Mata 5
5
Ɗaf ma ataa Yesu a ha wəzəm
(Mrk 3.13; Luk 6.12-13, 20)
1Ndə Yesu a gəra ŋgaɓa həji aagi, takaf a taf tə a wəzəm a ha wəzəm, ka a ndza tə ka. Magəli tə aagi tsaw aa ndaha ara. 2Dəba Yesu a asərəkatana səkən iŋgaya:
Ŋter zəghay
3«Təwah a həji ma kasənə a ha ta aagi, aa ɗa həji titikw aagi, ara ndə a ɗa, la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a ndzatana a təmta.
4Təwah a həji ma kahan aagi, ara ndə a ɗa, Bizlaf a atərəɗatana han ta bəza.
5Təwah a həji ma kasəw ma aagi, ara ndə a ɗa, Bizlaf a avəlatana hayak andza ndə a ghalatana ka.
6Təwah a həji ndə mintish kadzata aagi abə ndə yəm a dzata aska a ɗalanə zlən ma dəlili, ara ndə a ɗa, aagi alima səkən ndə ꞌunəf ta a kamayə!
7Təwah a həji ma kaza hahər aagi aska ndiɓi, ara ndə a ɗa, Bizlaf a aɓin a za hahər ata təmta.
8Təwah a həji ma ghwaɗeɗe abə ꞌunəf aagi, ara ndə a ɗa, aagi agəra Bizlaf.
9Təwah həji ma kaɗal zlən ma təwah a taba həji aagi, ara ndə a ɗa, Bizlaf a aɓin a yata, wəzhi tə aagi.
10Təwah a həji ma kasa yaka aagi, aska ɗalanə zlən ma dəlili a Bizlaf, ara ndə a ɗa, la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a wəzlaf a ndzatana a təmta.
11Təwah a huni, andza həji aagi karahuni, aa kasahuni yaka, zhana andza aa kazlap ma ma gamak aagi ata huni parpar parpar, zhana aa kazla gaɗaɗaŋ dawna sa.
12Huni ɓas, təwah a huni a guɗaŋ ara ndə wəda zlən kuni a katehahuni a wəzəm a wəzlaf. Ara ndə a ɗa, ikwa abə həji ma ɗaf ma ndə a zlimazə ara Bizlaf mampər aagi abə manahayak a satana yaka!»
Ghunə abə weɗ la
(Mrk 9.50; Luk 14.34-35)
13Mbara azha, iŋgaya: «Huni ana ghunə ataa manahayak tiwtiw. Azha andza ghunə tayats tə ya, həji asən a bəw ka a ɗa ghutghut zhana avaŋga? A kaɗa kadək kwa a veme aka zhanas, həji zah a bəza a damə azha həji aagi nda a heɗe abə ŋgas.
14Huni, huni ana weɗ la ma ndza ataa manahayak. Andza hayak ma dzamadzam ma ndza a wəzəm aha dawən ci, a kaɓahəs. 15Həji katsa kwahu ata patərla aska a dzəɓə ka aska teptepi səku, ama həji atsəzə ka ata la ma tsəham, aska a weɗatana la, a həji ma ndza a gi aagi. 16Sha ana ndə a ɗa, weɗ la kuni maɓal ikwa ata nja həji aagi tiwtiw yəm, aska aagi gəra zlən kuni ma təwah, aagi hawanə Vava kuni ma ndza a wəzəm a wəzlaf.»
Sərək Yesu ata ma ma garagar
17Yesu zlap a zlap iŋgaya: «Huni ɗiw a deŋ ka ci, sa ndaha aska a gum ma ma garagar ataa Musa abə ma ndə aa ghalə ana həji ma ɗaf ma ndə aa zlimazə ara Bizlaf aagi səku. Sa tandaha aska a gumata ka akas, ama sa aghalahuni kəliy ta. 18Sa zlapahuni, a ɗa ŋter: La ma ndza a wəzlaf abə la ma ndza ata hayak aagi akəɗaŋ ta, ama kwa kajik ana səkən ma kagum aka, a ma ma garagar akas, a gwar ata kwakuɗaŋ manahayak.
