www.gilakmedia.com www.youtube.com/user/GilakMedia

کیتاب مقدّس به گیلکی

او وخت کاهنٚ اعظم وَورسه: «استیفان، اَشأنٚ گبأن حقیقت دأره؟» استیفان بوگفته: «شومأن برأرأن و پئرأن، می گبأنَ گوش بدید! وختی کی اَمی جد، ایبراهیم، بین‌النهرینٚ میأن زندگی کودی و هنوز به شهرٚ حَران کوچ نوکوده‌بو، خودایٚ پور جلال اونَ آشکارَ بوسته و اونَ بفرمأسته: ‹تی وطن و تی فامیلأنَ بَنه، بوشو او سرزیمینی کی ترَ نیشأن دهم.›
«بأزین ایبراهیم جٚه کلدانیأنٚ سرزیمین بوشو و حَرانٚ میأن ساکن بوبوسته. وختی اونٚ پئر بمرده، خودا اونَ اوسه کوده هَه سرزیمینٚ میأن کی ایمروز شومأن اَیه زندگی کونیدی. خودا اَ سرزیمینٚ دورون اونَ هیچ ارثی فَنده‌بو، حتی اگه ایتأ وجب؛ ولی اونَ وعده بده‌بو کی خودش و بعدٚ اونٚ مردن، اونٚ زأکأن، مالکٚ اَ سرزیمین بیدی، هرچند کی او زمان ایبراهیم زأکی نأشتی. خودا اونَ بفرمأسته: ‹تی نسل، بیگانه سرزیمینٚ دورون غریبأنه زندگی کونه. اوشأنَ چهارصد سال به بردگی بریدی و اوشأنَ ظلم کونیدی.› و هَطویم بفرمأسته: ‹من او قومی‌یَ کی اوشأنَ به بردگی بریدی، موجازات کونمه و بعدٚ اون، می قوم او سرزیمینٚ جأ آزادَ بیدی و اَییدی مرَ هَیه پرستش کونیدی›. خودا، ختنه‌یَ به نیشأنه‌یٚ عهد، ابراهیمَ فَده. ایسحاق هشت روز دأشتی کی ایبراهیم اونَ ختنه بوکوده و ایسحاقم هَطو خو زأی یعقوبَ و یعقوبم خو دوازده‌تأ پسرأنَ ختنه بوکوده.
«یوسفٚ برأرأن، اونَ جٚه حسادت بوفروختیدی مصری‌یأنَ. ولی خودا اونٚ اَمرأ بو و یوسفَ جٚه تومامٚ اونٚ گیرفتاریأن نجات بده و اونَ حکمت فدَه و فرعونٚ ورجأ عزیزَ کوده، اَطو کی اون یوسفَ مصرٚ دورون فرمانروا و درباریأنٚ رئیس چأکوده.
«هو وخت بو کی سرتاسرٚ مصر و کنعانٚ سرزیمینٚ دورون پیله قحطی بمو و اَمی آبااجداد، سختی میأن دکفتید و بی‌آذوقه بوبوسته‌بید. یعقوب بیشنأوسته مصرٚ میأن گندم پیدا به. پس اوّلین بار خو پسرأنَ اوسه کوده اویه. دوّمین بار یوسف خودشَ به خو برأرأن بشنأسأنه و خو برأرأنَ فرعونَ معرفی بوکوده. پس یوسف، اوشأنَ اوسه کوده تا بیشید خو پئر، یعقوبٚ ورجأ و تومامی‌یٚ اونٚ فک و فامیلأنی کی هفتاد و پنج نفر بید، بأورید. اَطو بوبوسته کی یعقوب و اونٚ زأکأن مصرٚ دورون زندگی بوکودیدی و اویه هم بمَردیدی. بعدٚ مردنٚ یعقوب و اونٚ زأکأن مصر دورونی، اوشأنٚ جسدَ به شهرٚ شِکیم کی کنعانٚ دورون نهَه‌بو بأوردیدی و مقبره میأن کی ایبراهیم جٚه حَمورٚ زأکأن بیهه‌بو دفنَ کودیدی.
«هَطو کی خودا وعده‌یی کی ایبراهیمَ بده‌بو نزدیکَ بوستن دوبو، اَمی قومأنم مصر میأنی زیادَ بوستی. بأزین آخر سر، ایتأ پادشا کی یوسفَ نشنأختی، او سرزیمینٚ حاکم بوبوسته. اون اَمی مردأکأن و زنأکأنٚ اَمرأ بد رفتار کودی و اَمی آبااجدادَ وادار کودی شیرخوره زأکأنَ رأ سر بنید کی زنده نمأنید.
«هو روزأن بو کی موسی بدونیا بمو. موسی زأکٚ خیلی قشنگی بو و اونَ سه ماه خودش پئرٚ خانه میأن قایمٚ کوده بدأشتیدی. بأزین موسی‌یَ، سبدٚ قیراندود بوکوده میأن بوخوسأنه‌ییدی و روخانٚ دورون تأودَه‌ییدی. فرعونٚ دُختر اونَ روخانٚ جأ اوسأده و خو پسرٚ مأنستن پیلَه کوده. موسی مصریأنٚ حکمت و دانشٚ اَمرأ پیله بوسته و اونٚ کردکارأن پیله آدمأنٚ مأنستن بو.
