1 Samuel 17
17
Devet Mo Qaragi Kalaiot
1Siserigi hi ngere Balistaen mena nora tangaloi vuro vena rain qalo, me rau galo bubugi Soko lolo vanue Juda. Ram toga bubugi tahinge Damim lolo Ebes lo livugei Soko me na Aseka. 2Sol me i ngere Israel ram vumai bubugi lolo waluwelu tahinge Ela, me ramo tau vurugegi nire vena ran qalo meire tau Balistaen. 3Ngere Balistaen ramo labe lo vusi gategale lo tavului welu me ngere tau Israel ramo labe tavului vusi, me waluwelu lo mahogi lo livugara.
4Me a tangaloi huire gategale ngeie tau Kat, mo mwalue dena siusiu nora Balistaen, a henana i Kalaiot. Qaravune sugu gaiono dumu gategale. 5Me a gairoqoi qatune rau veie lo vatu meraga me gaitugoroi luqe mo luqegi nie lo betune a vatu meraga, a mavagi mwere na vatu wuwerigi teri vagalime. 6Gairoqoi garune rau veire lo vatu meraga, me a nona gaimenu rau veie lo vatu meraga mo sanga lo livugei siqana. 7Nona gaituru mwere na sili gamali, a qatugi aean a mavagi mo mwere na vatui woro ngavulu gairue domwa gailime. Tangaloi mo wali na nona gaisingi mo vano tomuegi nie.
8Kalaiot mo labe me mo waregi lawera ngere tau Israel. “Huri havai nem mai nem labegi vurugegi hurive da qalo? Hateve i neu tau Balistaen me gimiu tangaloi noi Sol? Nen vile wahe na tangaloi gategale na himei lobengu. 9Tarevena ngeie vin vei lei vena vin wehi eu nain mate, gamai gain voragi nomiu tangaloi tabanagi. Tarevena neu nain vei lei ve nain wehie vin mate, gimiu nein voragi nomai tangaloi tabanagi. Siu nein tabana nomai.” 10Me Kalaiot mo veve vena, “Lo rani lehe nam leo savi gimiu tangaloi vuro tau Israel! Ne bete lawe au a tangaloi goron vui ue.” 11Tavohe Sol ram rongo na leo noi tangaloi tau Balistaen hi, me ngere doluegi tau Israel ram matagu liu garagara me ram rongoe u esi garagara.
12Devet netui tangaloi gategale tau Evrat a henagi tuegi Betlehem lolo vanue Juda. Henai tamana i Jesi. Netune mwera ngere gaiwelu, me lolo taro noi Sol, i Jesi u sesea vohogi. 13Me netui Jesi gaitolu togagi rau vano ram huri Sol lolo vuro: Togagi henana i Eliab; su hurie i Abinadab; me gaitoligi i Sama. 14Devet ngeie a tahigi redu. Me retogana gaitolu rau huri Sol. 15Tuqaravu i Devet u tudori taligu dein Sol vena leogoro na sibsib bulei tamana Betlehem. 16Lolo rani ngavulugaivesi tangaloi tau Balistaen hinge mo vumai kakarani mo labe vataha robongi me revirevi.
17Me i Jesi mo veve lawe netune mweragi Devet vena, “Go lai na sasalawai ngere lehe me na bereti hangavulu ngere lehe siseri lawe retuemu ram toga bubugi lo tanoi vuro. 18Me siu go lai na utei hinaga ngere lehe hangavulu lawe na tomtomuegi nora u teri. Me goin lehi retuemu siu goin vumai taligu gom veve hurive wuraha meire.” 19Ngere tora Sol me na tangaloi ngere doluegi tau Israel lolo waluwelu hinge Ela, ram qalo meire tau Balistaen.
20Lolo robongi siaga Devet mo siregi na sibsib ta lo tanoi leohuri nora tangaloi leogoro sibsib, mo lai na hinaga me mo vano, mwere hi Jesi u dedegi. Ngeie u dadari lo tanogi hinge ram toga bubugi taie tavohe a tangaloi vuro ram ngarangaragi me ram vano ram lai tanora vena rain qalo. 21Me ngere tau Israel me ngere tau Balistaen ram labegi na vuro ram vui leoleo. 22I Devet u membu siregi na nona gineu ngere hi lobena tangaloi mo leogoro getei hinaga, mo toa mo vano lobera ram labegi vuro me mo hui retuana vena rau mwere hilogo. 23Me tavohe mo gato meire, Kalaiot, ngeie tau Balistaen a tangaloi gilu garea tau Kat, mo mwalue dena burigi me mo ngarangaragi siaga mwere hi tamwere me mo vaivei lolohaga, me i Devet mo rongoe.