19Kala ala ma mbasl njin ma ma dzawadzaw aka ŋtaguleŋ kwa ma feŋ ma ndza a mən, dəba a kaasərəkatana a həji ndiɓi aagi, a ɗalə andza sha, aagi aɓin a ya ala ma feŋ ma ndza a la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a wəzlaf. Ama aɓa azha, ala ma ji a njin ma ma dzawadzaw watsa a ɗal zlən abə sha, dəba a asərəkatana a həji aagi, a ɗalə andza sha, aagi aya ala watsa, ma dagal ma ndza a la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a wəzlaf. 20Ara ndə a ɗa, sa kazlapahuni: Andza zlən kuni ma dəlili aagi dəy aha masərək ma ma garagar aagi abə Farisa aagi aka səku, huni kaagwar a nda a la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a wəzlaf səku.»
Sərək ma ma dza ata ghuɗek
(Mrk 11.15; Luk 12.57-59)
21«Huni tazlima ma ndə Bizlaf a ghalatana ka ambəɗa tə a jiji takwa aagi: Hwa aɗiw a dza alas, kala ala ma dza ala ya, aagi ajaɓi ata guma. 22Azha kadək, sa kazlapahuni: Kala ala ma ghuɗek tə abə zliŋgin ci, aagi ajaɓi a ata guma, kala ala ma zlapanə a zliŋgin: “Hwa səkən ɓəlaakaka,” aagi ajaɓi atama magulakwakw ma zla guma ataa Yahuda, ala ma kazlapanə a zliŋgin: “Hwa gazlaŋka,” iy, a zhiva a fak aka a kwahu ma ŋkula mca. 23Andza tsaw hwa nda a vəla səkən ata pasla a jak kwakus, ama deŋ hwa deŋzə ya, zlinahw taghuɗek tə abə hwa, 24mbasl səkən kwa ndə hwa kamay a vələ watsa a tsutsa atama pasla. Azha nda huni riy ma kuni bəza, a diwzha hwa zhinha a vəlanə səkən kwa watsa a Bizlaf.
25Andza ala tawəlahu ka, tiɗa ndə huni ata təf kwagwa, huni riy ka kahkah. Hwa aɗiw a ji a aagi a jaɓahu ka ara ala ma zla guma səku, azha sha tə, a vəlahu ka aska ra a suji, azha suji a fakahu ka a jak ta sa yaka. 26Sa zlapahu, a ɗa ŋter: Kwa la ndaa kwa a bəza a tsutsa akas, səy hwa maŋtəra dəwa watsa aagi bəza tiwtiw.»
Sərək ɗal mazheref
(Mat 18.8-9; Mrk 9.43, 47-48)
27«Huni tazlima ma ma ghalaka ambəɗa tə, iŋgaya: Hwa ɗiw a ɗal mazheref səku. 28Ama, a naka sa kazlapahuni meni: Kala ala ma ɗa nja ka aska wala, taɗal mazheref a ꞌunəf tə abə wala watsa.
29Andza nja kwa guva zəm ana ma kaghutahu ka a ndəv a səkən ma gamak meni, dəɗaazə bəza, fakə bəza gədək abəra hwa. Galaɓa hwa fəcak guva zlikusəm kwa minja bəza aha ndə, hwa kanda fak a kwahu ma ŋkula kəɗaŋ abə zlikusəm kwa tiwtiw. 30Andza ra kwa guva zəm ana ma kaghutahu ka a ɗal səkən ma gamak, zlər bəza, hwa fakə bəza gədək abəra hwa. Galaɓa hwa fəcak guva zlikusəm kwa minja bəza aha ndə, hwa kanda a kwahu ma ŋkula kəɗaŋ abə zlikusəm kwa tiwtiw,» iy.
