YouVersion Logo
Search Icon

Mateo 5

5
Jesúcã buropʉ basocare buerigue
1Jesús pajʉ basoca cʉ̃ cʉtiropʉ neãpojeañerõcã ĩñagʉ̃ buegʉdagʉ buropʉ mʉãwa eanuãyugʉ. Topʉ cʉ̃ buera cʉ̃ cʉtiro neãpojeayura. 2Tairo tigʉ atiere abiro ĩ buesocoyugʉ:
Los que reciben el favor de Dios
(Lc 6:20-23)
3“Bopacari yeripũnamena ‘Ʉ̃sã Manigʉ̃rẽ bo’ ĩ tʉoiñarãno ʉsearo. Manigʉ̃rẽ ñurõ tiyora ñawã. Tairo tira cʉ̃jãrã ñawã Manigʉ̃cã cʉ̃yarare dotiro doca nirã eara.
4Wãcũpasʉtiremena nirãno ʉsearo. Manigʉ̃rẽ ñurõ tiyora ñawã. Tairo tira cʉ̃jãrã Manigʉ̃rẽ wãcũtutuañerõcã tiyoroagawa.
5‘Ʉ̃sã ãpẽrãsotoa ña’ ĩ wãcũherano ʉsearo. Manigʉ̃rẽ ñurõ tiyora ñawã. Tairo tira cʉ̃jãrẽna Manigʉ̃ cʉ̃cã ‘nʉnigʉ̃da’ ĩria ditare#Ap 21:1; Sal 37:11. mama ditare nʉnigʉagawi.
6Ʉaboarara abiro, ñemesipioyorara abiro Manigʉ̃ye diamacã maquẽ ñurẽrẽ bʉtoro tirugarano ʉsearo. Manigʉ̃rẽ ñurõ tiyora ñawã. Tairo tigʉ Manigʉ̃ cʉ̃jãrẽna yayapiariarara abiro, sĩniãriarara abiro cʉ̃jãcã boariguere nʉnigʉ̃ tiere tiñerõcã tigʉagawi.
7Ãpẽrãrẽ bopacaĩñarẽmena ĩñarãno ʉsearo. Manigʉ̃rẽ ñurõ tiyora ñawã. Tairo tira cʉ̃jãrã Manigʉ̃rẽ bopacaĩñarẽmena ĩñayoroagawa.
8Ñurĩ yeripũnamena Manigʉ̃ wadore wedewõrãno ʉsearo. Manigʉ̃rẽ ñurõ tiyora ñawã. Tairo tira cʉ̃jãrã Manigʉ̃rẽ ĩñarõãgawa.
9Ãpẽrãrẽ ñurõ yerisãrẽmena nirẽcʉtiñerõcã tirano ʉsearo. Manigʉ̃rẽ ñurõ tiyora ñawã. Tairo tira cʉ̃jãrã Manigʉ̃rẽ ‘yʉ pũna ñawã’ ĩyoroagawa.
10Manigʉ̃ye diamacã maquẽ ñurẽre tire wapa ñañarõ tiyorano ʉsearo. Manigʉ̃rẽ ñurõ tiyora ñawã. Tairo tira cʉ̃jãrã ñawã Manigʉ̃cã cʉ̃yarare dotiro doca nirã eara.
11”Yʉre mʉjãcã wedewõrẽ wapa mʉjãrẽ ãpẽrã ñañarẽ ĩdocatu mʉjãrẽ ñañarõ ticapetacã mʉjãrẽ ñañarõ tirugara ĩritoremena noborera ĩñerõcã ʉseaya. Mʉjã Manigʉ̃rẽ ñurõ tiyora ña. 12Mʉjã bʉtoro ʉseaya. Mʉjãrã siropʉre ʉmʉãwesepʉre paca wapatare ñerõãcu. Merẽ cʉ̃jã ñecʉ̃sʉmʉãcã tairiwãmerã sʉgueropʉmacãrã Manigʉ̃ye queti wedesʉgueribasocare ñañarõ tiriara niwã” ĩyugʉ Jesús.
