:8 Tak też się stało.#1:9 G dod.: i zebrała się woda pod niebem w zbiornik jej (tj. ich) i ukazał się suchy ląd, καὶ συνήχθη τὸ ὕδωρ τὸ ὑποκάτω τοῦ οὐρανοῦ εἰς τὰς συναγωγὰς αὐτῶν καὶ ὤφθη ἡ ξηρα. 10Suchy ląd nazwał Bóg ziemią, a zbiorniki wód morzami#1:10 zbiorniki wód morzami, וּלְמִקְוֵה הַמַּיִם קָרָא יַמִּים, lub zbiornik wody morzem: lm potęgująca, wskazująca na wielkie morze: Ps 24:2. – i zobaczył Bóg, że to jest dobre. 11Potem Bóg powiedział: Niech ziemia zakiełkuje trawą,#1:11 trawą, דֶּשֶׁא (desze’), tj. młodą, miękką zielonością, która pojawia się po deszczu i okrywa łąki i doliny (2Sm 23:4; Jb 38:27; Jl 2:22; Ps 23:2). roślinnością#1:11 Lub: zielem. wydającą nasienie, drzewem owocowym wydającym owoc, w którym jest nasienie, stosownie do swego rodzaju#Kpł 19:19; Pwt 22:9-11#1:11 rodzaj, מִין (min), może też wskazywać na różnorodność aktu stwórczego. na ziemi! I tak się stało. 12Ziemia wypuściła trawę, roślinność wydającą nasienie według swego rodzaju i drzewo rodzące owoc, w którym jest nasienie, według swego rodzaju, i Bóg uznał to za dobre. 13Tak nastał wieczór i nastał poranek – dzień trzeci.
14Następnie Bóg powiedział: Niech na sklepieniu niebios pojawią się światła, aby rozdzielać dzień od nocy i być znakami dla pór, dni i lat! 15Niech też będą światłami na sklepieniu niebios, aby oświetlać ziemię! Tak też się stało. 16Bóg utworzył dwa wielkie światła: światło większe, aby rządziło dniem, i światło mniejsze, aby rządziło nocą. [Utworzył] również gwiazdy.#Pwt 4:19; Ps 136:9 17Umieścił je Bóg na sklepieniu niebios, aby świeciły nad ziemią 18i rządziły dniem i nocą, i oddzielały światło od ciemności – i zobaczył Bóg, że to jest dobre. 19Tak nastał wieczór i nastał poranek – dzień czwarty.
20Następnie Bóg powiedział: Niech się zapełnią wody rojem żywych istot,#1:20 rojem żywych istot, שֶׁרֶץ נֶפֶשׁ חַיָּה, tj. rojem żywej duszy (l. żywego tchnienia). Co do נֶפֶשׁ חַיָּה (nefesz chajjaʰ), zob. Rdz 1:24. a nad ziemią niech zatrzepocze ptactwo na obliczu sklepienia niebios!#1:20 G dod.: i tak się stało, καὶ ἐγένετο οὕτως. 21Tak więc stworzył Bóg wielkie potwory#1:21 potwory, תַנִּינִם (taninim): oznacza węża w Wj 7:9; krokodyla w Ez 29:3; potężne zwierzę w Jr 51:34, a w Iz 27:1 oznacza smoka; z Ps 148:7 wynika, że chodzi o potwory morskie. i wszelkie ruszające się żywe istoty, którymi – stosownie do ich rodzajów – zaroiły się wody. I wszelkie skrzydlate ptactwo według jego rodzaju – i uznał to Bóg za dobre. 22Wówczas pobłogosławił im Bóg, mówiąc: Rozradzajcie się i rozmnażajcie, i napełniajcie wody mórz. A ptactwo niech się rozmnaża na ziemi! 23Tak nastał wieczór i nastał poranek – dzień piąty.
24Następnie Bóg powiedział: Niech ziemia wyda żywą duszę#1:24 żywą duszę, נֶפֶשׁ חַיָּה, l. żywe tchnienie (l. istotę). stosownie do jej rodzajów: bydło, płazy i zwierzęta ziemi według swego rodzaju! Tak też się stało. 25Bóg uczynił zwierzęta ziemi według ich rodzajów, bydło według jego rodzajów i wszelkie płazy ziemi#1:25 wszelkie płazy ziemi, כָּל־רֶמֶשׂ הָאֲדָמָה. według ich rodzajów – i zobaczył Bóg, że to jest dobre.