«وختی موسی چهل ساله بوبوسته، خوره فیکر بوکوده کی بشه خو برأرأنٚ ایسرائیلی‌یَ بیدینه. وختی بیده ایتأ مصری ایتأ ایسرائیلیَ ظلم کودن دره، مردٚ مصری‌یَ کوشه تا اونَ نجات بده. موسی خوره فیکر کودی کی اونٚ برأرأنٚ ایسرائیلی فهمیدی کی خودا اونَ، وسیله‌یٚ نجاتٚ اوشأن قرار بده، ولی اوشأن نفهمستیدی. فردا‌ی او روز، دوتأ ایسرائیلی‌یَ بیده کی همدیگرٚ اَمرأ جنگ و جدل کودن دیبید. وأگردسته او دو نفرَ بوگفته: ‹اَی مردأکأن، شومأن ایتأ قومٚ شینیدی. چره همدیگرٚ اَمرأ دعوا گیفتن دریدی؟›
«ولی اونی کی به نظر اَمویی مقصرٚ او دعوایه، موسایَ هُل دهه و اونَ گه: ‹کی ترَ اَمی حاکم و داور چأکوده؟ خیال دأری مرَ هم بوکوشی، هوطو کی او مصری‌یَ دیروز بوکوشتی؟› وختی موسی اونٚ گبأنَ بیشنأوسته، به سرزیمینی کی اونٚ نام مدیان بو فرار بوکوده. اویه ایتأ غریبه مأنستن زندگی بوکوده و هویه عروسی بوکوده و صاحبٚ دوتأ پسر بوبوسته.
«چهل سال بوگوذشته‌بو ایروز بیابانٚ میأن، کوهٚ سینا نزدیکی، ایتأ کوجه‌دأنه درخت آتشٚ شُواله دورونی ایتأ فرشته موسی‌یَ آشکارَ به. موسی جٚه اونچی کی آشکارَ بوسته‌بو تعجب بوکوده و هَطو کی جُلُوتر شوئون دوبو تا جٚه نزدیک بیدینه چی بوبوسته، ندایٚ خوداوندَ ایشنَوه کی گه: ‹من تی آبااجدادٚ خودایم، ایبراهیمٚ خودا، ایسحاقٚ خودا و یعقوبٚ خودا.› موسی جان پرکستی و جرأت نوکودی او آتشٚ شُواله‌یَ نیگاه بوکونه.
«خوداوند اونَ بوگفته: ‹کفشَ تی پا جأ بیرون بأور، چونکی اَیه کی به پا ایسه‌یی، زیمینٚ موقدّسی ایسه. من، مصریأنٚ بدرفتار‌ی‌یَ کی می قومٚ اَمرأ کودن دریدی، بیدم. اوشأنٚ ناله‌یَ بیشنأوستم و اوشأنٚ نجاتٚ وأسی بموم. هسأ ویریز تا ترَ دوواره مصرٚ دورون اوسه کونم.›
«هَه موسی بو کی اَمی قوم اونَ قوبیل نوکوده‌بید و بوگفتیدی: ‹کی ترَ اَمی حاکم و داور چأکوده؟› خودا به وسیله‌یٚ فرشته‌یی کی آتشٚ شُواله‌ میأن آشکارَ بوسته‌بو، اونَ اوسه کوده کی اوشأنٚ داور و نجات‌دهنده ببه. هَه موسی بو کی نیشأنه‌یأن و معجزه‌یأنٚ اَمرأ اَمی قومَ جٚه مصر بیرون بأورده و جٚه رایٚ دریایٚ سورخ ردَ کوده و چهل سالم اوشأنَ بیابانٚ دورون هیدایت بوکوده.
«هَه موسی بنی‌ایسرائیلَ بوگفته: ‹خودا، جٚه شیمی برأرأنٚ یهودی میأن، پیغمبری می مأنستن شِمره اوسه کونه.› اون بو کی بیابانٚ میأن بنی ایسرائیلٚ قومٚ ورجأ بِیسه و کوهٚ سینا دورون، خودا کلامٚ زنده‌یَ فرشته جأ فیگیفته و اَمرَ فأرسأنه. ولی اَمی آبااجداد اونٚ جأ ایطاعت نوکودیدی و اوشأنٚ دیلأن خوأستی وأگردید مصرٚ دورون. اوشأن، هارونَ کی موسی برأر بو، بوگفتیدی: ‹اَمِره خودایأنی چأکون کی بتأنید رأیَ نیشأن بدید، چونکی موسی، همه‌تأنٚ اَمرَ مصرٚ جأ بیرون بأورده و جٚه اَمی ورجأ بوشو و نأنیم کی چی بلایی اونٚ سر بمو کی تا هسأ کی وأنگردسته!› هو روزأن بو کی ایتأ بُتَ گوساله مأنستن چأکودیدی و اونٚ‌ره قوربانی بوکودیدی و خوشأنٚ هَه کارٚ وأسی ایتأ جشن بر پا بوکودید. هَنٚ وأسی خودایم خو رویَ اوشأنٚ جأ وأگردأنه و اوشأنَ به خودشأنٚ حال بنَه کی آفتاب، ماه و ستاره‌یأنٚ آسمانَ پرستش بوکونید؛ هوطو کی پیغمبرأنٚ کیتابٚ میأن، خودا بفرمأسته:
«‹اَی قومٚ بنی‌ایسرائیل، شومأن او چهل سال بیابانٚ میأن،
می وأسی قوربانی بوکودیدی؟ و مِره هدیه بأوردیدی؟
شومأن بتٚ مُلوکٚ خیمه و شیمی خودا، «رمفانٚ» ستاره‌یَ بر پا بدأشتیدی
و اَ مجسمه‌یأنَ پرستش کودنٚ‌ره، چأکودیدی.