Sərək ma ma ndza ata gam wala
(Mat 19.7-9; Mrk 10.4-5; 10.12; Luk 16.18)
31«Azha taghalaya, iŋgaya: Andza ala a kaɗiw a gam wala aara, maŋtiranə ɗerewal ta ɓizh ha, iy. 32Ama, sa sa kazlapahuni: Kala ala ma ɓizh tə abə wala tə, andza wala watsa tagwar a ɗal mazheref səku, a ɗa a ŋtsukə a ɗal mazheref. Andza ala taji wala ndə, aa gamazə ara watsa, ala watsa taɗal mazheref aka.
Sərək ma ma ndza ata meɗ
33Zhana, huni tazlima ma ndə Bizlaf a ghalatana ka ambəɗa tə a jiji takwa aagi, iŋgaya: Hwa ɗiw a meɗ ɓəlaakaka səku, ama ɗal zlən ndə hwa ghal ka atama ataa Bay Madagal abə meɗ watsa. 34Ama, ataa anaka, sa kazlapahuni: Huni ɗiw a meɗ kwa abə veme səku. Huni ɗiw a meɗ abə la ma ndza a wəzəm a wəzlaf səku, ara ndə a ɗa, la ndza bay Bizlaf. 35Kwa abə hayak, ara ndə a ɗa la dik ŋgas tə, kwa abə Wərusalima, ara ndə a ɗa hayak ma dzamadzam ataa Bay Madagal. 36Hwa ɗiw a meɗ kwa abə ha kwa səku, ara ndə a ɗa, hwa kula a bəw dzuguɗ ha kwa aka, kwa ŋtaguleŋ a ɗa ma peɗek səku, kwa a ɗa ma dəgnak. 37Andza huni kazlap, zlap kuni ma ɗa, ayəw, aka səku, aŋghə: Ma mbak tə aha tiwtiw ya, a ndaha ara səkən ma dadawər.»
Sərək ma ma ata mən ma
(Luk 6.29-30)
38«Huni tazlima ma ma ghala ka ambəɗa tə, iŋgaya: Nja abə nja, zliɗeŋ abə zliɗeŋ. 39Ama anaka, sa kazlapahuni: Huni ɗiw a mən ma ma gamak ndə ala a ɗalahuni səku. Andza ala tadzahu a zləm guva zəm, zlazanə guva minja. 40Andza ala tawəlahu ka aska a ji mbə garawal kwa, pəlanə təf, maji abə garawal yəm. 41Andza ala tatakahu abə ŋgalaŋ, a hwa nda kilumeter ŋtaɗ abə ŋgas, ndanə kilumeter gbak. 42Andza ala taɗiwahu kwa vemiy, a vəlanə, azha hwa ɗiw a ɓalanə dəwa ana ala ma ndaha a dza dəwa ara hwa səku.
May həji jaga aagi
(Luk 6.27-28, 32-36)
43Huni tazlima tazlapaya a ɗerewal ma ghwaɗeɗe: May zlinahw, azha ŋkalzə nja ala jaga kwa, iy. 44Ama sa, sa kazlapahuni: Huni may həji jaga kuni aagi, azha huni taratana ha a həji ma kagas a sahuni yaka aagi. 45Azha huni aɗa, ŋter wəzhi ataa Cihw kuni ma ndza a wəzəm a wəzlaf aagi. Ara ndə a ɗa, a kambirha pish tə aska həji mshiɗ aagi abə həji ma kaɗal təwah aagi. A kaɗa manavan tə mavəy həji tə ma dəlili aagi abə həji badaway aagi. 46Andza huni mayɓa həji ma kamay nja kuni aagi gagagha, wəda zlən ndə huni kaalima azha veme? Ara ndə a ɗa, kwa matsak jamargwal aagi ɗalə ikwa! 47Andza huni zlapzatana gagagha a zlinahw kuni aagi, səkən ndə huni ɗalə ma parpar azha veme? Ara ndə a ɗa, kwa mada takun aagi ɗalə ikwa! 48Huni ɗa həji ma ghwaɗeɗe aagi andza Cihw kuni ma ndza a wəzəm a wəzlaf ma ghwaɗeɗe.»
Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:
Mata 5: GOU
Ìsàmì-sí
Pín
Daako
Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀
Mata 5
5
Ɗaf ma ataa Yesu a ha wəzəm
(Mrk 3.13; Luk 6.12-13, 20)
1Ndə Yesu a gəra ŋgaɓa həji aagi, takaf a taf tə a wəzəm a ha wəzəm, ka a ndza tə ka. Magəli tə aagi tsaw aa ndaha ara. 2Dəba Yesu a asərəkatana səkən iŋgaya:
Ŋter zəghay
3«Təwah a həji ma kasənə a ha ta aagi, aa ɗa həji titikw aagi, ara ndə a ɗa, la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a ndzatana a təmta.
4Təwah a həji ma kahan aagi, ara ndə a ɗa, Bizlaf a atərəɗatana han ta bəza.
5Təwah a həji ma kasəw ma aagi, ara ndə a ɗa, Bizlaf a avəlatana hayak andza ndə a ghalatana ka.
6Təwah a həji ndə mintish kadzata aagi abə ndə yəm a dzata aska a ɗalanə zlən ma dəlili, ara ndə a ɗa, aagi alima səkən ndə ꞌunəf ta a kamayə!
7Təwah a həji ma kaza hahər aagi aska ndiɓi, ara ndə a ɗa, Bizlaf a aɓin a za hahər ata təmta.
8Təwah a həji ma ghwaɗeɗe abə ꞌunəf aagi, ara ndə a ɗa, aagi agəra Bizlaf.
9Təwah həji ma kaɗal zlən ma təwah a taba həji aagi, ara ndə a ɗa, Bizlaf a aɓin a yata, wəzhi tə aagi.
10Təwah a həji ma kasa yaka aagi, aska ɗalanə zlən ma dəlili a Bizlaf, ara ndə a ɗa, la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a wəzlaf a ndzatana a təmta.
11Təwah a huni, andza həji aagi karahuni, aa kasahuni yaka, zhana andza aa kazlap ma ma gamak aagi ata huni parpar parpar, zhana aa kazla gaɗaɗaŋ dawna sa.
12Huni ɓas, təwah a huni a guɗaŋ ara ndə wəda zlən kuni a katehahuni a wəzəm a wəzlaf. Ara ndə a ɗa, ikwa abə həji ma ɗaf ma ndə a zlimazə ara Bizlaf mampər aagi abə manahayak a satana yaka!»
Ghunə abə weɗ la
(Mrk 9.50; Luk 14.34-35)
13Mbara azha, iŋgaya: «Huni ana ghunə ataa manahayak tiwtiw. Azha andza ghunə tayats tə ya, həji asən a bəw ka a ɗa ghutghut zhana avaŋga? A kaɗa kadək kwa a veme aka zhanas, həji zah a bəza a damə azha həji aagi nda a heɗe abə ŋgas.
14Huni, huni ana weɗ la ma ndza ataa manahayak. Andza hayak ma dzamadzam ma ndza a wəzəm aha dawən ci, a kaɓahəs. 15Həji katsa kwahu ata patərla aska a dzəɓə ka aska teptepi səku, ama həji atsəzə ka ata la ma tsəham, aska a weɗatana la, a həji ma ndza a gi aagi. 16Sha ana ndə a ɗa, weɗ la kuni maɓal ikwa ata nja həji aagi tiwtiw yəm, aska aagi gəra zlən kuni ma təwah, aagi hawanə Vava kuni ma ndza a wəzəm a wəzlaf.»
Sərək Yesu ata ma ma garagar
17Yesu zlap a zlap iŋgaya: «Huni ɗiw a deŋ ka ci, sa ndaha aska a gum ma ma garagar ataa Musa abə ma ndə aa ghalə ana həji ma ɗaf ma ndə aa zlimazə ara Bizlaf aagi səku. Sa tandaha aska a gumata ka akas, ama sa aghalahuni kəliy ta. 18Sa zlapahuni, a ɗa ŋter: La ma ndza a wəzlaf abə la ma ndza ata hayak aagi akəɗaŋ ta, ama kwa kajik ana səkən ma kagum aka, a ma ma garagar akas, a gwar ata kwakuɗaŋ manahayak.