Atibʉrecopʉre Jesúre wedewõrã moãrã abiro, bowerera abiro ñawã
(Mc 9:50; Lc 14:34-35)
13Jesús tairo ĩtuwa abiro ĩ buenemoyugʉ tamʉ: “Mʉjã atibʉreco macãrã basocare moãrã abiro nirã ña.#5:13 Jesús “mʉjã atibʉreco macãrã basocare moãrã abiro nirã ña” ĩgʉ̃ “mʉjã atiditapʉre Manigʉ̃yere wederibasoca ña” ĩgʉ̃ tiyugʉ (2Co 5:20). Buri moã ocare ditiñerõcã tiere upatuti ocare pʉtʉañerõcã timasĩñamaniga. Tie ñenojorore tiatemerã niga. Tairo tiro basoca warucũrõpʉ cõãyomocãga, to tʉarucũrã, tiere cʉtamʉtõtʉarucũãtora abiro.
14”Mʉjã atibʉreco macãrã basocare bowerera abiro nirã ña. Mʉjã ĩcãmacã burosotoapʉ nirĩmacã, yajioropʉ niherimacã nipetira ĩñayorimacãrã abiro nirã ña. 15Tairora basoca sĩãworigare sĩãwotuwa upacũmuã docapʉ moãcũherigawa. Buripe doca emʉãrõpe peogawa nipetira tiwimacãrãrẽ ñurõ bowearo ĩrã. 16Tiwãmerã mʉjã tie bowerera abiro nipetira basoca ĩñacoropʉ ñurẽrẽ tiẽñoña basocacã ‘cʉ̃jãrã ñawã Jesús buera’ ĩãtora abiro. Mʉjãcã tora abiro ñurẽrẽ tirecʉtiremena niñerõcã ĩñarã cʉ̃jã marĩ Pacʉ Manigʉ̃rẽ ʉmʉãwesepʉ nigʉ̃rẽ ‘ñucametʉagʉ ñawĩ’ ĩ ʉseapeoragawa.
Jesús Moisécã dotire cũrigue maquẽrẽ buerigue
17”Mʉjã yʉre ‘Manigʉ̃cã Moisére dotire cũriguere o Manigʉ̃ye quetire wedesʉgueribasocacã ojariguere cõãgʉ̃ watigʉ tigatiyi’ ĩ wãcũherimocãña. Tiere cõãgʉ̃ watigʉmerã tiwʉ. Buripe Moisécã dotire cũrigue ĩrõrã abiro, Manigʉ̃ye queti wedesʉgueribasoca ojarigue ĩrõrã abiro queorora wañerõcã tigʉ watiwʉ. 18Mʉjãrẽ diamacãrã wedegʉda. Marĩcʉ̃ ʉmʉãwese, atiditacã nirucũrõcãrõ Manigʉ̃ cʉ̃cã dotire cũriguere icãta ĩcãwãmeno cõãherigawi pʉ cʉ̃cã ‘abiro tigʉda’ ĩriguere queoro tiyapaticoriwatoapʉ. 19Ĩcʉ̃no tie dotirere ĩcãwãmenogãrẽ cametʉanʉcãgʉ̃no, ãpẽrãcãrẽ tiwãmerã tibuegʉno Manigʉ̃rẽ cʉ̃yarare cʉ̃cã dotiropʉre ‘nipetirasotoa buri nigʉ̃ ñawĩ’ ĩyogʉagawi. Buri tairora nonigʉ̃rã tie dotirere tiecã dotiriwãme queoro tigʉnorẽ, ãpẽrãcãrẽ tiwãmerã tibuegʉnorẽ Manigʉ̃rẽ cʉ̃yarare cʉ̃cã dotiropʉre ‘nirũpʉ̃rã abiro ñawĩ’ ĩyogʉ nigʉagawi. 20Mʉjãre wede. Moisécã dotire cũriguere bueribasoca ĩñerõcã fariseo basoca tirecʉtironosotoape mʉjã Manigʉ̃ cʉ̃cã dotiriwãmepe ñurõ ticametʉanʉcãhera Manigʉ̃cã cʉ̃yarare dotiropʉre icãta waheriga.#5:20 Moisécã dotire cũriguere bueribasoca ĩñerõcã fariseo basoca, judío basocare “cʉ̃jãrã ñawã basoca watoare ñucametʉanʉcãrã” ĩyora niyura. Tairo tira Jesúcã anorã abiro ĩñerõcã tiere tʉora tʉomaniãsuyura. Cʉ̃jã Moĩsécã dotire cũriguere bueribasoca, fariseo basoca “ñurã ñawã” ĩñerõcã bora, sotoamena wadora tiritonirã tiẽñoribasoca icãto pupeapʉmena, ñurĩ yeripũnamena, ñurõ tʉoiñarẽmena ñurẽrẽ tihera niyura. Tairo tiro capítulo cinco “abirope tiro bo ‘ñurã ñawã’ ĩyoradara” ĩ wede.