24Tavohe tangaloi doluegi tau Israel ram lehi na tangaloi hinge, ngere ram toa denie me ngere ram matagu lawagi. 25-26Me ngerehi tau Israel ram veve vena, “Nem lehi na tangaloi mo tuhuri mo vumai. Ngeie mo vumai vena saogi nire tau Israel.” Me Devet mo hui dena tangaloi ram labe lobena vena, “?Havagineu i ratahigi vin vei lawe na tangaloi ngehi vin ue vagamate na tangaloi tau Balistaen hinge me vin lei vohogi na maleana lehe dena Israel? Tangaloi tau Balistaen lehe hateve rau tevegigilegi nie tea me ngeie a tangaloi vurogi. Ngeie u vei asisigi na henai tangaloi vuro noi Huqe Mauri Vagituei.” Me ngere ram veve vena, “I ratahigi vin bete na gineu gagarea lawe na tangaloi ngehi vin wehi na tangaloi lehe vin mate. Ngeie vin bete netune vavine vena vin legi meie me vin lei vohogi denie mei rehavana rain mese tuli homu lawe na ratahigi tau Israel.” 27Me ngere ram veve lawea vena, “Ngaha havagineu i ratahigi vin vei lawe na tangaloi hine hi vin wehie vin mate.” 28Me tavohe Eliab, i tuei Devet togagi, mo rongoe mo gato lawe na tangaloi, mo vaie Eliab a merona mo mwere na avi mo mui su lawe Devet. Me mo hui vena, “Huri na havagi gom himei talehe? Me gu teu na sibsib wewerigi ngerehi lawe hine lolo vanue vurogi? Nau iloe mwere hilogo a nomu sagesage mena domimu hinge asigi; gom vumai hogosie hurive gon leo vuro.” 29Devet mo veve vena, “Nau vei na havagi? Hurive neu nai mese gato?” 30Siu mo talele dori lawe na tangaloi dolue me mo veve na leo mwerehi teu, me tangaloi ngere ram duvi lawea mwere hi tomue.
31Me ngere ram rongo na leoi Devet. Me ram veve serea lawe Sol, me i Sol mo hora hurie. 32Devet mo veve lawe Sol vena, “Dominde na mese soi lo valuhuri tangaloi lehe tau Balistaen; Nomu tangaloi tabanagi vin vano mo gilu meie.” 33Sol mo duvi, “Nigo goi vei telai vena goin vano goin gilu me na tangaloi lehe tau Balistaen; nigo a mwalagelo vohogi, me ngeie a tangaloi vuro tavohe mo mwalagelo tau mo dadari bagataha.” 34Nge i Devet mo veve lawe Sol vena, “Nomu tangaloi tabanagi mo leogoro sibsib bulei tamana. Tavohe a laion sige a bea mo mai vena wali vohogi na sibsib dena burigi, 35Nam hurie mo vano nam wehie me nam wali vohogi na sibsib dena singona. Me tavohe mo tudori huri eu, Nam wiri lo vulune me nam wehie mo mate. 36Ngere vunu a laion mena bea; Nom tangaloi tabanagi u ue vaga matera; Tangaloi lehe tau Balistaen hateve rau tevegigilegi nie siu vin mwere laion mena bea, ba huri mo vaivei lolohaga mena tangaloi vuro noi Huqe Mauri Vagituei.” 37Devet mo veve vena, “Huqe ngehi u lei vohogi eu dena limei laion me dena limei bea ngeie vin lei vohogi eu dena limei tangaloi tau Balistaen.” Sol mo veve lawe Devet vena, “Go vano, me i Huqe ngeie meigo.” 38Sol mo luqegi Devet gena luqana. Me mo tau na luqe gaitugoroi vuro lune me a gairoqoi qetu rau veie lo vatu meraga lo qatune. 39Me Devet mo vai raraie, buei vuro mo taue lolo luqana me mo dige samwegi, ba huri hateve u luqegi nire tau, ngeie mo veve lawe Sol vena, “Nain vano tea lai me na gineu ngere, ba huri neu hateve nau hangovire mosigei.” Siu ngeie mo lai vohogi nire. 40Me mo lai na nona gaitigo lo limana me mo vile na vatu gailime rau minu dena matewelu, mo taure lolo gete, mena nona talivava lo limana, me mo vano kakarani lobei Kalaiot.