19Kala ala ma mbasl njin ma ma dzawadzaw aka ŋtaguleŋ kwa ma feŋ ma ndza a mən, dəba a kaasərəkatana a həji ndiɓi aagi, a ɗalə andza sha, aagi aɓin a ya ala ma feŋ ma ndza a la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a wəzlaf. Ama aɓa azha, ala ma ji a njin ma ma dzawadzaw watsa a ɗal zlən abə sha, dəba a asərəkatana a həji aagi, a ɗalə andza sha, aagi aya ala watsa, ma dagal ma ndza a la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a wəzlaf. 20Ara ndə a ɗa, sa kazlapahuni: Andza zlən kuni ma dəlili aagi dəy aha masərək ma ma garagar aagi abə Farisa aagi aka səku, huni kaagwar a nda a la ndza bay Bizlaf ma ndza a wəzəm a wəzlaf səku.»
Sərək ma ma dza ata ghuɗek
(Mrk 11.15; Luk 12.57-59)
21«Huni tazlima ma ndə Bizlaf a ghalatana ka ambəɗa tə a jiji takwa aagi: Hwa aɗiw a dza alas, kala ala ma dza ala ya, aagi ajaɓi ata guma. 22Azha kadək, sa kazlapahuni: Kala ala ma ghuɗek tə abə zliŋgin ci, aagi ajaɓi a ata guma, kala ala ma zlapanə a zliŋgin: “Hwa səkən ɓəlaakaka,” aagi ajaɓi atama magulakwakw ma zla guma ataa Yahuda, ala ma kazlapanə a zliŋgin: “Hwa gazlaŋka,” iy, a zhiva a fak aka a kwahu ma ŋkula mca. 23Andza tsaw hwa nda a vəla səkən ata pasla a jak kwakus, ama deŋ hwa deŋzə ya, zlinahw taghuɗek tə abə hwa, 24mbasl səkən kwa ndə hwa kamay a vələ watsa a tsutsa atama pasla. Azha nda huni riy ma kuni bəza, a diwzha hwa zhinha a vəlanə səkən kwa watsa a Bizlaf.
25Andza ala tawəlahu ka, tiɗa ndə huni ata təf kwagwa, huni riy ka kahkah. Hwa aɗiw a ji a aagi a jaɓahu ka ara ala ma zla guma səku, azha sha tə, a vəlahu ka aska ra a suji, azha suji a fakahu ka a jak ta sa yaka. 26Sa zlapahu, a ɗa ŋter: Kwa la ndaa kwa a bəza a tsutsa akas, səy hwa maŋtəra dəwa watsa aagi bəza tiwtiw.»
Sərək ɗal mazheref
(Mat 18.8-9; Mrk 9.43, 47-48)
27«Huni tazlima ma ma ghalaka ambəɗa tə, iŋgaya: Hwa ɗiw a ɗal mazheref səku. 28Ama, a naka sa kazlapahuni meni: Kala ala ma ɗa nja ka aska wala, taɗal mazheref a ꞌunəf tə abə wala watsa.
29Andza nja kwa guva zəm ana ma kaghutahu ka a ndəv a səkən ma gamak meni, dəɗaazə bəza, fakə bəza gədək abəra hwa. Galaɓa hwa fəcak guva zlikusəm kwa minja bəza aha ndə, hwa kanda fak a kwahu ma ŋkula kəɗaŋ abə zlikusəm kwa tiwtiw. 30Andza ra kwa guva zəm ana ma kaghutahu ka a ɗal səkən ma gamak, zlər bəza, hwa fakə bəza gədək abəra hwa. Galaɓa hwa fəcak guva zlikusəm kwa minja bəza aha ndə, hwa kanda a kwahu ma ŋkula kəɗaŋ abə zlikusəm kwa tiwtiw,» iy.