پس شمرَ دورتر جٚه بابِل تبعید کونم.›»
استیفان ایدامه بده: «اَمی پئرأن، بیابانٚ میأنم خیمه‌یٚ عیبادتَ خوشأنٚ اَمرأ دأشتیدی، خیمه‌یی‌ کی موسی به فرمانٚ خودا و عینٚ هو نمونه‌یَ کی بیده‌بو، چأکوده. اَمی پئرأن، یوشَع رهبری اَمرأ کنعانٚ سرزیمینٚ دورون، قومأنٚ ستمگرٚ اَمرأ بجنگستیدی و خودا هم اوشأنَ جٚه اَمی پئرأن راهٚ سرٚ اوسأده. او خیمه تا داوودٚ نبی زمان اویه بمأنسته. خودا داوودَ موردٚ لطف قرار بده و داوود خودا جأ خوأهش بوکوده کی: ‹اَی خودایٚ یعقوب، مرَ ایجازه دهی ایتأ خانه تِره چأکونم.› ولی سلیمان، داوودٚ نبی زأی بو کی خودا رِه خانه چأکوده. ولی خودایٚ موتعال خانه‌یأنی میأن کی به اینسأنٚ دس چأکوده ببه، ساکن نیبه، هوطویی کی اِشعیای نبی بوگفته:
«‹خوداوند بفرمأسته:
«آسمان می پادشایی تخت ایسه و زیمینم ایتأ چهارپایه می پا جیر!
چی خانه‌یی مِره چأکونیدی؟ می جاجیگاه کویه ایسه؟
مگر می دسٚ اَمرأ همه‌یٚ آسمان و زیمینَ خلق نوکودم؟»›
«اَی قومی کی نافرمانی کونیدی، نه شیمی دیلَ خودایَ بیسپردیدی و نه شیمی گوشَ! شومأنم شیمی پئرأنٚ مأنستن همیشه روح‌القدسٚ جُلُو مقاومت کونیدی. کویتأ پیغمبر ایسه کی شیمی آبااجدادٚ دسٚ جأ آزار و اذیت نوبوسته‌بی؟ پیغمبرأنی بموییدی کی او عادلٚ یکتا، عیسی مسیحٚ اَمونَ پیشگویی بوکوده‌بید. شیمی اجداد اوشأنم بوکوشتیدی و هسأ شومأن عیسایَ خیانت بوکودیدی و اونٚ قاتل بوبوستیدی، شومأنی کی شریعتَ فرشته‌یأنٚ کومکٚ اَمرأ فیگیفتیدی، بأزین اونٚ جأ ایطاعت نوکودید.»

شورا اعضا چون اَ گبأنَ بیشتأوستیدی، غیظٚ جأ اوشأنَ دندأن قُروچه بیگیفته. ولی استیفان، پور جٚه روح‌القدس سر به آسمان بولندَ کوده، خودا جلالَ و عیسایَ کی خودا راستٚ دس ایسَه‌بو، بیده و بوگفته: «هسأ آسمان وازَ بوسته، اینسأنٚ پسرَ دینم کی خودا راستٚ دسَ به پا ایسَه.»
اوشأن خوشأنٚ گوشأنَ بیگیفتید، ایجگره بزه‌ییدی و همه‌تأن اونٚ طرف حمله بوکودیدی. پس اونَ فأکش فأکشٚ اَمرأ شهرٚ جأ بیرون ببردید و سنگ واران بوکودیدی. اوشأنی‌یم کی بر علیه اون شهادت بده‌بید خوشأنٚ لیباسأنَ ایتأ مردٚ جوانٚ پا جیر بنَه‌ییدی کی اونٚ نام شائول بو.
وختی استیفانَ سنگسار کودن دیبید، اون دوعا بوکوده، بوگفته: «اَی عیسایٚ خوداوند، می روحَ قوبیل بوکون!» و زانو بزه، فریاد بوکوده و بوگفته: «خوداوندأ، اَ گونایَ اَشأنٚ پا نینیویس.» هَطو کی اَنٚ دوعا تومامَ بوسته، شهید بوبوسته.

Phulaphula i اعمالٚ رسولأن ۷