Jesúcã cuare maquẽrẽ buerigue
(Lc 12:57-59)
21”Sʉgueripʉ Manigʉ̃cã mʉjã ñecʉ̃sʉmʉãrẽ dotire cũriguere mʉjã merẽ tʉogatiyu. Abiro ĩrigʉ niwĩ: «Basocare sĩãherimocãña. Sĩãgʉ̃norẽ wedesãrẽrẽ beseribasocʉ cʉtiropʉ beseyo, ñañarõ tiyogʉagawi» ĩrigʉ niwĩ. 22Buri yʉpe marĩcʉorore abiro ĩ: Nonigʉ̃ cʉ̃ya wedegʉmena cuagʉnorẽ wedesãrẽrẽ beseribasocʉ cʉtiropʉ beseyo, ñañarõ tiyogʉagawi. Tairora nonigʉ̃ cʉ̃ya wedegʉmena cua, cʉ̃rẽ: ‘¡Ñañagʉ̃ tʉomasĩhegʉ!’ ĩgʉ̃nocãrẽ Nirũpãrã Neãporibasoca#5:22 Pecamasãyemena Junta Suprema ĩrugaro ya. dotira cʉtiropʉ newa, wedesãyogʉagawi. Ĩñerõcã nonigʉ̃ cʉ̃ya wedegʉre ĩñatuti cʉ̃rẽ: ‘¡Manigʉ̃ mʉrẽ ñañarõ tiaro!’ ĩgʉ̃cã pecamepʉ wariacuwioro nigʉ̃ yawí.
23”Tairo tigʉ Manigʉ̃wipʉ Manigʉ̃rẽ wedewõgʉ̃ wagʉ apeyeno newa, topʉ cʉ̃rẽ nʉnigʉ̃dagʉpʉ ‘Ya wedegʉ yʉmena cuagawi’ ĩ wãcũbʉagʉ 24mʉcã nʉniãtere tora cũmocã, marĩcʉ̃ mʉya wedegʉ cʉtirope wasoco, cʉ̃mena came quenoña. Tosiropʉ docare mʉcã nʉniãtere nʉni, Manigʉ̃rẽ wedewõña.
25”Ĩcʉ̃ mʉrẽ: ‘Mʉ ñañarõ tiawʉ’ ĩ wedesãrugañerõcã cʉ̃mena nirũpãrã cʉtiropʉ wagʉra wedesãrẽrẽ quenoriwipʉ eatosʉgueropʉra mata cʉ̃rẽ ‘quenomocãrãda’ ĩña. Mʉcã cʉ̃mena tairo quenoheriñerõcã wedesãrẽrẽ beseribasocʉpʉre mʉrẽ wedesãgʉagawi. Cʉ̃ wedesãrẽrẽ beseribasocʉpe surarapʉre mʉrẽ wiyogʉagawi peresupʉ sonedotigʉ. 26Atiere diamacãrã mʉrẽ wede. Mʉrẽ wapatidotirere wapatipetihegʉ icãta topʉre witiheriga.