26Następnie Bóg#1:26 Bóg, אֱלֹהִים (’elohim): (1) lm podkreślająca wielkość (tzw. pl majestatis, tj. Wielki Bóg l. Potężny Bóg); (2) lm ozn. innych bogów, aniołów lub sędziów. powiedział: Uczyńmy#1:26 Uczyńmy, נַעֲשֶׂה (na‘aseʰ): (1) Bóg zwraca się w ten sposób do siebie; w Rdz 1:27 pl majestatis łączy się z zaimkiem w lp. Określenia: na nasz obraz (בְּצַלְמֵנוּ, betsalmenu), na nasze podobieństwo (כִּדְמוּתֵנוּ, kidmutenu) oznaczają podobieństwo człowieka do Boga, a nie bogów czy aniołów. Ponadto być może mamy do czynienia z pierwszą wskazówką na temat Trójjedności Boga (Ojciec, Syn i Duch) jak i trójjedności człowieka (duch, dusza, ciało). (2) Bóg zwraca się do aniołów, zob. Rdz 3:5, choć to mniej prawdopodobne (por. 1Krl 22:19-22; Jb 1:6-12; 2:1-6; Iz 6:1-8). człowieka na nasz obraz, na nasze#1:26 na nasze l. zgodnie z naszym, l. według podobieństwa do nas. podobieństwo,#1:26 obraz i podobieństwo, צֶלֶם (tselem), εἰκών, i דְּמוּת (dymut), ὁμοίωσις, to określenia bliskoznaczne, por. Rdz 1:27; 5:3. Ten obraz Boga w człowieku może odnosić się do złożoności natury, nieskażoności, wolności (suwerenności), twórczości i miłości (misyjności). i niech panuje nad rybami morza, i nad ptactwem niebios, i nad bydłem, i nad całą ziemią, i nad wszelkim płazem, który pełza po ziemi. 27I stworzył Bóg człowieka#1:27 człowieka, אָדָם (’adam), lub: rodzaj ludzki; określenie to czyni opis upadku opisem doświadczenia każdej istoty ludzkiej; określenie to staje się dalej imieniem własnym (Rdz 2:20; 3:17, 21; 4:1; 5:1). na swój obraz, stworzył go na obraz Boga – stworzył ich jako mężczyznę i kobietę.#Rdz 5:1-2; Mt 19:4; Mk 10:6 28Potem błogosławił im Bóg i powiedział im Bóg: Rozradzajcie się i rozmnażajcie,#Rdz 9:1, 7; 17:20; 28:3; 35:11; 48:4 i napełniajcie ziemię i podporządkowujcie ją sobie: panujcie nad rybami mórz i nad ptactwem niebios, i nad wszelkim zwierzęciem, które pełza po ziemi!#1:28 G dod.: i nad wszelkim płazem, który pełza po ziemi, καὶ πάντων τῶν ἑρπετῶν τῶν ἑρπόντων ἐπὶ τῆς γῆς, por. Rdz 1:26. 29Potem Bóg powiedział: Oto daję wam wszelką roślinę wydającą nasienie, na całej powierzchni ziemi, i wszelkie drzewo, którego owoc ma w sobie nasienie – [to] niech wam służy za pokarm!#Rdz 9:3 30Wszystkim zaś zwierzętom ziemi i wszelkiemu ptactwu niebios, i wszystkiemu, co pełza po ziemi, w czym jest żywa dusza,#1:30 żywa dusza, נֶפֶשׁ חַיָּה, lub: tchnienie życia, żywe tchnienie. [daję] do jedzenia wszelkie zielone rośliny. Tak też się stało.
31I spojrzał Bóg na wszystko, czego dokonał, a oto było [to] bardzo dobre.#Mk 7:37 Tak nastał wieczór i nastał poranek – dzień szósty.
Επιλέχθηκαν προς το παρόν:
Rodzaju 1: SNPD4
Επισημάνσεις
Κοινοποίηση
Αντιγραφή
Θέλετε να αποθηκεύονται οι επισημάνσεις σας σε όλες τις συσκευές σας; Εγγραφείτε ή συνδεθείτε
Polish Bible © Ewangeliczny Instytut Biblijny, 2018
Wydanie cyfrowe przy współpracy z Platformą SzukajacBoga.pl. Dodatkowe informacje o SNP oraz wykaz skrótów użytych w przypisach znajdziesz klikając poniżej