Sərək ma ma ndza ata gam wala
(Mat 19.7-9; Mrk 10.4-5; 10.12; Luk 16.18)
31«Azha taghalaya, iŋgaya: Andza ala a kaɗiw a gam wala aara, maŋtiranə ɗerewal ta ɓizh ha, iy. 32Ama, sa sa kazlapahuni: Kala ala ma ɓizh tə abə wala tə, andza wala watsa tagwar a ɗal mazheref səku, a ɗa a ŋtsukə a ɗal mazheref. Andza ala taji wala ndə, aa gamazə ara watsa, ala watsa taɗal mazheref aka.
Sərək ma ma ndza ata meɗ
33Zhana, huni tazlima ma ndə Bizlaf a ghalatana ka ambəɗa tə a jiji takwa aagi, iŋgaya: Hwa ɗiw a meɗ ɓəlaakaka səku, ama ɗal zlən ndə hwa ghal ka atama ataa Bay Madagal abə meɗ watsa. 34Ama, ataa anaka, sa kazlapahuni: Huni ɗiw a meɗ kwa abə veme səku. Huni ɗiw a meɗ abə la ma ndza a wəzəm a wəzlaf səku, ara ndə a ɗa, la ndza bay Bizlaf. 35Kwa abə hayak, ara ndə a ɗa la dik ŋgas tə, kwa abə Wərusalima, ara ndə a ɗa hayak ma dzamadzam ataa Bay Madagal. 36Hwa ɗiw a meɗ kwa abə ha kwa səku, ara ndə a ɗa, hwa kula a bəw dzuguɗ ha kwa aka, kwa ŋtaguleŋ a ɗa ma peɗek səku, kwa a ɗa ma dəgnak. 37Andza huni kazlap, zlap kuni ma ɗa, ayəw, aka səku, aŋghə: Ma mbak tə aha tiwtiw ya, a ndaha ara səkən ma dadawər.»
Sərək ma ma ata mən ma
(Luk 6.29-30)
38«Huni tazlima ma ma ghala ka ambəɗa tə, iŋgaya: Nja abə nja, zliɗeŋ abə zliɗeŋ. 39Ama anaka, sa kazlapahuni: Huni ɗiw a mən ma ma gamak ndə ala a ɗalahuni səku. Andza ala tadzahu a zləm guva zəm, zlazanə guva minja. 40Andza ala tawəlahu ka aska a ji mbə garawal kwa, pəlanə təf, maji abə garawal yəm. 41Andza ala tatakahu abə ŋgalaŋ, a hwa nda kilumeter ŋtaɗ abə ŋgas, ndanə kilumeter gbak. 42Andza ala taɗiwahu kwa vemiy, a vəlanə, azha hwa ɗiw a ɓalanə dəwa ana ala ma ndaha a dza dəwa ara hwa səku.
May həji jaga aagi
(Luk 6.27-28, 32-36)
43Huni tazlima tazlapaya a ɗerewal ma ghwaɗeɗe: May zlinahw, azha ŋkalzə nja ala jaga kwa, iy. 44Ama sa, sa kazlapahuni: Huni may həji jaga kuni aagi, azha huni taratana ha a həji ma kagas a sahuni yaka aagi. 45Azha huni aɗa, ŋter wəzhi ataa Cihw kuni ma ndza a wəzəm a wəzlaf aagi. Ara ndə a ɗa, a kambirha pish tə aska həji mshiɗ aagi abə həji ma kaɗal təwah aagi. A kaɗa manavan tə mavəy həji tə ma dəlili aagi abə həji badaway aagi. 46Andza huni mayɓa həji ma kamay nja kuni aagi gagagha, wəda zlən ndə huni kaalima azha veme? Ara ndə a ɗa, kwa matsak jamargwal aagi ɗalə ikwa! 47Andza huni zlapzatana gagagha a zlinahw kuni aagi, səkən ndə huni ɗalə ma parpar azha veme? Ara ndə a ɗa, kwa mada takun aagi ɗalə ikwa! 48Huni ɗa həji ma ghwaɗeɗe aagi andza Cihw kuni ma ndza a wəzəm a wəzlaf ma ghwaɗeɗe.»
Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:
:
Ìsàmì-sí
Pín
Daako
Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