Jesúcã “ãpĩ nʉmopʉre buirigo cʉtiherimocãña” ĩ buerigue
27”Mʉjã ‘ãpĩ nʉmorẽ buirigo cʉtiherimocãña’ ĩ dotirere tʉogatiyu. 28Buri yʉpe tiere abiro ĩ: Ĩcʉ̃ ʉmʉ cʉ̃ nʉmo nihegorena ĩña, cʉ̃ya wãcũrẽpʉmena core apayosa tʉoiñagʉ̃rã, cʉ̃ merẽ cʉ̃ya yeripũnapʉ comena ñañarẽ tiarigʉpʉ pʉtʉawi. 29Tairo tigʉ mʉya cape diamacã macã cape mʉrẽ ñañarẽrẽ sio tiñerõcã ticapere bʉawecõãmocãña. Mʉrẽ ĩcãrõ mʉya ũpʉ̃ macãrõrẽ tocã ñañarẽ sio tire wapa ditiñerõcã ñurõãcu. Buripe to wapamenarã mʉya ũpʉ̃ niãria ũpʉ̃pʉra pecame icãta yatiherimepʉ ñañarõ ticõãyogʉ nigʉ̃ earono tigʉ.
30”Tairora mʉya wãmo diamacã wãmo mʉrẽ ñañarẽrẽ sio tiñerõcã tiwãmorẽ patatacõãmocãña. Mʉrẽ ĩcãrõ mʉya ũpʉ̃ macãrõrẽ tocã ñañarẽrẽ sio tire wapa cõãñerõcã ñurõãcu. Buripe to wapamenarã mʉya ũpʉ̃ niãria ũpʉ̃pʉra pecame icãta yatiherimepʉ ditiboronorẽ tigʉ.
Jesúcã nʉmosãrõmiãrẽ cõãrẽ maquẽrẽ buerigue
(Mt 19:9; Mc 10:11-12; Lc 16:18)
31”Mʉjã ‘Ĩcʉ̃ cʉ̃ nʉmorẽ cõãgʉ̃no “atieye wapamenarã core cõãgʉ̃ ya” ĩrĩ paperapũrẽ nʉnigʉagawi’ ĩrẽrẽ tʉogatiyu. 32Buri yʉpe tiere abiro ĩ: Ĩcʉ̃ cʉ̃ nʉmorẽ cocã ãpĩmena buirigʉ cʉtiheriariasiro nicapetacãrã core cõãgʉ̃ core ãpĩmena manʉcʉtigo eañerõcãnorẽ core ñañarẽrẽ tiñerõcã tiriaro cuwioro tigʉ tigʉagawi. Ĩñerõcã tairora core nʉmocʉtigʉ eagʉcã ãpĩ nʉmomena buirigo cʉtiarigʉra abiro pʉtʉagawi.
Jesúcã “abiro tirada” ĩrẽ maquẽrẽ buerigue
33”Tamʉ sʉgueripʉ mʉjã ñecʉ̃sʉmʉãrẽ ‘Manigʉ̃ wãmemena “abiro tirada” ĩriarora abirora queoro tiya’ ĩ dotire cũriguere mʉjã tʉogatiyu. 34Tiere yʉpe abiro ĩ: Apeyenorẽ ‘abiro tiroacu’ ĩrã icãta ‘Manigʉ̃ wãmerẽ wãmebonirã tairo tiroacu’ ĩherimocãña. Ʉmʉãwese wãmemenacãrẽ icãta wãmeboherimocãña. Topʉra ña Manigʉ̃cã nirũpʉ̃rã abiro dotiduiro. 35Tairora atidita wãmemenacãrẽ icãta wãmeboherimocãña. Tiditara ña Manigʉ̃ dotigʉcã cʉ̃ya dʉporire cʉtacũduiridita. Jerusalén macã wãmemenacãrẽ pẽrõgãno wãmeboherimocãña. Timacãrã ña Manigʉ̃ marĩ Nirũpʉ̃ tutuacametʉanʉcãgʉ̃ya macã. 36Ĩñerõcã ‘Ya dʉpowʉmena abiro tigʉda’ ĩ wãmeboherimocãña. Mʉjãcã tairo ĩrẽmena dʉpowʉ maquẽ poarire ĩcãdanogãrẽ ñirĩda o botirida wañerõcã timasĩheriga.#5:36 Anorẽ “mʉbasurupe mamʉ o bʉcʉ wañerõcã timasĩheriga” ĩrugaro ya. Manigʉ̃ wadora ñawĩ mʉye catirere dotigʉ. 37Ĩcãdiamacãrã ĩña. Mʉjã tiradara ‘tiroacu’ ĩña. Tiheradara ‘tiheriga’ ĩña. Wãmeboremena ‘abiro tigʉda’ ĩgʉ̃ wãtĩcã borere yawí.