41Siserigi lehe Kalaiot mo vumai huri Devet, me na tangaloi mo wali na gaisingi betune mo tomue. 42Tavohe i Kalaiot mo lehi Devet, me mo leosavie, mo lehie hurivena ngeie u biti dena maresu mwera, a vulune u memea mo gabisie. 43Kalaiot mo veve lawe Devet huri vena, “?Neu a wiriu huri gom vomai huri eu mena gai?” Me Kalaiot mo tagaroagi asisigi Devet lo henai nona huqe saosao. 44Me mo veve lawea vena, “Go vumai lobengu nain bete na tarabesi mu lawe na manu lolo mahava me lawe na kankarue tau lolo songo!” 45Me i Devet mo veve lawe Kalaiot vena, “Go vumai vovohi eu gena buei vuro me na gaituru mena gaimenu, nge i neu nain vomai vovohoi go lo henai Huqe Managi, Huqe nora tangaloi vuro tau Israel ngeie hi gom vaivei lolohaga meie. 46Lo rani ngelehe i Huqe vin bete go tau lolo limegu, me nain wehi go, goin taqao vuine me nain tei utu na qatumu. Lo rani ngelehe nain bete na betui tangaloi vuro tau Balistaen lawe na manu lolo mahava me lawe na kankarue tau lolo songo! Me lolo ureure doluegi rain iloe huri vena lolo Israel a nora Huqe Mauri lure. 47Tangaloi doluegi ram tino talehe. Siu rain iloe vena hateve gena buei vuro, sige a gaimenu, huri Huqe ngeie a huireana vin qaragi na vuro lehe siu ngeie vin bete gimiu doluegi talolo lime mai.”
48Tavohe Kalaiot mo vano mo kakarani lobena vena wehie, Devet mo toa siseri suvovohoie vena ron gilu. 49Siu mo haga ta lolo nona gete mo roa na vatu, mo siugi nie mo hogo lo raei Kalaiot. A vatu hinge u soro ta lolo qatune, mo soi lo nagona sulo tano. 50Devet qaragi Kalaiot gena talivava me na vatu: Mo totogie mo soi ta vuine mo mate, hateve gina buei vuro lolo limei Devet. 51Devet mo toa mo labe gagaliue. Mo lai na nona buei vuro dena tanogi. Siu mo ue vagamatea, mo tai vohogi na qatune gena buei vuro noi Kalaiot sibona. Tavohe ngere tau Balistaen ram leo nora tangaloi huire u mate, ngere ramo tudori me ram toa.
52Siu ngere sinobu tau Israel me Juda ramo ngarangaragi vuro me ramo hurire ngere tau Balistaen mo dadari Kat me lo matai ara Ekron. Ram wehire ram vui mategi lo turegi mo vano Ekron mo dadari lo matai ara Ekron me Kat. 53Tavohe sinobu ngere tau Israel rau livusire tau Balistaen mo rovo, ram tudori vano ram wali vohogi na nora gineu doluegi. 54Devet mo lai na qatui tangaloi tau Balistaen me mo vano meie Jerusalem; mo tau na nona langoi vuro lolo nona vale siusiu.
55Tavohe i Sol mo lehi Devet mo vano lobei Kalaiot, ngeie mo veve lawe Abna tomtomuegi nora tangaloi tau lolo vuro vena, “?Netui hine mwalagelo mwera lehe?” Abna mo duvi lawea vena, “Mwere hi gom toga Ratahigi, neu nau haroe.” 56I Ratahigi mo veve vena, “Gon haqea huri vena, ‘?Netui hine mwalagelo mwera hinge?’” 57Tavohe Devet mo tudori u wehi Kalaiot, Abna mo laie mo vano meie lawe Sol, me a qatui Kalaiot hinge mo wiribibie tau lolo limana. 58Sol mo huie, “?Nigo netui hine mwalagelo mwera?” Devet mo veve vena, “Neu i netui nom tangaloi tabanagi Jesi tau Betlehem.”
© Pioneer Bible Translators of Dallas, Texas, USA.