Jesúcã camerẽ maquẽrẽ buerigue
(Lc 6:29-30)
38”Mʉjã apeyere sʉgueropʉ ‘Ĩcʉ̃no ãpĩya capere pawariasiro o opigarena papeariasiro cʉ̃cã cʉ̃rẽ tairora cʉ̃ya caperena pawacamegʉagawi o opigare tiariasiro opigarena papecamegʉagawi’ ĩ dotiriguere mʉjã tʉogatiyu. 39Tiere yʉpe abiro ĩ: Mʉrẽ ñañarõ tiarigʉre cʉ̃rẽ tiwãmerã ñañarõ ticameherimocãña. Ĩcʉ̃no mʉya diamacã pane wasopãnarẽ pañerõcã cʉ̃rẽ pacamerõno tigʉ tairora acũnʉã macã wasopãnacãrẽ padotiya. 40Ĩcʉ̃ mʉrẽ wedesãrẽrẽ beseribasocʉ cʉtiropʉ newã ‘Ãnirẽ cʉ̃ya camisare yʉre nʉnidotiya cʉ̃cã yʉre ñañarõ tirigue wapa’ ĩ wedesãñerõcã ticamisare cʉ̃rẽ nʉniña. Ĩñerõcã sotoamacãrõ mʉcã sãñarõcãrẽ tuwenʉniña. 41Ĩcʉ̃ surara mʉrẽ ĩcã kilómetro cʉ̃yere newadotiñerõcã mʉpe pʉa kilómetro cʉ̃rẽ neãbosaya. 42Ĩcʉ̃ mʉrẽ apeyeno sãĩgʉ̃norẽ nʉniña. Ĩñerõcã mʉrẽ apeyeno wasoñerõcã ‘wasoheriga’ ĩhegʉra wasoya.
Jesúcã “Mʉjãrẽ ĩñatutirare maĩña” ĩ buerigue
(Lc 6:27-28, 32-36)
43”Sʉgueropʉ ‘Mʉ cʉtiro nigʉ̃rẽ maĩña; mʉrẽ ĩñatutigʉpere ĩñatutiya’ ĩ dotirere mʉjã tʉogatiyu. 44Buri yʉpe tiere abiro ĩ: Mʉjãrẽ ĩñatutirare maĩña. Mʉjãrẽ ñañarõ tirare Manigʉ̃rẽ ñubue sãĩbosaya. 45Mʉjã atiere tira ʉmʉãwesepʉ nigʉ̃ Manigʉ̃ pũna nirẽrẽ eñorã tiroacu. Cʉ̃rã ñawĩ basoca ñurãsotoare, ñañarãsotoare muĩpʉ̃rẽ asiñerõcã tigʉ. Tiwãmerã cʉ̃ye dotirere ñurõ yʉrasotoare, cʉ̃ye dotirere cametʉanʉcãrãsotoacãrẽ oco peañerõcã yawí. 46¿Mʉjãrẽ maĩrã wadore maĩrã ʉmʉãwesepʉre ñenorẽ nʉniyoroagari. Roma macãrã nirũpʉ̃rẽ niyeru wapasebosaribasocamerã ñarĩ tora abiro cʉ̃jãrẽ maĩrã wadore maĩrã? 47¿Mʉjãya wedera wadore wãmo ñerã ãpẽrãsotoapere ñenorẽ ñurẽ tira yari. Manigʉ̃rẽ wedewõherapʉra anorã abiro tiheriri? 48Tairo tira nipetiramena ñurã niña mʉjã Pacʉ Manigʉ̃ ʉmʉãwesepʉ nigʉ̃ ñugʉ̃ nirõrã abiro” ĩ wedeyugʉ Jesús.

Currently Selected:

Mateo 5: yui

Highlight

Share

ਕਾਪੀ।

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in